Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының сараптау комиссисы тарапынан мақұлданған

"ХИКМЕТ"
баспа 
үйі

25



"ХИКМЕТ"
баспа 
үйі
"ХИКМЕТ"
баспа 
үйі
А. ХИлИЯ мен ШӘмАйлИ (маңдайша мен 
мінез-құлқы)
Барлық пайғамбарлар жаратылыс жағынан адам-
зат атаулының ең сүйкімдісі, әрі ең кемелдісі. Біздің 
Пайғамбарымыз (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм) 
да бүкіл адамзаттың, әрі пайғамбарлардың ең 
кемелдісі. Аллаһ Тағала оны теңдесі жоқ рухани 
ерекшелігімен бірге, теңдесі жоқ құдіретті де сәнді 
етіп жаратқан. Өздері мұны былай түсіндіреді:
«Аллаһ жіберген бүкіл пайғамбарларына жағымды 
дауыс пен ажарлы келбет берген». Сендердің пай-
ғамбарларыңды да жағымды дауысты, әрі әдемі кел-
бетті етіп жіберген.
45
Аллаһ Елшісінің жаратылысы мен мінез-құлқын 
сөзбен түсіндіретін жазбаларды «Хилия» немесе 
«Шәмайл» дейді. Оның мінезі мен жаратылы-
сын баяндайтын шығармалар бақытты дәуірден 
(Хазіреті Пайғамбар өмір сүрген кезең) бері күні 
бүгінге дейін маңызы зор құнды деректер болып та-
былады. Сахабаларының айтқандарына қарағанда 
Пайғамбарымыздың (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм) 
хилиясы мынадай еді:
45. Ибн Сағд, Табақат, 1-том, 376

26



"ХИКМЕТ"
баспа 
үйі
"ХИКМЕТ"
баспа 
үйі
Пайғамбарымыздың (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм) 
бойы, дене мүшелері, бітімі бір-бірімен үйлескен өте 
жарасымды еді. Ол ұзындау орта бойлы еді. Көпшілік 
арасында еңсегей бойлы көрінетін еді. Маңдайы ашық 
әрі кең, қастары жаңа туған айдай, бір-біріне жақын, 
қабағы ашық болатын. Көздері мөлдір, кірпіктері қара 
және ұзын еді. Терлеген кезде нұрлы жүзінен аққан 
тері маржан моншақтарындай мөлтілдеп төгілетін және 
ерекше бір хош иіс шығатын. Қыр мұрынды, дөңгелек 
жүзді, беті сопақтау келген, мойыны ұзындау еді. Тістері 
маржандай тізілген. Сөйлегенде алдыңғы тістері жыл-
тырап тұратын.
46
Иықтары кең, қолы мен балтыры жуан, қолы ұзын, 
саусақтары салалы еді. Кең кеуделі, қарны мен кеудесі 
оқтай тартылған шымыр еді. Аяқтары жалпақтабан 
емес, шұңқырлау еді. Сүйегі ірі, денелі, күшті және 
бұлшық еті тығыз еді. Жауырынында пайғамбарлық 
мөрі бар еді. Бұл мөр көгершін жұмыртқасының 
үлкендігіндей, түсі қызыл және жұмырлау болатын.
Денесі жұмсақ, ал тәнінің түсі не аппақ, не қоңырқай 
емес, раушан гүліндей қызғылттау, әрі нұрлы, ажарлы еді.
Шашы толқындалған, сақалы қалың, бір тұтам 
еді. Шашын өсірген кезде құлағының ұшынан асып 
тұратын.
46. Мүслим, Фадайл, 109/2344. Тирмизи, Әбу Иса Мұхаммед 
«Шәмайлул-Мухамәдииә». Мұхаммед Акиф Әз-Зәби, 
Жиддә 1983, 22-24

жүктеу/скачать 0,67 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: