БАҒдарламалар жинағының жобасы

Кәсіп 
3. 
Еңбек нарығының бағыттары ескерілген кәсіп атауы
: Овощевод 
БСШ бойынша біліктілік деңгейі
: 3     
 
А.1  Модулінің технологиялық картасы «Топырақты егу мен отырғызуға даярлау»  
   
Оқу мерзімінің ұсынылатын көлемі
: 80 (80) с. 
Р/б 
№ 
 
Тақырыптық 
блок 
Кәсіби құзырлықтар 
Оқу модулі 
Оқу құралдары  
Теориялық оқу мазмұны 
Тәжірибелік үйрету 
мазмұны 
1 
Көкөністердің 
биологиялық 
ерекшеліктері 
Көкеністер туралы 
мәліметтер жинау. 
Көкөністердің 
морфологиялық 
ерекшеліктері:құрылымы,сұр
ыптары,түрлері,даму 
фазалары,жылу,ылғалдылық 
режимдері.Фотосинтез 
түсінігі 
Көкеністердің 
өзіндік,морфологиялық 
ерекшеліктерін 
анықтау.Жапырақтағы 
көміртек газының көлемі 
бойынша фотосинтез 
көлемін анықтау. Сұрып 
таптары 
Құралдар: 
- үстелдер 
- орындықтар 
- компьютерлер 
- интерактивті тақта 
А/ш машиналары мен 
агрегаттары,бақша 
құралдары 
Материалдар: 
Көкністер.Органикалы
қ және минералды 
тыңайтқыштар 
Оқу  материалдары: 
- тесттер; 
-жеке тапсырмалар; 
- зертханалық 
жұмыстар; 
- тәжірбиелік 
жұмыстар;  
Әдебиеттер: 
2. 
Топырақ 
құнарлылығы 
түсінігі
 
Топырақ құрамы туралы 
мәліметтер құрастыру
 
Қазақстан 
территориясындағы  топырақ 
өндіруші 
факторлар,процесстері, 
морфологиясы,құрамы. 
Топырақ  коллоидтары,сіңіру 
қасиеті.
 
Топырақтың 
түрлерінің 
құрылымы
 
3 
Топырақ 
ережелері
 
Топырақ 
ережелері 
туралы 
мәліметтер 
құрастыру
 
Топырақтың 
ылғалдылығы,ауа  мен  жылу 
кезеңдері,қоректендіру 
ережелері
 
 
4 
Топырақ 
Эрозия 
туралы    Эрозия 
түсінігі. 
Күресу 
 

эрозиясы 
мен 
күресу жолдары
 
мәліметтерді құрастыру
 
жолдары.Топырақ карталары
 
 И. Сеитов «Основы 
агрономии», Астана 
2003г 
К. Арынов «Основы 
агрономии», Фолиант 
2007г. С. Арстангулов, 
А. Ельшибаев 
«Растениеводство» 
Фолиант 2008г. 
Щепетков Н.Г. 
«Плодоовощеводство» 
Астана 2007г. 
5 
А/ш-да 
топырақты 
өңдеудің  негізгі 
заңдылығы
 
Жер 
өңдеу 
туралы  
мәліметтерді құрастыру
 
Өсімдіктер 
өмірінің 
жағдайлары  мен  жер  өңдеу 
зоналары. 
Жер 
өңдеу 
заңдылығы
 
Топырақ түрлері мен оның 
құнарлылығын есептеу
 
6 
Қазақстанның 
топырағының 
зоналығының 
ерекшелігі  мен 
диагностикасы. 
 
Зоналдық 
ерекшелік 
туралы 
мәліметтерді 
құрастыру
 
Қазақстанның  топырағының 
зоналығының  ерекшелігі  мен 
диагностикасы. 
Қаратопырақ 
зонасы.Сұр 
және 
қызғылт 
топырақ 
зоналары.Өзен  және  таулы 
облыстардың 
топырағы.Топырақ  картасы 
мен картографиясы
 
Топырақтың 
каторграфиялық  картасын 
құрастыру
 
7 
Жылу үдерісі 
 
Жылу 
процесстері 
туралы мәліметтер
 
Өсімдіктер 
мен 
күн 
радициясы
 
Күн 
радиациясын,ауа 
температурасын,ауа 
ылғалдылығын,жауын-
шашынның 
өзгеруін 
өлшеу
 
8 
Атмосферлық 
және 
топырақ 
ылғалдылығы
 
Топырақ,ауа,судың 
арақатынасы
 
Топырақ 
пен 
ауа 
температурасы.  Атмосфера 
мен топырақтағы су көлемі
 
Топырақ 
температурасының 
өлшеу.Қар  мен  судың 
қорларын 
өлшеу.Ауа 
қысымын  өлшеу.Өсіп-өну 
кезеңінің  басына  келетін 
кезең 
кезіндегі 
су 
қорларын өлшеу
 
9 
Топырақты  егу 
алдында өңдеу
 
Топырақты егу алдында 
өңдей білу
 
Топырақты 
дайындау  
кезеңдері.  Плантаж  түсінігі. 
Плантаж 
жұмыстарын 
өткізу.Топырақты 
егу 

Гүлзарлар  мен  гүлжиектерін 
дайындау 
алдындағы 
топырақ 
бетін 
даярлау 
жоспары. 
Егу 
кезіндегі 
қолданылатын 
қозғалтқыштар,механизмдер,
машиналар мінездемелері
 
алдында дайындау
 
10 
Өсімдіктердің 
қоректену 
элементтері. 
Микро 
және 
микро 
элементтер. 
Минералды 
тыңайтқыштар 
дың  түрлері
 
Көкөніс  дақылдарының 
қоректендіру 
элементтері 
туралы 
мәліметтерді құрастыру
 
Минералды 
тыңайтқыштар 
түсініг мен құрамы
 
Химиялық 
реакциялар 
бойынша 
минералды 
тыңайтқыштарды 
анықтау
 
 
А.1 
Модулі шеңберіндегі негізгі  құзыреттер тізбесі
 
Жеке және кәсіби 
құзыреттер 
Дағдылар мен икемділіктер 
Білім 
 Атқарымдық 
міндеттер 
шеңберіндегі  жауапкершілігі, 
қажетті қорларды бағалай және 
анықтай 
алу, 
көкөніс 
дақылдарын 
егуге 
және 
отырғызуға 
топырақты 
дайындау  кезінде  белгіленген 
нәтижелерге  өз  бетімен  жетуге 
Көкөніс 
шаруашылығында 
агротехникалық 
шаралар  кешенін  жүргізу:  ашық  және  жабық 
топырақта 
көкөніс 
дақылдарын 
өсіруге 
байланысты  жұмыстарды  атқару;  топырақты 
дайындау  (күзгі  терең  жер  жырту  кезінде  негізгі 
өңдеу, терең сүдігерді қопсыту, ылғалмен қуаттау 
үшін 
суғару, 
жыртылған 
жердің 
астына 
органикалық  және  минералды  тыңайтқыштар 
Ашық және жабық топырақта (көшетханаларда, 
жылыжайларда, 
комбинаттарда, 
өзге 
құрылыстарда)өсірілетін көкөніс дақылдарының 
биологиялық 
ерекшеліктері 
және 
оларға 
қойылатын  агротехникалық  талаптар,  электр 
моторлары мен іштен жану қозғалтқыштарынан 
қуатталатын  машиналардың,  механизмдердің 
және қарапайым құрал-саймандардың көмегімен 

берілетін уақыт 
тастау)  бекітілген  агротехникалық  картаны 
қолдану 
атқарылатын  жұмыстардың  түрлері;  топырақты 
өңдеу шаралары. 
 
А.1 
Модулінің негізгі элементтері мен бағалау өлшемдері
 
Элементтер 
Өлшемдер 
1. Топырақты көкөніс егуге даярлайды 
2. Топырақтың негізгі түрлерін анықтайды 
3. Тыңайтқыштар мен оларды топыраққа себу 
тәсілдері 
4. Көкөніс дақылдарын санаттау. 
1.1. Топырақ өңдеуді жоспарлайды және іске асырады 
1.2. Топырақты қарқынды өңдеу әдістерін қолданып,бағалайды 
2.1. Топырақтың типі мен түрін анықтайды 
3.1. Топыраққа тыңайтқыштың қажетті түрін анықтайды 
3.2. Тыңайтқыштарды себу әдістерін меңгерген. 
4.1. Көкөністерді санаттайды 
 
Т А.2 Модулінің технологиялық картасы  «Тыңайтқыштарды даярлау» 
 
Оқу мерзімінің ұсынылатын көлемі
: 86(80) с. 
Р/б 
№ 
 
Тақырыптық 
блок 
Кәсіби 
құзырлықтар 
Оқу модулі 
Оқу құралдары  
Теориялық оқу мазмұны 
Тәжірибелік үйрету 
мазмұны 
1. 
Өсімдіктердің 
қоректену 
элементтері.  
Микро  және  микро 
элементтер. 
Минералды 
тыңайтқыштардың 
түрлері
 
Көкөніс 
дақылдарының 
қоректендіру 
элементтері  туралы 
мәліметтерді 
құрастыру
 
Минералды 
тыңайтқыштар 
түсінігі мен құрамы
 
Химиялық 
реакциялар 
бойынша 
минералды 
тыңайтқыштарды 
анықтау
 
Құралдар: 
- үстелдер 
- орындықтар 
- компьютерлер 
- интерактивті тақта 
А/ш машиналар мен 
агрегаттар.Бақша және 
қол құралдары 
-ұлғайтқыш айна 
-микроскоп 
Материалдар: 
-сараптама және 
2. 
Органикалық 
тыңайтқыштар 
және 
олардың 
түрлері. 
Тыңайтқыштар,олар 
туралы 
мәліметтер,қолдану.
 
Органикалық 
тыңайтқаыштар,оларды 
қолдану технологиясы
 
Органикалық 
тыңайтқыштарды себу
 

Бактериялық 
дәрілер.
 
техникалық таразы; 
-рН-метр, 
спектрофотометр, 
атомды-адсорбциялық 
спектрометр, муфелды 
пеш,созылмалы 
шкаф,сараптамаға 
қажетті топырақ, 
тыңайтқыштар, 
өсімдіктер;сонымен 
қатар минералды 
тыңайтқыштар,өсімдік 
тектес,реактивті, 
топырақ үлгілері. 
 Оқыту 
материалдары : 
- тесттер; 
-жеке тапсырмалар; 
- зертханалық 
жұмыстар; 
- тәжірбиелік 
жұмыстар; 
 -кестелер,сызбалар 
 
Әдебиеттер: 
«Основы агрономии», 
Астана 2003г 
К. Арынов «Основы 
агрономии», Фолиант 
2007г. С. Арстангулов, 
3. 
Тыңайтқыштар 
кешендері,микроты
ңайтқыштар
 
Тыңайтқыштар,олар 
туралы 
мәліметтер,қолдану
 
Кешенді 
тыңайтқыштар,минералды 
тыңайтқыштарды қолдану 
технологиясы.А/ш 
машиналарды қолдану.
 
Минералды 
тыңайтқыштарды 
топыраққа себу
 
4. 
Қоректендіру 
мәселелері  оларды 
реттеу әдістері 
Топырақ 
құрамы 
туралы 
теориялық 
мәліметтер, 
тәжірбилелік 
машықты 
қалыптастыру 
Астық 
сапасы 
мен 
өсімдіктердің 
химиялық 
құрамы. 
Өсімдіктерді 
қоректендіру.Топырақтың 
құрамы мен сіңіру қасиеті 
Топырақ 
сараптамасы.топырақтағы 
фосфор 
мөлшерін 
анықтау.Өсімдіктердегі 
калиидың  мөлшерін  өрт-
фототермиялық 
әдісі 
арқылы 
анықтау.Өсімдіктердегі 
нитраттардың 
мөлшерін 
есептеу 
5. 
Өсімдіктерді 
тыңайту мен 
қоректендіру 
жүйесінің 
құрылуының 
негізгі үрдістері 
Ауыл 
шаруашылығында 
дақылдарды 
минералды 
қоректендіруді 
оңтайландыру  үшін 
минералды, 
органикалық 
тыңайтқыштарды, 
топырақ 
құнарлылығы 
мен 
климат 
ерекшеліктерін 
Топырақтың  әлеуетті  және 
тиімді 
құнарлығы.Көкеніс 
және  жеміс  дәндерін  өңдеу 
кезіндегі 
тыңайтқышты 
қолдану 
жүйесі.Өсімдіктердің     өсіп-
өну 
кезеңіндегі 
морфологиялық 
ерекшеліктерін 
қалдық 
қоректендіру 
элементтерін 
санақтау 
Қажетті 
тыңайтқыштар 
көлемін есептеу 

рационалды қолдану 
арқылы  машықтар 
мен 
Біліміның 
құрылуы 
А. Ельшибаев 
«Растениеводство» 
Фолиант 2008г. 
Щепетков Н.Г. 
«Плодоовощеводство» 
Астана 2007г 
6 
Өсімдіктерді 
тыңайту 
мен 
қоректендіру 
жүйесін  құруының 
негізгі 
принциптері. 
Агрохимиядағы 
экологиялық 
мәселелер. 
Себу 
айналымындағы 
тыңайтқыштарды 
себудің 
қалыптастыруды 
ұсыну 
Тыңайтқыштардың 
жүйесінің 
қалыптастыруының 
негізгі 
принципі. 
Дәндерді 
қарқынды 
өңдеуде 
тыңайтқыштарды 
қолдану 
және 
қоршаған 
ортаны 
қорғау. 
Агротехникалық 
зерттеулер әдістері 
Ауыл шаруашылығына 
қызмет ететін 
агротехникалық жүйенің 
құуы 
 
А.2 
Модулі шеңберіндегі негізгі  құзыреттер тізбесі
 
Жеке және кәсіби құзыреттер 
Дағдылар мен икемділіктер 
Білім 
Практикалы 
және 
 
танымды 
дағдыларды  қолданумен  көкеніс 
егуде  және  тыңайтқыш  себуде 
қалыпты 
және 
бір 
үлгідегі 
мәселелерді шешу 
Көкөніс тыңайтқыштарды даярлау мен себуде 
қарапайым  құралдарды,машина,агрегаттарды 
қолдану 
Көкөністерді 
өңдеуде 
агротехниканы 
қолдану;тыңайтқыштарды  себу  кезінде  темекі 
шаруашылығында шаралар жасау 
 
А.2 
Модулінің негізгі элементтері мен бағалау өлшемдері
 
Элементтер 
Өлшемдер 
1. Топырақты көкөніс өсіруге даярлайды 
2.  Топырақтың  негізгі  түрлері  мен  типтерін 
анықтайды 
3. 
Тыңайтқыштардың 
түрі 
мен 
оларды 
1.1 Топырақты өңдеу жұмыстарын жоспарлайды және жүргізеді 
1.2 Топырақты қарқынды өңдеу технологиясын игерген 
2.1 Топырақ типтері мен түрлерін біледі 
3.1  Топыраққа себілетін тыңайтқыштар түрін таңдайды 

топыраққа себе біледі 
4.  Көкөніс егу мен егу жұмыстарын жүргізеді 
3.2 Себу әдістерін біледі. 
4.1  Көкөніс егудің барлық тәсілдерін меңгерген 
 
А.3 Модулінің технологиялық картасы   «Егу жұмыстарына дайындық» 
   
Оқу мерзімінің ұсынылатын көлемі
: 84 (84)  с. 
Р/б 
№ 
 
Тақырыптық 
блок 
Кәсіби 
құзырлықтар 
Оқу модулі 
Оқу құралдары  
Теориялық оқу мазмұны 
Тәжірибелік үйрету 
мазмұны 
1. 
Егу 
мен 
отырғызу. 
Егу 
мен 
отырғызу 
туралы 
мәліметтер 
жинау. 
Көкеніс    өсіру  тарихы.  Егу 
мен  отырғызу  түсініктері. 
Егу мерзімін анықтау 
Көкеніс    отырғызудың 
мерзімін анықтау 
Құралдар: 
- компьютерлер 
- интерактивті тақта  
-қарапайым бақша 
құралдары және т.б. 
-а/ш машиналар мен 
агрегаттар 
-өндірістік 
тәжірбиелер жинағы 
 -көкеніс дақылдары 
-гербариилер 
Оқу құралдары: 
-зертханалық 
жұмыстар; 
- тәжірбиелік 
жұмыстар;  
- кестелер,жүйелер 
-жануарлар мен 
өсімдіктер атласы 
Әдебиеттер: 
Основы агрономии», 
2. 
Ауылшаруашыл
ық  дақылдарын 
егу 
және 
отырғызу 
тәсілдері 
Егу 
түрлері 
мен 
тәсілдерін 
қолдану 
дағдыларын 
қалыптастыру.  
Тұқымсепкіштерді  қолдану. 
Техникалық  сипаттамалары. 
Егу  (отырғызу)  сапасына 
қойылатын  талаптар.  Егу 
сызбалары. 
Механикаландырылған 
тәсілмен 
егудің 
агротехникалық 
талаптары. Қолмен егудің 
агротехникалық 
талаптары. 
3. 
Көкөністерді 
жабық 
топыраққа 
отырғызу 
тәсілдері 
Көкөністерді 
жабық 
топыраққа 
отырғызуды білу. 
Көшеттерді 
өсіру. 
Агротехникалық 
сипаттамалары. Көкөністерді 
жабық  топыраққа  отырғызу 
сызбалары. 
Көкөніс 
дақылдарын кезектестіру. 
Жабық топыраққа  қолмен 
отырғызудың 
агротехникалық 
талаптары. 
Агротехникалық  картаны 
құру.   
4 
Көкөністерді 
ашық  топыраққа 
отырғызу 
тәсілдері 
Көкөністерді 
ашық 
топыраққа 
отырғызуды білу. 
Көшеттерді 
отырғызу. 
Көшеттерді 
отырғызғыш 
машиналар.  Агротехникалық 
сипаттамалары. Көкөністерді 
жабық  топыраққа  отырғызу 
сызбалары. 
Көкөніс 
Механикаландырылған 
тәсілмен 
егудің 
агротехникалық 
талаптары. Қолмен егудің 
агротехникалық 
талаптары. 

дақылдарын кезектестіру. 
Агротехникалық  картаны 
құру.   
Астана 2003г 
К. Арынов «Основы 
агрономии», Фолиант 
2007г. С. Арстангулов, 
А. Ельшибаев 
«Растениеводство» 
Фолиант 2008г. 
Никляев В. «Основы 
растениеводства и 
земледелия»  М.2000г. 
5 
МТА-да жұмыс 
жасау кезінде 
еңбек 
қауіпсіздігін 
сақтау 
МТА-да  жұмыс  жасау 
кезінде 
еңбек 
қауіпсіздігінің 
талаптары 
МТА-да 
жұмыс 
жасау 
талаптары.Қауіпсіздік 
техникасы.Электр 
қауіпсіздігі 
Өндірістік тапсырмаларды 
шешу.Құрылғылардың 
дұрыс қосылғандылығын 
анықтау 
 
А.3 
Модулі шеңберіндегі негізгі  құзыреттер тізбесі
 
Жеке және кәсіби 
құзыреттер 
Дағдылар мен икемділіктер 
Білім 
Атқарымдық 
міндеттер 
шеңберіндегі  жауапкершілігі, 
қажетті  қорларды  бағалай 
және  анықтай  алу,  көкөніс 
дақылдарын 
егу 
мен 
отырғызуды  дайындау  және 
өткізу  кезінде  белгіленген 
нәтижелерге 
өз 
бетімен 
жетуге берілетін уақыт 
Көкөніс  шаруашылығында  агротехникалық  шаралар  кешенін 
жүргізу:  көкөніс  шаруашылығында  ашық  және  жабық 
топырақта дәндерді дайындау,  екпе көшеттерді өсіру, көкөніс 
дақылдарын  егу  және  отырғызуға  байланысты  жұмыстарды 
орындау;  ауыспалы  егістің,  ашық  топырақты  көкөніс 
дақылдарын  кезектестірудің,  жабық  топырақта  дақылдар 
алмасуының ғылыми-негіздеу сұлбасын әзірлеу; күз-қыс және 
қыс-көктем 
дақыл 
алмасу 
және 
жылыжай 
шаруашылықтарында ауысу кестесі бойынша ауыспалы егісті 
игеру;  дақылдар  бойынша  агротехнологиялық  картаны 
жасақтау 
Ашық  және  жабық  топырақта 
(көшетханаларда, 
жылыжайларда, 
комбинаттарда,  өзге  құрылыстарда) 
өсірілетін 
бақша 
дақылдарының 
биологиялық  ерекшеліктері  және 
оларға  қойылатын  агротехникалық 
талаптар, дәндері тазарту және егуге 
дайындау,екпе  көшеттерді  өсіру, 
бақша 
дақылдарын 
егу 
және 
отырғызу 
 
А.3 
Модулінің негізгі элементтері мен бағалау өлшемдері
 
Элементтер 
Өлшемдер 

1.Көкөніс 
дәндерін 
тазалауының 
түрлі 
әдістерін меңгерген. 
 
2.Көкөністерді  егу  мен  оырғызудың  бірнеше 
тәсілдерін меңгерген. 
3.Машинотракторлық  агрегаттарды  қауіпсіздік 
техникасының 
талаптарын 
сақтаумен 
қолданады 
1.1.   Ауылшаруашылық дақылдарын ашық топыраққа егу мен отырғызудың барлық 
тәсілдерін меңгерген.   
1.2.  Ашық топыраққа егу мен отырғызудың сызбаларын тиімді қолданады.  
2.1. Ауылшаруашылық дақылдарын жабық топыраққа егу мен отырғызудың барлық 
тәсілдерін меңгерген. 
2.2. Жабық топыраққа егу мен отырғызудың сызбаларын тиімді қолданады. 
3.1. Егу мен отырғызу жұмыстары кезіндегі қауіпсіздік шараларын меңгерген. 
 
А.4 Модулінің технологиялық картасы  «Егістіктерге күтім жасау» 
   
Оқу мерзімінің ұсынылатын көлемі
: 100 (100) с. 
Р/б 
№ 
 
Тақырыптық 
блок 
Кәсіби құзырлықтар 
Оқу модулі 
Оқу құралдары  
Теориялық оқу мазмұны 
Тәжірибелік үйрету 
мазмұны 
1. 
Суару 
 
Гүлді    дақылдарының 
өнімді 
болуы 
үшін 
агротехникалық  әдістер 
қатарына 
суару 
технологиясын қосу
 
Суару 
туралы 
жалпы 
мәліметтер.Атмосфералық 
және 
жасанды 
суару 
түрлері.гүлдердің  өнуі  мен  
топырақтың 
жақсаруына 
суарудың  тигізетін  септігі. 
Суару  кезеңдері  мен  құрам 
бөліктері,мөлшерлері,әдістері, 
түрлері;  топырақ  суарудан 
өсімдік суаруға көшу.
 
Су 
қолдануды 
құрастыру.Суару 
территориясын 
құру.Суарудың 
техника-
экономикалық санағы.
 

жүктеу/скачать 3,24 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: