Атты III халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция жинағЫ
"SCIENCE AND EDUCATION IN THE MODERN WORLD
жүктеу/скачать 8,11 Mb. Pdf көрінісі
|
III TOM
| "SCIENCE AND EDUCATION IN THE MODERN WORLD:
CHALLENGES OF THE XXI CENTURY" NUR-SULTAN, KAZAKHSTAN, JULY 2019 188 тaбылaды.Сaлық сaлудың субъектісі мен объектісі әр уaқыттa сaлық aлу кӛзімен, яғни сaлық тӛленетін тaбыспен әрдaйым сәйкес келе бермейді. Сaлық мехaнизмінің тaғы дa мaңызды элементтерінің бірі - сaлық мӛлшерлемесі. Тиімді сaлық мӛлшерлемесін белгілеу әдістемесі, оның негіздік шaмaсы - сaлық сaлу теориясы мен прaктикaсының ӛзекті мәселесі. Сaлық мӛлшерлемесінің кӛлемін белгілегенде - әртҥрлі қызмет тҥріне тҥрлі әсер етуді қaмтaмaсыз ету мaқсaтындa нaқты ескеру қaжет, нaрықтық процестердің еркін жҥруін реттеу қaжет, ӛндірісті ынтaлaндыру қaжет. Сaлық мехaнизмінің қҧрaмындa жеңілдіктерге демaңызды орын беріледі, яғни сaлықты тӛмендету, оның мерзімін ҧзaрту және кейбір нaқты субъектілер ҥшін тӛлеуден толығымен босaту. Ол сaлық мехaнизмінің бaсқa элементтеріне қосымшa ретінде әрекет етеді. Ол әрбір жекелеген тӛлеушілерге икемді тҥрлі әрекет жaсaйды. Сaлық жеңілдіктері ҧдaйы ӛндіріс процесінде бaсқaруды, инвестициялaрды ынтaлaндырудa, жaңa технологияны игеруде, қызмет aясын кеңейтуде кеңінен қолдaнылaды. ҚР-ның сaлық сaясaтындa негізгі нaзaр –қолдaнудың орнынa жaлпылaмa қолдaнуғa бӛлініп отыр. Сонымен қaтaр сaлық мехaнизмінің негізгі элементтерінің бірі сaлықты тӛлеу тәртібі мен мерзімдері болып тaбылaды. Сaлық мехaнизмінің бaрлық мaңызды элементтері ӛзaрa бaйлaнысты жaлпы бір бҥтін ретінде әрекет етуі керек. Бҥгінгі таңда ҚР-ның сaлық жҥйесі дaму кезеңінде,сонымен бірмезгілде сaлық мехaнизмі де жетілдірілуде. Сaлық мехaнизмінің әрекет етуін жетілдірудің негізгі бaғыттaрының бірі - ТМД елдері және бaсқa дa мемлекеттермен aқпaрaт aлмaсу жҥйесін жaсaу керек[2]. Қазіргі кезеңде, салық салу механизмі біздің Республикамызда қалыптаспаған жағдайда болып отыр: қазірдің ӛзінде оның мәні мемлекеттік реттеудің әкімшілік биліктің сипатын ашып кӛрсете алмайды, сонымен бірге ол әлі де экономиканы мемлекеттік реттеудің жанама немесе тікелей тиімді қҧралы бола алмай отыр. Сондай-ақ, соңғы жылдары нарықтық қайта қҧру тәжірибесі, бюджеттік қаржыландырудың негізгі кӛзі – салық салу механизмі, ӛте мардымсыз кҥйде екенін кӛрсетеді. Ал бҧл салықтардың аздығынан немесе жиынтық кӛлемінің азайғанынан емес, салық тӛлемінен ‖жалтару‖ жағдайларының жиілеп кездесетінен туып отыр. Бҧған салық жҥйесінің ӛзі кӛп мҥмкіндіктер туғызады, ӛйткені соғҧрлым салықтық жеңілдіктер кӛп болған сайын, оларға тҥрлі заңды және заңсыз жолдармен жетуге ҧмтылатындардың саны кӛбейе тҥседі. Осындай жағдайдың дҧрыс болмауынан әлі кҥнге шейін қазынаға салықтар аз тҥсуде, ол халықтың әлеуметтік және саяси жағдайларына тікелей әсерін тигізеді[1]. Еліміздегі қалыптасқан жағдайды тҥсіну мен зерттеу нәтижесінде, оның экономикасы және ондағы салық жҥйесі тез арада ӛзгерістерге келетініне сенуіміз қажет және де олар салық тӛлеушілер ҥшін бір американдықтың айтқанындай: ―Маған салықтарды тӛлеу ӛте ҧнайды, ӛйткені мен олардың кӛмегімен цивилизацияны сатып ала аламын ‖, - деген тҧжырымына сай болып келуі керек. Сонымен, Ҥкіметіміздің алдында тҧрған міндет – ол тҧрақты қабылданған заңдардың негізінде қаржы жҥйесін тез арада қалпына келтіріп, ондағы салық арқылы тҥсетін тҥсімдерді реттеп, олардың дҧрыс бӛлінуін қамтамасыз ету болып табылады және де салықтар, қазынаны толтырып қана қоймай, ӛндірісті әрі қарай дамытудың белсенді стимулы рӛлін атқаруы қажет деп тҧжырымға келеміз. Олар кәсіпкерлікке деген ынталы тежеу механизмі болып келмей, керісінше оның тиімді әрекет етуінің қосымша, бірден бір факторының рӛлін атқаруы қажет. Сондықтан біздер салық жҥйесін жақсартуда әрқашан қарапайым және баянды принципті естен шығармауымыз керек. Салық заңдарының бҧзылуын болдырмау, оны бҧзушыларды табу ҥшін республика Қаржы министрлігінен бӛлінген Мемлекеттік салық комитетінің қызметі қҧрамында ӛз қызметін барлық облыстар мен аудандардың орталықтарында ҧйымдастыру ҥшін салық полициясы қҧрылды[3]. |