D.3 Модулі шеңберіндегі негізгі құзыреттер тізбесі (3 деңгей)
Жеке және кәсіби құзырлықтар
Дағдылар мен икемділіктер
Білім
Жауапкершілікті және бұрғылау қондырғыларын
бұрғылауға
дайындау(бұрғылау
жабдықтарын
құрастыру, бұрғылау ерітіндісі мен құралдарын
дайындау),
бұрғылауды
аяқтауға
арналған
қорытынды жұмыстар сияқты, көмекші міндеттерді
жүзеге асыруда белгілі дәрежедегі тәуелсіздікті
тұспалайтын, жетекшілік астындағы норманы іске
асыру бойынша атқарушылық қызмет.
Арқандау жұмыстарын (тиеу –
түсіру жұмыстары), бұрғылау
құралдары мен агрегаттарымен
жұмыстар жүргізу (электрлік,
механикалық және т.б)
Бұрғылау және күш жабдықтарын
бөлшектеу мен пайдалану, құрастыру
ережелері, құрамы, тағайындалуы, және
олардың
сипаттамалары.
Бұрғылау
м.наралары мен діңгектерін құру, оларды
құру мен бөлшектеу ережелері. ТБ
бойынша
мекеме
рәсімдері
мен
ережелерін сақтау.
D.3 Модулінің негізгі элементтері мен бағалау өлшемдері (3 деңгей)
Элементтер
Өлшемдер
1. тау-кен бұрғылау жабдықтарын жөндеу
1.1. компрессорды жүмысқа дайындау тәртібін сипаттау
1.2. ЗИФ-55 копрессорының оталдыру жүйесін өңдеу.
2.компрессорлық жабдықтарды таңдау мен
дайындау
2.1. геологті- техникалық құжаттамаға сәйкес компрессор типін анықтау
2.2 компрессорлық жабдықтардың жұмысқа жарамдылығын анықтау
3 бұрғылық сорғылардың жұмысын тексеру 3.1. бұрғылық сорғыларды жұмысқа дайындау
3.2. бұрғылық сорғылардың жұмысқа жарамдылығын бағалау
Е.1 Модулінің технологиялық картасы «Ұңғымаларды бұрғылау мен кеңейту кезінде, бұрғылау станоктары мен өздігінен
қозғалатын тракторларды қоса, әр түрлі типті қондырғыларды орнату»
Оқу мерзімінің ұсынылатын көлемі: 543 сағ.
№
р/с
Тақыры
птық
блок
Кәсіби
құзырлықтар
Оқу модулі
Оқу құралдары
Теориялық оқыту
мазмұны
Тәжірибелік оқыту мазмұны
1
Ұңғымал
арды
бұрғылау
Ұңғымаларды
бұрғылау
үдерістеріне
(көтеру түсіру
операциялары
н
жүргізу,
бұрғылау
кезінде
бұрғылау
бағаналарын
ұлғайту және
т.б) қатысу.
Алғы сөз
1 Бөлім. Бұрғылау жайлы
жалпы мәлімет
Бұрғылау жайлы негізгі
мәлімет
Тау
жыныстарының
физико-математикалық
құрамы
Тау
жыныстарының
бұзылуы
мен
негізгі
технологиялық ұғымдар
2
Бөлім.
Бағаналық
айналмалы бұрғылау
Жалпы мәліметтер
Бұрғылау
құрал-
саймандары
Жобалау және дайындық
жұмыстары
Қатқыл
балқымалармен
бұрғылау
Әртүрлі тау жыныстарымен (үлгілі
жинағымен) танысу және 41-89-74
ССТ сәйкес бұрғылануы бойынша
тау жыныстарының дәрежелерін
анықтау. Олардың қасиетіна кіретін
бағаналық жинақтар мен құрал-
саймандармен танысу. Бағаналық
динақтарды құру мен бөлшектеу,
құрал-саймандардың параметрлері
мен
бағаналық
жинақтың
бөлшектерін өлшеу және құбырлар
мен тізбектердің тозуын анықтау.
АБҚ бағандар ұзындығын анықтау
бойынша мәселелерді шешу және
бұрғылау құбырларын төзімділігі
мен
статикалық
беріктілігіне
есептеу.
Нақты
геологиялық
қимасы
бойынша ұңғымалардың құрамын
дайындау.
ГТҚ құру.
Бұрғылау
қондырғылары,
жабдықтар, құралдары.
Алмас
құралдармен
бұрғылау
тау жыныстарын циклді
және
үзіліссіз
шығару
арқылы бұрғылау
ұңғымаларды үрлеу арқылы
бұрғылау
ұрмалы-айналмалы
бұрғылау
Тау
жыныстарының
алынуын өсіру.
Тау жынысынсыз бұрғылау
Жер асты тау қазбаларын
бұрғылау
3 Бөлім. Терең айнамалы
бұрғылау
Жалпы мәліметтер
Бұрғылау
құрал-
саймандары
Терең айнамалы бұрғылау
технологиясы
4 Бөлім. Ұңғымалардың
бұрмалануы
мен
бағытталған бұрғылау
Ұңғымалардың бұрмалануы
Бағытталған бұрғылау
Кернометрия
Сериялық
қатқыл
қорытпа
қаптамаларымен
танысу
және
олардың типтері мен өлшемдерін
анықтау.
Алмас қаптамалар мен қеңейткіш
құрамымен танысу.
Олардың
негізгі
параметрлерін
анықтау.
Ұсақ алмасты қаптамалар мен
қеңейіткіштерді
таңдай
және
олардың
нақты
геологиялық
шарттарға арналған режимдерін
анықтау.
Жұмысқа пайдаланған кеңейткіштер
мен копокталардың күйін анықтау,
және олар жайлы тұжырымдама.
Дірілге қарсы құралдар мен алмасты
бұрғылау
кезіндегі
құжаттама
үлгілерімен танысу.
Бағаналық жинақтар мен ССК және
КССК овершоттарының құрамымен
танысужіне
олардың
негізгі
параметрлерін анықтау.
КГК Технологиялық құралының
құрамымен
танысу,
олардың
өлшемдерін анықтау.
5 Бөлім. Жұмсақ және
борпылдақ
тау
жыныстарында
ұңғымаларды бұрғылау
ұрмалы-айналмалы
механикалық бұрғылау
Шнекті бұрғылау
Дірілді бұрғылау
6 Бөлім. Ұрмалы-арққанды
бұрғылау
6 Бөлім. Ұңғымаларды
таңу
Саз балшықпен таңу
Қоспалармен таңу
Ұңғымаларды цементтеу
Уақытша таңу
8 Бөлім. Ұңғымаларды
бекіту
Обсадты құбырлар
Ұңғымаларды
бекіту
әдістері
9 Бөлім. Ұңғымаларды суға
орнату
Ұңғымаларды
суға
бұрғылаудың ерекшеліктері
Ұңғымаларды
сүзгілерен
жабдықтау
Гижроұрмалар мен пневмоұрмалар
құрымымен
танысу.
Құру,
бөлшектеу және икемдеу.
Бұрғылаудың нақты шарттарына
арналған режимдік параметрлерді
анықтау.
Қатқыл қортыпалы және алмасты
бұрғылауына арналған ДОС негізгі
параметрлерін
анықтау.
Құру,
бөлшектеу және икемдеу.
Бұрғылау шарттарына тәуелді ДКС.
Эжекторлы
жабдықтардың,
грунтонос және үлгііріктегіштердің
бірлік және екілік құрылымдарымен
танысу.
Тау
жынастарын
талқандаушы
құралдардың
типтері
мен
өлшемдерін таңдау және нақты
геологиялық шарттарына сәйкес
ұңғымалық
тау
бұрғылаудың
режимін
анықтау.
«Бұрғылау
қондырғылары
машинистінң
көмекшісі» жұмыс кәсібін иемдену
бойынша оқу тәжірибесі.
Жұмыс
істеу
аймағының
геологиялық құрамы, мақсаттары
мен міндеттері. Жұмысты жүргізу
кезіндегі техникалық қауіпсіздік
Су бөгеттеуші ұңғымаларды
жобалауға
қатысты
талаптар
10 Бөлім. Аварии. Апат
түрлері мен апаттардан
сақтандыру
Апаттады жою
11 Бөлім. Ұңғымаларды
жою
Ұңғымаларды жою және
тоқтатып қою
Жою мақсатында таңу
12 Бөлімң. Су
бетінен
ұңғымаларды
бұрғылау
және барлау бұрғылауының
болашағы
Су
бетінен
бұрғылау
.Барлау
бұрғылауында
ғылыми-техникалық
ілгерілеуін дамыту
ережелері
және
өнеркәсіптік
санитария. Бағаналық, роторлы,
шнекті, ұрмалы- арқандық, ұрмалы-
айналмалы
бұрғылауларының
бұрғылау қондырғыларында жұмыс
істеу. Басқарудың қауіпсіз тәсілдерін
жетілдіру
мен
көтеру
түсіру
үдерістерін орындау.
Құрал-саймандарды дайындау. Түрлі
бұрғылауларда , ГТҚ сәйкес оңтайлы
режимдерді
таңдау.
Бағаналық
бұрғылау кезінде тау жыныстарын
бекіту, үлгілі тау дыныстарын
іріктеу,
ұңғыманың
тереңдігін
бақылау
өлшемі
,
бұрғылау
тереңдігін
және
механикалық
жылдамдығын анықтау. Геологті-
техникалық
құжаттама
жүргізу.
Шаюға арналған сұйықтықтарды
дайындау
бойынша
станцияда
жұмыс істеу
2
Тау-кен
және
бұрғылау
жабдықт
ары
Тау-кен-
бұрғылау
жабдықтарын
сақтандыру
мақсатында
жөндеу
Алғы сөз.
1
Бөлім.
Бұрғылау
жабдықтары
Қатты пайдалы қазбаларда
бұрғылауға
арналған
бұрғылау станоктары мен
жабдықтары.
Бұрғылау станоктарды құрастыру,
бөлшектеу жұмыстарын жүргізу,
жабдықтардың
түйіндері
мен
агрегаттарының
тозу
дәрежесін
анықтау және оларды жөндеу
жұмыстарын
жүргізу.
Бұрғылау
станоктарына техникалық қызмет
Жөндеуге
арналған
бұрғылау жабдықтары,
слесорлық саймандар,
құрал-жабдықтар
жұмыстарын
жүргізу
Көтеру түсіру үдерістеріне
арналған көмекші құралдар
Бұрғылау
сорғыш
жабдықтары
Бұрғылау
мұнаралары,
діңгектері
және
жүк
көтергіш жабдықтар.
Бұрғылау
қондырғыларының электр
жетегі мен күш жетектері
Роторлі
бұрғылау
қондырғылары
Роторлі
бұрғылауға
арналған
роторлі
механизмдер
қозғалтқыштары
Ұңғымаларды цементтеуге
және шығарылуға қарсы
жабдықтар
Ұрмалы, айналмалы (шнекті
тасымалдауымен), ұрмалы-
айналмалы,
дірілді
бұрғылау
тәсілдерінің
орнатылуы.
Гидрогеологті
ұңғымалар
мен
су
тоғандық
құрылымдарды пайдалану
жабдықтары
көрсету.
Майдың
дәрежесін
анықтау. Түйіндерді бүтіндігіне,
сорғыш
магистралін
жарық,
ойықтардың
болуына
тексеру,
түйіндердің сомындарын қаттырақ
бұрап бекіту, құбыр жүйесін
ауыстыру.
РТ-1200 құбырайнылымын құру
және
бөлшектеу
жұмыстарын
жүргізу, негізгі бөліктерінің тозу
дәрежесін анықтау. Элеватордың
тиекті қозғалтқышының жұмысқа
жарамдылығын
тексеру.
Тежеу
тегершігі
мен
қаптамалардың
арасындағы саңылауларды ретке
келтіру.
Бұрғылау
сорғышы
клапандарыының қақпағын ашу,
клапанды тексеріп шығу, істен
шыққан бөлшектерді
ауыстыру.
Сақтандырғыш
клапанын
ретке
келтіру. Цилиндрлік қақпақтарды
шешу, поршеньдердің (плунжер)
бекітілуін тексеру, қажет болған
жағдайда
сомындарды
бұрау,
контр сомынын бекіту немесе
қаттырақ бұрау. Белдікті ұзындығы
мен қыры бойынша тексеру, тарту,
2
Бөлім.
Тау-кен
жабдықтары
Жұмсақ сусымалы және
әлсіз
жартасты
тау
жыныстарында
тау-кен
қазбаларын
ұңғылауға
арналған жабдықтар
Тау-кен
қазбаларын
бұрғылық
жарылыс
тәсілімен ұңғылау кезінде
теспелерді
бұрғылауға
арналған жабдықтар
Жылжымалы компрессорлы
станциялар
Жүк тиеу көліктері мен
шахталық көлік
Көтеруге
арналған
жабдықтар
Суды ағызуға арналған
жабдықтар
Желдету
мен
жарықтандыруға арналған
жабдықтар
Тау-кен-бұрғылау
техникасын
дамыту
болашағы
керілген жаңасымен ауыстыру.
Бұрғылау мұнарасына тігінен және
көлденеңінен түскен жүктемелерді
анықтау, бір жағына тарту дәрежесін
есептеу, мұнара типтерін таңдау.
Бұрғылау
мұнаралары
мен
діңгектерін, жүк көтергіш құрал-
жабдықтарын жөндеу, техникалық
қызмет көрсету және құрастыру,
бөлшектеу жұмыстарын жүргізу.
Роторды құрастыру мен жинақтау
жұмыстарын
жүргізу,
негізгі
бөліктерінің тозу дәрежесін анықтау.
Техникалық
қызмет
көрсету
жұмыстарын
жүргізу.
АҚЖ
кешенінің ОКБ жүргізуге арналған,
негізгі бөліктерінің жұмысқа
жарамдылығын тексеру.
Гидроұрманы
құрастыру
және
жинақтау
жұмыстарын
жүргізу.
Түйіндерді бүтіндігіне, цилиндрді
жарықтардың
болуына
тексеру.
Турбобұрғының статоры мен роторы
арасындағы қажетті өстік саңылауды
ретке келтіру.тозу
Бұрғылау станоктарды құрастыру,
бөлшектеу жұмыстарын жүргізу,
жабдықтардың
түйіндері
мен
агрегаттарының
тозу
дәрежесін
анықтау және оларды жөндеу
жұмыстарын
жүргізу.
Соқпа
механизмін бөлшектеу, серіппелі
клапанның жұмысқа жарамдылығын
анықтау.
Бұрғылау
машиналары
мен
перфораторларға
техникалық
бақылау жүргізу мен ақауларын жою.
Қол
перфораторының
бұрма
механизмін бөлшектеу, техникалық
қызмет көрсету және кері тәртіпте
құрастыру.
3
Гидравли
ка және
шаю
сұйықты
қтарыны
ң негізі
Бұрғылау
ерітіндісін
дайындау
және өңдеу
1
Бөлім.
Гидравлика
негіздері
Жалпы мәліметтер
Гидростатика
Гидродинамика
Гидравликалық
машиналары
2 Бөлім. Шаюға арналған
сұйықтықтар
Шаюға
арналған
сұйықтықтар жайлы жалпы
мәліметтер
Шаю
сұйықтықтарын
жасауға арналған құралдар
I.
Зертханалық
гидравликалық
құрылымдар .
№ 2.Түрлі аспаптар көмегімен
қысымды анықтау.
3. Сұйықтық деңгейінің түтікшегеді
сұйықтық тығыздығынан тәуелділігі.
4. Экспериментальная демонстрация
уравнения
Бернулли.
Бернулли
теңдеуінің тәжірибелік көрсетілімі.
5.
Сұйықтықтық
қозғалыс
жылдамдығы мен шығынын өзгерту.
6.
Сұйықтықтың
қозғалыс
режимдерін зерттеу.
7.
Кедергі
коэффициенттерін
Саз
балшық
ерітінділерінің
зертханасы
Шаюға
арналған
сұйықтықтардың
технологиялық
параметрлері мен оларды
бақылау тәсілдері
Шаю
сұйықтықтарының
сапасын реттеп отыруға
арналған
химиялық
реагенттер
Шаю
сұйықтықтарының
қасиеті мен құрамы
Түрлі
геологиялық
шарттарға
сәйкес
бұрғылауға арналған шаю
сұйықтықтары
Шаю
сұйықтықтарын
дайsндау мен тазалау
тәжірибе жолымен анықтау
8 Саз балшық сапасын бағалаудың
далалық әдістері.
9. Шаю сұйықтығын дайындауға
арналған шикізат санын есептеу.
10.
Шаю
сұйықтығының
параметрлерін анықтау.
11.
Шаю
сұйықтығының
сусүзбелерін сараптау.
12.
Химиялық
реагенттердің
қасиеттерін зерттеу мен оларды
есептеу.
13. Көп құрамдас реагенттерді
дайындау және олардың сапасын
анықтау.
14. Майшыт дайындау және оның
қасиеттерін
зерттеу.
Нақты
шарттарға
сәйкес,
шаю
сұйықтарының
типтері
мен
параметрлерін анықтау.
15. Жеңілдетілген, аэроторланған,
ауырлатылған, ингибирленген және
тұзға төзімді шаю сұйықтырын
дайындау.
Е.1 Модулі шеңберіндегі негізгі құзыреттер тізбесі (3 деңгей)
Жеке және кәсіби
құзырлықтар
Дағдылар мен
икемділіктер
Білім
Ұңғымаларды
қарапайым
және күрделі жағдайларда
бұрғылау,
геологиялық
материал алу (ұңғымадан
алынған тау жыныстары)
сияқты қызметтерді жүзеге
асыру кезінде алға қойылған
мақсаттарды
орындау
негізіндегі жауапкершілікті
және белгілі дәрежедегі
тәуелсіздікті
тұспалайтын,
жетекшілік
астындағы
норманы іске асыру бойынша
атқарушылық қызмет
Бұрғылау
қондырғыларының
типтері
мен
жинағы,
материалдар
мен
механизмдерді
таңдау тәсілдері
Тау жыныстарын іріктеу немесе іріктеусіз қалыпты және күрделенген
жағдайларында бұрғылау тәсілдері мен ұңғымаларды кеңейту,
технологиялық
режимдер.
Ұңғымаларды
цементтеу,
битумдеу,
силикаттау, таңу мен қатырудың мақсаты мен маңызы. Шаю
сұйықтықтарын, тау жыныстары ның беріктілігі мен күрделі инъекция
ертініділерінің төмендеткіштерін дайындау тәсілдері, және өңделулері,
құрамы мен тағайындалуы. Бұрғыланатын тау жыныстарының
беріктілігіне байланысты, бұрғылау құралдарының толтырылу сапасына
қойылатын талаптар. Техникалық ақаулар мен апаттардың туындау
себептері , олардың алдын-алу мен жою шаралары. Тау жыныстарын
іріктеу мен сақтау ережелері. Топырақ құнарлылығын қалпына келтіру
тәсілдері. Алғашқы техникалық құжаттаманы жүргізу ережелері және
оның формалары. Электр желісінің құрылымы мен сызбасы және токтың
кемуін жою тәсілдер. Еңбекті қорғау, өнеркәсіптік санитария мен өрт
қауіпсіздігі, жеке сақтану құралдарын қолдану бойынша апаттарды жою
жоспары.
Е.1 Модулінің негізгі элементтері мен бағалау өлшемдері (3 деңгей)
Элементтер
Өлшемдер
1.бұрғылау қондырғыларын жұмысқа
дайындау
1.1. жабдықтарын тексеру
1.2. бұрғылау аспабын жарамдылығы мен кешенділігі бойынша тексеру
1.3. ауысым сайын техникалық қызмет көрсетуді жүргізу
2. үдерісін жүргізу
2.1 ұңғымаларды обсадты құбырлармен бекіту, таңу, цементтеу жұмыстарын
жүргізу
2.2 қарнақтарды ұлғайту мен түсіру-көтеру жұмыстарын жүргізу
2.3 нақты геологиялық жағдайда бұрғылау режимдерінің параметрлерін негіздеу
2.4. ловильді жұмыстарды орындау тәсілдерін атау.
3. бұрғылау ерітіндісін өңдеу
3.1 шаю сұйықтықтарын дайындау мен өңдеу тәсілдері, құрамын атау
3.2 ерекше жағдайларда бұрғылау үшін инъекциялық ерітінділер дайындау
тәсілдері, құрамын сипаттау
Е.2 Модулінің технологиялық картасы «Бұрғылау жабдықтары мен құрал-саймандардың күйіне қатысты кедергілер
туындауының геологиялық шарттарына сәйкес бұрғылау үдерісін басқару. Кірігу, таңу жұмыстары, ұңғымаларды обсадты
құбырлармен бекіту, тәртіптік-технологиялық құжаттама мен технологиялық реттемесімен қарастырылған басқа да
жұмыстарды орындау. Көтеру түсіруге қатысты жұмыстар, қарнақтарды ұлғайту, құбырларды шығару. бұрғылаудың
оңтайлы тәртібін қамтамасыз үшін берілетін ауа мен шаюға арналған сұйықтық көлемін, өзектік күш салымын, құрал-
жабдықтың айналу жиілігін таңдау»
Оқу мерзімінің ұсынылатын көлемі: 144 сағ.
№
р/с
Тақырыптық
блок
Кәсіби
құзырлықтар
Оқу модулі
Оқу
құралдары
Теориялық оқыту мазмұны
Тәжірибелік оқыту мазмұны
1
Бұрғылау
қондырғылар
ында
Тәжірибелік
жұмыс
Бұрғылау
қондырғылар
ы
мен
агрегаттарыме
н жұмыс істеу
кезінде
Бағаналық
бұрғылау
қондырғыларында жұмыс істеу.
Бағаналық
бұрғылау.
Бұрғылау
құбырлары
Геологті-технилық құжаттама
Ұңғымалар құрылымы
Көтеру-түсіру
операцияларына
арналған көмекші құрал-сайман.
Бұрғылау
жабдықтары,
станоктары,
құралдары
Бағандық
бұрғылау
кезінде
ұңғымалық тау жыныстарын іріктеу
және төсеу , ұңғымаларды забуркалау
Қатқыл
қоспалы
бұрғылаудың
технологиялық режимдері
Алмасты бұрғылаудың технологиялық
режимдері
Ұңғымалық тау жыныстарын бекіту
Ұңғымаларды обсадты құбырлармен
бекіту
Обсадты құбырларды түсіру. Геологті-
техникалық құжаттама
УКБ - 4 С Бұрғылау қондырғысы
СКБ - 4 станогін жұмысқа дайындау.
Станоктың гидрожүйесін дайындау.
Бұрғылық сорғылар, құрылымы мен
қызмет көрсетулері
Ұңғымадағы апаттар. Түрлері мен
себептері.
Үзілулер.
Үзілулер
белгілері.
Апаттар мен үзілістерді жою
УРБ 2 А- 2 – де жұмыс істеу кезіндегі
қауіпсіздік шаралары
Бескернілік бұрғылау
СКБ – 4-да жабдықтарды өлшеу.
Жабдықты СКБ – 4 –ке қағып әкелу
Патрондарды қайта бекіту. Станоктың
орын ауыстыруы
НБ-3 120/140 сорғылық қондырғысы,
сорғы ақаулары және оларды жою
УРБ-2А- 2 станоктарын дайындау.
Техникалық қызмет көрсету
Бескернілік бұрғылау кезіндегі
ұңғымалар құрылымы
Бескернілік бұрғылау режимі
Бескернілік бұрғылау кезіндегі
қауіпсіздік техникасы
Ұрмалы-арқанды
қондырғыларды
жұмыс істеу
Ұрмалы-арқанды бұрғылау. Ұрмалы-
арқанды бұрғылау режимдері
УГБ-ЗУК техникалық сипаттамасы
Ұрмалы-арқанды бұрғылау кезіндегі
қауіпсіздік техникасы
Түсіру-көтеру
операцияларына
арналған көмекші құрал-сайман
Шнекті, дірілді және тағы басқа терең
емес ұңғымаларда жұмыс істеу.
Шнекті бұрғылау
Шнекті бұрғылау режимі
Шнекті бұрғылау кезіндегі апаттар
Қалдық бойынша сынау
Шнекті бұрғылау кезіндегі жабдықтар
құрамы
Шнекті бұрғылау кезіндегі қауіпсіздік
техникасы
Шаю
сұйықтықтарын
дайындау
бойынша станцияды жұмыс істеу
Шаю сұйықтықтары . Саз балшықты
ерітінділер. Шаю ертіндісіне ұқсаса
техникалық су
Шаю
сұйықтықтарын
дайындау
кезіндегі қауіпсіздік техникасы
Саз балшықты ерітінділердің сапасын
бақылау
Түрлі
геологті-техникалық
жағдайларда бұрғылауға арналған
шаю сұйықтықтары
Достарыңызбен бөлісу: |