136
крахмал, 8-12% ақуыз, 10-15% су және аз мөлшерде майлар мен талшықтар бар. Ауыл шаруашылығы
дақылдары тамырларының құрамы құрғақ негіздегі дәнді дақылдардың құрамына ұқсас, бірақ
тамырындағы судың мөлшері әдетте 70-80% құрайды. Әрбір шикізат материалының нақты құрамы
қолданылатын материалдардың түрі мен әртүрлілігіне байланысты және әдебиетте табылуы мүмкін
(мысалы, [2, 7]). Микроағзалар көміртегі мен энергия көзі ретінде осы материалдардан крахмалды
пайдаланады, ал ақуыз құрамының бөлігі азот көзі ретінде пайдаланылады.
Крахмал екі фракциядан тұрады: амилоза және амилопектин. Әдетте крахмалдың шамамен 20%
құрайтын амилоза – бірнеше мыңнан жарты миллионға дейін түрленуі мүмкін молекулалық массасы
бар -глюкоза сұйықтығының желілік торы бар полимер. Амилоза суда ерімейтін полимер болып
табылады. Крахмалдың негізгі массасы – бұл да глюкоза полимері болып табылатын амилопектин.
Амилопектин молекулалық тізбектердегі тармақтардың едәуір санын қамтиды. Тарамдар амилоза
сегменттерінің ұшынан, орташа алғанда 25 глюкоза бірлігінен тұрады. Амилопектин молекулалары
әдетте амилозға қарағанда ірірек, молекулалық массасы 1-2 мг/моль шегінде. Амилопектин суда
ериді және жоғары
температураларда суды сіңіріп, гель құра алады.
Этанолды өндіру кезінде гидролиз крахмалды микроағзалар үшін қолжетімді ашытылатын қантқа
айналдыру үшін қажетті шарт болып табылады. Крахмалды қант мономерлеріне дәстүрлі түрде
айналдыру үшін екі кезеңді гидролиз үдерісі қажет: крахмалдың ірі молекулаларын олигомерлерге
дейін сұйылту және олигомерлерді қант мономерлеріне дейін қанттандыру. Бұл гидролиз қышқыл
немесе амилолитикалық ферменттермен катализденуі мүмкін.
Достарыңызбен бөлісу: