№4 – лекция тақырыбы: Дүниені философиялық түсінудің негіздері

Дәріс сабағының қысқаша мазмұны. Болмыс және тіршілік. Мән және бар болу.  

Онтология – болмыс туралы ілім. Бар болудың онтологиялық құрылымы.  

Болмыс және бейболмыс (Парменид, Зенон). Болмыстың түрлері. Платон мен Аристотельдің 

философиясындағы болмыс мәселелері. Әл-Кинди және Ибн-Рушд концепциялары. Жаңа 

заман философиясындағы субстанция мәселесі (Р.Декарт, Б.Спиноза, Г.Лейбниц). 

М.Хайдеггердің «фундаменталды онтологиясы» (Dasein). «Материя» ұғымы. Материалдық 

әлем болмысы. Қозғалыс, кеңістік және уақыт. Шәкәрім  қозғалыс тұралы. 

Философияның негізгі ұғымдары: дүние, заман, мән, құбылыс, мазмұн, форма, жалпы, жеке, 

бүтін, бөлік, сан, сапа, өлшем, терістеу, себеп, салдар, қажеттілік, кездейсоқтық, мүмкіндік, 

шындық. Болмыс және Абсолют. Құдай-әлем қатынасы мәселесі. Абай дүниетанымдағы 

Құдай және адам мәселесі.  

 «Идея» ұғымы. Болмыс пен ойлау арақатынасы мәселесі. Идея және рухани құндылықтар 

болмысы. Виртуалды шындықты философиялық зерделеу пәні ретінде талдау.Дүниені 

философиялық түсінудің негіздері.  Болмыс. Онтология және метафизика 

Бұл ұғымға анықтама берсек, болмыс – бар болып отырғанның (сущее). өмір сүріп