"SCIENCE AND EDUCATION IN THE MODERN WORLD: CHALLENGES OF THE XXI CENTURY" NUR-SULTAN, KAZAKHSTAN, JULY 2019 189
Сарапшылардың бағалауы мен болжамдарына сәйкес, 2015-2016 жылдары жаңа әлемдік
жаһандық дағдарыс келді. Бҧл дағдарыстың кҥрделілігі оның ішкі қарама-қайшылықтарды
кҥшейтетін сыртқы себептермен туындағандығында. Осыған байланысты Қазақстанда
фискалды саясаттың негізгі міндеттері тӛмендегілер болады: макроэкономикалық
тҧрақтылықты қамтамасыз ету; әлеуметтік-экономикалық дамудың басым бағыттарына
бюджеттік шығыстардың шоғырлануы; бюджет қаражатын пайдалану тиімділігін
арттыру; фискалдық орталықсыздандыру.
Ҧлттық қорды тиімді пайдаланумҧнай кірістеріне бюджеттен тәуелділікті тӛмендетті.
Қазақстан Ҥкіметі мен Ҧлттық банкі саясатының негізгі міндеттері макроэкономикалық
және қаржылық тҧрақтылықты сақтауды, сондай-ақ экономикалық ӛсімді қамтамасыз
етуді
және
Қазақстан
экономикасының
бәсекеге
қабілеттілігін
арттыруды
анықтады.Мҧнайдың әлемдік бағасының 2 еседен артық тӛмендеуі және жағдайдың одан
әрі нашарлауы ескеріле отырып, Ҥкімет Қазақстан экономикасына мҧнай бағасының
барреліне $ 50, 40 және 30 АҚШ долларына бағалануы және металл бағасының индексінің
5,0% қарастырды. Сонымен бірге барлық сценарийлерде мҧнай ӛндіру кӛлемі 2015 жылы
80,5 млн тонна, 2016 жылы - 80,8 млн. тонна, 2017 жылы - 86,0 млн. Тонна, 2018 жылы -
90,0 млн. тонна, 2019 жылы - 93,0 млн. тонна белгіленді.
ҚР-ның салық саясатының ҥрдістері мен негізгі бағыттары мынадай - 2016-2018
жылдардағы экономикалық сценарийлер мен экономика секторларының болжамды даму
қарқынын ескере отырып, экономиканы дамытудың болжанатын сыртқы жағдайларын
есепке ала отырып, 2016 жылы 5 303,2 млрд. Теңгеден 2018 жылға қарай 6,107,2 млрд.
Теңгеге дейін (трансферттерді қоспағанда).
Елбасы Н.Назарбаев ҧсынған «Бес институционалдық реформаларды жҥзеге
асырудың 100 нақты қадамы» жоспарды іске асырудың бірінші және маңызды кезеңі
реттеу және қадағалаушы орган болып табылатын ҚР Министрлігінің Мемлекеттік
кірістер комитетінің (бҧдан әрі - Комитет) қҧрылуы болды.Бес институционалдық
реформалардың бірі - «қазіргі заманғы мемлекеттік аппаратты қалыптастыру».
Нәтижесінде, Комитет 2014 жылдың қыркҥйек айында Қазақстан Республикасы Қаржы
министрлігінің бҧрын қолданыстағы Салық комитетінің және Кедендік бақылау
комитетінің қайта қҧруы мен қосылуы жолымен қҧрылған. Енді негізгі миссия - бҧл
салықтар мен кедендік баждарды жинап қана қоймай, салықты жеңіл және ыңғайлы тӛлеу
ҥшін табысты іскери орта қҧру. Ашық және адал еңбек етуге ҧмтылған кәсіпкерлер ҥшін
олардың қҧқықтары толық қорғалғанына сенімді болу ҥшін жағдайлар жасау.
Салықтық саясатты реформалаудың келесі кезеңдері – ҚР-ның азаматтарын кезең-
кезеңмен жариялау. ҚР-ның азаматтары және ҚР-ның азаматтары мен жеті жыл бойы
тҧруға ықтиярхаты бар тҧлғалар туралы декларацияға кӛшу жӛніндегі бекітілген іс-
шаралар жоспарына сәйкес ҚР-ның азаматтары мен тҧруға ықтиярхаты бар тҧлғалар
жалпы табысы мен мҥлкін декларациялауға кӛшу жӛніндегі жҧмыс жалғасады.
«100 нақты қадам» бес институционалдық реформаның тиімді орындалуы ҥшін
толыққанды салық реформасы жҥргізіледі, оның шеңберінде келесі қосымша шаралар
ҧсынылады:
1.Сату салығы (қосылған қҧн салығының орнына сату салығы) мезгілімен бӛлшек саудаға
(тауарлар мен қызметтерге) және қоғамдық тамақтануға бӛлшек сауда салығын мынадай
мӛлшерде енгізу мҥмкіндігі қарастырылатын болады: 12,0% - ақшалай тӛлемдермен, 7,0%
қолма-қол ақшасыз тӛлемдер ҥшін, 5,0% - онлайн-сатып алулар жағдайында.
2.2017 жылы жеке табыс салығының ставкасын 10,0% -дан 11,0% -ға дейін және 2018
жылы 12,0% -дық деңгейде ҧлғайтылуы жергілікті бюджеттердің кіріс базасын ҧлғайтуға
мҥмкіндік берді.
3.Отынның акциздеріне қосып, кӛлік салығын алып тастау.
Қазақстан Республикасының салық жҥйесін дамыту келешегі:
1.Салық кодексін Кеден кодексімен біріктіру арқылы жаңа Бірыңғай кодексті әзірлеу;
2. Сату салығын енгізу;
3. Кӛлік салығын отын акцизі салығына қосу;
4.Мҥлікке және жерге салық жинауды оларды біріктіру арқылы реформалау;