лық қозғалысы және микроскопиялық бөлшектердің жылулық қозғалысы деп екі түрге бөледі. Заттардың микроскопиялық бөл-
шектерінің үздіксіз бейберекет қозғалысын
жылулық қозғалыс деп
атағанбыз. Жылулық қозғалысқа қатысатын бөлшектер де механи-
калық қозғалысқа қатысатын денелер сияқты, кинетикалық және
потенциалдық энергияларды иеленеді.
Заттардың микроскопия- лық бөлшектерінің кинетикалық және потенциалдық энергияла- рының қосындысын дененің ішкі энергиясы деп атап, U әрпімен белгілегенбіз: U = E к + E п .
Механикалық қозғалыс кезінде үйкеліс күштері салдарынан дене-
лердің жылдамдықтары азайып, температураларының жоғарылай-
тыны белгілі. Демек, олардың механикалық энергиялары да кемиді.
Есесіне денелердің температурасы жоғарылайды. Ал температура-
ның жоғарылауы дененің құрамындағы бөлшектердің жылдамдығын
арттырып, оның ішкі энергиясын өсіреді. Ендеше, макроскопиялық
денелердің механикалық энергиясы мүлдем жоғалып кетпейді, энер-
гияның басқа түріне – микроскопиялық бөлшектердің ішкі энергия-
сына түрленеді.
4. Физикада табиғат құбылыстарын қарастырғанда
механикалық энергия (белгіленуі Е