сөздерге жатады да,
біркелкі, шекара, демстыс, кунбагыс, асцазан,
ацсацал, көзэйнек, цолтума, жарымес, көнетоз, досжар, әлдекім,
эркім тэрізді сөздер біріккен сөздерге жатады»1.
«Айбалта, ацса
цал, асцазан, тасбаца, баспасөз, кезцұйрыц тәрізді сөздер де,
агп
шабар, иіац басар, цазан бүзар, сары май, цара май, көр тыиіцан,
жалац бас, жас ұлан, жылцышы ата сияқты
күрделі цүрама
сөздер де (курсив біздікі
— К. А.) әуелгі жай сөз тіркестері негізінде
калыптасқан»2. Автор кіріккен сөздердің (сіңіскен негіздер деуге
болады) табиғатын дұрыс айқындай келіп,
асцазан тэрізді сөздер-
ді біріккен сөздердің,
көртыищан тэрізді сөздерді күрделі қүрама
сөздердің қатарына жатқызуды жөн көреді. Ш ындығында,
асцазан
деген мен
көртышцан дегеннің құрылымы жагынан да, біртұтас
атау ретіндегі қызметі жагынан да бір-бірінен айырмашылығы
жоқ. Демек, бүлар күрделі сөздердің эр басқа тобына емес, бір ғана
тобына енуі керек.
1967 жылы Қазақ ССР Ғылым академиясының Тіл білімі
институты шығарған «Қазақ тілі грамматикасында» (кітап-
тың «алғы сөзінде» бүл еңбек «академиялық грамматика» деп
аталган) күрделі сөздердің жоғарыда аталған түрлері былайша
топтастырылады:
«Сары м ай деген күрделі сөз бастапқы анықтайтын жэне
анықталатын екі компоненттен кұралғанм ен, оның компонент-
тері эрі ды бы сты қ өзгеріске де үш ы рам аган, эрі өзді-өзінің
лексикалы қ м ағы насы н да сақтаған; б ірақ лексикалануды ң нэ-
тиж есінде екі ком поненттің әуелгі си н такси стік қаты настары
бүзы лған да, олар өзді-өзінің ертедегі грамматикалық қызмеггері-
нен айырылган. Күрделі сөздердің бүл түрін лексикаланган қүра-
ма сөздер деп атап, оларга
айбалта, ацсацст, асцазан, тасбаца,
баспасөз, кезцүйрыц, цара май, ат цосшы, ж алаң бас, жалаң аяц,
цошцар ата, зецгі баба, жылцышы ата, ат шабар, атца мінер
сияқтыларды жатқызуға болады»3.
«Біріккен сөздердің кейбіреулерінің компоненттері өзді-
өздерінің бастапқы формаларын да, мағыналарын да түгел
Достарыңызбен бөлісу: 
