АУДАНДЫҚ ҚОҒАМДЫҚ - САЯСИ ГАЗЕТ
2016 ЖЫЛ
№82 (8002)
18 ҚАЗАН
СЕЙСЕНБІ
Нұрлат БАЙГЕНЖЕ.
Ақтөбелік меймандар қала күні пайдалануға берілген
«Рәміздер алаңын» көріп, онда қос аймақ басшысы саялы ағаш
отырғызды. Өзенді бойлай жатқан «Тәуелсіздік» даңғылын да
көрді. Одан кейін дария үстінен салынып жатқан көпірге аялда-
ды. Қонақтарға көпірдің маңыздылығы айтылды. Айта кететіні,
көпір Сырдарияның сол жағалауында бой көтеретін қаламен
байланыстырады.
Сонымен қатар, қадірлі қонақтар облыс орталығындағы
тарихи-өлкетану мұражайында, «Сәулет» шағын ауданындағы
350 пәтерлік көпқабатты үйлерге ат басын бұрды.
Сонан соң екі облыстың басшылары өңіраралық әріптестікті
нығайту туралы жиын өткізіп, Қызылорда облысы әкімдігі мен
Ақтөбе облысының әкімдігі арасындағы ынтымақтастық туралы
меморандумға қол қойды.
Жиынды ашқан облыс әкімі Қырымбек Көшербаев өңіраралық
әріптестікті нығайтудың маңызына тоқталды және Сыр өңірінің
әлеуметтік, экономикалық дамуы бағытында атқарылып жатқан
жұмыстар жөнінде айтып өтті.
– Бүгін ежелден қойы қоралас, ауылы аралас, тірлігі та-
мырлас, болашағы зор бауырлас Ақтөбе облысының делега-
циясы Сыр жеріне жетіп, жұртшылықпен қауышып жатыр.
Қазақ «Алыстағы ағайыннан жақындағы көрші артық» деген,
жақындық сырын жүрекке сыйдырып, кең пейілін көңілге идіріп,
барымен бөліскелі келген қадамдарыңыз құт, сапарларыңыз
сәтті болсын!
Ел тәуелсіздігінің 25 жылдығы қарсаңында Мемлекет
басшысының өңіраралық кооперацияны дамыту туралы ба-
стамасына орай ұйымдастырылып отырған осы шара арайлы
Ақтөбе мен шежірелі Сыр елі үшін табысты болғай.
Еліміздің батысы мен оңтүстігінің түйіскен тұсында
орналасқан қос облыстың халқын байланыстырар дүние көп.
Сыр елінің тұзы мен балығы, ақмаржан күріші Ақтөбе нарығында
сұранысқа ие. Ал, Ақтөбенің ет өнімдері мен құрылыс тауарлары
Қызылордада айрықша бағаланады, – деді Қырымбек Елеуұлы.
Кездесуде
сөз
алған
Ақтөбе
облысының әкімі Бердібек Сапарба-
ев қонақжайлылық танытып, құшақ жая
қарсы алған қызылордалықтарға алғысын
айтып, өңіраралық әріптестік бағытында
екі облыс арасында бірқатар ауқымды
жұмыстардың атқарылатынын айтты.
– Ақтөбе мен Қызылорда аймағы ерте-
ден сауда-саттық саласында байланыс ор-
натып, «Бірлік болмай, тірлік болмас» деп
бірлесе жұмыс жасап келеді. Ендігі міндет
осы байланысты одан ары нығайтып, Ел-
басы тапсырған өңіраралық коопера-
цияны дамыту қажет. Қазіргі жаһандық
экономикалық дағдарыс алқымнан алған уақытта мемлекет
ішіндегі аймақтар бір-бірін демеп, интеграциялануы тиіс. Яғни,
сырттан келген импорттық өнімдерді азайтып, өзіміздің отандық
өнімдерді қолдау керек. Осы мақсатта әлеуметік маңыза бар
33 түрлі ауылшаруашылық өнімдері бекітіліп, олар 15-20 пай-
ыз жеңілдетілген бағада ақтөбеліктерге ұсынылып жатыр.
Келешекті ойласақ, бір-бірімізге осылайша көмектесуіміз керек,
бір-бірімізбен қоян-қолтық жұмыс жасауымыз керек деп ойлай-
мын,– деді Ақтөбе облысының әкімі Бердібек Мәшбекұлы.
Қызылорда облысындағы Ақтөбе күндерi аясында «Арай»
ойын-сауық кешені паркінің алаңында Ақтөбе қалалық
техникалық шығармашылық орталығы оқушыларының кеме
және ұшақ үлгілерінің көрмесі қалалықтарды қатты қызықтырды.
Сондай-ақ, қос облыстың кәсіпкерлерінің қатысуымен өңірлік
кәсіпкерлер палатасында семинар-кеңес өткізіліп, кәсіпті
бірлесе дамытудың жолдары талқыланды. Мұндай мазмұнды
шараны ұйымдастыруда белсенді жастарда қалыс қалмады.
Олар «Мемлекеттік жастар саясатын жүзеге асыруда іскерлік
тәжірибе алмасу» семинарын ұйымдастырылды.
Көрші облыстардың ынтымағын арттыратын шараның
аяғы «Алтын аймақ Ақтөбеден – шежірелі Сыр еліне» атты
мерекелік концертіне ұласты. Ақтөбелік өнер өрендері әсем
әнін, күмбірлеген күйін арқалай келіпті. Қызылордалық
тыңдармандар құлақтың құрышын қандыратын сырлы саз бен
әсем әуеннен рухани нәр алды.
Жалпы, алыстағы ағайыннан жақындағы көрші
артық деген бар. Көрші келіп тұрса алыс жол да
жақындай түседі. Біз осының көрдік.
Дүбірлі додаға кіл мықтылар бас
қосыпты. Әсіресе, алыс-жақын шет ел-
дер өздерінің ең әккі алыптарын алып
келіпті. Яғни, дзюдо, белбеу күрес, қазақ
күресінен әлем чемпионатында олжа
алып жүрген балуандар бағын сынады.
Спорттық
шараны
тамашалауға
Қызылорда облысының әкімі Қырымбек
Көшербаев, Ақтөбе облысының әкімі
Бердібек Сапарбаев және бірқатар елге
танымал тұлғалар арнайы келіпті.
Сонымен, көрермендер асыға күткен
белдесулерге көшсек. Бірінші бозкілемге
Гурами Туташвили мен астаналық
Нұрахмет Құралбай шықты. Бес минутқа
созылған тартыста қазақ балуаны Қытайда
өткен қазақ күресінен халықаралық жа-
рыста түйе балуан атанған грузин алы-
бына жол берді. Қазақтың қанына біткен
ұлттық спорт десе ішкен асын жерге
қояр жанкүйерлердің қолдауы қыза түсті.
Себебі, алда нағыз арқаны қоздыратын
белдесулер күтіп тұрды. Ауылға жиылған
жанкүйерлер
«Қазақстан
барысын-
да» мықтылығын дәлелдеген Мұхит
Тұрсынов, Айбек Нұғыманов, Руслан
Әбдіразақовтың күресін асыға күтті.
Бірақ, мықтының мықтылығын мой-
ындайтын қазақ жанкүйерлері кілемге
шыққанда демін ішке тартып: «Мынау
Левани Матияшвили бабында екен. Ай,
осы биыл тағы бірінші орынды алып кет-
песе болғаны», деп шулады.
Көзі қырағы көрермендер Алтангэ-
рэл Даваанямның әр қадамын бақпай
аңдыды. Олай болмағанда ше, өткен
жылы қоламен шектелген моңғол
апайтөсі тек алтын үшін келгені ақиқат.
Дегенімен, оның жолын қызылордалық
жас балуан Еламан Ерғалиев кесті.
Осылайша
қазақ
жанкүйерлерін
жігерлендірген Еламан жартылай сында
Матияшвилимен жолы қиысты. Салмағы
148 келілік қарсыласынан бүк ұпайымен
басым тұрған жерлес балуан соңғы ми-
нутта жеңісті уысынан шығарып алды.
Қызықтың барлығы кіл мықты ба-
луандар жиналған екінші топта өрбіді.
Жігерін қайрат еткен жас грузин Гу-
рами екінші айналымда қазақ барысы
Мұхит Тұрсыновты, одан кейін Руслан
Әбдіразақовты жауырын жер иіскетті.
Қос қазақ алыбы да еш қарсылық
көрсете алмады. Тек жартылай сында
айла-тәсілі мен ерік-жігері ұштасқан Ай-
бек Нұғымановқа есе жіберді.
Жартылай финалда ұтылып намысқа
мінген Гурами үшінші орын үшін белде-
скенде Сыр алыбы Еламанды жер иіскетті.
Яғни, екі рет жартылай жеңіс әдісімен
грузиялық балуан турнирде үшінші орын-
нан көрінді. Өзінің әдемі әдістерімен
көрермен көзайымына айналған оған
«Жан-Арай» ЖШС агроиндустриялық
кешені басшысы Бақдәулет Мақашев
қаржылай сыйақы берді.
(Жалғасы 2-бетте)
ЕЛБАСЫ НҰРСҰЛТАН
НАЗАРБАЕВ «ҚАЗАҚСТАН
2050 СТРАТЕГИЯСЫНДА»
ҚАЗАҚСТАНДЫҚТАРДЫҢ АЛ-
ДЫНА БИІК МАҚСАТ, ҰЛЫ
МҰРАТ БЕЛГІЛЕП, БӘСЕКЕГЕ
ҚАБІЛЕТТІ 30 МЕМЛЕКЕТТІҢ
ҚАТАРЫНА КІРУДІ ҰСЫНДЫ.
СТРАТЕГИЯЛЫҚ ҚҰЖАТТА
АСҚАҚ МІНДЕТТІ ШЕШУДІҢ
ЖОЛДАРЫ ДА АЙТЫЛДЫ.
СОНЫҢ БІРІ – ӨҢІРЛЕРДІ
ИНТЕГРАЦИЯЛАУ МІНДЕТІН
АЛҒА ҚОЙҒАН БОЛА-
ТЫН. СЫР ЕЛІНДЕ БҰЛ
БАҒЫТТАҒЫ ЖҰМЫСТАР ЖО-
СПАРЛЫ ЖҮРГІЗІЛУДЕ.
АЙМАҚТАР АРАСЫНДАҒЫ
КООПЕРАЦИЯЛЫҚ БАЙЛА-
НЫС НЫҒАЙТУ, ӨҢІРАРАЛЫҚ
САУДА-ЭКОНОМИКАЛЫҚ
ЫНТЫМАҚТАСТЫҚТЫ АРТ-
ТЫРУ МАҚСАТЫНДА
ҚЫЗЫЛОРДАДА АҚТӨБЕ
ОБЛЫСЫНЫҢ КҮНДЕРІ ӨТТІ.
КӨРШІ КЕЛСЕ, ЖОЛ ЖАҚЫН
АЛЫПТАР
АЙҚАСЫ
М.НӘЛІБАЕВ АУЫЛЫНА РЕСЕЙ,
МОҢҒОЛИЯ, ӨЗБЕКСТАН, ҚЫРҒЫЗСТАН
ЖӘНЕ ГРУЗИЯ МЕМЛЕКЕТІНІҢ БА-
ЛУАНДАРЫ ЖИНАЛДЫ. ОНДАҒЫ
МАҚСАТ ЕҢБЕК АРДАГЕРІ МАШ-
БЕК НӘЛІБАЕВТЫҢ ЖАСАМПАЗ
ТІРЛІКТЕРІН ЖАСТАРҒА ҮЛГІ ЕТУ.
Әлібек ЖАРЫҚБАЕВ.
ОЙ
ЛЫ
ОҚ
Ы
РМ
А
Н
!
Қызылорда
облысы
ауылша-
руашылығын әртараптандыру ісін қолға
алды. Яғни, күріш алқабы азайтылып,
шаруалар инновациялық суару техно-
логиясын қолданысқа енгізді. Соның
нәтижесінде жем-шөп және басқа да
ауылшаруашылығы
дақылдарының
аумағы
ұлғайтылуда.
Мұны
ауыл
шаруашылығы басқармасының басшысы
Бақыт Жаханов айтты.
– Ағымдағы жылы шаруалар 781 гек-
тар жерге жоңышқа екті. Мұнымен қоса,
бидай – 3359, сұлы – 148, картоп – 560,
көкөніс – 170, бақша өнімдері 667 гектар
жерге егілді. Егістік көлемінің 99,7 пай-
ызына жоғары сұрыпты астық тұқымы
егілді, – деді Б.Жақанов.
Бүгінде егін жинау науқаны аяқталып,
келесі жылға жоғары сұрыптағы 19040
тонна астық тұқымы жинақталыпты.
Ал, облыс әкімдігі баспасөз қызметіне
мәліметіне қарағанда, Тәуелсіздіктің
25 жылдығы және Социалистік Еңбек
Ері Ыбырай Жақаевтың 125 жылдығы
қарсаңында Қызылорда облысы күріш
жинаудан рекордтық көрсеткішке қол
жеткізді. Қазіргі күні әр гектардан 52,8
центнер күріш өнімі алыныпты.
Жаңақорған ауданында дәнді
дақыл жинаудың жайын газеттің
келесі нөмірінен оқи аласыздар.
БАСПАСӨЗ – 2017
ЕҢБЕК ПЕН
ЕРЛІК ЕГІЗ
Шыны керек, Сығанаққа археологтар
келіп, тарихи орынның сырын ашу бағытында
кешенді жұмыстар жүргізді һәм жүргізуде.
Алайда,
дәл
басылымның
тапқандай
олжаға кенеле қойған жоқ. «Жаңақорған
тынысының» өлкетану эспедициясы аясын-
да жерастына түсіп, тарихи мекенді көзі
қырағы халыққа жариялай білдіңіздер. Ен-
деше, менде жерасты жолы туралы білетін
мағлұматтарды ұсынғым келеді.
Әлі есімде, бала кезімде анам Таңсұлу
Қыстаубаевамен бірге күріштіктің басында
(қазіргі Еңбек ауылының тұсы) түнейтінмін.
Апам Жер анадан несібесін айырған диқан
болды. Жанында Мұсылман Қошқаров де-
ген сушысы бар еді. Апам мен Мұсылман
аға көктемде атыз-атызды суға толтыратын.
Алайда, сол толассыз су өзімен-өзі жоқ болып
кете беретін. Олар әуре сарсаңға түсіп, қайта
толтырады. Су қайтадан жоқ болып кететін.
Әйтеуір, қанша рет су алса да, күріштікке су
жеткізе алмаушы еді. «Судың құйған арнасын
іздеймін» деп кейде Мұсылман аға да жоқ бо-
лып кететін. Оны апам екеуміз уайымдап,
іздеп шыққанда жабайы жазық даладағы
оқпандарды көп кезіктірдік. Ішіне қарасақ,
қорқынышты, қараңғы үңгірлер. Содан апам
судың бәрі осы оқпандарға құйылып кететінін
біліп, күріштің атызын қайта өзгертетін.
Мұның бәріне бала кезден куә болып өстім.
Яғни, жазық даладағы беймәлім үңгірлерді
ойласақ, расында, Сығанақ қаласынан тұс-
тұсқа шыққан жерасты жолы болғаны айқын.
Өйткені, сол егістен күзде ауылға қайтып, от-
басына оралғанымызда атамыз «Ұлы Жібек
Жолы бойындағы салтанаты жарасқан
қаланың бірі – Сығанақ болды. Оның үстіне,
бірнеше мемлекеттің бас шаһары болып,
абыройы асқақтады. Содан болар қалаға
таласқан әмірлер көп болған. Бәрі де
Сығанақты иемденгісі келді. Нәтижесінде осы
маңда көптеген соғыстар орын алып, халық
қырылды. Осындай жағдайларда жоғары
мәртебелі басшылар қаладан қауіпсіз жер-
ге шығып кететін жер асты жолдарын пайда-
ланды. Мұндағы жер асты жолының бір беті
Сауранға, енді бірі Қаратауға алып шығады.
«Е, қарақтарым-ау, осыдан сендердің атыз
толы суларың қайда кеткенін білуге бола-
ды», – деп айтып отыратын. Атамның осын-
дай естелік-аңыздарын естіп өскендіктен,
сыры көп, қойнауы жұмбақ мекеннің тари-
хы ашылса мен үшін де қуантарлық жайт
болмақ. Жүрегіміздің дүрсілі туған өлке деп
соққандықтан, өз тарихымды, өз тегімді білу
– менің азаматтық борышым. Сондықтан, ау-
ылда әкім болған жылдары ылғи тұрғындарға
қасиетті
топырақты
абайлап,
аңдап,
адалдықпен басайық деп ылғи айтатынмын.
Себебі, мұндай бабалардың қаны төгілген,
әулиесі мен әмбиесі көп мекеннің киесі күшті.
Енді қайтадан, бұл мақаланы оқығандағы
өз әсеріме оралсам. Қаныбек Әбдуов
бастаған экспедицияға мән беріп, назар
аударуға тұрады. Ал, Нұрлат Байгенженің
кәсіби зерттеуші болмаса да, ешбір сақтық
шарасынсыз беймәлім үңгірге түскенін
ерлікке балар едім. Бәлкім, шынайы ниет-
пен бір Аллаға тарихымды білемін деп ет-
кен тәуекелдің арқасы ма, әлде Әбдісамат
Әбдіштің
әруақтарға,
ата-бабаларға
бағыштаған Құранның қасиеті ме жыландар
патшасының өзі мақсатты жұмысқа кедергі
келтірмепті. Жылан деген жорғалаушының
қасиетті, құтты мекенді торуылдайтынын
ескерсек, бұл жерасты жолында шынымен
де ашылмаған ақиқат пен табылмаған тарих
бар. Сол үшін осы мақала айтылған жерінде
жауапсыз қалмай, археологтар тарапынан
Сығанақтың сыры тереңнен зерттеліп, өз
нәтижесін көрсетсе екен. Ата-бабамыздың ізі
өткен тарихи мекен республика тарапынан
қорғалатын қорық болып, тарихи аймақтың
табиғатына ешкім зиянын тигізе алмаса игі.
Сөз соңында «Сығанақ – сырын қойнауына
бүккен біздің басты байлығымыз» дегім
келеді.
Әзия ҚЫСТАУБАЕВА,
аудан әкімінің кеңесшісі.
Жазылған жайдың жаңғырығы
немесе өлкетану экспедициясының олжасы
СЫҒАНАҚТА СЫР КӨП
АУДАНДЫҚ БАСЫЛЫМНЫҢ №81 (8001) НӨМІРІНДЕГІ «ЖЫЛАН-
ДАР ПАТШАЛЫҒЫ НЕМЕСЕ СЫҒАНАҚТЫҢ ЖЕРАСТЫ ЖОЛЫ» АТТЫ
МАҚАЛАНЫ ОҚЫП ШЫҒЫП, ҰЗАҚ ЖЫЛДАР БОЙЫ ЖҰМБАҚ БОЛҒАН
ЖАЙДЫҢ МӘНІН ТҮСІНГЕНДЕЙ БОЛДЫМ. РАСЫНДА, ТАНЫМДЫҚ МА-
ТЕРИАЛДЫ ОҚИ ОТЫРЫП, САЙ-СҮЙЕГІМ ШЫМЫРЛАП, ТЕБІРЕНГЕНІМ
СОНША, РЕДАКЦИЯ ҰЖЫМЫНА АЛҒАУСЫЗ АЛҒЫС АЙТУДЫ ОЙЛАДЫМ.
АҢДАТПА
АУДАНҒА БЕЛГІЛІ АЗА-
МАТ ИЗАТУЛЛА НӘРЗІЛДАЕВ
«ЖАҢАҚОРҒАН ТЫНЫСЫ»
ГАЗЕТІНІҢ ЖАНАШЫРЫ ӘРІ
БЕЛСЕНДІ ОҚЫРМАНЫ. ОЛ ӨЗІНІҢ
ЗЕЙНЕТАҚЫСЫНА ОН ҚАРИЯНЫ
ТЕГІН ЖАЗДЫРДЫ. ОСЫЛАЙША
ЕЛ АҒАЛЫҚ ЕРЕКШЕГІН КӨРСЕТТІ.
Жаңақорған ауданының Төтенше жағдайлар
бөлімінің басшысы Берікбай Омаровтың ха-
барлауынша, 18-19 қазанда Қызылорда
облысының кей жерлерінде солтүстік-
батыстан соққан желдің 15-20 м/с дейін
күшейіп, көктайғақ күтілуде.
Сондай-ақ, кей жерлерде -9 градус аязға
дейін күрт төмендеуі мүмкін.
АЛДА АЯЗ БАР