†зiнiЎ кемшiлiгiнен туындайтын жердегi берекесiздiктi к†ктегi жґлдыздан к†рудiЎ ретi жој. Жердегi †мiрдi жајсарту Ґшiн мґратты емес, адамды ж†ндеу керек, адамды. Екiншiден, iзгiлiк пен зґлымдыј атауын †згерту тек кҐ- н„карлар мен јылмыскерлерге Јана тиiмдi болуы мҐмкiн. ‡йткенi бґл оларды маЎдайларына басылЈан јара таЎбадан бiр-ај с„тте јґтјарар едi. «Мейлi, ајтай берiЎдер, мейлi, жазаламай-ај јойыЎдар, бiрај зґлымдыјты зґлымдыј деп †зiнiЎ атымен атаЎдаршы», – дейдi Федор Достоевский. Осы кiсiнiЎ айтјаны дґрыс секiлдi. Ал адам баласын алаламай жајсы к†ру, шын м„нiнде, жајсы идея. Алайда †зiЎ айтјан Минотавр зґлымдыјтыЎ символы бола ала ма? ‡лiм аузындаЈы Минотаврды басынан сипау зґлымдыјты басынан сипау ма, „лде зґлымдыјтыЎ тырнаЈына iлiгiп, осындай таЈдырЈа тап болЈан жан иесiне аяушылыј па? Т„рiзi „лгi суреттiЎ негiзгi м„нi осы соЎЈы- сында болар. Жан иесiне аяушылыј осы маЈынасында к†Ўiлге јона алады. Ал сенiЎ пайымдауыЎа келсек, сен Ґшiн еЎ негiз- гiсi – зґлымдыј пен iзгiлiктiЎ шекарасыныЎ жойылып, ми- нотаврдыЎ емес, зґлымдыјтыЎ маЎдайынан сипаса екен де- ген тiлекте жатыр. ЖiЎiшке аурумен ауырЈан адамды ба- сынан сипау – жiЎiшке аурудыЎ басынан сипау емес. ЖiЎiшке аурудыЎ тґтјыны болЈан жан иесiн аяу. «КҐн„кармен емес, кҐн„нiЎ †зiмен кҐресу керек», – деген „улие М. Ганди. КҐн„дан жиiркенбейтiндер кҐн„мен ешја- шан да кҐреспейдi. АдамныЎ ар-ґятына байланысты ґЈымдардыЎ мойындал- май, тiптi мҐлде керiсiнше сипат алуы менi ґзај ойландыр- ды. Ајыры бiр тојтамЈа келгендей болдым... М„селен, ґрлыј жасау барлыј елдiЎ ґЈымында масјара болып есептеледi. Бiрај ґрлыјтан д„м татып д„нiккен адам- Ја ол ешјандай да масјара емес. ЕрiнiЎ к†зiне ш†п салып Ґйренген „йелге зинајорлыј ґят емес, јолЈа тҐсуi Јана ґят. КҐн„карлыј Јимаратына бiр кiрген соЎ, саЈан тыйым сала- тын ешјандай ереже жој. ЯЈни белгiлi бiр табалдырыјтан аттаЈаннан кейiн, саЈан „лдебiр хайуани бостандыј келедi, жиiркенуден арыласыЎ. Б„рi де бой Ґйренуден басталады: темекi де, маскҐнемдiк те, нашајорлыј та. …лдебiр јыл- мысја (јара кҐш пе, рухани ма – б„рiбiр) батыл јадам жа-
– 46 –
сасаЎ болды, „рi јарай †зiнен-†зi майЈа тҐскен пышајтай жылжып кете бередi екен. ‡йткенi ар табалдырыЈынан аттаЈаннан кейiн-ај, жамандыјја бой Ґйренедi. Табалды- рыјтыЎ ар жаЈында тґрЈан адамЈа ештеЎе де ґят емес. ЕштеЎеден де јысылмайды. ‡йткенi басја территорияда тґр. Ол тек осыны неге ертерек жасамадым деп †кiнуi мҐмкiн. Алайда бiр затты естен шыЈармаЈан ж†н. Табалдырыј- тан аттау – аттамаЈаннан жҐз есе жеЎiл. Аттау Ґшiн Ґлкен кҐш жґмсаудыЎ јажетi жој. Iшкi жеЎiлтек (хайуа- ни) сезiмдерiЎе ерiк берсеЎ болды. Ал аттамау Ґшiн Ґлкен јайрат керек. МаскҐнемнiЎ арајты, нашајордыЎ есiрткiнi јою Ґшiн жґмсайтын жiгерiндей жiгер керек. Ондай жiгерiЎ болмаса, «табалдырыјтан аттай салЈанда тґрЈан ештеЎе жој» деп †зiЎдi-†зiЎ алдап, жґбатјаннан басјаЈа шамаЎ келмейдi. Олай болса, адамгершiлiк деген, јалаЈан кезде кiре сала- тын есiгi ашыј тґрЈан иесiз Ґй емес, Ґлкен рухани жiгердi, т†зiмдi јажет ететiн, шарты јатал, кiруi јиын с„улеттi Јибадатхана. Ал јиындыјја т†здiретiн, жiгерiЎдi јґм јылу- дан сајтайтын жалЈыз н„рсе – †мiрге рухани м„н-маЈына- ны iзгiлiк јана бере алатынын арыЎмен, жаныЎмен сезiнуiЎ