Марксистік парадигма экономикалық детерминизм мен таптық
көзқарас халықаралық қарым-қатынастардың, үстемдік пен бағынушылықтың,
таптық күрес пен революциялардың теориялық алғы шарты ретінде түсіндірді.
Халықаралық қатынастар теориясының қазіргі кезеңі – ғылыми
зерттеулердегі жаңа әдістемелердің пайда болуымен, бұрынғы концепциялық
құрылымдарға тән кейбір ережелерді ревизиялау проблематикасының
күрделенуімен сипатталады. Мысалы, “неомарксизмнің” өкілдері (П.Баран,
П.Суизи, С.Амин, И.Валлерстайн және басқалары) осы замандық әлем
тұтастығын халықаралық қатынастарда пайдалану мен бағыну элементтерін
сақтауды, оның өзара байланыстарының симметриялық еместігін мойындайды.