161
9 Бутанол өндірісі: биоотын Сапна Джайн, Мукеш Кумар Ядав и Аджай Кумар * Биотехнология бөлімі, Биомедициналық білім және зерттеулер Институты, Мангалаятан Университеті, Алигарх, 202145, Индия Қысқаша мазмұны Бутанол C
4
H
9
OH молекулалық формуламен төрт көміртектік қаныққан бастапқы спиртті құрайды.
Бутанол өнеркәсіптік тұтынымда, сонымен қатар потенциалды отын ретінде әртүрлі тәсілдермен
танымал. Бутанолға биоотын ретінде акцент қазба биоотынға сұраныстың өсуімен шартталған.
Дәстүрлі биоотынды этанолмен салыстырғанда бутанол өзінің буының төменгі қысымы мен төменгі
ылғалтартқыштығынан көптеген артықшылығы бар, оны қазып алынған отынмен араластыруға,
немесе бензинге альтернатива ретінде, жеке қолдануға болады. Бутанол мүнай-химия тәсілдерінің
көмегімен кең өндіріледі, бірақ мұнай құнының жоғарылауы мен ғаламдық жылынуға деген өсіп келе
жатқан ұғым АВЕ-клостридін өндіру көмегімен ацетон-бутанол-этанол (ABE) ферментациясын
қолдану арқылы биомассадан бутанолды өндіру едәуір көңіл аударды. Бірқатар артықшылықтарына
қарамастан, төменгі өнімділік, ерітіндінің улылығы, клострийдің зат алмасуын басқару күрделілігінен
және тиімсіз, сонымен қатар өнімді шығарудың ұымбат әдістері салдарынан ацетон-бутанол-этанол
ферментациясы жетіспейді. Бүгінгі таңда жоғарыда айтылған мәселелерді жеңу үшін әртүрлі салада,
микробты технология, метаболиттік инженерия және жүйелі биология сияқты көптеген зерттеулер
жүргізілді. Бұл тарауда қасиеттері, қолдану аймағы, химиялық және биологиялық өндіру әдістері,
метаболиялық процестер толық сипатталған. Инженерлік тәсілдер мен бутанолды бөлу әдістері
табиғи жағдайдарда.
