Деңгейлер
Баллдар
Әріптік мэні
Бағаның көрсеткіштері
1 .Төмен
(рецеп-
тивтік)
«1»
Ғ- «өте қана-
ғат-танарлық-
сыз»
Зертгеу
нысанына
деген
қызыгушылық, құбылыстың мәнін
тануға үмтылыс жок
«2»
Ғ+ «қанағат-
танарлыксыз»
Зерттеу нысанын тану, олардың
мэнін түсінбестен анықгамаларды
келтіру, имитациялық тапсырма-
ларды (үлгі бойынша) орындау,
тапсырылған алгоритм бойынша
өзгертілген жағдайларда тапсыр-
маны орындай алмайды.
2. қанағат-
танарлық
(рецептив-
тік-
репродук-
тивтік)
«3»
Д - «жаппы-
лама»
Берілген оқу материалын түтас
қүрылымын көре алмайды, оның
кейбір боліктерін ғана түр, себеп-
салдар қатынасынсыз қайталай
алады, жауаптарында елеулі қате-
ліктер бар; орындау алгоритмін
бөгденің кемегімен орындайды;
тапсырмаларды өз бетінше орын-
дау дағдысы жоқ.
«4»
ЕН- «қанағат-
танарлық»
Қайталау деңгейінде мазмүынына
ой жеткізбестен оқу материалын
жаттанды
түрде
игерген,
бағытталған сүрақгарга үзіп жауап
береді; алған білімін тэжірибеде
қолдана алмайды; тапсырмапарды
өз бетінше орындау дагдысы жэне
нәтижелігі жартьшай.
41
З.Орташа
(қайталау-
өнімділік)
«5»
С- «орта-дан
төмен»
Оқу материалын түсініп, оны 70 %-
га қайталай апады, оқуға деген
қызығушылығы
бар,
оқу
жетістіктеріне ұмтылыс бар, (оқу
себебі оң баға алу), оку дағдылары
деңгейі
орташа
деңгейде
(тапсьфмаларды
70
%-ға
орындайды), материалды өзінің
болашағы
үшін
маңызын
түсінбестен
сыныптастарымен
қайталап жасайды.
«6»
С+ «орташа»
Оқу материалын түсініп, оны 75 %-
га қайталай алады, оқуға деген
қызығушьшығы
жэне
оқу
жетістіктеріне үмтылыс бар, (оқу
себебі оң баға алу), оку дағдылары
деңгейі
орташа
деңгейде,
материалды
толық түсінбестен
сыныптастарымен берілген тигггік
жағдайларда қателермен кдиталап
жасайды.
Тапсырмаларды
өз
бетінше
шығармашылықпен
орындай алмайды.
4.Жеткі-
лікті (өнім-
ділік)
«7»
В-
«жеткі-
лікті»
Оның
когнитивтік
қүрылымын
(семантикалық
бөлімдерін)
анықгау негізінді оқу материалын
игерген, игерілетін материалдың
бөлімдерінің өзара байланысын,
типтіқ,
себеп-салдарлық
байланыстарын түсінеді, өз білімін
типтес, нүсқада берілген жэне
мэселелік жағдайларда қолдана
алады; тапсырмаларды 80 %-га
орындайды; көрсетілген қателерді
түзетуге
қабілетті;
топта
шығармашылық
тапсырмаларды
42
орындау барысында белсенді; өзіне
талап қоя алады және жіберілген
қателіктерді жою ұшін өзінің
алдында мақсат қоя алады.
«8»
В+ «жақсы»
Оқу материалын игерген жэне
оларды типтік, нұсқалық жэне
мәселелік жағдайларда өз бетінше
қолдана алады; алған білімін
шығармашылықпен
қолдану
дағдысы бар; тапсырмалардың 85
%-ын орындайды. Өзінің қателерін
тұзей алады, өзіне талап қоя алады,
омірде
нақгы
жағдайларда
тапсырмаларды
орындау
үшін
өзінің білімін жетілдіруге жоспар
қоя алады;
б.Жоғары
(өнімді
шыгарма-
шылық)
«9»
А-
«өте
жақсы»
Оқу материалын толық игерген
және оларды типтік, нұсқалық
жэне
мэселелік,
креативтік
жағдайларда аргументгей отырып
өз бетінше қолдана апады; алған
білімін шығармашылықпен қол-
дану дағдысы бар; тапсырма-
лардың 90 %-ын орындайды.
Қателерін түзей алады, аз және
олар елеулі емес, өзіне тапап қоя
алады, өмірде нақгы жағдайларда
тапсырмаларды
орындау
үшін
езінің
білімін
шығармашылық
түрде пайдалана алады;
«10»
А+
«тама-
ша»
Оқу материалын шығармашылық
түрде игерген, жэне құбьшыстьщ
маңызын ашу үшін қосымша
эдебиеттерді пайдаланады, мате-
риадцың когнитивтік кұрылымын
түсінген,
құрьшымдағы
кейбір
43
элементердің жетістпейтінін түсіне
алады,
зертгеуге
берілген
материалдың мэселелік тұстарын
көрсете алады; тапсырмаларды 95-
100 %-ға орындайды, пэнді игеруге
табиғи
себеп-салдар
жүйесі
дамыған, өмірде накты жағдай-
ларда тапсырмаларды орындау
үшін өзінің білімін креативтік
түрде пайдалана алады.
Оқушылардың агымдағы оқу жетістіктерін критериалды
бағалаудың осы ұсынылған жүйесі хальіқаралық тәжірибелерді
зертгеу барысында алынған материалдарға негізделіп жасалған
(кесте 4).
1.6 Әр түрлі елдердегі бағалау жүйелері
Жақын шет елдерде де оқушьшардың оқу жетістіктерін
бағалауда эр түрлі нүсқалар бар: мысалы, Украина 12 балдық
жүйеге ауысты; Балтық жағалауындағы елдер англосаксондық
жүйені дүрыс санайды. Тек Эстонияда элі де 5 балдық жүйе
қолданылып келеді (1 деген баға да бар, ол тапсырманы
орындамаған жағдайда қойылады). Беларусь, Молдавия, Грузия 10-
балдық жүйеге ауысты. Кейбір оку мекемелерінде орташа баганы
шығару үшін жоғарыда көрсетілген багаларды балға қайта есептеу
пайдаланьшады. Мысалы, 1 деген баға 15 бал, 2 деген баға 12 бал, 3
- 9 бал, 4 - ол 6 балл, 5 - ол 3 бал, 6 - ол 0 балл. Қырғызстанда
білімді бағалау үшін бесбалдық жүйені пайдаланады (6 кесте).
44
Кесте 6
Қырғызсгандағы бағалау жүйесі
Баға
Сөзбен белгіленуі
Достарыңызбен бөлісу: |