306
ӛзгеріп отырады. Бірінші фаза – іс-әрекетке қатыстыру. Ол келесі
формаларды қамтиды: 1) мҧғалім мен шәкірттер арасында бӛлінген
әрекеттер, 2) оқушылардың ҧқсату әрекеттері, 3) оқушылардың
еліктеуші әрекеттері. Бірлескен іс-әрекет динамикасының екінші фазасы
– оқушылардың іс-әрекетті мҧғаліммен келісімдеуі. Бҧл фазаға келесі
формалар енеді: 4) оқушылардың ӛздігінен реттелуші әрекеттері, 5)
оқушылардың ӛздігінен ҧйымдасушы әрекеттері, 6) оқушылардың
ӛздігінен тҥрткі болушы әрекеттері. В.П. Панюшкин іс-әрекетті
жетілдірудегі
серіктестік деген ҥшінші фазаны жорамалдайды [161]
(ӛзімнің бӛліп кӛрсеткенім –
И.З.). Ол бірлескен іс-әрекеттің осы
моделіндегі оқушылар мен мҧғалімдердің тең серіктестігі оның дамуы
мен қалыптаса бастауының нәтижесі болып табылады. Ҥйренушілер
неғҧрлым ересек болса, соғҧрлым нағыз бірлескен іс-әрекет жасалу
жолы жылдамырақ ӛтіледі және оқу-тәрбие процесінде тең серіктестік,
субъект-субъекттік ӛзара әрекетке жылдамырақ жетеді деп ҧйғаруға
болады.
***
Оқушылардың субъект-субъекттік ӛзара әрекеттесу схемасы
бойынша және мҧғаліммен еңбектестігінде жҥзеге асырылатын оқу-
педагогикалық іс-әрекеттің даралық іс-әрекет алдында нәтижелік
артықшылығы бар, олар еңбектестікті ҧйымдастыру формаларына,
еңбектесуші адамдардың санына, олардың бірлескен іс-әрекетке
қатынасына байланысты.
Ӛ з і н - ӛ з і т е к с е р у г е а р н а л ғ а н с ҧ р а қ т а р
1. Бірлескен
іс-әрекеттің
даралық
іс-әрекет
алдындағы
артықшылығының психологиялық себебі қандай, олар ҥнемі байқала ма?
2. Еңбектестіктің ҥйренушілерге және ҥйретушіге (мҧғалімге) ықпалы
неден кӛрінеді?
Ә д е б и е т
Достарыңызбен бөлісу: