Оқулық екі бөлімді 2 бөлім «Машина жасау технологиясы» мамандығы бойынша

3.67-сурет. Төлке және білікті құрастыру схемасы
: 
а
— төлке және біліктің құрастыру шартын анықтау; 
б
— төлкенің және 
білік мойнындағы саңылауының өзіктестігі тәуелді өлшемдік тізбектерін 
анықтау үшін төлкенің және біліктің базалануы; 1—6 — төлке базалары; 1 
'—6' — білік базалары; 
L
— төлке ұзындығы; 
d
B
,
d
Q
— төлке және саңылау 
диаметрлерінің сәйкестігі 
Төлке және білікті біріктіру мысалында пайда болатын 
өлшемдік тізбектердің буын құраушыларының физикалық 
мағынасын талдайық. А
1
, А
4
және р
1
, р
4 
буындар құрастыру 
машинасында немесе ӨР базалық құрылғылар қандай күйде 
болатынын көрсетеді. А және р өлшемдік тізбектер базалық 
құрылғылардың, сондай-ақ құрастырма машиналардың немесе ӨР 
қосылатын бөлшектерінің дәлдігіне қойылатын талаптарды 
анықтайды.
Көбінде бөлшектердің автоматтық қосылуы құрастыру 
машинасы немесе ӨР құрылғыларымен берілетін олардың
салыстырмалы қалыпындағы ауытқусыз мүмкін емес. Мысалы, 
төлке мен білікті саңылаусыз қосу үшін, оны А бағытында 
жылжыту үшін төлкедегі тесіктің білік мойынымен абсолюттік 
өзіктесігін қамтамасыз ету қажет болушы еді, бұл орындалмайтын 
шартқа әкеледі 
ε
+ 
a=
0. 
319
 

Бөлшектерді құрастырудың шарттары қосылу кезінде олардың 
қалыптарының реттелу мүмкіндігі жасалған жағдайда кеңейе түсуі 
мүмкін.
Мысалы, білікке төлкенің бекітілуі кезінде қалпын реттеуіне 
себептес болатын бөлшектердің соқтығысу сәтінде сыналық жұпты
құрастыратын білік бойынша төлкенің орталықтануын қамтамасыз 
етеді. Жүзінің ені b болғанда бөлшектердің жинамдылық шарты 
кеңейе түседі және келесі теңсіздікпен шығарылады: 
ε 
max
+ α
max
≤Δ
min
+ b. 
Бірақ қосылатын бөлшектердің сыналануынын алдын алу 
кезінде білік мойны белдігіне қатысты төлкедегі саңылау белдігінің 
бұрылу бұрышы y мәнінен аспау қажет. у бұрышының рұқсат 
етілген мағынасы жүздер көрсеткіштерінің және бөлшектердің 
түйіндесуі жүргізілетін үстіңгі беттерінің өлшемдері байланысына 
тәуелді. 
Бөлшектерді автоматты түрде қосу прцесіне олардың 
салыстырмалы қалпын реттеу базалаудың бірнеше ауыспалы 
схемаларына сәйкес. Базалаудың бір схемасынан басқасына қажетті 
көшуі құрастыру машинасы немесе ӨР сәйкес құрылғысын 
қамтамасыз ету қажет. 
Төлкені білікке қондыру кезіндегі базалау кезеңдерін және 
құрастыру машинасының әрекет етуін қарастырайық. 3.68-суретінде 
тек төлкенің базалану схемасы көрсетілген. 

жүктеу/скачать 14,99 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: