«МӘҢгілік ел идеясы алаш зиялыларының ТҦЛҒалық ТҦҒыры»


Шапшаңдықты дамыту(жылдамдық қабілеті)



Pdf көрінісі
бет97/115
Дата10.02.2023
өлшемі2,86 Mb.
#66930
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   ...   115
Байланысты:
Conference 1.(30.11.2016) (1)

Шапшаңдықты дамыту(жылдамдық қабілеті). Шапшандық дене 
сапасы ретінде баскетболшының қимылды ӛте аз уақыт аралығында орындау 
қабілеті деп түсінеміз. Шапшаңдықты кӛрсетудің қарапайым және кешенді 
түрлерін бӛліп қарастыруға болады.
Ойында әдетте шапшаңдықтың барлық түрлерін кешенді кӛрсету талап 
етіледі, ӛйткені олар оқушылардың қимыл әрекеттерін құрайды және доппен, 
допсыз жекелеген әдіс амалдарын және олардың кешендерін орындауда 
қозғалыс шапшаңдығында бір амалды екіншісімен ауыстыру шапшаңдығын да 
кӛрінеді. Баскетболдағы шапшаңцықты дамытудың айрықша ерекшелігі оны 
үздіксіз ӛзгермелі жағдайларда, бұзушы ықпалдар негізінде кӛрсету қажеттігі 
болып табылады. Сонымен шапшаң жауап беру маңыздылығының соңғы 
нәтижесі жылдамдықты тез арттыру (сӛрелік екпін алу), жоғары жылдамдыққа 
жету болып табылады. 
Төзімділікті тәрбиелеу
Жалпы тӛзімділіктің физиологиялық негізі - аэробтық қызмет, денсаулық 
үшін ең маңызды фактор – сапалы қозғалыс болып табылады. Тӛзімділік 
деңгейі – денсаулықтың негізгі белгілерінің бірі, оның басқа да кӛрсеткіштерге 
(еңбекке жарамдылық, ауруға, іштей күйзеліске тӛзімділік) және ұзақ ӛмір 
сүруге тікелей қатынасы бар. Сайып келгенде, жалпы тӛзімділік организмдегі 
барлық ет қызметтерінің жиынтық кӛрсеткіші болып табылады. Жалпы 
тӛзімділіктің қажетті деңгейде болуы дене және ой еңбегіне серпін береді, тез 
қартаюдан сақтайды, адамның еңбекке жарамсыз болуына немесе ӛліміне 
себепші болатын (атеросклероз, қан қысымының жоғарылауы, жүрек және ми 
тамырларының тарылуы, май басу, сусақ, невроз, қатерлі ісіктер сияқты) 
дерттерге бейімділігін азайтады. 
Тӛзімділікті жетілдірудің кӛпшілікке ең қолайлысы –бір қалыпты 
ауыспалы және үдемелі қарқыны жағынан мӛлшерлеуге ыңғайлы, сондықтан 
атқарушыға ӛз бетімен орындауы маңызды. Ӛздігінен бақылау жасау үшін 
жағдайлы, қашықтықты жүгіру уақытын қиындықсыз белгілеп алады. 


255 
Тӛзімділікке жету үшін жүгіру сабақтарын ӛткізу тірек-қозғалыс мүшелері 
дімкәс адамдарға қиындық келтіреді. Кӛбінесе мұндай жағдай қарт немесе тізе 
буындары артроз болған немесе семіз балаларда кездеседі [2]. 
Оқушы ағзасының дене жаттығулары ұзақ уақыт орындай алу және 
шаршауға қарсы әрекет жасай алу қабілеті. Тӛзімділікті дамытуда екі жолды 
мақсаттайды. Олар: жалпы және арнайы. Жалпы тӛзімділік белгілі бір дәрежеде 
баскетболшы ағзасының жұмыс істеу қабілетін арттыра отырып, арнайы 
дайындық, оның ішінде арнайы тӛзімділіктің негізін құрайды. Арнайы 
тӛзімділік үйірмеде оқушылардың барлық мүшелері мен жүйелерінің 
дайындығымен анықталады. Және ол ұзаққа созылатын ойын әрекеттерінде 
тәсілдік-тактикалық амалдарды тиімді жүзеге асыруын қамтамасыз етеді.
Сонымен оқушылардың дене қасиеттерін тәрбиелеуде спорттық 
машықтандыру ілімі мен тәжірибесінде жылдамдық, иілгіштік, күштілік, 
тӛзімділік және ептілік қасиеттері қарастырылды. Оқушылардың қимыл-
қозғалыс әрекетіне жасалған талдау ойынның жоғары жылдамдықпен және 
шапшаң қимылдармен, аялдаулармен, айналулармен орындалатын жылдамдық-
күштілік әрекеттерінен құрылатындығын кӛрсетеді. 
Пайдаланған әдебиеттер тізімі: 
1. 
Дене мәдениеті және спорттың ілімі мен әдіснамасы, Ӛскемен, 2010 ж. 
2. 
Совершенствование техники броска в баскетболе: Методические 
рекомендации. - М: ГЦОЛИФК, 1990. -35с. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   ...   115




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет