4-бет Танымал тілтанушы Баянауылдағы тас
Алматыдағы Қазақстан Жазушылар одағының дебиетшілер
жүктеу/скачать 22,68 Mb. Pdf көрінісі
|
Алматыдағы Қазақстан Жазушылар одағының дебиетшілер үйінде жазушы, ардагер журналист Досан Жанботаның 80 жасқа толған мерейтойына орай салтанатты жиын тті. Ж и ы н д ы Қ а з а қ с т а н Ж а з у ш ы л а р о д а ғ ы б а с қ а р м а с ы т рағасының орынбасары Маралтай Райымбекұлы ашып, Қазақстан Жазушылар одағы басқармасының т рағасы, ҚР Парламенті Сенатының депутаты Нұрлан Оразалиннің құттықтауын оқып берді. Қаламгер «ТҮРКСОЙ» халықаралық ұйымының атынан Тоқтағұл атындағы т сбелгімен марапатталды. «Бейбітшілік әлемі» халықаралық шығармашылығы бірлестігінің кілі Болатхан Нүсіпбек мерейтой иесіне бірлестіктің «Ұлт мақтанышы» медалін тапсырды. Баяндаманы жасаған жазушы Эрнест Т реханов Досан Жан- бота ның шығармашылығына кеңінен тоқталды. Жиынға жазу- шының қатарластары, зиялы қауым кілдері, бұқаралық ақпарат құралдарының қызметкерлері қатысты. Тарихтан – тағылым Жазушының шығармашылық кеші КИНОТУЫНДЫ ҚҰРМЕТ
«Бұл к рменің негізгі мақсаты – ҚР Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың халықаралық аренада саяси ықпалының және миссиясының жоғары екендігін к рсету және дәлел деу. Сол үшін Елбасымыздың шет мемлекеттерге жасаған ресми сапарлары барысында сол мем лекеттердің басшыларының біздің Елбасыға тартқан 50-ге тарта құнды кәдесыйлары қойылған. Сондай-ақ к рмеде Президенттің басқа мемлекеттер- мен байланыс орнатудағы қызметін бейнелейтін фотосуреттер де бар» деді ол. Сонымен қатар ол қазіргі таңда әлемде «Дамудың қазақстандық жолы» атты түсінік қалыптасқандығын атап тті.
Түркітілдес мемлекеттер Парламенттік ассамблеясының VI пленарлық отырысы аясында ұйымдастырылған салтанатты шараға Мемлекеттiк хатшы Гүлшара бдіқалықова, Парламент Мәжілісінің т рағасы Қабиболла Жақыпов, зербайжан Мил- ли Меджлисінің т рағасы Октай Асадов, Түркия Республикасы Ұлы Ұлттық Мәжілісі т рағасының орынбасары Аxмет Ай- дын, Мажарстан Парламентінің вице-спикері Марта Матраи, сонымен қатар xалықаралық ұйымдардың басшылары мен елшілер, к рнекті ғалымдар мен зиялы қауым кілдері қатысты. Ескерткiштiң ашылуында профессор, белгiлi түрколог-ғалым Мырзатай Жолдасбеков с з с йледі. Ол к не түркілердің тас таңбасы түбi бiр түркi әлемi үшiн аса маңызды екенін атап к рсетті. «Ұлы даладағы мемлекеттілік және парламентаризм» атты халықаралық конференцияға ұласты. Аталмыш жиын Мәжіліс т рағасы Қабиболла Жақыповтың құттықтау с зімен ашылды. Қ.Жақыпов «Мәңгі тас» ескерткішінің ғылыми к шірмесіне тоқталып, ұлы дала ұғымының аясы кең, мазмұны терең, дәрежесі биік екендігін, оның аясында бүкіл түркі әлем сыйып кететіндігін тілге тиек етті. з кезегінде пікір білдірген Мемлекеттік хатшы Гүлшара бдіқалықова Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың Ұлы дала елі идеясы тамыры бір, тарихы ортақ туыс халықтар үшін де маңызды екенін айтты.
Концерттің ашылу салтанатында белгілі ақын Ақұштап Бақтыгереева, Құрманғазы оркестрінің к ркемдік жетекшісі Еркебұлан Мүсірепов, Батыс Қазақстан облысының мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасының басшысы Дәулеткерей Құсайынов, Батыс Қазақстан облысы Жаңақала ауданының әкімі Лавр Хайретдинов күйшінің шығармашылық және негелі міріне тоқталып, біртуар тұлға жайында к птеген естеліктер айтты. Күйшінің жан-жары Сәуле Шәмелова с з с йледі. Кеште нер иесінің мір жолы туралы деректі фильм к рсетілді. Кон- цертте Тұяқберді Шәмеловтің күйлері орындалып, әсем әндері шырқалды. Композитордың «Дәулеткерей ақжелең», «К ктем сазы», «Қали-Мәмен күмбір күй», «Анама толғау», «Шағала сағыныш», «Нұрғиса ағама сағыныш» және т.б. туындыларын тыңдармандар зор ықыласпен тыңдады. Тұяқберді Шәмелов еңбек жолын Құрманғазы атындағы оркестрде бастап, оркестр инспекторы, бас концертмейстер, к ркемдік жетекші болып қызмет атқарды. Бүгінде күйші құрметіне ол туралы кітап шығарылып, Жаңақала ауданы орталығындағы күйшілер аллея- сында бюст, қабірінің басына кесене тұрғызылды.
КӨРМЕ
БӘРЕКЕЛДІ! ТАҒЗЫМ
басқа мемлекеттердің к леңкесінде қалып қоймауы үшін жұмыр жердің әр түкпіріндегі ал- пауыт мемлекеттердің қоғам қайраткерлерінің мір тәжірибесіне зер салып, олардың жан дүниесін, адамдық болмысын, халықпен қарым-қатынасын, білім-білігін, парасатын пайымдауға к ңіл аударды. Президенттің осындай жанқияр еңбегін айта берсең тау- сылмайды. Ол жас Қазақстанның аз уақыттың ішінде әлемнің маңдай алды елдерінің біріне айналуына жол ашты. Қысқасы, Қазақстан тәуелсіздігінің ең басты жетістігі – к шінің жолын жалғаған, елдің елдігін ерлеткен, ақын Маралтайша айтқанда: «Халқына оқтың дауы- сын естіртпеген Елбасыны» жаңылмай таңдап алғандығы дер едім. на осы аймақтағы орасан зор инвес тиция легі ағылған орталыққа айналды. Тынық мұхит жағалауынан Еуропаға дейін созылған коммуникациялық сонарлардың қиылысында орналасқандықтан, ол болашақта ірі транзиттік тораптың ткізгіш түйініне үмітті болады және келе шек жүзжылдықтың к лік-ком му ни- кациясына да айқын үндестік біл діретіні анық. Рас, астанамыздың тоғыз жолдың торабында орналасуы оның экономикалық, әлеуметтік мәселелерді шешуге икемділігін жоққа шығармайды. Бастысы, оның экологиялық жағынан икемділігі ескерілгенінде. Астана бүгінде сәулет нерінің жауһар туындыларына, үздік үлгідегі ескерткіштеріне, алуан гүлдермен рнектелген баубақшаға оранған, Шығыс пен Батыстың ең озық, рухани құндылықтарын талғаммен бойы на жинаған жоғары мәдениетті қалаға айналды. Астананы к рген кез келген эстетикалық талғам иесі қазақ деген халық астана да сала алатынын, «Орда» да тұрғыза алатынын жалпақ әлемге әйгіледі. Мүлдем жаңа астана салу оңайшылықпен жүзеге асатын шаруа емес, маман құрылысшы, шаш етектен қаржы қажеттігін әркім-ақ түсінеді. Оны салуға тартылған инвес тиция к лемі 2 миллиард дол- лар болды, соның 70 пайызы з инвестиция- мыз. Дәтке қуат етеріміз, бас қаламызды салуға қазір жағдайымыз к теретін әлем таныған беделді мемлекетке айналдық. Астана т рінде әлемдік тұрақтылық пен дамуға жол салған қаншама келелі кеңестер тіп келеді. Ал «ЕХРО – 2017» к рмесінің Астана қаласында туінің тарихи маңыздылығы з алдына. Осындай ХХІ ғасырдың ұлы қаласын салу тәуелсіз ел ұрпақтарының қолынан келді. Оның да бір ұшы тәуелсіздіктің бізге берген күш-құдіретінде жатқан жоқ па? Бүгінгі Қазақстан – әлеуметтік-экономи- ка лық дамуы қарқынды, қоғамдық-саяси құрылымы берік, кешегі барлық кедергіден тіп, тұрақтылық пен ынтымақтың, бірліктің туын тіккен, әлем таныған ел. Шынында, ел болу оңай, сол елдігіңді айналаңа мойында- ту қиынның қиыны. Біз ел болғанымызды мойындаттық. Дамыған елдермен, Еуро- памен нағыз терезесі тең елдің дәрежесіне к терілгенімізді басқа да мойындады, зіміз де ұқтық. Бұл халықтың салтанатын да артты- ра түседі. лбетте, тәуелсіздіктің арқасында Қазақстан халқының әл-ауқаты жақсарып, экономикалық дамуы еселене түсті. Қазақ елінің әлем қауымдастығы алдындағы бағыт- бағдары айқындалып, экономикалық саяса- ты нақтыланды, шекара белгіленді. Ұлттар мен ұлыстардың бірлігін бекемдей түсетін Қазақстан халқы Ассамблеясы құрылды. Біріккен Ұлттар Ұйымына мүшелікке тіп, к птеген халықаралық конвенциялар бекітілді. Қорғаныс саласы нығайды. Дүниежүзілік сауда ұйымына мүшелікке ендік. Біз сәулеті дәулетіне сай іргесі берік, әлемде мерейі үстем болған мемлекеттің дамуындағы биік белестер мен жетістіктер тәуелсіздік табысымен тікелей байланысты. Қысқасы, осы сара жолдағы к шіміздің ілгері жылжуының бірден-бір кепілі ел тәуелсіздігінің арқасында тізгін- шылбырымыздың з қолымызда болғандығы. Осы бағытпен дамитын болсақ, әлі де талай жетістікке жетеріміз с зсіз. Алматы облысы
1995 жылы қабылданған «2030 жылға дейінгі Қазақстанның даму стратегиясының» маңызы те зор болды. Ал ткен жылы қолға алынған «Қазақстан – 2050» Стратегиясының зі жас мемлекеттің қуаттылығының тағы бір дәлелі бола білді. Расында, қазіргі таңда мемлекетінің ұзақ уақыттық даму бағдарын белгілеген мемлекеттер санау лы. Сол қатарда Азиялық мемлекеттер қатарынан тек Қытай мен Қазақстан ғана аталады. Тіпті қазірдің зінде Елбасының «Мәңгілік Ел» идеясы аясында Ұлы Дала елі болатынымызды әлемге паш еттік. К птеген елдер ертеңгі болашағының қалай болатынына сенімсіздікпен қарап жатқанда біздің болашақта кім болатыны- мызды айқындау үлкен батылдықтың белгісі.
Алматыда дүбірлі айтыс өтті Қалиевке 2 миллион теңгені қазылар алқасының мүшелері ел алдында табыс етті. «Тәуелсіздікке тағзым!» тақы- р ы б ы н д а т к е н с у ы р ы п с а л м а ақындар айтысының бас жүлдесі — «Алтын домбыраны» және 3 мил- лион теңге сый-ақыны Аспанбек Шұғатаевқа Алматы қаласының әкімі Бауыржан Байбек табыс етіп, шараның мән-маңызын атап тті. – «Алтын домбыра» айтысының орны ерекше. Осы айтыстың жыл- д ы қ қ о р ы т ы н д ы с ы А л м а т ы д а шығарылып, айтыскер ақындары- мыз керемет нер к рсетті. Жұртшы- лыққа Тәуелсіздіктің үлкен мерекесі қарсаңында бақ-береке, табыс тілеймін! – деді қала әкімі. Б а с ж ү л д е а л ғ а н А с п а н б е к Шұ ғатаев зінің қуанышын жыр Алла ның қалауыменен: «Алтын домбырамды» алайын. Қуаныш сыйлап екі күн, Республика сарайын. Қарияларға мың рақмет, Қырау шалған самайын. «Алтын домбыра» сыйлаған, здеріңізге мың рақмет, Алтын жүректі ағайын! –деп тебірене жеткізді.
АЛМАТЫ
т ртінші жыл ткелі отыр. Бұл ай- тыс бұған дейін Астана қаласында тіп келді. Алматы қаласына әкім болып тағайындалған, күні кеше республикалық «Нұр Отан» партиясы т рағасының бірінші орынбасары болып қызмет атқарған, ақындар а й т ы с ы н ы ң ү л к е н ж а н а ш ы р ы Бауыржан Байбектің ұсынысымен биыл «Алтын домбыра» ақындар айтысы Алматыға ауысты. Ұлттық неріміздің інжу-маржаны – ақындар айтысын осындай азаматтар қолдаса ғана нұр үстіне нұр жауады, – деді Жүрсін Ерман. р і қ а р а й а қ ы н д а р а й т ы с ы ЮНЕСКО-ның Адамзаттың мате- риал дық емес әлемдік мәдени мұра- ларының қатарына алынғанын, бұл қазақ халқының айтулы қуаны шы, ұлттық руханиятымыздың олжасы екенін атап тіп, барша қауымға құтты болсын айтты. Жүрсін Ерманның айтуы бойын- ша, енді қазақтың ақындар айты- сы ЮНЕСКО-ның қарамағына алынғаннан кейін халықаралық з а ң д а р ғ а с ә й к е с қ о р ғ а л ы п , ЮНЕСКО-ның талабы негі зін де ақындар айтысы елімізде мем ле- кеттің қарамағына алынатын болады. Республика сарайында ткен айтыстың ерекшелігі жыр дода- с ы н а д ү б і р л і а й т ы с т а р д а б а с жүлде мен бірінші орынды жеңіп а л ғ а н ж е ң і м п а з д а р қ а т ы с т ы . Шараға байланысты Мәдениет және спорт министрі Арыстанбек Мұхамедиұлынан, «Нұр Отан» пар- тиясы т рағасының бірінші орын- басары Асқар Мырзахметовтен Құттықтау хаттар келіп түсті. Сонымен «Алтын домбыра» жүл- десі үшін еліміздің түкпір-түкпірінен келген 22 дүлдүл ақынның аламан айтысы басталып кетті. Алғаш болып Алматы қаласының ақыны Болат- бек Оразбаев пен Семейден Рүстем Қайыртайұлы жыр сайысына түсті. « А л т ы н д о м б ы р а » а қ ы н д а р айтысының екінші күні 22 ақыннан оза шапқан 12 ақын 6 жұп болып, ақтық сайысқа жолдама алды. Мақсат Аханов (Қарағанды) — Аспанбек 4 №49-50 (1307-1308) 10 – 14 желтоқсан 2015 жыл
АНА ТІЛІ ТІЛ ТҰҒЫРЫ – ҰЛТ ҒҰМЫРЫ «ҚАЗАҚ ТІЛІН ҮЙРЕНЕМІЗ! Изучаем казахский язык!» «ҚАЗАҚ ТІЛІН ҮЙРЕНЕМІЗ! Изучаем казахский язык!» Продолжение рубрики «Қазақ тілін үйренеміз! Изучаем казахский язык!» будет в следующем номере газеты. Ждем отзывов и предложений по электронной почте: anatili_gazeti@mail.ru, а также по телефонам: 394-42-46, 394-41-30, 394-37-75. Рубрику ведут: Дәуіржан Т ЛЕБАЕВ, Динара МАСАКОВА Без опыта работы трудно найти работу. Однако так ли это? Что делать, когда есть образование и желание работать, но нет практики? Для этого нужно не мало трудиться. Каждый из нас мечтает быть успешным на работе. Сегодняшняя тема нашей рубрики называется «Поиск работы», что в переводе на казахский означает «Жұмыс іздеу». Выучите слова и словосочетания: Еңбекке қатысты ақ тілектер – Пожелания сязанные с трудом: Науқасқа айтылатын ақ тілек – Благопожелания больным людям: Сапарға аттанғандарға ақ тілек – Пожелание счастливого пути Есте сақтаңыз – Запомните: Нақыл с здер – Изречения Излечение больного также зависит от внимания окружающих. Поэтому в народе считалось святой обязанностью навестить больного и пожелать ему выздоровленья и здоровья. В связи с этим есть следующие словосочетания. Обычай благопожелания перед дальней дорогой – один из очень распростра- ненных древних обычаев. Отправляясь в дальнюю дорогу, друг-другу желали следующее: Ер кезегі үшке дейін – Достойного мужчину испытывают трижды. Ер қаруы – бес қару – Вооружение молодца – пять видов оружия. Ер намысы – ел намысы – Честь достойного молодца – это честь его народа.
Ер жігіт үйде туылып, түзде лер – Добрый молодец рождается у очага, а умирает на поле брани. Ердің ісі ел мойнында, елдің ісі ер мойнында – За дело молодца в ответе народ, за дело народа в ответе молодец. Еркекке жүрек керек, әйелге тірек керек – Мужчине нужно сердце, а женщине нужна опора. Ер бір леді, ез мың леді – Герой умирает один раз, а трус – тысячу раз. Ер дәулеті – еңбек – Богатство молодца в труде. Ер ақылы – бір алтын, ел ақылы – жүз алтын – Ум одного молодца – один золотой, ум народа – сто золотых. Ерден аспақ болса да, елден аспақ жоқ – Можно превзойти одного мо- лодца, но не целый народ. Ер бесіктен танылады – Добрый молодец виден смолоду. Ерді ел туғызады – Героя рождает народ. Ер жолдасы – тәуекел – Риск – спутник молодца. Приведем примеры: Жұмыс – работа. Тұрақты жұмыс – постоянная ра- бота.
Қосымша жұмыс – дополнительная работа.
Бос орын – вакансия. Жұмысқа орналасу – устроиться на работу.
Жұмыстан тыс уақыт – сверхуроч- ное время. Жұмыс тәжірибесі – опыт работы. Жұмысқа қабылдау – принять на работу.
Жұмыс іздеу – поиск работы. Жұмыс күні – рабочий день. Қызметкер, жұмысшы – работник. Еңбекақы, жалақы, нәпақа – зар- плата.
Ауысым – смена. Тағылымдама – стажировка. Тағылымдамадан ту – пройти ста- жировку.
Мамандық – специальность. Кәсіп – профессия. Түйіндеме – резюме. Қысқару – сокращение. Апта сайын – еженедельно. Ай сайын – ежемесячно. Еңбегің жемісті болсын – Нас- лаждайся плодами своего труда. Еңбегің есесімен қайтсын – Пусть труд твой вернется благодарностью. Алар к бейсін – Пусть умножат- ся доходы. Бағар к бейсін – Пусть умножат- ся стада. Жазың жауынды болсын, бағың жемісті болсын – Пусть летом будет много дождей, а осенью – много плодов.
охоты!
Сауда базарлы болсын – Удачной торговли. К ш аман болсын – Счастья тво- ему кочевью. Ауруға шипа берсін – Пусть болезни даст излечение. Дертке дауа берсін – Пусть найдется избавление от болезни. Жанға шипа, дертке дәру болсын – Душе – исцеления, болезни – излечения. Аурудың беті бері қарасын – Пусть больной пойдет на поправку. Дертіңнен арыл – Исцелись от болезни. Ауырма – Не болей. Ауруға мың да бір ем болсын – Тысяча исцелений этой болезни. Құлантаза айығып кетіңіз! – Полного вам выздоровления! Дертіңізге шипа берсін. Дертке дауа берсін! Сауығып кетіңіз! – Ис- целения вам от болезни. Выздоравливайте! Жолың даңғыл болсын – Пусть дорога твоя будет гладкой и прос- торной.
Жолың болсын! – Счастливого пути! Аман барып, сау қайтыңыз – Удачно доедьте, вернитесь здоровым. Жайлы жүріп, жақсы жет – Хорошей дороги. Ел-жұрт аман болсын – Пусть народ будет во здравии. Аман-сау бол – Здоровья тебе. Күнің шығып жарқырап, түнің тыныш айлы болсын – Солнечного яркого дня тебе и тихой лунной ночи. Жорытқанда жолың болсын, жолдасың қыдыр болсын! – Счастли- вого пути, пусть святой Кыдыр тебя сопровождает! Мен жұмыс іздеп жүрмін – Я ищу работу. Мен қосымша жұмысқа тұрайын деп едім – Я хотел найти дополни- тельную работу. Бос орын бар ма? – Есть вакансии? Мен жұмысқа орналасайын деп едім – Я хотел устроиться на работу. Мен тұрақты жұмыс іздеп жүрмін – Я ищу постоянную работу. Мен студентпін, жарты күн істейтін жұмыс іздеп жүрмін – Я студент, ищу работу на неполный рабочий день. Еңбекақы қалай т ленеді, апта сайын ба әлде ай сайын ба? – Как будут платить зарплату, еженедельно или ежемесячно? Құрылыс саласында екі жылдай тәжірибем бар – Мой опыт работы в строительной сфере 2 года. Жұмыстан тыс уақытқа ақы т лене ме? – Мне будут платить за сверхурочное время? Ауысыммен жұмыс істейміз – Будем работать посменно? Хабарландыру бойынша келдім – Пришел по объявлении. Түйіндемеңізді қалдырыңыз – Оставьте резюме. Бүгіннен бастап жұмысқа кірісіңіз – С сегодняшнего дня начните работу.
Жалақы қанша? – Какая зарплата? Біз з ісінің маманын іздейміз – Мы ищем профессионала своего дела.
Жұмыста қысқару жүріп жатыр, әзірше бос орын жоқ – Сейчас на работе идет сокращение, пока нет вакансии. Біздің мекемеде 100-ден аса қызметкер бар – В нашем учреждении работают около ста работников. Алматыда Халықаралық «Қазақ тілі» қоғамы төралқасының кеңейтілген мәжілісі өтті. Мәжіліске Халықаралық «Қазақ тілі» қоғамының облыстық, қалалық, аудандық филиал- дары төрағалары мен төралқа мүшелері, шетелдік және өңірлік өкілдіктер жетекшілері, қоғам қайраткерлері, мемлекеттік қызметшілер, ғалымдар, жазу- шылар мен БАҚ өкілдері, тіл жа- нашырлары қатысты. Басқосуды Халықаралық «Қазақ тілі» қоғамының Президенті, академик Өмірзақ Айтбайұлы ашты. Аталған жиынға қатысқан тіл жүктеу/скачать 22,68 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|