А.Ә. Ниязғалиева, Г. Г. Тҧрғаналиева


  –  жаттығу.  Сӛйлемдердегі  диалект  сӛздерді  әртүрлі



Pdf көрінісі
бет145/200
Дата06.01.2022
өлшемі1,37 Mb.
#14641
1   ...   141   142   143   144   145   146   147   148   ...   200
Байланысты:
Ниязгалиева А., Турганалиева Г. Қазақ диалектологиясы

5  –  жаттығу.  Сӛйлемдердегі  диалект  сӛздерді  әртүрлі 
ерекшеліктерге жіктеңіздер. 
Фонетикалық ерекшелік: 
Лексикалық ерекшелік: 
Морфологиялық ерекшелік: 
Осы  үйге  аттап  кірген  сҽттен  бастап  сары  мысықтың  ҿрісі 
тарылып,  бейілі  қашты.  (Д.Исабеков.  «Қаблан»)  Ҿзге  халық  ат 
шаптырым  жерден  әпкішпен  су  тасып  ҿзіне  алданыш  боларлық 
кӛгеріс  егеді.  (Исабеков.  «Талахан  –  186»)  Той  –  тҧмалақ 
тарқаған  соң  Қарекең  қасына  ауыл  шалдарынан  екі  –  үшеуін 
ертіп  алып,  кҿрші  колхоздағы  құдасының  үйіне  тартты. 
(Д.Исабеков.  «Шалдар»)  Мейлінше  ыстық  жерде  ерте  пысуы 
мүмкін.  (Д.Исабеков.  «Талахан  –  186»)  Бірақ  екіншідей  ұйқың 
сергек болсын. (Д.Исабеков. «Шойынқұлақ») Ол адамдардың аты – 
жҿндерін  дҥзетіп  алармын  деп  жүріп  тарс  ұмытып  кетіппін. 
(Д.Исабеков.  «Социализм  зҽулімі»)  Даусым  оған  жетпейтінін 
білсем де, барымша айғайлап, сҥдігерге сүріне – қабына жүгірдім. 
(Д.Исабеков.  «Шойынқұлақ).  Сонан  –  соң  үйге  кіріп  бір  пиялай 
айранды нансыз  сіміре  салатын да, ҽлгі матасекілін тырылдатып 
бір жаққа ғайып болады.  (Д.Исабеков. «Шалдар») Қарекеңнің ҿзі 
діттеп жүрген кҿрші ауылда бір қыз бар болатын. (Д.Исабеков. 
«Шалдар»)  Сонан  –  соң  ағаш  бұтайтын  дӛңкеге  отыра  кетті  де, 
білегіне  маңдайын  қойып  жылап  жіберді.  (Д.Исабеков.  «Ескі 
үйдегі  жаңа  қоныс»)  Ҽлгі  ат  шаптырым  жерден  әпкішпен  су 
таситын  ағайын  сонда  түнеп  қалады.  (Д.Исабеков.  «Талахан  – 
186»)  Ит  үрді  дегенше  үйден  бір  адам  атылып  шықты  дей  бер. 
(Д.Исабеков. 
«Ақырамаштан 
наурызға 
дейін») 
Неміс 
генералдарының  ішінде  аңдысса  ұтып,  алысса  жығатындай 
әлмені бар осы Шернер ғой, қауіпті жау нағыз! – деп Разумов сҽл 


147 
 
тоқтады.  (Ҽ.Нұрпейісов.  «Курляндия»)  Кележақ  уақытта 
жалғасармыз. (Д.Исабеков. «Кемпірлер») Құйқасының ҽр жерінде 
аламыш  тӛбе  болғандықтан,  басына  үнемі  кестелі  тақия  киіп 
отырады. (Д.Исабеков. «Талахан  –  186») Мына есіктің  баспасын 
ауыстыратын  болыпты  ғой.  (Д.Исабеков.  «Шойынқұлақ») 
Тұрмысымыз  берірек  келе  жақсарды  (Д.Исабеков.  «Социализм 
зҽулімі») Қақтаманы біз үнемі жасап отырмаймыз. (Д.Исабеков. 
«Ескі үйдегі жаңа қоныс»)  


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   141   142   143   144   145   146   147   148   ...   200




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет