5.3 – сурет. Сәтті экзогенді тасымалдау және метаболизмдік жолдар S.cerevisiae-де енгізілген. Ашытқыда
пентозды қолдануды жақсарту туралы ақпарат (мәтінде сипатталғандай) осы сызбада көрсетілген. (A)
бактериялық ксилозоизомераза жолы; (B) ксилозооксиредуктаза саңырауқұлақ жолы; (C) арабиноза
оксиредуктаза саңырауқұлақ жолы; (D) арабиноза изомераза бактериялық жолы. Ферменттік кезеңді жүзеге
асыру үшін қолданылатын гендер курсивпен бөлінген. Гетерологиялық кезеңдер нүктелі сызықтармен
белгіленген [106].
Рекомбинантты ДНҚ технологиясының пайда болуы пентоздарды наубайхана ашытқыларына
катаболизмдей отырып, пентоздың жаңа катаболизміне септігін тигізіп, гендерді табиғи ағзалардан
тасымалдауға мүмкіндік берді [98–101]. Пентоз жолдарының екі түрі ашытқыда құрастырылған:
оксидоредуктазалық және изомеразалық. Ксилоза сияқты, арабиноз да осы жолдардың әрқайсысы
арқылы метаболизденуі мүмкін, дегенмен, арабинозаның ассимиляциясы екі жағдайда да қосымша
кезеңдерді қамтиды [102]. Жолдың барлық мүмкін болатын төрт нұсқасы бұрын құрастырылды [102-
105] және олардың барлығы D-ксилулозо немесе D-ксилулозо-5-фосфат (P) арқылы табиғи
ашытқылардың метаболизміне қатысады. 5-P ксилулозға түрлендірілгеннен кейін, бұл қант табиғи
пентозофосфат жолы (ПФЖ) арқылы одан әрі метаболизмге ұшырайды. Келесі бөлімдерде осы
жолдарға қысқаша шолу беріледі. Молекулалық тасымалды инженериямен бірге олар төменде егжей-
тегжейлі сипатталған панметаболизмдік инженерияның негізін құрайды.