328
-
педагогикалық
қарым-қатынас
жайлы
оқудағы
ӛзара
әрекеттесу, педагог (оқытушының) пен оқушылардың (студенттердің)
еңбектестігінің формасы ретінде;
-
педагогикалық қарым-қатынаста бір мезгілде оның ҥш
жағының - комуникативтік, интерактивтік және перцептивтік
жақтарының болуы;
-
педагогикалық қарым-қатынаста вербалдымен қатар басқа да
тәсілдердің, яғни кӛркемдік, кинетикалық, символикалық тәсілдердің
кең кӛрінуі жайлы.
Тағы атап ӛтейік, оқудағы еңбектестік
пен қарым-қатынас
оқытушы мен студенттің (студенттер тобының) кӛп деңгейлі ӛзара
әрекеттесуі ретіндегі психологиялық талдауы осы жақтардың
әрқайсысын оқу іс-әрекетінің субъекті ретінде және екеуін де
сипаттаушыны қарастыруды қамтиды. Оларды сипаттаушының бірі –
бҧл іс-әрекеттің мақсаттылығы, белсенділігі және тҥрткілігі, алайда
олардың әрқайсысының іс-әрекет мақсаты мен тҥрткісі әртҥрлі. Екінші
сипаттама еңбектестік пен қарым-қатынас
субъекттерінің екеуінің де
рӛлдік позицияларымен теңестіріледі: бірінші позиция мҧғалімнің,
оқытушының тәрбиешінің рӛлін айқындайды; екіншісі – оқушының
студенттің рӛлін айқындайды. Осы рӛлдердің комплетарлығын (ӛзара
толықтыруларын), олардың ӛзара шартталуын атап ӛту маңызды.
Субъекттердің екеуін де анықтайтын ҥшіншісипаттама – оқу және
педагогикалық
іс-әрекеттің
бір
жағынан,
олардың
даралық-
психологиялық ерекшеліктерімен шартталуы, екінші жағынан, олардың
әрқайсысы оқытушылар немесе студенттер ҧжымында қатысатын
қатынастармен шартталуы.
***
Қарым-қатынас кӛпжақты және кӛпфункционалды қҧбылыс, оның
сипаты ӛзара әрекеттесудің ӛзін анықтайды.
Қарым-қатынасты
қарастырудағы тҥрлі келістерді талдау негізінде қарым-қатынастың
неғҧрлым сәйкес стилі іс-әрекетшіл, демократиялық, достық стилі
болып табылды.
Ӛ з і н - ӛ з і т е к с е р у г е а р н а л ғ а н с ҧ р а қ т а р
1. Қарым-қатынастың ақпараттық моделі мен оқытудың субъект-
объекттік схемасы қалай байланысқан?
329
2. Мҧғалім ҥшін қарым-қатынастың
репрезентативтік функциясы
дегеніміз не?
3. Педагогикалық
қарым-қатынастың жалпы сипаттамасы мен
ӛзгешелігі қандай?
4. Қарым-қатынастың демократиялық стилі ҥнемі педагогикалық ӛзара
әрекеттесуде жағымды әсерге ие бола ма?
Ә д е б и е т
Достарыңызбен бөлісу: