Циклді, циклсіз және аралас типті жаттығулар. Циклдік қозғалыстар
(жүру, жүгіру, жүзу, шаңғы тебу, коньки тебу т.б.) циклдерінің заңды бір
ізділігімен
және
циклдегі
қозғалыс
элементтерінің
байланысымен
сипатталады. Циклсіз қозғалыстарда (лақтыру, секіру т. б.) әр жаттығу
аяқталған әрекет болып табылады. Аралас қозғалыстарда (жүгіріп келіп
секіру) циклді жаттығулар циклсіз жаттығулармен жалғасады.
Биомеханикада жаттығуларды үдемелі (тұрған жерден ұзындыққа секіру
т.б.) және айналмалы (диск лақтыру т.б.) деп бӛледі. Физиологияда - қуаты
әртүрлі жаттығулар.
Сонымен бірге жаттығулар табиғи және абстрактылы болып (еркін,
аналитикалық) бӛлінеді. Табиғи жаттығулар (жүру, жүгіру, велосипед тебу, т.
б.) күнделікті ӛмірде және еңбектің кейбір салаларында қолданылады.
Абстрактылы жаттығулар дене тәрбиесі міндеттерін шешу үшін арнайы
жасалған. Оларға бұлшық еттерінің жеке топтарына, дененің кейбір
бӛліктеріне арналған жаттығулар және қалпы ӛзгертілген табиғи қозғалыстар
(бір орында тұрып жүгіру, жүру т. б.) жатады. Жаттығулар динамикалық
