Информация о проведении Облумц

Әдістемелік

-

нұсқаулық хатǀ2016

-

2017 оқу жылы

 

 

63 

орындау  дағдысының  өсуі,  бұл  оқушының  дайындық  деңгейі  мен  сабақтағы 

белсенділігін есепке ала отырып, бағаланады. 

«4» бағасы – екі немесе бір критерилерге сәйкес болғанда; 

«3» бағасы – берілген критерилерге сәйкес болмағанда; 

«2»  бағасын  қоюға  жол  берілмейді,  себебі  ол  баланың  қызығушылығын 

және соған сәйкес сұлулық пен мейірімділікке деген қажеттілігін жояды. 

 

Бейнелеу өнері  

Пәнді  оқыту  эстетикалық  сезімдерді,  бейнелеу  өнеріне  қызығушылығын 

тәрбиелеу; өнегелі тәжірибесін байыту, ізгілік пен зұлымдық туралы ойларын 

дамыту;  адамгершілік  сезімдерін  тәрбиелеу,  Қазақстан  және  басқа  елдердегі 

халықтардың  мәдениетін  құрметтеу;  қиялын,  кез  келген  іске  шығармашылық 

тұрғыдан  қарау  ниеті  мен  икемділігін,  өнер  мен  қоршаған  әлемді  қабылдау 

қабілетін,  көркемдік  қызметте  бірлесіп  жұмыс  істеу  шеберліктері  мен 

дағдыларын  дамыту;  халық  шығармашылығына  деген  қызығушылығы  мен 

сүйіспеншілігін  тәрбиелеу;  аңғарымпаздығы  мен  көріп  есте  сақтау  қабілетін 

дамытуға бағытталған. 

Бағдарламадағы  оқу  материалы  көркемдік  білімнің  іскерлік  сипаты  мен 

адамгершілік болмысын көрсететін блоктармен ұсынылған: «Көркемдік қызмет 

түрлері»,  «Көркемдік  сауат  негіздері»,  «Қоршаған  әлемді  тану»,  «Көркем-

шығармашылық қызмет мазмұны».  

Барлық  блоктар  кешенді  түрде  жалпы  көркемдік  білім  мен  тәрбие 

міндеттеріне бағытталған.  

Пән  бойынша оқу жүктемесінің көлемі: 

2-4-

сыныптарда  аптасына  1  сағаттан,  жылына  барлығы  34  сағатты 

құрайды.  

Бағалау нормалары: 

«5»  бағасы:  оқушы  сабақтың  қойылған  мақсатын  толық  орындай  алады, 

меңгерілген  материалды  дұрыс  түсіндіреді  және  алған  білімін  іс  жүзінде 

қолдана  алады;  сурет  композициясын  дұрыс  шешеді,  яғни  бейненің  барлық 

компоненттерін  өзара  үйлесімді  қиылыстырады,  бейнені  айрықша  аңғарады 

және жеткізе сипаттай алады. 

«4»  бағасы:  оқушылар  бағдарлама  материалын  толық  меңгерді,  бірақ 

қосымша  сипатта  жеткіліксіз  мазмұндайды;  бейненің  барлық  компоненттерін 

өзара үйлесімді қиылыстырады, бірақ бейнені нақты сипаттай алмайды. 

«3»  бағасы:  оқушылар  сабақтың  қойылған  мақсатын  толық  орындай 

алмайды; меңгерілген материалды мазмұндауда дәлсіздік жібереді. 

«2»  бағасы:  жауап  беруде  өрескел  қателер  жібереді;  сабақтың  қойылған 

мақсатын орындай алмайды. 

 

Әдістемелік

-

нұсқаулық хатǀ2016

-

2017 оқу жылы

 

 

64 

 

«ТЕХНОЛОГИЯ» БІЛІМ БЕРУ САЛАСЫ 

  

Еңбекке баулу  

Оқу  пәні  бастапқы  технологиялық  білім,  еңбек  білігі  мен  дағдысын,  іс-

әрекетті  жоспарлау  және  ұйымдастыру  тәсілдерін  меңгерту;  сенсорика,  қол 

саусақтарының  ұсақ  моторикасын,  кеңістік  қиялын,  ақпарат  түрлерінде 

бағдарлау қабілеттерін дамыту; қоршаған әлем өзгерісіндегі адам еңбегінің рөлі 

туралы  білімді  меңгерту;  адам  және  адам  еңбегіне  құрметпен  қарауға, 

еңбексүйгіштікке тәрбиелеуге бағытталған.  

4-

сынып  оқулығында  «Сым  темірмен  жұмыс»,  «Фольгамен  әшекей 

бұйымдар  жасау»,  «Қошқар  мүйіз  оюының  орындалу  реті»  тақырыптары 

қарастырылмауына  орай,  мұғалім  пәнді  оқытуды  жоспарлауда  өзге 

тақырыптармен оқу бағдарламасына сәйкес алмастыра алады.  

«Еңбекке баулу» пәні бойынша оқу жүктемесі:  

2-4- 

сыныптарда аптасына 2 сағаттан, жылына 68 сағатты құрайды 

Бағалау нормалары: 

Бағалар  жалпы  орындалған  не  жасалған  бұйым,  жеке  технологиялық 

операциялар;  жұмыс  жоспарын  құра  білу,  тәжірибе  жасау,  материалдардың 

қасиетін анықтау, материалдар мен құралдарды дұрыс атау, олардың міндетін 

анықтау, олармен қауіпсіз жұмыс ережесін атау білігі үшін қойылады. 

Жалпы алғанда бұйымды орындау 

«5»  бағасы  құралдармен  қауіпсіз  жұмыс  ережесін  сақтай  отырып,  қатесіз 

және  мұқият  жасалған  бұйымға  қойылады  (қолданылатын  материал  бойынша 

құралды таңдау, сонымен қатар, сабақ бойы жұмыс орнында тазалықты сақтау 

білігі ескеріледі). 

«4»  бағасы  осы  талаптар  есебінен  қойылады,  бірақ  бұйым  құрылымын 

бұзбай түзетуге жол беріледі. 

«3»  бағасы  бұйым  мұқият  орындалмаған,  бірақ  құрылымы  бұзылмаған 

жағдайда қойылады. 

Көрсеткен дербестігі мен шығармашылықпен орындалған жұмысқа бағаны 

бір ұпай көтеріп қоюға болады немесе қосымша бағамен бағаланады. 

Құрылымы  бұзылған,  өз  мақсатына  сай  емес  бұйым  бағаланбайды,  оны  

түзетуге, қайта жасауға болады. 

Тексеру  жұмысы  кезінде  дайын  бұйым  үшін  баға  барлық  оқушыларға 

қойылады.  (Тексеру  жұмыстары  әр  тоқсан  сайын  және  жыл  соңында 

жүргізіледі.  Олар  белгілі  бір  сабақтар  санынан  кейін  жеке  операцияларды 

меңгеруін  тексеру  немесе  жұмыс  түрлері  бойынша  қорытынды  сабақ  болуы 

мүмкін). 

Жеке технологиялық операциялар  

«5» бағасы әртүрлі белгілеулердің, материалдарды пішудің нақтылығына, 

бүгудің  дұрыстығына,  тегіс  сырылуына;  үлгіге  немесе  суретке  сәйкес 

конструктор  бөлшектерінен  бұйымды  орындау  дәлдігіне;  материалдарды, 

құралдарды  олардың  мақсатына  сәйкес,  үнемді  және  тиімді  пайдалануына; 

жетекші сұрақтар бойынша жұмыс жоспарын құру ептілігіне (2-сынып); бұйым 

құрылымына  ұжымдық  талдау  жасағаннан  соң  жеке  жұмыс  жоспарын  құруға 

Әдістемелік

-

нұсқаулық хатǀ2016

-

2017 оқу жылы

 

 

65 

(3-

сынып);  жоспар  құру,  бұйымға  өздігімен  талдау  жасауына  (4-сынып),  іс 

жүзінде  бұйымды  көрсету  ептілігіне  (2-сынып),  түсіндірумен  көрсету  білігіне 

(3-4-

сыныптар) қойылады. 

«4»  бағасы,  егер  оқушы  белгілеу  кезінде  дәлсіздікті жіберсе  (3мм дейін), 

пішуде 1 мм дейін белгілеу жолынан ауытқыса, материалды үнемсіз қолданса; 

жұмыс  орнындағы  тәртіпті  мұғалімнің  ескертуінен  кейін  сақтаса;  жұмыс 

жоспарын  мұғалімнің  жетелеуші  сұрақтарынан  кейін  құрса  (ІІ  сынып), 

мұғаліммен  бірге  (3-сынып),  алдағы  жұмыс  жоспарын  өздігімен  1  қатемен 

құрса (4-сынып) қойылады. 

«3»  бағасы,  егер  оқушы  белгілеу  кезінде  дәлсіздікті  жіберсе:  3мм-ден  10 

мм-ге дейін – 2-сыныпта, 2мм-ден 5 мм-ге дейін – 3-сыныпта, 5 мм-ге дейін – 4-

сыныпта;  материалды  үнемсіз  қолданса  (2-сынып);  материал  мен  құралдарды 

тиімсіз қолданса (3-сынып), жұмыс орнындағы тәртіпті мұғалімнің ескертуінен 

кейін сақтаса; мұғалімнің жетелеуші сұрақтары бойынша жоспар құру кезінде 3 

логикалық  қате  жіберсе  (2-сынып),  мұғаліммен  бірге  жұмыс  жоспарын  құру 

кезінде  3  логикалық  қате  жіберсе  (3-сынып),  бұйымды  жасаудың  жұмыс 

жоспарын өздігімен құруда 2 логикалық қате жіберсе (4-сынып) қойылады. 

Оқушылардың  білімі  мен  біліктерін  әділ  бағалау  үшін  әр  баланың 

бағдарлама  материалын  меңгеруін  есепке  алу  қажет.  Егер  мұғалім  сұрау  мен 

бақылауды  жоспарлаған  жағдайда  баға  әділ  болуы  мүмкін.  Сабақтың 

жоспарында  бақылайтын  3-4  оқушының  тегін  жазады,  олардың  сабақ  бойы 

жұмыс  орнында  тәртіпті  қалай  сақтайтынын  бақылайды,  3-4  оқушының 

материал бойынша нақты бөлшектерін нақты белгілей алу ептігін бақылайды, 

келесі  3-4  оқушының  желіммен  мұқият  жұмыс  істеу  ептілігін,  сабақтағы 

құралдармен қауіпсіз жұмыс істеу тәртібін сақтай отырып сыруды орындауын 

немесе жұмыс істеуін бақылайды. 

Егер  оқушы  мұғалім  берген  тапсырманы  орындай  алмаса,  мұғалім 

жұмысты  қалай  орындау  керек  екенін  оқушыға  қайтадан  көрсетуі  тиіс.  Бұл 

жағдайда баға бірнеше сабақтан соң қойылады. 

Осылайша, бір сабақта мұғалім бірнеше бағалайды, бірақ олар оқушының 

нақты білімі мен білігіне қойылады. 

 

«ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ» БІЛІМ БЕРУ САЛАСЫ 

  

Дене шынықтыру  

«Дене  шынықтыру»  оқу  пәні  –  бұл  дене  шынықтыру  қызметі, 

оқушылардың дене және психикалық саулығын сақтау туралы білімдер жүйесі.  

Пәнді оқыту қимыл-қозғалыс негіздерін игеру арқылы оқушылардың дене 

мәдениетін  қалыптастыру;  өз  денсаулықтарына  ықтиярлықпен  қараудың 

қажеттілігін  қалыптастыру;  физикалық  және  психикалық  қасиеттерінің  толық 

дамуы;  салауатты  өмір  салтын  ұйымдастыруда  дене  тәрбиесі  құралдарын 

шығармашылық жолмен қолдануға бағытталған.  

«Шаңғы  дайындығы»  және  «Жүзу»  тараулары  бойынша  сабақтарды 

толық  мәнінде  жүргізуге  мүмкіндігі  жоқ  республиканың  аймақтарында 

оларды алмастыру ұсынылады. Мектеп ұжымының педагогикалық кеңесінің 

Әдістемелік

-

нұсқаулық хатǀ2016

-

2017 оқу жылы

 

 

66 

шешімі  бойынша  бұл  сабақтар  тиісінше  дала  жарысымен  (кросс 

дайындығымен)  және  гимнастикамен  (ырғақты,  атлетикалық,  кәсіби-

қолданбалы) алмастырылуы мүмкін.  

Дене  дамуында  жетіспеушілігі  бар  балаларды  сауықтыруға  бағытталған 

дене  шынықтыру  қосымша  сабақтары  немесе  оқушылар  мен  ата-аналардың 

сұраныстары және қызығушылықтары ескерілген спорт түріндегі сабақтар оқу 

жоспарының вариативті жүктемесі арқылы орындалады.  

«Денсаулық күні» оқу жылы ішінде 3-4 рет өткізіледі және каникул кезінде 

ұйымдастырылады.  

«Дене  шынықтыру»  пәнін  оқыту  барысында  оқушыларды  топқа  бөлу 

медициналық  тексерістің  нәтижесі  көрсетілген  анықтаманың  негізінде  іске 

асырылады. 

«Дене шынықтыру» пәні сабақтарын ұйымдастыру және өткізу мәселелері 

бойынша мұғалімдерге әдістемелік көмек көрсету мақсатында Ұлттық ғылыми-

практикалық дене тәрбиесі орталығы әдістемелік құралдар әзірлеп, орталықтың 

сайтына орналастырылды (www.nnpcfk.kz).  

Пән бойынша оқу жүктемесінің көлемі:  

2-4- 

сыныптарда – әр сыныпта аптасына 3 сағаттан, барлығы 102 сағатты 

құрайды 

Бағалау нормалары: 

Оқушы  жұмысын  бағалау  кезінде  олардың  жеке  ерекшеліктері  мен 

психосоматикалық мүмкіндіктері ескеріледі. 

Егер  оқушы  денсаулығының  жағдайына  байланысты  практикалық 

тапсырмаларды орындай алмаса, оған теориялық тапсырмалар береді. 

«5»  бағасы,  егер  оқушы  тапсырманы  өзінің  психосоматикалық 

мүмкіндіктеріне сәйкес өздігімен орындай алса қойылады. 

«4»  бағасы,  егер  оқушы  тапсырманы  өзінің  қабілеттері  мен 

психосоматикалық  мүмкіндіктеріне  сәйкес  өздігімен  орындай  алса,  бірақ 

мұғалімнің көмегіне шамалы сүйенген жағдайда қойылады. 

«3» 

бағасы,  егер  оқушы  тапсырманы  өзінің  ерекшеліктері  мен 

психосоматикалық мүмкіндіктерінен  төмен орындаса,  қойылады.  Тапсырманы 

орындауда мұғалімнің көмегіне үнемі сүйене береді.  

«2»  бағасы  оқушы  тапсырманы  орындамағанда,  мұғалімнің  көмегін 

қолданбаған жағдайда қойылады. 

 

Әдістемелік

-

нұсқаулық хатǀ2016

-

2017 оқу жылы

 

67 

 

4 

НЕГІЗГІ  ОРТА  БІЛІМ  ДЕҢГЕЙІНДЕГІ  ПӘНДЕРДІ  ОҚЫТУ 

ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ  

 

4.1 

«ТІЛ ЖӘНЕ ӘДЕБИЕТ» БІЛІМ БЕРУ САЛАСЫ  

 

Елбасымыз «Мәңгілік Ел» ұғымын ұлтымыздың ұлы бағдары – «Қазақстан 

2050»  стратегиясының  түп  қазығы  етіп  алды.  Тәуелсіздікке  қол  жеткізгеннен 

гөрі,  оны  ұстап  тұру  әлдеқайда  қиын.  Бұл  –  әлем  кеңістігінде  ғұмыр  кешкен 

талай  халықтың  басынан  өткен  тарихи  шындық.  Өзара  алауыздық  пен  жан-

жаққа тартқан берекесіздік талай елдің тағдырын құрдымға жіберген. Тіршілік 

тезіне  төтеп  бере  алмай  жер  бетінен  ұлт  ретінде  жойылып  кеткен  елдер 

қаншама. Біз, қазақ халқы, өзгенің қателігінен, өткеннің тағылымынан сабақ ала 

білуге  тиіспіз.  Ол  сабақтың  түйіні  біреу  ғана  –  «Мәңгілік  Ел»  біздің  өз 

қолымызда. Ол үшін өзімізді үнемі қамшылап, ұдайы алға ұмтылуымыз керек. 

Байлығымыз  да,  бақытымыз  да  болған  Мәңгілік  Тәуелсіздігімізді  көздің 

қарашығындай  сақтай  білуіміз  керек.  «Қазақстан  2050»  –  Мәңгілік  Елге 

бастайтын ең абыройлы, ең мәртебелі жол.  

Президентіміз  Н.Ә.  Назарбаев:  «Мектептерде  бүкілқазақстандық 

құндылықтар ретінде «Мәңгілік Ел» идеясы оқу бағдарламасына енуі керек», - 

деп  атап  өткен  болатын.  «Мәңгілік  Ел»  идеясы  -  елімізді  өз  мақсатына  талай 

дәуір сынынан сүріндірмей жеткізетін тұғырлы идея. 

Осыған  байланысты,  білім  беру  ұйымдарында  Қазақстанның  тұтас  ұлтты 

ұйыстырушы,  еліміздің рухын көтеретін, ұлы мақсаттарға жеткізетін «Мәңгілік 

Ел»  ұлттық  идеясын  қазақстандық  патриотизм  мен  азаматтық  жауапкершілік, 

құрмет  көрсету,  ынтымақтастық,  еңбек  пен  шығармашылық,  ашықтық,  өмір 

бойы білім алу тәрізді құндылықтар арқылы жүзеге асыру қамтамасыз етіледі.  

 

«

Қазақ тілі» (оқыту қазақ тіліндегі сыныптар үшін) 

Қазақстан  Республикасы  Үкіметінің  2012  жылғы  25  маусымдағы  №  832 

қаулысымен бекітілген, Мектеп оқушыларының функционалдық сауаттылығын 

дамыту жөніндегі 2012-2016 жылдарға арналған Ұлттық іс-қимыл жоспарында 

7  негізгі  құзыреттілік  белгіленсе,  соның  бірі  –  коммуникативтік  құзыреттілік. 

Коммуникативтік  құзыреттілік  –  бұл  коммуникативтік,  тілдік  білім,  білік, 

дағдылардың жиынтығы.  

Коммуникативтік  дағдылар  ең  әуелі  мектептегі  оқыту  процесінде, 

негізінен, тіл және әдебиет сабақтары барысында қалыптасады.  

Тілдік және әдеби білім берудің маңызды міндеттері:  

1)

 

барлық деңгейдегі қазақ тілінің жүйесі туралы  білімді меңгеру негізінде 

оқушылардың тілдік  сөйлеуін дамыту  (фонетика, лексика, сөз құрамы және 

сөзжасам, морфология, синтаксис); 

2)

 

 

сөйлеудегі  тілдік  құралдардың  қызметі  туралы  ережені,  сөздік  қорды 

кеңейтуді  және  сөйлеу  тілінің  грамматикалық  жағынан  дұрыс  құрылуы, 

сауатты жазу біліктері мен дағдыларын қалыптастыру; 

3)

 

 

қазақ  әдеби  тілінің  нормаларын,  сөйлеу  әрекетінің  әртүрлі  тәсілдері 

мен дағдыларын өмірлік жағдаяттарға сәйкес қолдана білу қабілеттері өмірдегі 

Әдістемелік

-

нұсқаулық хатǀ2016

-

2017 оқу жылы

 

 

68 

мәселелерді шешуге бағытталуы тиіс (тілдік және сөйлеу біліктілігі). 

 

5-9-

сыныптарда  оқу  процесі  Қазақстан  Республикасы  Білім  және  ғылым 

министрінің 2013 жылғы 03 сәуірдегі № 115 бұйрығымен бекітілген (ҚР Білім 

және  ғылым  министрінің  2015  жылғы  18  маусымдағы  №  393  бұйрығымен 

өзгерістер  мен  толықтырулар  енгізілген)  «Негізгі  орта  білім  беру  деңгейінің      

5-9

сыныптары  үшін  «Қазақ  тілі»  (оқыту  қазақ  тілді)  пәнінен  типтік  оқу 

бағдарламасымен жүзеге асырылады.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                

Типтік оқу жоспарына сәйкес оқу жүктемесінің көлемі:  

5-

сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат;  

6-

сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат;  

7-

сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат;  

8-

сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат;  

9-

сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34  сағат.  

Әрбір  тоқсанда  алынатын  бақылау  диктантының  саны  сол  сыныптағы 

апталық сағат санымен сәйкес келуі керек.  

Жалпы  білім  беретін  мектеп  оқушыларға  терең  білім  берумен  қатар, 

олардың  ауызекі  тілі  мен  жазбаша  тілін  дамыту,  ойын  жүйелі  айтып  орамды 

сөйлеп әрі дұрыс жаза білуді талап етеді. Сондықтан қазіргі оқу процесі арқылы 

оқушылардың жазбаша тілі мәдениетін дамытып, жүйелі жазу дәрежесін көтеру 

мақсатын қояды. 

Әрбір  мұғалім  қазақ  тілі  мен  әдебиет  сабақтарында  жазба  жұмыстарын 

үйретіп,  тіл  дамыту  сабақтарын  шығармашылықпен  жүргізіп,  дұрыс 

ұйымдастыра білуде ең негізгі мәселенің бірі – оқушының жас ерекшелігі мен 

білім  қорына  байланысты  жазба  жұмысын  үйретудің  міндеті  мен  көлемін 

анықтау  болып  табылады.  Мұғалім  сол  міндет  пен  көлемге  байланысты 

жазбаша  тіл  дамыту  жұмысының  түрін,  көлемін,  оның  әдіс-тәсілдерін 

белгілейді, анықтайды. 

Жазба жұмысына қойылатын талаптар (диктант) (16-кесте). 

 

16-

кесте. Жазба жұмыстарының оқу тоқсандары бойынша бөліну үлгісі 

Сыныптар 

Жазба жұмыстар 

түрлері 

Оқу тоқсандары 

Барлығы 

І 

ІІ 

ІІІ 

ІҮ 

5 

Диктант 

3 

3 

3 

3 

12 

6 

Диктант 

3 

3 

3 

3 

12 

7 

Диктант 

3 

3 

3 

3 

12 

8 

Диктант 

3 

3 

3 

3 

12 

9 

Диктант 

1 

1 

1 

1 

4 

 

Барлығы: 

13 

13 

13 

13 

52 

 

Диктант  –  оқушылардың  орфографиялық  және  пунктуациялық 

сауаттылығын  тексерудің  негізгі  формаларының  бірі.  Білім  алушылардың 

ауызша  жауаптары  және  жазба  жұмыстары  бойынша  бағдарламалық 

материалдарды  қаншалықты    деңгейде  меңгергендігін  ескере  отырып,  әр 

сыныпта белгілі бір нақты көлемде қорытынды жазба жұмыстары өткізіледі.  

Диктант  мәтіні  үшін  әдеби  тіл  нормаларына  сай  келетін  мәтіндерді 

пайдалану ұсынылады (17-кесте). 

Әдістемелік

жүктеу/скачать 4,22 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: