Бағдарламасы Құрастырушылар: Ботаника және жалпы биология кафедрасының
жүктеу/скачать 254,98 Kb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ботаника және жалпы биология кафедрасы
- 6D011300–Биология мамандығының докторантураға түсу емтиханның бағдарламасы
- Кафедра меңгерушісі _______________ Иманкулова С.К.
- Эволюциялық биология
- ЖОО биологияны оқыту әдістемесі
- Базалық пәндер (Таңдаулары бойынша) 1. Заманауи биологияның методологиялық проблемалары
- Емтиханға дайындалуға арналған сұрақтар 1) Эволюциялық биология
- 3)Биотехнология
- 4) Заманауи биологияның методологиялық проблемалары
- Әдебиет
| Абайатындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университеті Жаратылыстану және география институты Ботаника және жалпы биология кафедрасы
Кеңес мәжілісінде қарастырылып
бекітілді, хаттама № « » 201ж.
_________ профессор Каймулдинова К.Д.
6D011300–Биология мамандығының докторантураға түсу емтиханның бағдарламасы
Алматы, 2016 ж. «6D011300–Биология» мамандығы бойынша докторантураға түсу емтихан бағдарламасы
Ботаника және жалпы биология кафедрасының Профессорлары: Иманкулова С.К. Чилдебаев Ж.Б. Айдарбаева Д.К. Сеилова Л.Б.
Анатомия, физиология, зоология және тіршілік қауіпсіздігі кафедрасының профессоры: Балғынбеков Ш.А.
Жаратылыстану пәндерін оқыту технологиясы кафедрасының доценті: Жұмағұлова Қ.Ә.
Абай атындағы ҚазҰПУ «6D011300–Биология»мамандығының түсу емтихан бағдарламасында жалпы ережелер, мамандық бойынша емтиханға кіргізілген пәндер тізімі мен әдебиеттер тізімі берілген.
Ботаника және жалпы биология кафедрасы мәжілісінде қарастырылып, бекітілді (25 сәуір 2016 ж., хаттама №8) ТҮСУ ЕМТИХАН БАҒДАРЛАМАСЫ Докторантура- «6D011300–Биология» Кәсіптік пәндер (Міндетті компонент)
1. Эволюциялық биология Эволюция түралы түсініктеме, оқыту әдістері.Негізгі эволюциялық концепцияның ғылыми және философиялық мазмұны.Қазіргі эволюциялық көзқарастардың бастамасы. Ламарктың эволюциялық теориясы, неоламаркизм, Дарвинің эволюциялық теориясы, неодарвинизм. Эволюциялық синтетикалық теориясы, эволюциялық теориялық оппозициялық көзқарас. 2. Теориялық биология Бактерия, өсімдік және жануарлар жасушасының құрылымын және атқаратын қызметін зерттеудің қазіргі заманңы әдістемелері. Тірі жасушадағы негізгі молекулалық, биохимиялық процесстердің механизмі. Теориялық биологияның негізгі қағидалары мен заңдары. Термодинамика және биологиялық негізгі қағидалары мен заңдары. Термодинамика және биологиялық физика, онтогенетикалық қартаю және жаңару заңдары. Теориялық биология заңдары (Дриш заңы, Морган-Эффусси және т.б. заңы).
Биотехнология – биология ғылымдарының ең маңызды салаларының бірі. Ол өнеркәсіпте биологиялық процестерді және агенттерді изолирленген клеткаларды, жоғары дәрежеде үйымдасқан микроорганизмдердің формаларың, өсімдіктерден және жануарлардаң бөлініп алынған клеткалар мен үлпаларды алдын-ала белгіленген өнім алу үшін қасиеттермен оларды өсіру. Микроорганизмдердің биотехнологиясы. Медицинаға аралған препараттар. Биогеотехнология. Күн энергиясын өңдеудің биотехнологиясы. Биосинтетикалық өндірістердегі клеткалық технология. Клеткалық инженерия. Экологиялық биотехнология. 4. ЖОО биологияны оқыту әдістемесі Жоғары оқу орындағы биологиялық білім беру (тарихи аспект). XXI ғасырдағы Европадағы және Қазақстандағы жоғары білім беру стратегиясы. Болон процесінің міндеттерін жүзеге асыру мақсатында ЖОО биологиядан білім беру бағдарламасы. Жоғары оқу орнындағы оқытудың формалары. Жоғары оқу орны оқытудағы әдістер мен технологиялар. Дәрісті оқу мен дайындаудың заманауи әдістері.ЖОО арналған оқу бағдарламасы. ЖОО биология бойынша білім беру үрдісін бақылау әдістері. Базалық пәндер (Таңдаулары бойынша) 1. Заманауи биологияның методологиялық проблемалары Методология ғылымы. Ғылыми түсініктердің негізгі деңгейлері. Классикалық биологияның методологиялық қағидалары. Заманауи биологияның методологиялық қағидалары. әлемдегі ежелгі биологиялық ұғымдар (б.э.д. IV). Орта ғасырдағы биология (V-ХV ғғ.). Қайта өрлеу
кезеңіндегі биологиялық ілімдерді жүйелеу. ХV-ХІІІ ғғ. биологияның дамуы. Органикалық дүниенің эволюциялық концепциялары: ламаркизм. Органикалық дүниенің эволюциясының концепциясы: дарвинизм және антидарвинизм. ХІХ-ХХ ғғ. ботаника. ХІХ-ХХ ғғ. биологияның ерекшелігі. Генетика және эволюциялық ілім. Заманауи эволюционизм. Биосфера. Өсімдіктер және жануарлар әлемін қорғаудың жағдайлары.
1.
Эволюциялық көзқарастардың негізгі айырмашылықтары, яғни антиэволюциядан. Эндогенді және экзогенді эволюциялық теориялар. Жофруизм. Мутация. Ламарк. Дефризианство. Мутабильность. 2.
Эволюцияның генетикалық теориясы. Мутация және дефризиантство. Гибридогенез. Адаптацияның алды. Нейтрализм. 3.
теориясын іріктеу. Детерминистикалық және
стохастикалық теориялар, эволюциялық детерминизм. Стохастикалық эволюция. 4.
классикалық синтетикалық теориясы:факторлар, элементтер, негізгі жағдайы. 5.
сақтай отырып, деңгейлерін байланыстыру: популяция, экожүйенің түрі. 6.
Тірі табиғатқа антикалық және ортағасырлық көзқарас. (Гераклит, Фалес, Анаксимандр, Демокрит, Эмпедокл, Аристотель, Лукрецкий Кар) 7.
периоды. (Р.Бэкон, Ұлы Алберт, Авиценна, аль-Фараби, Абеляр, Ф.Аквинский ) 8.
К.Баугина, Дж.Рэя және К.Линней жұмыстары. Эволюциялық теорияны жасауда олардың орны. 9.
қалыптары. 10.
Ч.Дарвиннің негізгі еңбектері. Ч.Дарвиннің теорияларының басқа теориялардан айырмашылығы. 11.
Қазіргі эволюция (молекулярлық эволюцияның нейтралдық теориясы) эпигенетикалық, экожүйелік және эволюцияның кванттық теориясы. 12.
Ч.Дарвиннің теориясының мәнісі. Ч.Дарвиннің идеясының эволюциялық палеонтологияға, эмбриология эволюциясына және салыстырмалы түрде анатомияға әсері. 13.
генотипіне әсері, ағзалар топтарымен қарым-қатынасы. Активті және пассивті адаптация. 14.
Геккельдің биогенетикалық заңы. 15.
Эволюциялық теориялардың негізгі бағыттары: классикалық дарвинизм. (Т. Гексли, К.А. Тимирязев, А.О. и В.О. Ковалевский, И.И. Мечников, Ф. Мюллер). 16.
процесс, рекомбинация, мутациялық қысым, гендердің дрейфі. Қосымша ЭЭФ: популяциялық толқындар, изоляция, негізгі эффектілер. 17.
генетикалық модельдердің пайда болуы. Түрлердің пайда болуының сапалы эволюциялық процесстердің этаптары. 18.
мен макроэволюцияның арасындағы байланыс. 19.
Өсімдіктер эволюциясының негізгі этаптары. 20.
Әдебиет: 1.
Воронцов Н.Н. Развитие эволюционных идей в биологии. - М.: Прогресс, 1999.
2.
Грант В. Эволюционный процесс. Критический обзор эволюционных теорий. - М.: Мир, 1991. 3.
Иорданский Н.Н. Эволюция жизни. - М.: Наука, 2001. 4.
Корочкин Л.И. Эволюционная биология. - Томск: ТГУ, 2001. 5.
Чайковский Ю.В. Наука о развитии жизни. Опыт теории эволюции. - М.: КМК, 2006. 6.
Полиграф, 2006. 7.
Голубовский М. Д. Век генетики: эволюция идей и понятий. - СПб.: Борей Арт, 2000. 8.
9.
Лукашов В.В. Молекулярная эволюция и филогенетический анализ. М.: БИНОМ, 2009. 10.
Левченко В.Ф., Скоробогатов Л.И. Эволюция экосистем и глобальные экологические катастрофы. Таллин: АН ЭССР, 1991. 11.
Миркин Б.М., Наумова Л.Г. Основы общей экологии. М.: Просвещение, 2005. 12.
Музруков Е.Б. Т.Х.Морган и генетика. Научная программа школы Т.Х. Моргана в контексте развития биологии ХХ столетия. М.: Наука, 2002.
13.
Назиров В.И. Эволюция не по Дарвину: смена эволюционной модели. М.: КомКнига, 2005. 14.
Рузавин Г.И. Наука о развитии жизни. Опыт теории эволюции. М.: КМК, 2006. 15.
Тимофеев-Ресовский Н.В. Генетика, эволюция, значение методологии в естествознании. Екатеринбург: Токмас-Пресс, 2009. 16.
Шмальгаузен И. И. Пути и закономерности эволюционного процесса. М.: Наука, 1983.
17.
Яблоков А.В., Юсуфов А.Г. Эволюционное учение. М.: Высшая школа, 1998. 2) Теориялық биология 1
Теориялық биологияның мақсаты мен міндеттері 2
Тіршіліктің ғаламдылығы, немесе Вернадскийдің бірінші заңы. 3
Тіршіліктің біртұтастығы мен алуан түрлілігі немесе Сент-Илер заңы. 4
Тірі материяның ерекшеліктері. 5
Карл Линней жасаған өсімдіктермен жануарларлардың систематикасы. 6
Тірі заттардың химиялық құрамы туралы, немесе Энгельстің бірінші заңы.
7
Биология ғылымының негізгі даму кезеңдері. 8
Адамның қалыптасуымен дамуындағы еңбектің жетекшілік ролі, немесе Энгельстің екінші заңы. 9
Биологиялық информацияның дискреттілігі және үздіксіздігі, немесе Морган-Эффруссизаңы. 10
Н.И. Вавиловтыңзаңы. 11
Биохимиялықпроцестердіңжүйелі-құрылымдықзаңы. Берталанфизаңы. 12
Организмдерқұрылысыныңзерттелуі, клетканыңашылутарихы. 13
Дарвин анықтағанбиологиялық эволюция факторлары. 14
Онтогенездікқартаю мен жаңару. Кренкезаңы. 15
Белоктаржәнеолардыңбиологиялықролі. 16
ОнтогенездіңбіртұтастығынемесеДришзаңы. 17
Нуклеин қышқылдарыжәнеолардыңбиологиялықрөлі. 18
Табиғисұрыптау. Дарвин заңы. 19
Қазіргі биология ғылымының даму ерекшеліктері мен жетістіктері. 20
АТФ жәнеоның клетка тіршілігіндегімаңызы.
1.
Просвещение, 2006. 2.
Голубовский М. Д. Век генетики: эволюция идей и понятий. - СПб.: Борей Арт, 2000. 3.
4.
Рузавин Г.И. Наука о развитии жизни. Опыт теории эволюции. М.: КМК, 2006. 5.
Тимофеев-Ресовский Н.В. Генетика, эволюция, значение методологии в естествознании. Екатеринбург: Токмас-Пресс, 2009. 6.
Наука, 1983. 7.
Яблоков А.В., Юсуфов А.Г. Эволюционное учение. М.: Высшая школа, 1998.
8.
Берсімбаев Р.У., Мұқамбетжанов К.Қ. Жалпы және молекулалық генетика. – Алматы, 2005. 9.
Ватти К.В., Тихомирова М.М. Руководства к практическим занятиям по генетике. - М., 1979. 10.
Дубинин Н.П. Общая генетика. - М., 1991. 11.
Мұқамбетжанов К.Қ. Генетика. Оқулық. – Алматы, 2005. 12.
Сартаев А., Жолымбетова С. Жалпы биология есептері. – Алматы, 2006. 3)Биотехнология 1
Микроорганизмдердіңбиотехнологиясы. 2
Микроорганизмдербиотехнологиясының негіздері. 3
Микробтардың биомассасын биотехнологиялық әдіспен алу. 4
Медицинаға арналған препараттар. 5
Тағам өнеркәсібіне қажетті препараттар. 6
Биогеотехнология. 7
Күн энергиясын өңдеудің биотехнологиясы. 8
Актив штаммаларын продуценттердің биотехнологиялық өндіріс орындарында пайдалану. 9
айналаны қоршаған сыртқы табиғи ортаны қорғау. 10
Биосинтетикалық өндірістердегі клеткалық технология. 11
Қоректік ортаға қойылатың талаптар. 12
Суспензиялық және каллустық дақылдар. 13
Клональды микрокөбейту және өсімдіктерді сауықтыру. 14
Өзгергіштік клеткалық селекциясы. 15
Клеткалық инженерия. 16
Өсімдіктердің генетикалық инженериясы. 17
In vitro-дағы генофондының сақталуы. 18
Экологиялық биотехнология. 19
Экологиялық биотехнологияның негізгі бағыттары. 20
Өнеркәсіп орындарынан шыққан әртүрлі қалдықтарды биологиялық жолмен өндеу. Әдебиет: 1.
Биотехнология культивируемых клеток и биотехнология растений. М., 2006.
2.
Валиханова Г.Ж. Биотехнология растений. Алматы: Қонжық, 1996. 3.
Культура клеток и биотехнология. М.: Наука, 1986. 4.
Сейлова Л.Б. Репродуктивная биология растений. Алматы: Школа XXI в., 2005. 5.
Валиханова Г.Ж., Рахимбаев И.Р. Культура клеток и биотехнология растений. Алма-Ата, 1989. 6.
2006. 7.
Пирузян Э.С. Основы генетической инженерии. М., 2008. 8.
Рахимбаев И.Р., Тивари Ш., Бишимбаева Н.К. и др. Биотехнология зерновых культур. Алма-Ата: Ғылым,1992. 9.
2000. 10.
Сассон А. Биотехнология: свершения и надежды. М., 2007.
4.ЖОО биологияны оқыту әдістемесі 1. Қазақстандағы жоғары білім берудің тарихы мен пайда болуы. 2. ЖОО биологиялық білім берудің ұстанымдары, тенденциялары және негізгі идеялары, мақсаттары. 3. ЖОО биологиялық білім берудің қызметі. 4. Құзыреттілік тәсіл ЖОО биологиялық білім берудің мазмұны мен мақсаты ретінде. 5. Биологиялық білім берудің мазмұндық ерекшеліктері. 6. Болон декларациясы «Жоғары білім берудің Еуропалық кеңістігі». 7. Қазақстан ЖОО академиялық саясаты. Қазақстандағы жоғары білім берудің көпсатылы құрылымы, ұстанымдары. 8. Университеттегі жүйелі өзгерістер: орта, технология, қарым- қатынас, құндылық; білім беру үрдісін модульдік ұйымдастыру; жеке білім беру қадамына өту; оқытушының рөлінің өзгеруі. 9. Бағалау жүйесіндегі өзгерістер; оқытушының іс-әрекет түрлерінің өзгеруі. 10. ЖОО білім беру бағдарламасын жүзеге асыру жағдайында білім алушыларды кәсіби дайындау жүйесіндегі компоненттердің өзгеруі: құзыреттілік, күтілетін нәтижелер; білім мазмұнын қайта құру. 11. Инновациялық бағыттарын көтеру; ғылыми-зерттеушілік жұмыстардың және практиканың рөлін көтеру. 12. ЖОО оқытудағы формалар. Дәріс жоғары оқудағы биологияны оқытудың басты формасы. Дәрістің қызметі. Дәріске қойылатын талаптар. Дәрістің типтері. Дәрістің құрылымы. 13. ЖОО оқытудағы формаларының бірі-білім алушылардың өзіндік жұмыстары, өзіндік жұмыстардың маңызы, аудиориялық және аудиториядан тыс өзіндік жұмыстарының ерекшеліктері. 14. Биология бойынша практикалық жұмыстар,маңызы, түрлері. (семинарлар, зертханалық сабақтар және т.б.). 15. ЖОО биологияны оқытудың формасы- практика.Биология бойынша практика түрлері, оларды ұйымдастыру. 16. Проблемалық жағдаятарды құру, проблеманы талдау, болжам ұсыну. 17. Оқу бағдарламаларын (Болондық процесс, ECTS) модульдық- рейтинктік жүйе бақылау-бағалаудың құралы ретінде. 18. Ағымды, қорытынды бақылау: оқу портфолиоларын қорғау, іскерлік ойындар, кейс әдістері, жағдаяттық тапсырмалар. 19. Оқу әрекеттерін қалыптастыратын сабақты жобалау, олардың түрлері: ұзақ, орта, қысқа мерзімді жоспарлар. 20. Оқу мен оқытудағы жаңа тәсілдерді білім беру үрдісінде пайдалану. Әдебиет: 1.
Вербицкий А.А. Ларионова О. Г. Личностный и компетентностный подходы в образовании: проблемы интеграции. М.: Логос, 2009. - 169 с. 2.
Громкова М.Т. Педагогика высшей школы. Рекомендовано Учебно- методическим центром «Профессиональный учебник» в качестве учебного пособия для
дополнительного образования преподавателей профессиональных учебных заведений. М.: Юнити-Дана, 2012. - 447 с. 3.
технологии обучения. М.: ВЛАДОС, 2008. - 576 с. 4.
Әлімов А. Интербелсенді әдістерді жоғары оқу орындарында қолдану. Оқу құралы. – Алматы: баспасы, 2009. - 263 бет 5.
дамыту құрылымының оқу жоспары. Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту бағдарлама жобасы үшiн дайындалған әдістемелік құрал. – Алматы, 1998. – 33 бет. 6.
Педагогика: педагогические теории, системы, технологии: Учеб. пособие /С.А.Смирнов, И.Б.Котова и др., под ред. С.А.Смирнова. – М.: Издательский центр «Академия», 2014. 152 с. 7.
Суртаева Н.Н. Нетрадиционные образовательные технологии. – Новокузнецк.: ИНК, 2013. 89 с. 8
Алматы, 2010.322 с. 9.
Темпл Ч., Стилл Дж., Мередит К. Сыни ойлауды дамыту әдістері. «Сыни ойлауды оқу мен жазу арқылы дамыту» жобасы үшін әзірленген №2 оқу құралы. - Алматы, 1998. – 72 б. 10Никишов А.И. Теория и методика обучения биологии – М.: КолосС, 2007. 235 с. (Учебники и учеб. пособия для студентов высш. учеб. заведений). 11 ҚайымҚ.,.Ибрагимова А. «Биологияны оқыту әдістемесі» оқу құралы, Кітап баспасы . Алматы, 2010. -240 б. 12Трайнев В.А. Мкртчян С.С. Савельев А.Я. Повышение качества высшего образования и Болонский процесс. Обобщение отечественной и зарубежной практики. 2-е изд. - М.: Дашков и Ко, 2010. - 391 с.
1 Аристотельдің биологиялық көзқарасы 2 Оның әдістерінің әлемді түсінудегі тәжірибелік деңгейі (эмпирический) 3 Ертедегі әлемнің биологиялық көзқарастары 4 Биология терминінің тарихы. Әлемнің биологиялық картасы 5 Түсініктің теориялық деңгейі. Теория құрудың әдістері 6 Тірі органикалық дүниенің негізгі деңгейлері 7 Өсімдіктер әлемінің эволюциялық этаптары 8 Атақты ғалым генетиктер 9 Жер бетінде тіршіліктің пайда болу теориялары 10 Тәжірибелік генетиканың дамуында Г.Мендельдің қосқан үлесі 11 Биосфера туралы Вернадскийдің ілімі 12 Тұқым қуалаушылық туралы хромосомды теорияның пайда болуы
13 Альфараби және Авиценна: Жаратылыстанудың дамуындағы сіңірген еңбектері 14 Заманауи биологияның методологиялық қағидалары 15 Тіршілік формалары туралы А.Гумбольдтын ілімі 16 Органикалық дүниенің эволюциясының негізгі этаптары 17 Заманауи биология ғылымының даму тенденцияларының ерекшеліктері 18 Әлемнің экологиялық картасы 19 Заманауи биосфераның концепциясы 20 Жасушалық және инженерлі генетика: мүмкіндігі және келешегі
1
История биологии с древнейших времен до начала ХХ века. М.: Наука, 1972. 2
3
Деусский Г.М. История и методология биологии. М.: Анабасис, 2006. 4
Азимов А. Краткая история биологии. От алхимиков до генетики. М.: Наука, 2004. 5
Бабушкин А.Н. Современные концепции естествознания. С.-Пр.: Наука, 2001.
6
Баскаков А.Я., Туленков Н.В. Методология научного исследования. Киев, 2004. 7
Биология. Т.2. Ботаника. Анатомия и физиология. Эволюция и экология. М.: 2007. 8
самоопределению предмета // Методология биологического познания. М., 1991.
9
Иорданский Н.Н. Эволюция жизни. М.: Наука, 2001. 10
Кочергин А.Н. Научное познание: формы, методы, подходы. М.: Наука, 1991. 11
Миркин Б.М., Наумова Л.Г. Основы общей экологии. М.: Просвещение, 2005.
12
Музруков Е.Б. Т. Х. Морган и генетика. Научная программа школы Т.Х.Моргана в контексте развития биологии ХХ столетия. М.: Наука, 2002.
13
Петров Б.Д. От Гиппократа до Семашко: преемственность идей. М.: Наука, 1990. 14
Розин В.М. Методологические проблемы биологиии возможные пути их решения. М.: Эдиториал, 2001. 15
система методов биологии. М.: Наука, 2007. 16
Чайковский Ю.В. Наука о развитии жизни. Опыт теории эволюции. М.: КМК, 2006. жүктеу/скачать 254,98 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|