Ббк 36. 82 я 73 а 89 Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігінің «Оқулық»
жүктеу/скачать 9,2 Mb. Pdf көрінісі
|
Iztaev astyk keptiru
| 2.8. Ауа ылғалдылығы қанығуының
J-d диаграммасындағы параметрлері мен сипаттамасын анықтау
Ауаның күйі J-dдиаграммасында нүктемен, ал ауа күйінің өзгеру үдерісі түзу сызықпен сипатталады. Егер ауаның температурасын t= 30°С ал оның салыстырмалы ылғалдылығын φ=30% деп алсақ, онда J-d диаграммасында ауаның күйі А нүктесімен кескінделеді. Ауаны герметикалық ыдысқа толтырып, оны ақырын суытамыз. Ыдыс герметикалық болғандықтан су массасы мен құрғақ ауаның массасы өзгеріссіз қалады жəне ылғалдылығы сақталады. J – d диаграммасында үдеріс вертикальды тура кескінделеді, d=const. Суыту барысында температура төмендейді, ал салыстырмалы ылғалдылығы үздіксіз түрде жоғарылап отырады. Соңында φ=100%-ға жетеді (в нүктесі). Осы уақытта бу конденсирленеді, қабырғаларда шық пайда болады. d=const сызығынан φ=100% сызығына ауысқан нүктені шық нүктесі, ал ондағы температураны шық температурасы (t p )деп атайды. Бұл үдерісте ауа ылғалдылығын анықтаудың бірден-бір əдісі көрсетілген.(5-сурет) А нүктесіндегі ылғал мен ылғал ауаның энтальпиясын а нүктесі мен оған жақын орналасқан d=const жəне J=const сызықтарының арасындағы кесінді арқылы, сонымен қатар олардың мəнін интерполирлеу жолымен анықтайды. А нүктесімен белгіленетін ауадағы су буының парциалды қысымын анықтау үшін осы нүкте арқылы (d=const), парциалды бу қысымының сызығымен (ρ б ) қиылысқанша жүргіземіз. Сонымен қатар С– нүктесіндегі будың парциалды қысымын, сандық мəні ρ б координатын түзетін горизонтальды сызықтардың арасындағы интерполяциялық мəнімен анықтайды (шкала диаграмманың төменгі оң жағында орналасқан). 40
Сонымен қатар, ρ б қаныққан будың парциалды қысымын анықтауға болады. Бұл үшін а нүктесі арқылы өтетін, φ=100% сызығымен жанасатын t а изотермасын құрамыз. tа изотермасында жататын а нүктесін орналастырамыз, сосын екі нүктені де φ=100% сызығымен тікелей жанасатындай етіп өзгертеміз (К нүктесі). N нүктесін А нүктесінің екі жағында орналасқан изотермалардың арасындағы кесінділердің пропорционалды қатынасы арқылы анықтайды. К нүктесі арқылы d=const сызығын өткіземіз жəне m нүктесімен жанасатын t а температурасына сəйкесетін ρn қаныққан бу қысымын табамыз. J – d диаграммасына ауаны калориферде ысыту үдерісін саламыз. Ол ылғалдылығын өзгертпей ағып өтеді, сондықтан d=const сызығында кескінделуі керек. А нүктесі t а температурасынан жəне J 0 энтальпиясынан тұратын атмосфералық ауа жағдайын (калориферге түсетін ауа) көрсетеді. Температураны t 1 -ге қыздырғанда ауаның энтальпиясы J 1 -ге жоғарылайды. Қыздыру үдерісі AG сызығымен кескінделеді. G нүктесі қызған ауаның (калориферден шығу кезінде) жағдайын көрсетеді.
J – d диаграммасы
Жылу мөлшерін, берілген ауа арқылы, J 1 -J 0 графигімен анықтауға болады, яғни AG кесіндісін өлшеп, оның m 1
энтальпиясының масштабының ұзындығына көбейту арқылы анықтайды: 41
.
Ауаның салыстырмалы ылғалдылығының сандық мəні, оның қысымына В тура пропорционал екендігін жоғарыдағы теңдіктен байқауға болады. φ=const сызығы қысымды анықтағанда φ=const сызығы координаталық торда өзгеріссіз қалады, бірақ оның тек сандық мəні ғана өлшенеді. Егер, мысалы, В=993гПа болған жағдайда салыстырмалы ылғалдылықтың сызығы φ в =20%-ға тең болады, егер ауаны 2В қысымға түсірсек, онда сызығымыз φ 2в =40%ға сəйкестенеді, φ в =50% сызығымыз φ 26 =100%-ға қанығады; ауаның ылғалдылығы конденсацияланады (шық жəне тұман түрінде). Осыған байланысты, мысалы, автоұнтасығыштан шығару үшін қысылған ауаны пайдаланады: бу қабырғаларда конденсирленеді жəне қамыр қабыршақтанады. Қысымды 0,5В-ға төмендеткенде φв=100% сызығы φ 0,5в
=50% сызығына тең болады, ал φ 0,5в =100% сызығымыз едəуір төменге орналасуы жəне
ауаның ылғал
жұтқыштық қабілеті жоғарылайды. Бұл əдіс вакуумды кептіргіштерде кеңінен қолданылады.
жүктеу/скачать 9,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|