49
өнер);
қазақ тілін оқыту барысында оқушылардың интеллектуалдық əлеуеті мен қабілетін
дамытудың заңдылықтары мен талаптары;
қазақ тілін оқыту барысында пəнішілік, пəнаралық, интеграциялық байланыстарды
жүзеге асырудың əдіс-тəсілдері, сол арқылы оқушылардың логикалық ойлауын,
дүниетанымын жетілдіру жолдары;
қазақ тілін оқыту барысында сыныптан тыс жұмыстарды ұйымдастыру мен жүргізу
əдістемесі.
Қазақ тілін оқыту əдістемесі дəріс, семинар-тренингтер, практикалық сабақтар,
студенттердің жобаларды орындау арқылы жəне арнаулы семинар сабақтарды
ұйымдастыру барысында меңгертіледі. Сонымен бірге студенттердің СӨЖ/СОӨЖ,
бақылау жұмыстары,
дипломдық жұмыс жазуы арқылы əдістемелік білімін жетілдіру
көзделеді.
Педагогикалық практика барысында мектептермен тығыз байланыс жасай отырып,
студенттер пəн мұғалімдерінің сабақтарына қатысады, соның негізінде əдістемеден алған
теориялық білімі практикамен сабақтастыра меңгереді. Студенттерге қазақ тілін жəне
басқа тілдерді оқыту бойынша оқу-құралдар мен əдістемелік əдебиеттер картотекасын
түзу жəне т.б. жұмыстар тапсырылады жəне оқытушы тарапынан қадағаланып,
бағаланады.
Дəрісте қазақ тілін оқытудың əдіснамалық негізі, ғылыми-теориялық мəселелері,
тарихы мен дамуының жаңа тенденциялары, басым бағыттары жəне т.б. қарастырылады.
Семинар сабақтарында қазақ тілін оқытудың əдістері, сабақтың түрлері мен формалары
үйретіледі, нақты əдістемелер мен оқытудың инновациялық технологиялары талданады.
Əдіскерлер мен мектеп мұғалімдерінің озық тəжірибелерімен танысады,
оларға талдау
жасалады, студенттер өзіндік көзқарасын білдіруге дағдыландырылады. Оқу-əдістемелік
əдебиеттермен жұмыс жасауға төселдіріледі, қазақ тілі сабақтарының мазмұндық-
құрылымдық жүйесі танытылады.
Студенттер қазақ тілін оқыту əдістемесінің əдіснамалық, теориялық, дидактикалық
мəселелерін меңгеріп жəне озық тəжірибелерді үйрену барысында болашақ кəсібіне
қажетті білім-біліктерді игереді, кəсіби дағдылары қалыптасады. Қазақ тілі мұғаліміне
керекті негізгі кəсіби біліктерге мыналар жатады:
мектептің əр сатысындағы (бастауыш, негізгі жəне бейіндік) қазақ тілін оқытудың
мақсат-міндеттерін түсінуі жəне олардың ортақ талаптары мен ерекшеліктерін
ажырата алуы;
əрбір сынып оқушыларының жас жəне психологиялық
ерекшеліктерін баланың
тұлғалық қабілеттерімен байланыстыра білуі;
əр сабақтың білімдік, тəрбиелік, дамытушылық мақсаттарын белгілеп, оларды
толыққанды жүзеге асыру жолдарын меңгеруі;
сабақты тиімді жоспарлай алуы;
оқушының білім, білік, дағдысын тексеру құралдары мен өлшемдерін сауатты
қолдана алуы;
оқу-танымдық үрдістің заңдылықтарын негізге ала отырып, оқушының танымын
кеңейтетін, логикалық ойлауын, тілін дамытатын əдістер мен тəсілдер жүйесін
дамытатын инновациялық технологияларды ұтымды қолдануы;
қазақ тілінің құндылықтық бағдарына басымдылық бере отырып оқытуды жүзеге
асыра алуы;
қазақ тілі туралы оқушының лингвистикалық дүниетанымын
қалыптастырудың
жолдарын, амал-тəсілдерін қолдана алуы;
оқушының қазақ тілін оқу мотивтерін анықтап, оларды дамыта алуы;
сабақты интеграциялық тұрғыдан жүзеге асыруы;
қазақ тілі кабинетін заман талабына сай жабдықтауы;
сабақ сапасын арттырудың жолдары таба алуы;
50
сабақтан тыс жұмыстарды нəтижелі ұйымдастыруы;
пəн
бойынша
күтілетін
түпкі
нəтижелерді
құзіреттілік
тұрғысынан
қалыптастыруы.
«Қазақ тілін оқыту əдістемесі» курсын оқу барысында студент пəнді меңгертудің
əдіснамалық негіздері мен əдістемелік жүйесін, зерттеу бағыттары мен əдістерін саралап
тани алуы керек. «Қазақ тілі» пəні нəтижелерін сандық жəне сапалық тұрғыдан талдай
білу дағдылары да осы курсты оқу барысында қалыптастырылады. Пəнді оқу үдерісінде
ақпараттық технологияны дұрыс қолдану дағдыларын игереді.
Сонымен қатар, қазақ тілін оқыту əдістемесінің осы кезге дейінгі жинақталған бай
мұрасын студенттер танып-біледі. Қазақ тілі əдістесі ғылымының негізін қалаған
А.Байтұрсынұлы,
педагогикалық
психологияның
іргетасын
қалыптастырған
Ж.Аймауытұлы, М.Жұмабаевтардың, Т.Шонанов, Қ.Жұбанов, С.Аманжоловтардың жəне
т.б. отандық жəне шетелдік ғалым-əдіскерлердің еңбектері мен жаңа бағыттағы
зерттеулерін арнаулы курс ретінде оқыту ұсынылады. Мұндай арнаулы курс студентке
тіл теориясын да, əдістемені де терең меңгертуге көмектеседі.
«Қазақ тілін оқыту əдістемесі» пəнінің мазмұндық-құрылымдық жүйесінде
студенттерге тілдік қатысым теориясын, тіл бірліктерінің табиғатын таныту көзделеді.
Соңғы жылдары жалпы білім беретін мектептерге «Сөз мəдениеті», «Шешендік
өнер» пəндері енгізілді. Сондықтан оларды оқыту əдістемесінің өзекті мəселелері де курс
мазмұнында қарастырылады.
Достарыңызбен бөлісу: