0 -
АЛҒЫСӚЗ
Коллоидтық химия физикалық химиямен салыстырғанда, жас ғылым
болып табылады. Оның туындауын XIX ғ., басына жатқызады 1861
жылы Томас Грэм тҧтқырлығы мен жапсырылғыш
қабілеттері жоғары
болатын заттардың ерекше класын бӛлді. Осыған байланысты және
пайда болған термин "коллоид", гректің "η кόλλα" — желім сӛзінен
шыққан. Кейінірек тек қана жапсырылғыш заттар ғана бірқатар қасиетке
ие болып қоймайды сонымен қатар ешқандай арнайы "коллоидты
заттары бар деп аталатындай заттардың болмайтыны анықталды,
бірақ
"коллоидты кҥй болуы мҥмкін және іс жҥзінде соның ішінде кез келген
зат бола алады.
Қазіргі коллоидтық химия - беткі қҧбылыстар мен дисперсиялық
жҥйелердің ғылымы. Дисперсті жҥйе ҥздіксіз дисперсиялық ортада
таратылған дисперсті (бӛлшектелген) фазадан тҧрады. Әр тҥрлі
салада
кеңінен қолданылатын технологиялар мен ҥй шаруашылықтарында
пайдаланылатын - эмульсиялар,
суспензия, аэрозольдер және т.б
дисперсті жҥйелердің ҥлгілері болып табылады.
Дисперсті фаза мен дисперсия ортасының бӛлшектерінің арасында
фазалық бӛліну шекарасы немесе қасиеттері байланысты фазалардан
ерекшеленетін беттік қабат пайда болады. Мҧндай шекарада
кездесетін
қҧбылыстар беткі қабаттық деп аталады. Олар жақсы белгілі - адсорбция,
адгезия, ылғалдандыру және ҧсынылған оқулықта егжей-тегжейлі
талқыланатын тағы басқа қҧбылыстар.
Қазіргі заманғы және кеңінен дамып келе жатқан нанотехнологиялар
коллоидтық химияның классикалық заңдарына негізделгенін ескере
отырып, дисперстік фазаның наноздық бӛлшектерімен бӛлінген жҥйелер
бірегей және ерекше қасиеттерге ие.
Коллоидты химияны қолданбай
мысалы, гемодиализ және электрофорез туралы айтатын болсақ
медицинаның дамуы мҥмкін емес. Тамақ ӛнеркәсібінің барлық дерлік
ӛнімдері коллоидтық химиялық заттар болып табылады. Ақыр соңында,
косметикалық салаға қатысты барлық нәрсе дисперстік жҥйенің -
кремдер,
лосьондар, сусабындар және т.б. ҥлгісі болып табылады.
Осылайша, коллоидтық химия негіздерін білу кең ауқымды әрекеттердің
жаңа, болашағы бар материалдарын жасау ҥшін ҥлкен мҥмкіндіктер
ашады.