70
Асархаддон
патшалық
құрған
уақытында
Мысырды
талқандады.
Ашшурбанипалдың кезінде (біздің заманымыздан бұрынғы 7 ғасырдың
ортасы) Ассирия өзінің күш-қуатының шырқау шегіне жетті. Оның шекарасы
Мысырдан Мидияға, Жерорта теңізінен Парсы шығанағына дейін созылып
жатты.
Мемлекет
астанасы
Ниневия
өзінің
сән-салтанатымен,
архитектурасымен әйгілі болды. Қала кітапханасында түрлі мәтіндер
жазылған 20 мыңнан астам бедерлі тақталар сақталды. Бұл бедерлерде,
көбінесе, жорықтар, жеңілген елдердің қалаларын ойрандау, т.б.
бейнеленген. Тұтас жартастардан патшаларды дәріптейтін мүсіндер
тұрғызылды. Орта Азиямен, Арабиямен сауда қатынастары дамыды. Жол
құрылысы кеңінен өрістеді. Ассирия әдебиетінің төл жанры – патша
анналдары (жылнамалары). Соның бір құнды үлгісі – Саргон ІІ-нің біздің
заманымыздан бұрынғы 714 ж. Урартуға жорығы туралы арамей тілінде
жазылған «Ахикар туралы жыр». Бірақ Ашшурбанипалдан кейін басталған
елдегі дағдарыс, оны пайдаланған Мидия мен Вавилонның біріккен
күштерінің соққысы нәтижесінде біздің заманымыздан бұрынғы 607 – 605 ж.
Ассирия құлады. Ежелгі заманда Алдыңғы Азияны, Месопотамия мен
Иранды мекендеген және сына жазуларды қолданған халықтардың
(шумерлердің, вавилондықтардың, ассириялықтардың, т.б.) тілін, тарихын,
мәдениетін зерттейтін ғылым саласы – ассиорология (ассириятану)
қалыптасты. Ол, әсіресе, Англия, Франция, Ирак пен Ресейде жақсы
дамыған.
Озін өзі бақылау сұрақтары:
1.Шумер Аккад деп аталу себебі.
2. Митани және Ассирия патшалықтары.
Достарыңызбен бөлісу: