ІІІ БӨЛІМ Өзіңді-өзің таны

27
шасына жазылған осы формуланы дұрыс талқылай ала-
тын пенде некен-саяқ. «Мен өзім» деген не? Біз өзіміздің 
ішкі жан дүниемізден не білуіміз керек? Әңгіме не жай-
лы болып жатыр? Әңгіме: біздің мінезіміз, әлсіздігіміз, 
кемшілігіміз бен жетістігіміз туралы ма?... Жоқ, егер тек 
осыларды ғана айтсақ, өткен ғасырларда тіршілік кешкен 
адамзат  даналары  ешуақытта  «Өзіңді-өзің  таны»  деген 
өсиетті храмның маңдайшасына қашап жазбас еді. 
Бұл білім өте қажет. Бірақ, әлі жеткіліксіз. Өзіңді тану-
дың ауқымы бұдан да кеңірек. Өзіңді тану – өз денеңнің 
тығыз бөлігінен бастап, ең нәзік денелеріңнің құрылымы 
туралы және осы денелерге өмірді кім беретіні, олардың 
қажеттілігі бізді қалай сынайтынын, осыған байланысты 
санамыздың деңгейінің өзгерістері туралы терең түпсіз 
ойға  шому.  Бірақта,  пенделер  бұл  жайында  түк  те  біл-
мейді. Әркім өзін аз-аздап бақылайды да, өзіндегі жақ-
сы және келеңсіз құбылыстарды байқап: «О! Мен өзімді 
білемін!», – дейді. Жоқ, ол өзін әлі білмейді.
Негізінде өзінің керемет күрделі жан иесі екеніне есеп 
беретін пенде баласы мүлдем жоқ. Сондықтан да әртүр-
лі дін, философиялық (даналық ілімі) жүйелердің әртүр-
лі  болуына  таң  қалуға  болмайды.  Адамның  құрылымы 
жайлы бір ортақ көзқарас, түсінік жоқ. Үнділер мен те-
ософтар  (Құдай  туралы  Ілімді  зерттейтіндер)  адамның 
құрылымын  7  бөлікке  бөледі.  Астрологтар  (жұлдызна-
машылар) жыл құбылысының 12 айына сәйкес 12 бөлік-
ке,  ал  алхимиктер  4  элементке  бөледі.  Каббалистер  4 
және 10:4 яғни әлемнің 4 жағы (шығыс, батыс, оңтүстік, 
солтүстік) пен 10 сефиротты негізге алған. Көне парсы-
лар, маздеизмдер, манихейлер адамды 2 бөлікке бөледі: 

28
ІІІ БӨЛІМ
қайырымдылық пен жауыздық, жарық пен түнекке. Хри-
стиандарда көбінесе 3 құрылымға бөлінеді: тән, жан, рух. 
Енді кейбір тылсым – эзотерика Ілімін зерттейтіндер 
адамның құрылымын 9 бөлікке бөледі. Себебі, 3-ті (жан, 
рух, нәзік денелер) үш әлемде: фәни, нәзік, рухани әлем-
дерде қайталайды: 
I.  Заттық  фәни  әлем  –  жер  бетіндегі  жалған  дүние. 
Бұнда  пенделер,  жан-жануарлар  т.б.  жан  иелері  өмір 
сүреді 
II.  Нәзік  әлем  –  әруақтар  әлемі.  Бұнда  пенде  тәнін 
жерге  қалдырып  өзінің  жаны,  рухы  мен  нәзік  денелері 
бірігіп әруақтарға айналады. Тіршілігін бақи әлемде не-
месе о дүниеде жалғастыра береді. 
III.  Рухани  әлем.  Бұнда  періштелер,  пайғамбарлар, 
әулиелер мекендейді. Тіршіліктерін бақи әлемде немесе 
о дүниеде жалғастыра береді. 
Кімдікі  дұрыс?  Бәрінікі  де  дұрыс.  Барлығы  адамды 
қай  қырынан  қарағанға  байланысты.  Сондықтан  да  біз 
осы көзқарастардың ешқайсын да теріске шығармаймыз. 
Ыңғайлы болу үшін біз адамның құрылымын 2 бөлікке 
бөлеміз:  төменгі  табиғаты  немесе  жеке  басы,  жоғарғы 
табиғаты – жеке тұлғасы. Бұлай бөлу кейбір күрделі құ-
былыстарды  түсіндіруге  ыңғайлы.  Түсіндіру  барысын-
да  біз  3-6-7  бөлікті  таңдап  алдық.  Бұлардың  ешқайсы 
бір-біріне  қайшы  келмейді,  қайта  бірін-бірі  толықтыра 
түседі.
Адам анатомиясын оқығанда түсіндіруге қарапайым 
болу  үшін  түгелдей  көрсетпейді,  неше  түрлі  кестелер 

29
арқылы: сүйек, бұлшық ет, қан айналымы, жүйке... т.б. 
жүйелерге бөледі. Географияда да көптеген карталар: фи-
зикалық, саяси, экономикалық, геологиялық т.б... болып 
жіктеледі.  Қандай  бөлікте  болмасын  біздің  көретініміз 
бірақ нәрсе. Анатомия мен географиядағы сияқты руха-
ни Ұстаз әртүрлі сызбаларды қолданып, мәселенің мәні 
бойынша құрылымды жеке бөліп алып тереңірек түсін-
діреді.

жүктеу/скачать 1,25 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: