және/немесе ауыр физикалық және психикалық жүктемелер, қоршаған орта
температурасының күрт өзгерулері, аштық және т.б.
Г.Сельенің стресс теориясының тарихы 50 жылдан көп уақыт бұрын пайда
болды. Адам организміне физиологиялық қалыптан тыс әртүрлі факторлар әсер
еткенде гипофиздің алдыңғы бөлігінің активациясы, бүйрек үсті безі стероидты
гормондардың секрециясының жоғарлауы, соның салдарынан лимфоидты ағзалар
инволюциясы және лимфопения байқалатындығын дәлелдеген. Г.Селье осы
реакцияны ағзаның қорғаныс күштері мобилизациясының стереотипі көрсеткіш деп
санаған. Осы үрдіс көп уақытқа созылғанда зақымдаушы агентке не адаптация, не
кейбір жағдайларда организмнің өлуіне дейін апаратын резистенттіліктің толық
жойылуы пайда болу мүмкін. Бірақ, әртүрлі адамдар бірдей стресстік жағдайға
әрқалай жауап береді. Бірдей стрессор біріншілерді – экстремалды жағдайға,
екіншілерді – реакцияның орташа деңгейіне әкелеуі мүмкін, ал үшіншілерде реакция
мүлдем байқалмайды.
Тимус және басқа лимфоидты ағзалар стресстік әсерге өте сезімтал
болады. Созылмалы түрде өткен стресс салдарынан пайда болатын иммунды
тапшылық қатерлі ісіктердің, жұқпалардың, аллергиялық және аутоиммунды
аурулардың пайда болуын жоғарлатады.
Екіншілік ИТЖ – дың пайда болуына
темекі шегу,
маскүнемдік және
Достарыңызбен бөлісу: