Энергия алмасуының 1сатысы- көмірсулардың

71. Үш карбон қышқылдарының циклі (ҮКЦ), мәні, 
маңызы, реакциялардың сатылары. 
Кребс циклі (Цитрат циклі Кребс циклі үшкарбон қышқылы 
циклі, лимон қышқылының циклі) - бұл бос көміртекті ацетилдік 
фрагменттің толық тотығуына әкелетін реакциялар жүйесі. 
Кребс циклінің ферменттері.1-пируватдегидрогеназдық 
комплекс, 2-цитратсинтаза, 3-аконитаза, 4-
изоцитратдегидрогеназа, 5-a-кетоглутаратдегидрогеназалық 
комплекс, 6-сукцинил-КоА-синтетаза, 7-сукцинатдегидрогеназа, 
8-фумараза, 9-малатдегидрогеназа. Цитратсинтаза. Циклдің 
бірінші реакциясы-бұл оксалоацетат пен ацетил-КоА-ның 
конденсациялануы. Реакция АТФ-тің гидролизденуінен бөлінген 
энергияны пайдаланып, цитратсинтазаның катализдеуімен цитрат 
түзіп өтеді. Аконитаза. Циклдің екінші реакциясы - бұл 
цитраттың аконитаза ферменті әсерінен молекулаішілік қайта 
құрылып (изомерленіп) изоцитраттың түзілуі. Құрамында гемдік 

емес темірі болатын, стереоспецификалық фермент аконитаза -
ОН тобын көрші көміртегіне ауыстырады. 
Изоцитратдегидрогеназа. Циклдің үшінші реакциясы бұл 
изоцитраттың тотыҒып декарбоксильденіп және дегидрленіп, 
изоцитратдегидрогеназа катализдеуімен a-кетоглутараттың 
түзілуі. Реакцияда ИДГ кофакторы НАД+ екі протонды қосып 
алып НАДН2-ге айналады. ИДГ митохондриялық -кофакторы 
НАД+ және цитоплазмалық пен митохондриялық -кофакторы 
НАДФ+ түрлеріне бөлінеді. Бұл реакциядағы түзілген СО2 
цитрат синтезіне жұмсалады. a-Кетоглутаратдегидрогеназа. 
Циклдің төртінші реакциясы-бұл a-кетоглутараттың 
декарбоксилденіп және дегидрленіп, a-
кетоглутаратдегидрогеназа катализдеуімен, сукцинил-КоА 
түзіледі. Реакциябарысында СО2 және тотықсызданған НАДН2 
бөлінеді. Бұл қайтымсыз реакция Сукцинил-КоА-да 
макроэргиялық байланысы бар қосылыс. Сукцинил-КоА-
синтетаза (сукцинилтиокиназа).Циклдік бесінші реакциясы-бұл. 
Сукцинил-КоА-ның сукцинатқа айналады. Макроэргиялық 
байланыстың үзілуінен түзілген энергиядан ГДФ фосфорланып 
ГТФ түзіледі.Бұл субстраттық фосфорлану реакциясы да болып 
табылады. Сукцинатдегидрогеназа. Циклдің алтыншы реакциясы 
бұл сукцинаттың фумаратқа дегидрленіп айналуы.Реакцияда 
ФАД екі протонды қабылдап ФАДН2-ге айналады. Фумараза. 
Циклдің жетінші реакциясы – бұл фумаразаның катализдерімен 
малаттың түзілуі.Малатдегидрогеназа. Циклдің сегізінші 
реакциясы бұл малаттың дегидрленіп оксалоацетатқа айналуы. 
Реакцияда үшінші тотықсызданған. НАДН2 түзіледі. 

жүктеу/скачать 1,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: