АҒЫЛШЫН ТІЛІН ОҚЫТУДА  МУЛЬТИМЕДИАЛЫҚ ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫН

92 

қҧралдардың  жиынтығы.  Қазақ  әдебиетінің  классигі  ҧлы  атамыз  Абай  Қҧнанбайҧлы: 

«Шәкірттердің  жақсы  оқу  ҥшін,  оның  оқуға  деген  ынтасы  және  қызығушылығы  зор  болу 

керек», - деген.  

Ағылшын тілін оқытуда жаңа технологияларды, техникалық қҥралдарды сабақта жан-

жақты  қолдану,  мҧғалімнің  кӛптеген  қиындаған  қызметтерін  жеңілдетіп,  осы  іскерліктің 

ҧсынымды жаңа тәсілдерінің пайда болуына мҥмкіндік туғызады. Осындай жаңа жолдардың 

біріне  ақпараттық  оқыту  жҥйесіндегі  компьютерлік  бағдарламалардың  тҥрлері  арқылы  тіл 

ҥйретуді жатқызуға болады. 

Ағылшын  тілі  сабақтарында  ӛзім  қолданып  жҥрген  компьютерлік  бағдарламамен 

жҧмыс істеу тҥрлерін атап ӛтер болсам: 

Лексиканы меңгерту. 

Мәтіндік  лексиканың  кіріспесінде  және  онымен  жҧмыс  істеуде,  мысалы,  азық-тҥлік, 

сауда, киім және т.б. 

Сӛйлеу жҧмыстары. 

Кӛптеген бағдарламаларды микрофонмен жҧмыс істеуді қарастырады. Сӛздер мен сӛз 

тіркестері тыңдалғаннан кейін, оқушы оны қайтала 

йды. Бҧдан соң диктордың сӛзді айту, 

яғни  дыбыстау  ерекшелігін  тыңдай  отырып,  жеткіліксіз  жақтарын  аңғарып,  оқушы  оны 

тҥзетуге мҥмкіндік алады. 

Оқушылардың сӛйлеу тілін дамытуда диалогтың да берері мол. Диалог – сӛйлесудің ең 

негізгі  тҥрі  болып  саналады.  Диалогтік  сӛйлесуді  естіп-тыңдаумен  біртҧтас  та,  жекелей  де 

пайдалануға  болады.  Диалогтік  сӛйлеу  коммуникативтік  оқытудың  негізгі  ҧстанымына 

сәйкес келеді. 

Коммуникативтіліктің  жауап  алынған  жағдайда  ғана  жҥзеге  асуы  оның  ҧстанымы 

болып есептеледі. Ауызекі сӛйлеу – жауаптасу арқылы жҥзеге асады, ал жауаптасуға дейінгі 

дайындық кезеңдері былайша сараланады: 

І кезең: диалогпен танысу; 

ІІ кезең: диалогті жаттау: 

ІІІ  кезең:  диалогті  қойылымға  айналдыру,  яғни  сӛйлеу  іс-әрекетін  қойылым  іс-

әрекетімен ҧштастыру. 

Жазуды оқыту. 

Жҧмыстың  бҧл  тҥрі  сауатты  жазу  дағдыларымен,  есте  сақтау  қабілеттерін  дамытады, 

әрі  пернетақтаны  меңгеруге  септігін  тигізеді.  Тыңдау,  сауатты  жазу,  әріптерді  теру  секілді 

ҥш  іс-әрекетті бір уақытта біріктіреді. 

Коммуникативтік  сӛйлеу  әрекетінің  қай  тҥрі  болса  да  лексикалық-грамматикалық 

дайындық  деңгейіне  сҥйенеді.  Белсенді  сӛйлеу  әрекетін  ҧйымдастыруда  ауызекі  жауаптасу 

мен  мәтін  бойынша  жҧмыс  негізгі  қҧрал  болып  табылады.  Сонымен  қатар,  ақпараттық  оқу 

қҧралдары  (компьютер,  аудио-визуалды  қҧралдар)  бойынша  да  оқушылар  белсенді 

коммуникацияға  тҥсе  алады.  Ауызекі  сӛйлеу  тілін  қалыптастыруда  сӛздер  мен  сӛз 

тіркестерінің қолданылуын, сӛйлем қҧрастыруды, тҧрақты сӛз тіркестерін қолдануды, сҧрақ 

қоюдың  барлық  тҥрлерін  ҥйрену  тиімді.  Оқушылардың  сӛйлеу  дағдылары  ауызекісӛйлеу 

жҥйесінен,  сҧраққа  қысқа  да  толық  жауап  қарастыра  алуынан,  оқығандарын  ауызша  да, 

жазбаша да мазмҧндап беретіндей дағды-машықтарынан, шығармма, хат жазу дағдыларынан 

қҧралады.  Ағылшын  тілін  оқытуда  ең  алдымен  тәжірибелік  мақсат  қойылады,  оған 

оқушылардың  сӛздік  қорларын  байыту,  сауатты  жазуға  ҥйретуге  сӛйлесуге,  кӛргендерін, 

естігендерін әңгімелеп беруге ҥйрету қажет. Ал бҧл іс-әрекеттерді сауатты да дҧрыс жҥзеге 

асыру ҥшін грамматикалық жҧмыс жҥргізілуі қажет. 

Компьютерлік  оқыту  бағдарламаларының  қай  қайсысы  болмасын  ӛз  мазмҧнынан 

грамматикалық  жҧмыс  жҥргізуді  тыс  қалдырмайды,  белгілі  бір  грамматикалық 

қҧрылымының жҧмыстарын қамтиды. 

Компьютердің  білім  беру  қҧралы  ретінде  кең  таралуының  алғы  шарттарын  ғалымдар 

тӛмендегідей саралайды: 

93 

1.    Компьютер  шексіз  ақпарат  әлемінде  енуге  және  ақпаратты  жҥйелі  тҥрде  талдап, 

сараптауға  мҥмкіндік  береді.  Ақпаратты  алудағы  жоғары  жылдамдық  адамның  ақпараттық 

мәдениетінің ҥнемі ӛсуіне жағдай жасайды. 

2.  Компьютер  адамның  зерттеу-танымдық  әрекетінң  әмбебап  қҧралы  ретінде 

ерекшеленеді. 

3.  Ӛзге  қҧралдардан  компьютердің  ерекшелігі  –  оның  қатысымдық  қҧрал  бола  алуы. 

Яғни,  білімгер,  ол  арқылы  қатысымның  барлық  тҥрлерін  жҥзеге  асыра  алады.  Бҧл  – 

мәтіндерді оқу, сҧхбат жасау, жазу, тыңдау әрекеттері. Тіл ҥйренуде бҧл мҥмкіншіліктер ең 

маңызды. 

4.  Қҧрал  білімгерлерге  ӛз  әрекеттерінің  нәтижесін  айқын  кӛрсете  алады.  Білім  алуда 

дҧрыс  шешім  жасай  білуге  деген  оқушылардың  ӛзіндік  тәсілін,  стратегиясын 

қалыптастырады. 

5.  Компьютердің  кӛмегімен  жаттығулардың  кешенді  тҥрлерін  аз  уақытта  орындау 

мҥмкіншілігі туындайды. 

Ағылшын  тілі  сабағында  компьютерді  қолдану  мәтіндер  мен  ақпаратты  білуге  жол 

ашады.  Тіпті  нашар  оқитын  оқушылардың  ӛзі  компьютермен  жҧмыс  істеуге  қызығады, 

ӛйткені, кейбір жағдайларда компьютер білмеген жерін кӛрсетіп, кӛмекке келеді. Қазақстан 

Республикасының мемлекетаралық тілі – ағылшын тілін жаңа технологиялар арқылы оқыту 

ісі кҥннен-кҥнге ӛзекті болып келеді. Тілді ақпараттық-коммуникативтік технология арқылы 

оқыту  –  тіл  ҥйренушінің  ӛз  бетімен  тіл  ҥйрену  қабілеттерін  жетілдіруіне  игі  ықпал  ететін 

тиімді жҥйе болып табылады. 

Қазіргі  кезде,  ақпараттық  технологиялар  ғасырында  әр  тҥрлі  мультимедиялық 

программалар шет тілін ҥйретуде ҥлкен орын алады. Берілген мақалада мен мультимедиалық 

оқыту программаның артықшылығы мен кемшілігін қарастырамын. 

Шет тілі туған тілге қарағанда әліппе кезеңінен бастап, оқу және айту бағыты бойынша, 

яғни  бірнеше  жасанды  жолмен  ҥйретіледі.    Сондықтан,  оқытушы  мен  мультимедиалық 

қҧралдың  шет  тілді  ҥйретудегі  мәселесі  –  ҥйрену  барысын  тілді  тануда  шынайы  ортаға 

барынша жақын ету, сонымен қатар ҥйренушінің ынта мен қызығушылығын арттыру. 

Мультимедиалық  технологиялар  білім  беру  процесін  дамытып,  білім  беру  ақпаратын 

қабылдау процесіне ҥйренушінің сезім компоненттерін тарту арқылы білім берудің тиімдірек 

болуына мҥмкіндік береді.  

Бҥгінде  мультимедиа-технологиялар  –  оқу  процесін  ақпараттандырудың  даму 

бағытының  бірі.  Программалық  және  әдістемелік  қамтамасыз  етуінің  жетілдіруінде, 

материалдық  базада,  сонымен  қатар  оқытушы  қҧрамының  біліктілігінің  міндетті 

жоғарылауында  білім  беруде  қазіргі  заманғы  ақпараттық  технологияларды  табысты 

қолданылуы байқалады. 

Мультимедиалық программалар шынайы коммуникациялық ортаға ҧқсас интерактивті 

ортаны жасайды. 

Ол  ҥйреніп  жатқан  тілдің  фонетикалық,  лексикалық,  грамматикалық  мәліметтердің 

меңгеруі мен ҧғынуына мҥмкіндік береді. қазіргі мультимедиалық программалар ҥйренушіге 

келесі  мҥмкіндіктерді ҧсынады: интерактивті жаттығулар, қайталау  сабақтары, әр сабақтың 

сӛздіктері, грамматикалық анықтамалар, сӛздерді ҥйрену ҥшін re-wise жҥйесі, дыбысталуды 

микрофон  арқылы  жаттықтыру  және  т.б.  Аталған  ерекшеліктер  әр  тҥрлі  мультимедиалық 

курстарда кездеседі. 

Ҥйретуші мультимедиалық программалар ӛзінің мақсаттылығымен ерекшеленеді. 

Тілді  бастапқы  кезеңінен  (Beginner  деңгейі),    ҧмытып  қалғандар  ҥшін  (False  Beginner,  Pre-

Intermediate),  жеткілікті  шамада  бастапқы  деңгейі  бар  және  тілді  жалғастырушылар  ҥшін 

(Intermediate,  Upper-Intermediate),  сонымен  қатар  тілді  жетік  білетіндерге  (Advanced) 

арналған программалар бар. 

Шет тілін ҥйренудегі мультимедиалық программалырдың артықшылықтары: 

1)  мәліметті ҧсынудың кӛрнекілігі  (тҥсті пайдалану, безендірілуі, бейне, дыбыс және т.б. ) 

94 

2) шапшаң  кері  байланыс –  ҥлгерімнің  мониторингі  (ҥйлесімді  тест-жҥйелер  мәліметті 

меңгерудің  лездік  бақылауларын  қамтамасыз  етеді;  интерактивті  тәртіп  ҥйренушінің  оқу 

мәліметінің жылдамдығын ӛзі таңдауға мҥмкіндігі бар); 

3)  әмбебаптылық  (тілдің  барлық  аспектілерінде  және  сӛйлеу  қызметінің  тҥрлерінде  

қолдануды ҥйрену); 

4) мәліметтің тепе-теңдігі (жаттығулардың ең тиімді сәйкесі, барлық немесе әрбір 

коммуникативті біліктілікті бекіту және алу; дыбысталудан оқуға бірқалыпты ӛту, бҧдан әрі 

грамматикалық жаттығуларға және т.б.)  

5) жеке  ықпал  ету  (мәліметтің  қиындығын  ӛз еркімен  таңдау,  жаттығуды  орындаудың 

жҥйелілігі, лексикалық мәліметті таңдау мҥмкіндігі); 

6) мәліметтің бір тілде жазылуы;  

7) мәліметті берудің әртҥрлі формасы мен мазмҧны; 

8) программаның негізгі бӛлімін толықтыру мҥмкіндігі. 

 

Мультимедиалық программалырдың кейбір кемшіліктері: 

1) шынайы  коммуникацияның  жоқтығы  (интерактивті  тәртіпте  де;  дербес  қарым-

қатынас, диалогтың, жоспарсыз сӛздерді айту мҥмкіндігі жоқ);  

2) нәтижені  бағалаудың  әлсіздігі  (программа  нақты  алгоримтде  жазылады  және 

жауаптың  бірнеше  нҧсқасы  болмайды,  мысалы,  ауызша  нҧсқа,  ҧсақ  қателіктер  немесе 

сӛздердің  жазылуының  әртҥрлі  нҧсқалылығы  және  т.б.  –  жауап  автоматты  тҥрде  қате  деп 

саналады);  

3) тапсырманы 

орындаудың 

шектеулі 

уақыты 

(кӛптеген 

мультимедиалық 

программаларда  осы  функциялар  болады,  бҧл  шет  тілін  жеке  ҧйренушілер  ҥшін  кедергі 

болады);  

4) кӛптеген  программалардың  интерфейсі  жҧмыс  істеу  ҧшін  қолайсыз  және  ҧқыпсыз 

жасалғандығымен  ерекшеленеді  (ӛте  кішкентай  шрифт;  автоматы  бақылау  функциясы 

жоқтығынан  ҥлгерімнің  ӛзін-ӛзі  бақылауының  қиындығы;  дыбыстық  жаттығуларда  жеке 

сӛздер мен сӛз тіркестерін қайталау функциясының жоқтығы).  

 

Қолданған әдебиеттер тізімі 

1.Білім заңы. Алматы, 2007 ж. 

2. А. Иманбаева, Оқу-тәрбие ҥрдісін ақпараттандыру ділгірлігі. Қазақстанмектебі, №2, 2000 

3. Гудилина С.И., Интернет-семинар art.ioso.ru  

4. Концепция коммуникативного обучения иноязычной культуре в средней школе. – М., 

Просвещение, 1993. 3. Политика в области образования и новые информационные 

технологии. Информатика и образование. – 2006. - № 5 

5. Г.Л. Селевко, Современные образовательные технологии.- М. Народное образование, 1998  

6. Е.И.Пассов. Коммуникативный метод обучения иноязычному говорению.-М.: 

Просвещение.1991. 

 

 

УДК 621.395; 621.395.6 

А.БАЙТҦРСЫНОВ АТЫНДАҒЫ ҚОСТАНАЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІНІҢ 

ДЕРЕКТЕРДІ ЖІБЕРУ КОРПОРАТИВТІК ЖЕЛІСІНІҢ IP-ТЕЛЕФОНИЯ 

ТЕХНОЛОГИЯСЫНА ЕНУДІ ЖОБАЛАУ 

Жусупбекова Ж.М., 

02071991@bk.ru

  

А. Байтҧрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті, Қостанай 

Ғылыми жетекші – Г.К. Калакова  

 

95 

Кәдiмгi  телефон  қоңыраулары  бекiтiлген  телефон  желісімен  байланысты    телефон 

станцияларының тармақты желiлерiн талап етедi. Телефон серiктестiктерiнiң ҥлкен шығындары 

қымбат қалааралық әңгiмелерге алып келедi. 

Телефон  желіні  қолдануына  абонементтiк  тӛлемақыны  жоғарылатуына  байланысты 

дауыстың,  кӛшірмелік(факсимилді)  мәлiметтердің  табыстауы  IP  телефон  ӛзекті  және  тиiмдi 

нҧсқасына айналуды. 

Костанай  мемлекеттiк  университетiнде  IP  хаттама  жақсы  ҧйымдастырылған.    Ол  IP 

хаттама арқылы дауыстың және кӛшірмелік мәлiметтердің табыстауын ҧйымдастыруына негiз 

береді. 

Жобаның  мақсаты  -  Костанай  мемлекеттiк  университетiнiң  жергiлiктi  есептеуiш 

желiсiнiң  негiзiнде  IP  телефон  соғу  технологияны  пайдалана  қалааралық  және  халықаралық 

қоңырауларға шығынды азайту. 

Бҧл жобаның бағыттары: 



 

байланыс қызметтерін кӛрсету шығындарын тӛмендету 



 

IP хаттама арқылы дауыс жіберу желісін ҧйымдастыру 



 

телефон байланысының сапасын арттыру. 

IP-телефония  –  интернет  желіні  немесе  басқа  да  IP-желілерді  мемлекетаралық, 

қалааралық,  және  басқа  да  телефон  қоңырауларды  жҥргізу  және  факстарды  нақ  осы  шақ 

уақытта  жіберу  ҥшін  қолдануға  мҥмкіндік  беретін  технология.  IP-желілер  арқылы  телефон 

байланыстарын  ҧйымдастыру  ҥшін  арнайы  қҧрылғылар  -  IP-телефония  шлюздері 

қолданылады.  Әрбір  шлюз  телефонмен  немесе  қолданушылары  IP-шлюз  абоненттері 

болатын АТС абоненттік желімен байланысты болуға тиіс. 

Мыңдаған  километр  қашықтықта  орналасқан  әртҥрлі  IP-шлюздің  екі  абоненті,  тек 

қана  IP-желіге қосылған  уақытқа ғана тӛлеп,  нақ осы шақ  уақытта сӛйлесе алады.  IP-шлюз 

локальді IP-желіде қолданыла алады. IP-телефонияның телефондық шлюздердің жҧмыс істеу 

ортақ принципі: бір жақтан шлюз аналогті телефон желілерге қосылады да – әлемдегі қандай 

болмасын  телефонға  қосыла  алады.  Басқа  жақтан  шлюз  IP-желіге  қосылған  –  әлемдегі  кез-

келген  компьютермен  байланыс  орната  алады.  Шлюз  телефон  дабылды  қабылдап,  сандық 

тҥрге  айналдырып,  кӛлемін  қысып,  пакеттерге  бӛліп,  IP  хаттама  қолдана  IP-желі  арқылы 

керек жерге жібереді. IP-желіден шлюзге келетін және әрі қарай телефон желіге жіберілетін  

пакеттер ҥшін  бҧл операция кері жҥреді. Байланыс процессінің екі қҧрам бӛліктері(телефон 

желіге кіру мен шығу дабылы) бір уақытта ӛтеді, ол толықдуплексті байланысты қамтамасыз 

етеді. 

Бҧл базалық операциялар негізінде кӛптеген әртҥрлі конфигурацияларды қҧрастыруға 

болады.  IP-телефония  технологиясын  қолданып,  қалааралық(мемлекетаралық)  байланысты 

орнату ҥшін ҧйым немесе қызмет операторында қайдан және қайда баратын қоңыраулардың 

орындарында  бір-бір  шлюздан  (немесе  IP-телефон)  болу  қажет.  Ондай  байланыстың  қҧны 

кәдімгі  телефон  желілер  арқылы  жҥретін  телефондық  қоңыраулардан  аса  тӛмен. 

Мемлекетаралық  қоңырауларда  қҧнның  айырмашылығы  одан  да  ерекше  байқалады.  IP-

телефония 

екі 

негізгі 

оперцияларға 

тірелген: 

кодталатың/қайта 

кодталатын 

қҧрылғылардың(кодек) ішінде сӛздерді тҥрлендіру(қысу) және IP-желі арқылы жіберу ҥшін 

пакеттерге қаптау. IP-телефонияда дыбыстық ақпараты бар пакеттерді жіберудің ерекше бір 

жҥйесі қолданылады. 

Дәстҥрлі  телефондық  желілерде  қоңыраулар  кезінде  абоненттер  арасында  канал 

жасалынады. Содан дабылды жіберу ҥшін орнатылған ӛткізу икемділігі қамтамасыз етіледі. 

Сол  уақытта  IP-желі  пакеттердің  коммутация  мен  маршрутизация  принциптерін  жҥзеге 

асыратын  жҥйе  болып  саналады.  IP-желі  байланыс  нуктелер  арасындағы  кепілдік  жолды 

бермейді, барлық жіберілетін ақпарат(дауыс, текст, сурет, т.б.) қҧрамында жету нҥктелердің 

адресі(қабылдау және жіберу) мен тізбек нӛмері бар деректі пакеттерге бӛлінеді. IP-желінің 

тҥйіндері  желі  бойынша  маршрутының  аяқталуына  дейiн  бҧл  пакеттердi  нҧсқайды. 

Тағайындалған  нҥктесiне  пакеттерiн  жетуінен  кейiн,  ретке  келтiрiлген  мәлiметтерлердiң 

бастапқы  кӛлемдi  қалпына  келтiру  ҥшiн  пакеттің  реттiк  нӛмiрлерi  пайдаланылады.  Тәртiп 

96 

пен  e-mail  сияқты  пакеттердің  кiрiс  аралығы  маңызды  емес  қосымшалар  ҥшін  жеке 

пакеттердiң арасындағы кiдiрту уақыты шешетiн мағынаға ие болмайды.  

 

Жобаны еңгізу келесі қадамдардан тҧрады: 

Абонент 

номерлері 

арасында 

дауыстық 

ақпараттың 

маршрутизациясын 

қамтамасыздандыру ҥшін бҧл бағдарламаны жӛндеу және Cisco 3845 маршртизаторға Cisco 

CallManager бағдарламаны орнату.  

IP  телефония  ҥшін  негіз  (IP  желі)  бар  және  жақсы  ҧйымдастырылғандықтан, 

қҧрылғыларды  жӛндеп  кҥйге  келтіру  ҥшін  мамандарды  және  жоғарықҧнды  қҧрылғыларды 

тарту ҥшін шығындарды тӛмендетуге мҥмкіндік береді. 

Fast  Ethernet  интерфейсімен жергілікті есептеуіш желіге және Е1 интерфейсті  ЦАТС 

ТОС-120  –ға  Cisco  3845  маршрутизаторы  қосылады.  Ол  ҚМУ  АТС-ті  IP-телефонияға 

ауыстыруға мҥмкіндік береді. Университеттің барлық телефон аппараттарын да, ол тӛменде 

сурет 1 кӛрсетілген. 

 

 

Сурет 1. IP телефония технологиясы қосылған ҚМУ желісінің қҧрылымының мысалы 

 

Бҧл жобаны еңгізу ҥшін сатып алуға қажетті қҧрылғылары: 



 

Cisco3845 маршрутизаторды сандық АТС-ке қосу ҥшін E1 потртты модулі. 



 

IP телефонияға ретке келтіруді жҥргізу ҥшін Cisco Call Manager бағдарламасы. 



 

IP телефондар. 

 

Қорытынды. Бҧл жобаны еңгізуден болатын экономикалық негіздің сипаттамасы: 



 

Қалаарлық және халықаралық телефон қоңырауларға экономия; 



 

Кеткен  шығындардың  тез  ӛтелімділігі.  Ол  біріншіден,  IP-телефония 

қҧрылғылар  бағаларының  тӛменденуіне  және  басқа  қәдімгі  телефондық  станцияларға 

арналған бағдарламаларға қарағанда әлдеқайда арзан БК(ПО) пайда болуы. 



 

Администрациялау  шығындардың  тӛмендеуі.  Ендігіде  екі  деректер  желінің 

орнына бір желі ғана қолданылады. Сол себептен АТ – инфрақҧрылымға қызмет кӛрсетумен 

айналысатын жҧмыскерлердің саны тӛмендетіледі.  



 

Дауыстық  байланыстың  ДК  бағдарламалық  қосымшаларымен  байланысуы. 

Ортақ  IP-желі  Internet  бір  уақыт  мезетінде  IP-телефония  желілер  негізіндегі  дауыс 

қызметтерге және ақпаратқа қол жеткізі мҥмкіндігімен қамтамасыз етеді. Кәдімгі телефония 

инфрақҧрылымда пайда болған қосымша функциялар, мысалы: дауыстық пошта, автоматты 

анықтамалық,  интерактивті  автожауап  қайтарғыш,  бағдарламалық  қосымшаларға  айналады 

да,  деректерді  сақтау  мен  ӛңдеу  қосымшаларымен  бірге  әрекеттеседі.  Ол  еңгізуге  кететін 

шығындарды  тӛмендетуімен  қоса,  жаңа  маңызды  функционалдық  мҥмкіндіктермен 

қамтамасыз етеді.  

 

Қолданған әдебиеттер тізімі 

 

97 

1.

 

«IP-телефония» (ҥшінші басылым) Гольдштейн Б.С., Пинчук А.В., Суховицкий А.Л. М.: 

Радио және байланыс, 2006. - 336 б.: ил. ISBN 5-256-01585-0. 

2.

 

«IP-телефония», А. В. Росляков, М. Ю. Самсонов, И. В. Шибаева, 2003. - 252б. 

3.

 

«Основы организации сетей Cisco». Том 1, Амато В. 2005 ж. - 512 б. 

 

 

УДК 65 

РАЗРАБОТКА АВТОМАТИЗИРОВАННОЙ СИСТЕМЫ ДЛЯ 

МЯСОПЕРЕРАБАТЫВАЮЩЕГО ПРОИЗВОДСТВА ДЛЯ ТОО «IT CONSALTING» 

Золотухина И., irishka@mail.ru 

Костанайский государственный университет им.А.Байтурсынова, Костанай 

Научный руководитель – В. Синицина 

 

Информационная  система  предприятия  –  это  место,  где  собрана  вся  информация  о 

компании, о ее ресурсах, бизнес-процессах, клиентах, сотрудниках, поставщиках, ситуации в 

целом.  Здесь  же  вы  получаете  отчетность  о  том,  как  все  обстоит  на  самом  деле,  и  можете 

сравнить ее с рассказами в исполнении сотрудников.  

А  еще  это  значит,  что  вы  всегда  независимо  от  присутствия  сотрудника  на  работе, 

сможете получить всю информацию о состоянии дел в компании. Вы будете знать, сколько 

предприятие зарабатывает и на чем, сколько тратит и куда, сколько должны вам и сколько 

должны  вы,  сможете  сравнить  фактические  показатели  с  плановыми.  Пользуясь  таким 

инструментом, вы в состоянии управлять бизнесом, полагаясь не на интуицию, а на точные 

данные. И эффективность работы сотрудников оценивать на основании цифр в отчетности. 

Информационная  система  –  это  инструмент  для  управления  бизнесом.  А  управлять 

можно  только  на  основе  планирования  и  отчетности.  Для  того,  чтобы  получить 

качественную отчетность в реальном времени, нужен инструмент. Иногда уходят годы на его 

внедрение.  И  годы  эти  уходят  именно  на  автоматизацию  бизнес-процессов,  на  обучение 

сотрудников  и  изменение  их  менталитета,  на  замену  одних  сотрудников,  не  желающих 

работать  в  новых  условиях,  на  других,  на  изменение  нерациональных  процессов  на  более 

оптимальные. 

Темой  данной  дипломной  работы  является  разработка  автоматизированной  системы 

для  мясоперерабатывающего  производства.  С  появление  базы  данных  можно  гораздо 

ускорить  процесс  получения  нужных  данных,  так  как  с  выдачей  информации  сталкивается 

множество сотрудников и зачастую приходится дублировать одни и те же данные, изменяя в 

них  лишь  информацию  о  дате.  Выбранная  тема  весьма  актуальна,  так  как  невозможно 

представить  современное  производственное  предприятие  без  хорошо  организованного 

бухгалтерского, налогового или управленческого учета. 

Целью  данной  дипломной  работы  является  совершенствование  работы  всего 

персонала  организации,  позволяющей  повысить  уровень  автоматизации  и  упростить 

процедуру  передачи  данных  между  отделами  или  налоговыми  комитетами  с  помощью 

применения современных информационных технологий. 

Предмет  исследования:  методы  совершенствования  бухгалтерского,  налогового  и 

управленческого учета на сельскохозяйственном предприятии. 

Задачи работы: 

1)  изучить  теоретические  положения,  нормативную  документацию  по  ведению 

бухгалтерского учета и автоматизации учетных процессов; 

2)  проанализировать  организацию  бухгалтерского,  налогового  и  управленческого 

учета на предприятии, выявить слабые места учета; 

3)  провести  практическую  разработку  по  совершенствованию  бухгалтерского, 

налогового  и  управленческого  учета  для  мясоперерабатывающего  предприятия, произвести 

расчет экономической эффективности. 

98 

Бухгалтерский учет на мясоперерабатывающем предприятии ведется в соответствии с 

Казахстанским  законодательством.  Особенности  ведения  учета  зависят  от  вида 

мясоперерабатывающего предприятия, его формы собственности, принятой на предприятии 

учетной политике. 

Бухгалтерский учет представляет собой упорядоченную систему сбора, регистрации и 

обобщения информации в денежном выражении об имуществе, обязательствах организаций 

и  их  движении  путем  сплошного,  непрерывного  и  документального  учета  всех 

хозяйственных операций. 

Объектами бухгалтерского учета являются имущество организаций, их обязательства 

и хозяйственные операции, осуществляемые организациями в процессе их деятельности. 

Основными задачами бухгалтерского учета являются: 

- формирование полной и достоверной информации о деятельности организации и ее 

имущественном  положении,  необходимой  внутренним  пользователям  бухгалтерской 

отчетности  -  руководителям,  учредителям,  участникам  и  собственникам  имущества 

организации,  а  также  внешним  -  инвесторам,  кредиторам  и  другим  пользователям 

бухгалтерской отчетности; 

-  обеспечение  информацией,  необходимой  внутренним  и  внешним  пользователям 

бухгалтерской  отчетности  для  контроля  за  соблюдением  законодательства  Республики 

Казахстан 

при 

осуществлении 

организацией 

хозяйственных 

операций 

и 

их 

целесообразностью,  наличием  и  движением  имущества  и  обязательств,  использованием 

материальных, трудовых и финансовых ресурсов в соответствии с утвержденными нормами, 

нормативами и сметами; 

- 

предотвращение  отрицательных  результатов  хозяйственной  деятельности 

организации  и  выявление  внутрихозяйственных  резервов  обеспечения  ее  финансовой 

устойчивости. 

Бухгалтерский  учет  в  Республике  Казахстан  регулируется  законом  от  21  июля  2007 

года «О качестве и безопасности пищевых продуктов». 

В этом законе дается определение следующих понятий: 

1)  ветеринарный  сертификат  —  документ  установленной  формы,  выдаваемый  на 

каждую  партию  пищевой  продукции,  подлежащей  ветеринарно-санитарному  контролю,  на 

Государственной границе Республики Казахстан и на транспорте уполномоченным органом 

в области ветеринарии; 

2)  дата  изготовления  —  дата  окончания  процесса  (стадии)  производства 

(изготовления) пищевой продукции; 

3)  учетный  номер  —  код,  включающий  вид  деятельности  и  номер  объекта 

производства; 

4)  нормативно-техническая  документация  —  документы,  необходимые  для 

регулирования  процессов  (стадий)  разработки  (создания),  производства  (изготовления), 

оборота, утилизации и уничтожения пищевой продукции; 

5)  документ,  удостоверяющий  безопасность  пищевой  продукции,  —  санитарно-

эпидемиологическое  заключение,  ветеринарно-санитарное  заключение,  ветеринарное 

свидетельство,  ветеринарный  сертификат,  ветеринарная  справка,  сертификат  соответствия, 

удостоверяющие  соответствие  пищевой  продукции,  соответствие  процессов  (стадий) 

разработки  (создания),  производства  (изготовления),  оборота,  утилизации  и  уничтожения 

пищевой  продукции,  соответствие  машин  и  оборудования,  материалов  и  изделий, 

используемых при разработке (создании), производстве (изготовлении), обороте, утилизации 

и  уничтожении  пищевой  продукции,  требованиям,  установленным  законодательством 

Республики Казахстан о безопасности пищевой продукции; 

6)  технический  регламент  в  области  безопасности  пищевой  продукции  — 

нормативный  правовой  акт,  устанавливающий  обязательные  требования  к  безопасности 

пищевой  продукции  и  (или)  процессам  (стадиям)  ее  разработки  (создания),  производства 

99 

(изготовления),  оборота,  утилизации  и  уничтожения,  разрабатываемый  и  применяемый  в 

соответствии с законодательством Республики Казахстан о техническом регулировании; 

7)  уполномоченные  органы  в  области  безопасности  пищевой  продукции  (далее  — 

уполномоченные  органы)  —  государственные  органы,  осуществляющие  в  пределах  своей 

компетенции  реализацию  государственной  политики  и  контроль  в  области  безопасности 

пищевой продукции; 

8) путевой лист — документ, выдаваемый перевозчиком водителю автотранспортного 

средства, предназначенный для ведения учета работы автотранспортного средства; 

9)  маркировка  —  текст,  товарные  знаки,  условное  обозначение  и  рисунки,  несущие 

информацию  для  потребителя  и  нанесенные  на  пищевую  продукцию,  документы,  памятки 

(листы-вкладыши),  этикетки,  контрэтикетки,  кольеретки,  ярлыки,  наклейки  (стикеры), 

потребительскую тару (упаковку). 

Проведя исследование, были сделаны следующие выводы: 

1)  совершенствование  системы  и  процессов  бухгалтерского  учета  в  организации 

невозможно без использования программных продуктов,  учитывающих ее специфику, и их 

интеграции с уже используемыми и знакомыми для сотрудников программами; 

2) 

сотрудники 

организации 

должны 

быть 

высококвалифицированными 

пользователями  данных  программных  продуктов,  знать  все  их  возможности  для  наиболее 

рационального использования; 

3)  для  того  чтобы  происходил  процесс  совершенствования  бухгалтерского  учета, 

необходима инициатива руководства организации. 

 

 

UDC 004 

жүктеу/скачать 15,22 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: