166
да, қайтадан жоқ болды. Бүркеніп, бір уыс болып ұйқтайтын
кісі екен.
ана екеуі – аманжан мен Бақытжан жатып қалды да,
Нұржан далаға шықты. Үркер төбеден ауып кеткен екен.
аспан ашық. Түн суық. ақ сүттенген ай аспаннан мөлие қарап,
жерге секіріп түскісі келетіндей. алғашында «иш-ай» деп
қалған Нұржан үйдің іргесінде қалқайып тұрған трактордың
жанына барғысы келді де, қар омбылаудан қорынды. Жым-
жырт. Дүниенің барлығы үсіп өліп, жарықтық ай құран
оқыған ақ сәлделі молда, ал сонау жұлдыздар жаназаға
жиналған мұсылмандар іспетті еді. ауылда басқаша болатын:
сиыры мөңіреп, әтеші шақырып, иті ұлып – өзінше ұлар-шу
болып жататын. Ішсе де мас, ішпесе де мас Хамиттың жаман
гармошкасын құлаштай тартып, ауылды басына көтере
шырқар айғай әні – мынау жер бетінде адам атты – екі аяқты,
жұмыр басты ақыл иесі барын еске салғандай, жанына жақын
естілуші еді. ал қаладағы ызың-шу, қым-қуыт өмір өз
алдына... мұнда ше? мұнда – кісіні ес-ақылдан айырып, керең
ғылып тастар тыныштық. Дүние жүзіндегі ең таза, ең тыныш
жер – осы айыртау сынды. Осындай құлақкесті тыныштықтан,
елсіздіктен құсаланбай жалғыздан жалғыз жарты ғасыр, тіпті
одан да көп уақыт ғұмыр кешкен Қоңқай шалдың ұрлық
тірлігіне қайран қалуға болушы еді. Шекспирді, Толстой мен
Хэмингуэйді білмей жетпіс жыл өмір сүру деген не сұмдық?..
Данышпандық деген ұғымның шартты екенін осы Қоңқай шал
сайқымазақтау үшін жер басып жүрген секілді. Иә, адам
баласы барған сайын, төрт құбыласы теңелген сайын ескі
өмірді, баяғы арбамен қоян қуған заманын сағынар. Бәлкім,
табиғатқа қайтадан жақындау дегеніміз осы шығар... Осы
шығар...
Есік ашылып, сыртқа қақырынып-түкірініп шал шықты.
Нұржан далада көбірек айналып қалған соң, жасаған сақтығы
болар.
Достарыңызбен бөлісу: