Мəдениет жəне өнер факультеті

М. Өтемисов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік  Университеті 

 

 

 

 

 

 

Мəдениет жəне өнер факультеті 

Өнертану жəне мəдени-тынығу кафедрасы. 

5В040600 – «Режиссура» мамандығы бойынша кредиттік оқу жүйесінде 

оқитын студенттерге арналған «Драма теориясы» пəнінің оқу - əдістемелік 

кешені. 

 

 

 

 

 

 

 

 

Курс- 3 

Семестр- 5 

Кредит саны- 2 

Дəріс- 15 сағат  

Практикалық сабақ - 15 сағат  

Оқытушының жетекшілігі мен студенттің өзіндік жұмысы 

(ОЖСӨЖ )- 15 сағат  

Емтихан – 1 семестр 

Барлығы – 45 сағат  

 

 

 

 

 

 

Орал  2013ж. 

 

Пəннің  оқу-əдістемелік  кешенін    ҚР  МЖМБС  5.03.001.-2004ж.,  3.08.288-

2006ж  0504060-Режиссура  мамандығы  бойынша  əзірленген  Типтік  оқу 

бағдарламаға сəйкес құрастырылған, оқытушы Искакова И.И. 

                                                                   

 

Өнертану жəне мəдени-тынығу кафедрасының отырысында қарастырылды 

03.09.2013 ж. №1 хаттама 

Кафедра меңгерушісі_______     Е.М.Ержанов 

 

 

 

Мəдениет  жəне  өнер  факультетінің  оқу-əдістемелік  Кеңесінің  отырысында 

бекітілді 

12.09.2013 ж. №1 хаттама 

Факультет оқу - əдістемелік Кеңесінің төрағасы _________ Р.С.Абуова 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1. Типтік оқу бағдарлама. ҚР МЖМБС 5.03.001 – 2004 ж., 3.08.288 – 2006 ж. 

№ 4 ғимарат, кабинет 208, Өнертану жəне мəдени-тынығу кафедрасында орналасқан

 

 

2. КУРС БАҒДАРЛАМАСЫ (SILLABUS). 

 

1.1 Оқытушы (оқытушылар) туралы мəлімет 

Оқытушының аты:Искакова И.И.  оқытушы 

Офис:

 

Өнертану жəне мəдени-тынығу кафедрасында кафедрасы 

Жұмыс мекен-жайы: БҚМУ, Студенческая, 2, №4  ғимараты  

Жұмыс телефоны:51-27-39 (106) 

Е-mail: 

 

1.2 «Драма теориясы»  пəні туралы мəлімет. 

Семестр 15 оқу аптадан жəне 1 апта сессиядан тұрады. 

Бір аптада 2 кредит сағат қарастырылған. Əр кредит сағат 1 байланыс сағаттан (дəріс немесе практика) жəне 

2  сағат  оқытушының  жетекшілігімен  студенттің  өзіндік  жұмысынан  (ОЖСӨЖ),студенттің  өзіндік 

жұмысынан (СӨЖ) тұрады.

 

Кредиттің  1-15 аптаға  3 семестр   бөліну кестесі : 

 

Сабақтар 

Өткізу 

уақыты 

Сабақтар 

Өткізу уақыты 

Байланыс сағаты 1 

( дəріс) 

50 мин. 

ОЖСӨЖ, СӨЖ 

50+50  мин. 

 

Кредиттің  1-15 аптаға      4 семестр  бөліну кестесі : 

 

 

Сабақтар 

Өткізу 

уақыты 

Сабақтар 

Өткізу уақыты 

Байланыс 

сағаты 

(семинарлық ) 

50 мин. 

ОЖСӨЖ, СӨЖ 

50+50  мин. 

 

 

Кредит саны – 2 

Өту орны: 4 оқу ғимараты, сабақ кестесі бойынша

 

 

Курс 

Семестр 

Кредит 

саны 

Дəрістер 

Семинарлар 

ОЖСӨЖ 

СӨЖ 

Барлығы 

Бақылау  

түрі 

2 

3 

1 

15 

- 

15 

15 

45 

- 

2 

4 

1 

- 

15 

15 

15 

45 

Ауызша 

емтихан 

 

 

 

Кіріспе. 

 

Мамандарды жан – жақты  дайындауға, əдебиет  пен өнердің мəселелерін тарихылықпен қарастыруға драма 

тарихының курсы аса қажет. 

Курстың мақсаты: драмалық шығармаларды олардың мəселелерін, құрылысы мен поэтикасын  тəжірибеде 

талдау машықтарына баулу. 

Сабақтарда əдістемелік критерилердің нақты құбылыстардағы, сонымен бірге кең көлемдегі жалпы мəдени 

жəне театрлық аспектілердегі драматургиялық бағыттардың идеялық – көркемдік бағасы жасалады. 

Драма  теориясы  сабағына  студенттер  театр  тарихы  мен  драматургиясынан  білгілі  бір  мөлшерде 

жинақталған  біліммен,  сол  тəріздес  актер  шеберлігі  сабағынан  алған  пьесалар  мен  спектакльдерді  талдау 

тəжірибесімен кіріседі. 

Сабақтар лекциялар мен семинарлар түрінде өткізіледі. 

Пререквизиттер: студенттер əлем театр тарихы мен қазақ, шетел  драматургиясынан белгілі бір мөлшерде 

жинақталған білімі, актер шеберлігі, режиссура -1 сабағынан алған талдау жасауды. 

Постреквизиттер:режиссура, актер шеберлігі өнерінде қолдану. 

 

Студенттерге қойылатын талаптар: 

Курсты  бағалау  бүкіл  семестрді  қамтиды,  сондықтан  студент  барлық  сабақ  түрлерінде  беделді  түрде 

қатысуы керек. Максимальды балды студент қойған сұраққа нақты, дұрыс жауап берсе, жұмыстарын мұқия, 

толық жағдайда жауап берсе, ғана алады. 

Сабаққа қатысуы: студент сабаққа міндетті түрде қатысуы керек. Жіберген сабақты міндетті түрде қайта 

өтеді. 

Аудиториядағы  жағдайы:    сабаққа  беделді  қатысуы,  сабаққа  кешікпеуі  керек.  Ұялы  телефонды  айырып 

қоюы керек. 

Үй тапсырмасы: берілген тапсырманы өз уақытында тапсыру керек. Сабақ кестесін бұзған кезде, себепсіз 

жағдай болса, қабылданбайды. 

Жеке  тапсырма:  семестр  бойы  жеке  жұмыстарды  орындауы  керек.  Студент  оны  орындаған  кезде  ғана 

есептелінеді.  Студент  қате  жазған  болса,  студентке  қайтарылып,  дұрыстап  қайта  тапсыруы  керек.  Бұл 

тапсырмалар бөлек-бөлек бағаланады, қорытынды баға əсер етеді. 

Бақылау  жұмысы:  бақылау  жұмысы  сабақ  уақытында  орындалады,  сабақ  аяғында  тапсыруы  керек. 

Сабақтан кейін қабылданбайды жəне бағаланбайды. 

 

Сабақ мазмұны мен кестесі. 

 

1 апта 

Кредит сағат №1 

Дəріс №1  

Тақырыбы: Кіріспе. Пəннің мақсаты мен міндеттері. 

Дəрістің мазмұны: 

Пəннің мақсаты мен міндеттері. Драматургия мен театрдың байланысы. Драматургия теориясының болашақ 

театр режиссерына қажеттілігі. Бүгінгі көрермен. Драматургия мен режиссураның байланысы. 

ОЖСӨЖ мазмұны: Драма, лирика, эпосты оқып танысу. Ерешеліктерін табу, жақындық қасиеттерін іздеу. 

СӨЖ мазмұны: Берілген тақырып бойынша əдебиеттерден оқып танысу. 

 Əдебиеттер:  

1.  Аль Д.Н. Основы драматургии. Учебное пос. С – П., 2005 

2. Аникст А.А. Теория драмы от Аристотеля до Лессинга. М., 1967 

3. Аникст А.А. Теория драмы от Пушкина до Чехова.М., 1972 

4. Блок Вл. Система Станиславского и проблемы драматургии.1963 

 

2 апта 

Кредит сағат №1 

Дəріс №2 

Тақырыбы: Драма - əдебиет түрі. 

Дəрістің мазмұны: 

Драма,  лирика,  эпос  -  əдебиет  түрлері.  Үшеуін  біріктіретін  элементтері.  Эпос  түсінігі.  Лирика  жəне  оның 

түрлері. Драма – шыңайы оқиғаларда, көрерменге жақын əдебиет түрі.  

ОЖСӨЖ мазмұны: Эпостарды талдау. 

СӨЖ мазмұны:  Берілген тақырып бойынша əдебиеттерден оқып танысу. 

Əдебиеттер:   

1.  Аль Д.Н. Основы драматургии. Учебное пос. С – П., 2005 

2. Аникст А.А. Теория драмы от Аристотеля до Лессинга. М., 1967 

3. Аникст А.А. Теория драмы от Пушкина до Чехова.М., 1972 

4. Блок Вл. Система Станиславского и проблемы драматургии.1963 

 

3 апта 

Кредит сағат №1 

Дəріс №3 

Тақырыбы: Драма - əдебиет түрі. (жалғасы) 

Дəрістің мазмұны: 

Драма,  лирика,  эпос  -  əдебиет  түрлері.  Үшеуін  біріктіретін  элементтері.  Эпос  түсінігі.  Лирика  жəне  оның 

түрлері. Драма – шыңайы оқиғаларда, көрерменге жақын əдебиет түрі.  

ОЖСӨЖ мазмұны: Эпостарды талдау. 

СӨЖ мазмұны:  Берілген тақырып бойынша əдебиеттерден оқып танысу. 

Əдебиеттер:   

1.  Аль Д.Н. Основы драматургии. Учебное пос. С – П., 2005 

2. Аникст А.А. Теория драмы от Аристотеля до Лессинга. М., 1967 

3. Аникст А.А. Теория драмы от Пушкина до Чехова.М., 1972 

4. Блок Вл. Система Станиславского и проблемы драматургии.1963 

 

4 апта 

Кредит сағат №1 

Дəріс №4 

Тақырыбы: Эпикалық трагедия. 

Дəрістің мазмұны: 

Эпикалық трагедия. Эпикалық шығармалар. 

ОЖСӨЖ мазмұны: Эпостарды талдау. 

СӨЖ мазмұны:  Берілген тақырып бойынша əдебиеттерден оқып танысу. 

Əдебиеттер:   

1.  Аль Д.Н. Основы драматургии. Учебное пос. С – П., 2005 

2. Аникст А.А. Теория драмы от Аристотеля до Лессинга. М., 1967 

3. Аникст А.А. Теория драмы от Пушкина до Чехова.М., 1972 

4. Блок Вл. Система Станиславского и проблемы драматургии.1963 

 

5 апта 

Кредит сағат №1 

Дəріс №5 

Тақырыбы: Трагедиялық тартыс жəне трагедиялық характер. 

Дəрістің мазмұны: 

Драматургия  жанрының  ішінде  өмірге  жақын  түрі  –  трагедия.  Трагедия  жанрының  табиғатының  маңызы. 

Қазқа трагедиясын мынандай салаларға бөлуге болады: эпикалық трагедия, тарихи трагедия, адамгершілік – 

тұрмыстық трагедия. 

ОЖСӨЖ мазмұны: Трагедиялық шығармаларды талдау. 

СӨЖ мазмұны:  Берілген тақырып бойынша əдебиеттерден оқып танысу. 

Əдебиеттер:   

1.  Аль Д.Н. Основы драматургии. Учебное пос. С – П., 2005 

2. Аникст А.А. Теория драмы от Аристотеля до Лессинга. М., 1967 

3. Аникст А.А. Теория драмы от Пушкина до Чехова.М., 1972 

4. Блок Вл. Система Станиславского и проблемы драматургии.1963 

 

6 апта 

Кредит сағат №1 

Дəріс №6 

Тақырыбы: Қақтығыс. Драматургиялық шығармадағы кейіпкер. 

Дəрістің мазмұны: 

Объективті  жəне  субъективті  тұрғыда  драматургиялық  шығармадағы  қақтығысты  суреттеп  көрсету. 

Қақтығыстың  пьесада  маңыздылығы.  Драматургиялық  шығармадағы  қақтығыстың  3  негізгі    құру 

структурасы. Кейіпкер – Кейіпкер, Кейіпкер – Көрермен залы, Кейіпкер – Орта. 

ОЖСӨЖ мазмұны: Бір драматургиялық шығармадағы қақтығыстарды  талдау, негізгі қақтығысты табу. 

СӨЖ мазмұны:  Берілген тақырып бойынша əдебиеттерден оқып танысу. 

Əдебиеттер:   

1.  Аль Д.Н. Основы драматургии. Учебное пос. С – П., 2005 

2. Аникст А.А. Теория драмы от Аристотеля до Лессинга. М., 1967 

3. Аникст А.А. Теория драмы от Пушкина до Чехова.М., 1972 

4. Блок Вл. Система Станиславского и проблемы драматургии.1963 

 

7 апта 

Кредит сағат №1 

Дəріс №7 

Тақырыбы: Драматургия жанрлары. 

Дəрістің мазмұны: 

Трагедия. Катарсис мəселесі. Мелодрама. 

ОЖСӨЖ мазмұны: Бір драматургиялық шығармадағы қақтығыстарды  талдау, негізгі қақтығысты табу. 

СӨЖ мазмұны:  Берілген тақырып бойынша əдебиеттерден оқып танысу. 

Əдебиеттер:   

1.  Аль Д.Н. Основы драматургии. Учебное пос. С – П., 2005 

2. Аникст А.А. Теория драмы от Аристотеля до Лессинга. М., 1967 

3. Аникст А.А. Теория драмы от Пушкина до Чехова.М., 1972 

4. Блок Вл. Система Станиславского и проблемы драматургии.1963 

 

8 апта 

Кредит сағат №1 

Дəріс №8 

Тақырыбы: Драмадағы əрекеттің құрылымы жəне динамикасы. 

Дəрістің мазмұны: 

Драма  құрылымының  негізгі  ерекшелігі.  Драмадағы  днинамика  əрекеті.  Пьесаның    жанрын  анықтаудағы 

негізгі  құрылымдық  өзгешеліктер:  трагедиялық,  комедиялық,  драмалық  мелодрамалық  жəне  өзге 

композициялар. 

ОЖСӨЖ мазмұны: Бір драматургиялық шығармадағы əрекеттерді талдау. 

СӨЖ мазмұны:  Берілген тақырып бойынша əдебиеттерден оқып танысу. 

Əдебиеттер:   

1.  Аль Д.Н. Основы драматургии. Учебное пос. С – П., 2005 

2. Аникст А.А. Теория драмы от Аристотеля до Лессинга. М., 1967 

3. Аникст А.А. Теория драмы от Пушкина до Чехова.М., 1972 

4. Блок Вл. Система Станиславского и проблемы драматургии.1963 

 

9 апта 

Кредит сағат №1 

Дəріс №9 

Тақырыбы: Драматургиялық шығарманың композициясы. 

Дəрістің мазмұны: 

Көркем  шығармадағы  идея.  Композиция  қазақша  құрастыру,  тəртіпке  келтіру  деген  мағынаны  білдіруі. 

Сюжет.  Сюжет  оқиғалы  көркем  шығармалардағы  адамдардың  қарым  –  қатынасы,  бірімен  бірінің 

байланысы, оқиғаның дамуы мен образдардың өсу тарихы. 

ОЖСӨЖ мазмұны: Бір драматургиялық шығарманың композициясын  талдау, табу. 

СӨЖ мазмұны:  Берілген тақырып бойынша əдебиеттерден оқып танысу. 

Əдебиеттер:   

1.  Аль Д.Н. Основы драматургии. Учебное пос. С – П., 2005 

2. Аникст А.А. Теория драмы от Аристотеля до Лессинга. М., 1967 

3. Аникст А.А. Теория драмы от Пушкина до Чехова.М., 1972 

4. Блок Вл. Система Станиславского и проблемы драматургии.1963 

 

10 апта 

Кредит сағат №1 

Дəріс №10 

Тақырыбы: Драматургиялық шығарманың композициясы. ( жалғасы) 

Дəрістің мазмұны: 

Драмадағы  ең  шешуші  нəрсе  –  тартыс.  Экспозиция  (оқиғаның  басы),  байланыс,  шарықтау  шегі,  шешілуі. 

Л.Толстойдың композиция туралы айтқан пікірі. 

ОЖСӨЖ мазмұны: Бір драматургиялық шығармаданың композициясын  талдау, табу. 

СӨЖ мазмұны:  Берілген тақырып бойынша əдебиеттерден оқып танысу. 

Əдебиеттер:   

1.  Аль Д.Н. Основы драматургии. Учебное пос. С – П., 2005 

2. Аникст А.А. Теория драмы от Аристотеля до Лессинга. М., 1967 

3. Аникст А.А. Теория драмы от Пушкина до Чехова.М., 1972 

4. Блок Вл. Система Станиславского и проблемы драматургии.1963 

 

11 апта 

Кредит сағат №1 

Дəріс №11 

Тақырыбы: Ремарка, реплика. 

Дəрістің мазмұны: 

Драмадағы ремаркалардың  беретін мəні. 

ОЖСӨЖ мазмұны: Драматургиялық шығармадағы ремаркаларды  талдау,  табу. 

СӨЖ мазмұны:  Берілген тақырып бойынша əдебиеттерден оқып танысу. 

Əдебиеттер:   

1.  Аль Д.Н. Основы драматургии. Учебное пос. С – П., 2005 

2. Аникст А.А. Теория драмы от Аристотеля до Лессинга. М., 1967 

3. Аникст А.А. Теория драмы от Пушкина до Чехова.М., 1972 

4. Блок Вл. Система Станиславского и проблемы драматургии.1963 

 

12 апта 

Кредит сағат №1 

Дəріс №12 

Тақырыбы: Инсценировка. 

Дəрістің мазмұны: 

Эпикалық  шығармаларды  инсценировкаға  айналдыру  маңызы.  Инсценировкаға  келетін  повесттік 

шығармалар. 

ОЖСӨЖ мазмұны: Бір инсценировканы оқып танысып талдау жасау. 

СӨЖ мазмұны:  Берілген тақырып бойынша əдебиеттерден оқып танысу. 

Əдебиеттер:   

1.  Аль Д.Н. Основы драматургии. Учебное пос. С – П., 2005 

2. Аникст А.А. Теория драмы от Аристотеля до Лессинга. М., 1967 

3. Аникст А.А. Теория драмы от Пушкина до Чехова.М., 1972 

4. Блок Вл. Система Станиславского и проблемы драматургии.1963 

 

13 апта 

Кредит сағат №1 

Дəріс №13 

Тақырыбы: Драматургиялық шығарманың актуальдігі. 

Дəрістің мазмұны: 

Драматургиялық  шығармада  өзекті  актуальді  қақтығыстармен  айқын  көрсетілген  мəселе  болу  керектігі. 

Режиссердің  классикалық  шығармаларды  сахналауда  мұқият,  бүгінгі  көрерменге  өзекті,  қызықты  мəселе 

көтере білу. 

ОЖСӨЖ мазмұны: Бір инсценировканы оқып танысып талдау жасау. 

СӨЖ мазмұны:  Берілген тақырып бойынша əдебиеттерден оқып танысу. 

Əдебиеттер:   

1.  Аль Д.Н. Основы драматургии. Учебное пос. С – П., 2005 

2. Аникст А.А. Теория драмы от Аристотеля до Лессинга. М., 1967 

3. Аникст А.А. Теория драмы от Пушкина до Чехова.М., 1972 

4. Блок Вл. Система Станиславского и проблемы драматургии.1963 

14 апта 

Кредит сағат №1 

Дəріс №14 

Тақырыбы: Эпизод. Эпизод түрлері.  

Дəрістің мазмұны: 

Эпизод түсінігі. Драматургиялық шығармада эпизодттың 3 түрі. Эпизод «мост», эпизод «штрих». 

ОЖСӨЖ мазмұны: Бір белгілі классикалық шығарманың қазіргі уақытта қандай актуальді мəселе көтеруге 

болатын шығарманы талдап, анықтама беру керек. 

СӨЖ мазмұны:  Берілген тақырып бойынша əдебиеттерден оқып танысу. 

Əдебиеттер:   

1.  Аль Д.Н. Основы драматургии. Учебное пос. С – П., 2005 

2. Аникст А.А. Теория драмы от Аристотеля до Лессинга. М., 1967 

3. Аникст А.А. Теория драмы от Пушкина до Чехова.М., 1972 

4. Блок Вл. Система Станиславского и проблемы драматургии.1963 

 

15 апта 

Кредит сағат №1 

Дəріс №15 

Тақырыбы: Монолог.  

Дəрістің мазмұны:Монолог драманың диалогтік құрылымы. 

ОЖСӨЖ мазмұны: Бір белгілі классикалық шығарманың қазіргі уақытта қандай актуальді мəселе көтеруге 

болатын шығарманы талдап, анықтама беру керек.. 

СӨЖ мазмұны:  Берілген тақырып бойынша əдебиеттерден оқып танысу. 

Əдебиеттер:   

1.  Аль Д.Н. Основы драматургии. Учебное пос. С – П., 2005 

2. Аникст А.А. Теория драмы от Аристотеля до Лессинга. М., 1967 

3. Аникст А.А. Теория драмы от Пушкина до Чехова.М., 1972 

4. Блок Вл. Система Станиславского и проблемы драматургии.1963 

 

 

1.5 Əдебиеттер тізімі: 

 

1. Аль Д.Н. Основы драматургии. Учебное пос. С – П., 2005 

2. Аникст А.А. Теория драмы от Аристотеля до Лессинга. М., 1967 

3. Аникст А.А. Теория драмы от Пушкина до Чехова.М., 1972 

4. Блок Вл. Система Станиславского и проблемы драматургии.1963 

 

 

 

 

 

3. Пəн бойынша тапсырмаларды орындау жəне тапсыру кестесі 

 

 

№ 

Жұмыс түрі 

Тапсырманың 

мақсаты мен 

мазмұны 

 

Ұсынылатын 

əдебиеттер 

Орындау мерзімі 

жəне тапсыру 

уақыты (аптасы) 

Балл 

Бақылау 

түрі 

1 

Лекциялық 

сабақтағы 

белсенділік 

Тақырыптар 

бойынша 

білімін 

жетілдіру 

1.4 бөлімін қар.  

 

   1-15 апта 

        1-15 апта 

1 балл (үй 

тапсырма

сы 

түрінде 

беріледі) 

Сұрақтар 

қою, 

дəптерлерінд

егі 

конспектті 

тексеру 

2 

СОӨЖ 

тапсырмалары

н орындау. 

Драматургиял

ық 

шығармаларға, 

инсценировкаға  

талдау, 

анықтама 

жасауды 

меңгеру 

1.4 бөлімін қар.  

 

 1 - 15 апта 

      1-15 апта 

1 балл (үй 

тапсырма

сы 

түрінде 

беріледі) 

Талдау, 

талқылау 

3 

СӨЖ бойынша 

тапсырманы 

орындау 

 

СОӨЖ 

тақырыбына 

қатысты 

 

 

Жазба жəне 

ауызша 

жұмысын 

тексеру 

 

 

Емтихан 

Білімді кешенді 

тексеру 

 

 

 

Шығармашы

лық емтихан 

 

4. Пəннің əдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы 

 

Кафедра «Театрлік – хореографиялық өнер жəне кітапханатану» тьютор Сундеткалиева А.А 

 

 

 

 

 

       (аты-жөні) 

 

Пəн  «Драма теориясы» 

                                                    (пəн атауы) 

Кредит саны  2 

 

Барлығы 

 

№

 

Əдебиет атауы 

 

кітапханада 

 

кафедрада 

 

Студенттердің 

қамтылу 

пайызы (%) 

Электронды 

түрі 

 

Ескерту