«полиметалл» АҚ Қызыл жобасының ЭӘӘБ
жүктеу/скачать 57,11 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қазақстандағы тау-кен жұмыстарын жүргізу құқығы
- Шешімдер мен хабарламалар
- Іздестіру және барлау жұмыстары
- Қазылған пайдалы қазбаларды қайта өңдеу және байыту
- Жерүсті және жерасты сулары
- Атмосфералық ауаны қорғау
- Өсімдік және жануар әлемін қорғаға қатысты заңнама
- Қауіпсіздік техникасы және еңбекті қорғау
- ҚР Салық кодексі (2008ж. желтоқсан, 2013ж. және 2015ж. ақпан айында өзгертулер мен
- Жобаға қатысы бар басқа нормативті-құқықтық актілер
- Тұрғындардың денсаулық жағдайы
- Археологиялық және мәдени мұра
- Жергілікті және облыстық маңыздағы заңнамалық актілер
2 НОРМАТИВТІК-ҚҰҚЫҚТЫҚ БАЗА
Жоба Қазақстан Республикасының заңнамасына, нормативті актілеріне, нұсқаулықтар мен стандарттарға сәйкес жүзеге асырылатын болады. Оларға жақсы өндірістік тәжірибені қамтамасыз ететін және қорлардың пайдаланылуын, қоршаған ортаны ластайтын шығарындыларды, қалдықтардың кәдеге жаратылуын және басқаруын, сонымен қатар топырақ құнарлығын қалпына келтіруді ұтымды реттейтін ережелер жатады. Сонымен бірге, компания басшылығы Жобаны жетекші әлемдік тәжірибеге, халықаралық қаржы институттарының стандарттары мен талаптарына сәйкес жүзеге асыруға бағытталған. ЭӘӘБ осы жобасы тиісті заңнамалық және әкімшілік нормаларды, сонымен қатар нормативті- құқықтық базаның ережелерін нормативті талаптарды сақтауды қамтамасыз ету бойынша міндеттермен бірге, соның ішінде қоршаған ортаны қорғау, сонымен қатар қолдағы бар жобалық рұқсаттардың ағымдық дәрежесі бойынша жалпы деректердің сипаттамасын қамтиды.
Әкімшілік басқару және құқытық негіздер
Қазақстан Республикасында пайдалы қазбалар категориясына байланысты тау-кен қазу өнеркәсібінің қызметір реттеп отыратын үш өкілетті орган бар. Бірінші кезекте, бұл, Қазақстанның Инвестициялар және даму министрлігі (еретеректе 2010 ж. дейін - Энергетика және минералды ресусртар министрлігі және 2010ж. бастап 2014ж дейін - Индустрия және инновациялық технологиялар министрлігі, ол қатты пайдалы қазбалармен жасалынатын келісім-шарттарды реттейді. Екіншісі, бұл, Энергетика министрлігі (ертеректе Мұнай және газ министрлігі (2010-2014жж.) және 2010ж. дейін Энергетика және минералдық ресурстар министрлігі), ол мұнай-газ жобаларын бақылап отырады. Үшінші өкілетті орган облыстық әкімдіктер, олар көпшлікке мәлім пайдалы қазбалармен байланысты жобаларды реттеп отырады.
Инвестиция және даму министрлігі тау-кен қазу саласының қызметін Геология және жер қойнауын пайдалану ведомстволық бағынысты комитет арқылы бақылауды жүзеге асырады, оның өзінің облыстық бөлімшелері бар: КазЖер қойнауы Орталығы (орталық олбыстарда), Батыс КазЖер қойнауы (батыс облыстарда), Солтүстік КАзЖер қойнауы (солтүстік облыстарда), Шығыс Каз Жер қойнауы (шығыс облыстарда) және Оңтүстік Каз Жер қойнауы (оңтүстік облыстарда).
Тауарларда, жұмыстарда, қызметтер мен кадрларда , сонымен қатар қатты пайдалы қазбалар кен орындарында жер қойнауын пайдалану келісім-шарттарда жергілікті қамтылу үлесін қамтамасыз ету мәселесі Инвестиция және даму министрлігімен шешіледі, Жергілікті қамтуды дамыту бойынша Ұлттық агенттіктің көзқарасын есте ұстай отырып (NADLoC).
Қызыл Жобасының ЭӘӘБ, 2 тарау
ZT52-0156/MM1021 Желтоқсан 2015ж. Ақырғы нұсқасы V1.0
Бет. 14
Қзақстанда қоршаған ортаны қорғау мәселесі бойынша мәселелерді Энергетика министрлігі - Эеологиялық реттеу, бақылау және мұнай-газ секторындағы мемлекеттік инспекция басшылық етеді, облыс деңгейінде - «Қазақстан Республикасының экологиялық реттеу, бақылау және мұнай-газ секторындағы мемлекеттік инспекция комитетінің Шығыс Қазақстан облысы бойынша экология департаменті» Республикалық мемлекеттік мекемесі , санитарлық- эпидемиологиялық амандық саласында - ҚР Экономика министрлігінің Тұтынушылардың құқығын қорғау департаменті, өнеркәсіптік қауіпсіздік саласында - ҚР Төтенше жағдайлар бойынша министрлігі. Қазақстанда қоршаған ортаны қорғау саласында бақылау мемлекеттік, ведомстволық, салалық және қоғамдық деңгейлерде жүргізіледі. Экологиялық бақылау өнеркәсіптік қызметтің барлық кезеңдерінде жүзеге асырылады, құрылысты жоспарлау, өндірістік кезеңді іске қосу, кәсіпорынды тоқтату және жабуды қоса алғанда.
Қазақстандағы табиғатты қорғау сипатындағы мәселелер Экологиялық Кодекс ережелерімен реттеледі (2007ж. 2011ж және 2015ж. редакциясында). Экологиялық Кодекс бойынша Жобаның талаптары келесі бөлімде берілген.
Тау-кен қазу секторы Қазақстан Республикасының Инвестиция және даму министрлігімен, «Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану заңына» сәйкес бақыланады (2010ж., №291-IV). Мұнан басқа, жер қойнауының кейбір аспектілерін реттейтін ҚР үкіметінің көптеген қаулылары бар.
келісім-шарт беру жолымен реттеледі (1999ж. тамыз айына дейін бастапқыда лицензия берілген, ал содан кейін келісім-шарт жасалған), олар конкурстық негізде, немесе қазақстандық компаниялармен белгіленген немесе өнеркәсіптік ашылулар жасайтын және оларды кейінгі мемлекеттік сараптама өту арқылы бағаланатын геологиялық зерттеу құқығының иегерлерімен тікелей келіссөздер жүргізу арқылы жасалады.
Тау-кен заңнамасы пайдалы қаздбалардың түрлеріне қарай жіктелуі мүмкін, қаттай пайдалы қазба болсын (алтын, күміс, көмір), мұнай және газ немесе көпшілікке таратылған пайдалы қазба болса да (құм, топырақ, және т.б.).
Қазақстанның заңнамасында ағылшынның «mining» сөзіне сәйкес келетін бекітілген заңды түсінік жоқ, кен орындарының өнеркәсіптік пайдалануын және пайдалы қазбалар қазуды сипаттау үшін ағылшын тілінде «production» немесе «extraction» деп аударуға болатын терминдер пайдаланылады. Тау-кен жұмыстарын жүргізу үшін келесілер қажет: (а) геологиялық барлау және қазу жұмыстарын үшін жер қйнауын пайдалану келісім-шарттары; (б) тау-кен телісмін алу; (в) сараптаманың оң қорытындысы бар жұмыс жобасы; (г) геологиялық барлау және қазу жұмыстарына лицензиялар алу.
Қызыл Жобасының ЭӘӘБ, 2 тарау
ZT52-0156/MM1021 Желтоқсан 2015ж. Ақырғы нұсқасы V1.0
Бет. 15
2.2 Экологиялық кодекс
Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексі (2007ж. қаңтар, 17.11.2015ж. жағдай бойынша өзгертулер мен толықтырулар енгізілген), ол Қазақстандағы қоршаған ортаны қорғау бойынша негізгі заң болып табылады, бірнеше екінші кезектегі экологиялық заңдарды қоршаған ортаны қорғау және табиғат ресурстарын тиімді пайдалану саласындағы халықаралық стандарттармен тығызырақ байланысқан бір ұлттық заңмен алмастыру, келісу және біріктіру мақсатында 2011 ж. өзгертілген және толықтырылған. Кодексте бірнеше қызмет түрлері үшін көптеген экологиялық талаптар қамтылған және жоғары деңгейдегі ашықтық және қоғамдық бақылауды қамтамасыз етуге бағытталған. Кодекске енгізілген кейінгі өзгертулер 2014 жылдың желтоқсан айында енгізілген.
Экологиялық кодекс келесілерді белгілейді:
Экологиялық заңнаманың жалпы қағидалары, айта кетсек: «тұрақты» даму, қоршаған ортаға жауапкершілікпен қатынасу және экологиялық ақпаратқа еркін рұқсат;
жанама әсер етуі мүмкін белгілі бір қызмет түрлері үшін қоршаған ортаға әсерін бағалауды міндетті түрде орындау рәсімдері;
квота сатудың жалпы қағидалары
Кодекстің негізінде айыппұлдар жүйесі жатыр, жоба үшін қоршаған ортаны ластаудың максималды рұқсат етілген дәрежесінен асқан жағдайда. Жүйенің жұмыс істету үшін Кодекс шығарындылардың әртүрлі түрлеріне және қатты тұрмыстық қалдықтарды орналастыруға рұқсат алу рәсімдерін белгілейді. Кодекс егжей-тегжейлі нормативті құжат болып табылады, және ол кеңейтілген құқықтық базаны қамтамасыз еткенімен, заңдар жиі олардағы мағынасына тікелей қарама-қарсы мағынада талқыланады.
Кодекспен пайдалы қазбалар кен орындарын пайдалану кезінде компаниялар төмендегілерге міндетті:
Бөлінген жер учаскелерін келешекте пайдалануға жарамды күйінде сақтау;
жою, сақтау және қайтадан пайдалану;
Жобаны аяқтағаннан кейін бұзылған жерлердің құнарлығын қалпына келтіру.
Егер жер телімін өнеркәсіптік қалдықтарды орналастыруға, көмуге және сақтауға пайдалану жоспарланған жағдайда, телім келесі талаптарға жауап берулері тиіс:
Қызыл Жобасының ЭӘӘБ, 2 тарау
ZT52-0156/MM1021 Желтоқсан 2015ж. Ақырғы нұсқасы V1.0
Бет. 16
Егер маңында елді мекен орналасқан жағдайда, жерасты суларының ағысы бойынша төмен орналасу;
Су өткізбейтін негізінің болуы, қоршаулы, өсімдіктер өсірілген болуы және қатты жабындысы бар кіреберіс жолының болуы;
Жер беті және жер асты суларының ағысы ашық су объектілеріне түспеуі тиіс
Кодексің жер қойнакын пайджалану мәселелері бойынша кейбір талаптары келесілерді қамтиды:
Топырақ астының ластануына жол бермеу, әсіресе жерасты мұнай-газ өнімдерін және басқа субстанциялар мен материалдарды сақтау кезінде;
Қалдықтарды сақтау учаскелерінде экологиялық және санитарлық талаптардың сақталуын қамтамасыз ету;
Стандартпен белгіленген көрсеткіштерге дейін тазартудан өтпеген ағын сулардың бедерге шығарылуына тыйым салу; өнеркәсіптік ағын суларды шығару Су Кодексіне (2003ж.) сәйкес жүзеге асырылуы тиіс;
суларындағы ластаушы заттардың максималды рұқсат етілген концентрациясы бойынша нормаларға сәйкес келуі;
жасау арқылы жүргізу.
Суға қатысты Кодекстің ерекше талаптары келесілерді қамтиды:
Ағын суларды ашық су объектілеріне және бедерге шығаруға тыйым салынған, егер компанияның осыған тиісті рұқсаты болмаған жағдайда;
аспауы тиіс, сонымен қатар ағын сулар рұқсат берілмеген ластаушы заттарды қамтымауы тиіс.
Эеологиялық КОдекстің талаптарына сәйкес, жоба алды және жобалық жұмыстардың кезеңдерінде жергілікті стандарттар бойынша қоршаған ортаға әсерін бағалау (ҚОӘБ) орындалуы тиіс. Жеке алғанда, ҚОӘБ орындау жаңа инфрақұрылым салуға немесе қолдағы барын қайта құрастыруға, сонымен қатар пайда қазбаларды барлаған кезде және өндіру кезінде талап етіледі. Қызыл Жобасы үшін 2012 ж. орындалған ҚОӘБ талап етілді. Кодекстік талаптарына сәйкес, жоба үшін жер ресурстарын, қалдықтар мен өнеркәсіптік шығарындыларды басқаруға қатысты арнайы рәсімдер мен жоспарлар дайындау қажет. Бұл туралы толығырақ төменде айтылып өтіледі.
Қызыл Жобасының ЭӘӘБ, 2 тарау
ZT52-0156/MM1021 Желтоқсан 2015ж. Ақырғы нұсқасы V1.0
Бет. 17
Тиісті лицензияның болуын талап ететін өндірістік қызметтердің түрлері ҚР «Рұқсаттар мен хабарламалар туралы» № 202-V Заңында аталып өткен (2014 ж. мамыры, 2015 жылдың қаңтарында өзгерістер енгізілген). Акт лицензия және рұқсатты беруге қатысты ережелерді, сонымен қатар лицензияның жарамдылық мерзімін қамтиды.
Қазақстандық заңнамада «reconnaissance» деген түсінік жоқ, оның орнына «геологиялық- барлау жұмыстары» деген термин пайдаланылады. Бұл термин өнеркәсіптік қызығушылықты білдіретін кен орнындағы ісдестіру және бағалау жұмыстар үрдісін қамтиды. Геологиялық- барлау жұмыстарын орындау үшін заңды немесе жеке тұлға жер қойнауын пайдалану құқығын алуы тиіс. Мұнан басқа, мүдделі тараптар кейбір лицензияларды сұратуы мүмкін, мысалы, бұрғылау жұмыстарын орындауға, жарылғыш заттарды пайдалану, құрылыс жұмыстары немесе химикаттар және басқа реагенттерді пайдалануға берілетін лицензия.
Жер қойнауын пайдаланушылар (жер қойнауын пайдалану заңының талаптары бойынша) мемлкеттік экологиялық және санитарлық сараптама өту үшін жобалау алды және жобалау құжаттамаларын ұсынуға міндетті. Құжаттама жоспарланған қызметтің қоршаған ортаға әсерін бағалауды қамтуы тиіс және қоршаған ортаны қорғау бойынша бөлімді қамтуы тиіс 1 . Қазылған пайдалы қазбаларды қайта өңдеу және байыту
Жер қойнауын пайдалану туралы заң минералды шикізатты байыту және қайта өңдеу түсініктерін айырады. Минералды шикізатты қайта өңдеу жер қойнакуын пайдалану құқығын алуды талап етеді, бірақ кен орнын барлау және пайдалануға лицензия талап етпейді.
ҚР қоршаған ортаны қорғау, ҚТ және ЕҚ саласында заңнамалық талаптары мен нормалары.
Табиғатты қорғау заңнамасы бар экологиялық проблемаларды шешуге және жаңа проблемалардың алдын алуға арналған нормативті және экономикалық іс-шараларды қамтамасыз ету механизмін ұсынады. Қазақстанда қоршаған ортаны қорғауға және табиғатты қорғауға қатысты көптеген заңдар бар, алайда қоршаған ортаны қорғауды өнеркәсіптік басқару саласында арнайы заңды шаралардың жоқтығы байқалады.
Жобаға қатысы бар, Қазақстан Ресапубликасының заңнамасымен басқарылатын басқа да актілер мен үрдістер келесіні қамтиды:
1 Article 8.1 in http://www.iclg.co.uk/practice-areas/mining-law/mining-law-2015/kazakhstan
Қызыл Жобасының ЭӘӘБ, 2 тарау
ZT52-0156/MM1021 Желтоқсан 2015ж. Ақырғы нұсқасы V1.0
Бет. 18
Қоршаған ортаға ластаушы заттардың жылдық максималды рұқсат етілген шығарындыларына арналған нормативтер жобасының Қазақстандық мемлекеттік экологиялық сараптамасы.
Рельефке және су объектілеріне әлеуетті ластаушы заттардың жылдық максималды рұқсат етілген лақтырындыларына арналған нормативтер жобасының Қазақстандық мемлекеттік экологиялық сараптамасы.
Қалдықтардың түзілуі және оларды орналастыруға берілетін шектеулер нормативтері жобаларының мемлекетті сараптамадан өткендері. Қалдықтар Қазақстанның қоршаған ортаны қорғау министрінің №169 (31 мамыр 2007ж.) бұйрығымен бекітілген қалдықтар сыныптауышына және Қазақстанның қоршаған ортаны қорғау министрінің №162-п (23 мамыр 2006ж.) бұйрығымен бекітілген қалдықтар паспортының нысанын толтыру бойынша әдістемелік нұсқауға сәйкес, сонымен қатар Қазақстанның қоршаған ортаны қорғау министрінің №128 (30 сәуір 2007ж.) бұйрығымен бекітілген қауіпті қалдықтар паспортның нысанына сәйкес жіктелуі тиіс. Қазақстандық заңнамаға сәйкес қалдықтарды 5 (бес) қауіптіләк класына бөлуге болады: I – өте қауіпті қалдықтар (компоненттерінің жалпы индексі 10000 немес одан артық); II – қауіптілігі жоғары қалдықтар (1000-10000); III – орташа қауіпті қалдықтар (100-1000); IV – қауіптілігі төмен қалдықтар (10-100); V – қауіпсіз қалдықтар (10-нан аз).
жылдың 4 тамызындағы №217 бұйрығымен бекітілген «Өндірістік мониторингті ұйымдастыру және жүргізудің типтік ережелерінің» талаптарына, «Қоршаған орта компоненттерінің өндіріс және тұтынушылық қалдықтарының токсиндік заттарымен ластану деңгейін анықтау бойынша әдістемелік нұсқауларға» (ЖНҚ 03.3.0.4.01-96), «Өндірістік қалдықтар жинақтаушылардың ластану деңгейлерін анықтау бойынша әдістемелік нұсқауларға» (ЖНҚ 03.3.04.01-95) сәйкес жүзеге асырылуы тиіс. Талдауға арналған сынамаларды іріктеу, сақтау, тасымалдау және дайындау бекітілген стандарттарға сәйкес жүзеге асырылуы тиіс.
Жоғарыда аталып өткендерден басқа, Жоба ұлттық көзқарас тарапынан мойындалған жұмыстардың жетекші әдістері бойынша нұсқауды қамтитын келесі мемлекеттік стандарттарға сәйкес жүзеге асырылатын болады:
МЕМСТ 17.4.4.02 - 84 «Табиғатты қорғау. Топырақтар. Сынамаларды химиялық, бактериологиялық, гельминтологиялық талдау үшін іріктеу және дайындау әдістері»;
МЕМСТ 17.4.2.01 - 81 «Табиғатты қорғау. Топырақтар. Санитарлық жағдай көрсеткішінің номенклатурасы»;
жалпы талаптар»; Қызыл Жобасының ЭӘӘБ, 2 тарау
ZT52-0156/MM1021 Желтоқсан 2015ж. Ақырғы нұсқасы V1.0
Бет. 19
МемСТ 17.4.3.06 – 86 «Табиғатты қорғау. Топырақтар. Топырақтардың оларға химиялық ластаушы заттардың әсері бойынша топырақтардың жіктеліміне қойылатын жалпы талаптар».
МемСТ 17.2.4.02 – 81 «Табиғатты қорғау. Атмосфера. Ластағыш заттарды анықтау әдістеріне қойылатын жалпы талаптар»;
жинағы», Гидрометеобаспа, 1987ж.;
МемСТ 17.2.3.01 – 77 «Елді мекендердің ауа сапасын бақылау ережелері».
МемСТ 17.1.3.07 – 82 «Табиғатты қорғау. Гидросфера. Су қоймалары мен ағын сулардың сапасын бақылау қағидасы»;
бастапқы өңдеуге және сақтауға арналған аспаптар мен құрылғылар. Жалпы техникалық шарттар»;
мұзының және атмосфералық жауын-шашынның сынамаларын алуға қойылатын жалпы талаптар»;
шөгінділерінің сынамаларын ластанушылыққа талдау үшін алуға қойылатын жалпы талаптар».
Су объектілерінің ластануы Экологиялық Кодекспен және Су Кодексімен (шілде 2003ж., 481-II, өзгертулер 2014ж желтоқсанында және 2015ж. желтоқсанында енгізілген) реттеледі. Осы Кодекс су нысандарының экологиялық тұрақтылығының тепе-теңдігін бұзуды болдырмауға мақсатталған, бұл тұрғындардың денсаулығына әсерін тигізуі мүмкін және кәсіпшілік балық пен жабайы табиғаттың басқа да ресурстарын қысқартуы мүмкін.
Су пайдалануға қатысты ұлттық заңнама суды ластауды болдырмау қағидасына негізделген. Табиғатты пайдаланушылар су ресурстарын ластауды төмендетуге бағытталған шараларды орындауға міндетті, олар қоршаған ортаға шығарудың алдында өнеркәсіптік науаларды міндетті түрде тазартуды қамтиды. Су ресурстарын ластауға рұқсат табиғи рұқсаттамалардың кешені режимінде беріледі.
Қызыл Жобасының ЭӘӘБ, 2 тарау
ZT52-0156/MM1021 Желтоқсан 2015ж. Ақырғы нұсқасы V1.0
Бет. 20
Су кодексінің талаптарына сәйкес Жоба басшылығы міндетті:
Суды пайдалануға белгіленген шектеулерді сақтауға;
Су ресурстарын ластанудан сақтау шараларын орындау;
Белгіленгеннен асатын зиянды заттар шоғырлануы бар өнеркәсіптік пайдаланылған су лақтырндыларына жол бермеу;
қажетті экологиялық рұқсаттар алу;
Су объектілерін зиянды және қауіпті химиялық және токсинді заттардан және олардың құрамдаушыларынан қорғау, сонымен қатар қатты немесе ерімейтін заттардан немесе басқа қалдақтардан қорғау.
Өнеркәсіптік пайдаланылған судың жиналған жерлерінде ластаушы заттардың деңгейін рұқсат етілген мәнге дейін төмендету үшін және ластаушы заттарды белсенді емес күйге келтіру үшін тиісті шаралар қолдану қажет. Лақтыру орындарын пайдаланудан шығарғаннан кейін, коллектор ретінде пайдаланылған аумақтар қайта құнарландырылуы тиіс.
Қалдықтарды басқаруға қойылатын нормативті талаптар Экологиялық Кодексте қамтылған. Әртүрлі нормативті талаптарға сәйкес қалдықтар үш санатқа бөлінеді:
Қауіпті қалдықтар - қоршаған ортаға және/немесе адам денсаулығына қауіп тудыратын радиоактивті, улы немесетоксинді матеиалдарды немесе заттарды қамитын қалдықтар;
Қауіптілігі жоқ қалдықтар - қауіптілерге және инертті қалдықтарға жатпайтын қалдықтар қауіпсіз деп саналады;
және/немесе адам денсаулығына жағымсз әсерін тигізбейтін қалдықтар.
Қауіпті қалдықтарды пайдалану қатаң түрде реттеледі. Қауіпті емес және инертті қалдықтарды пайдалануға ешқандай арнайы рұқсаттар немесе лицензиялар талап етілмейді. Осыған қарамастан, қалдықтарды кәдеге жарату ережелері барлық қалдық түрлеріне бірдей қолданылады, қауіпсіз емес және инерттілерді қоса алғанда.
2011 жылдң қазан айында Қазақстан Парламенті экологияның мүддесін қорғайтын қосымша заңды күшіне енгізді, оған сәйкес тау-кен өндірісінің қалдықтарын қайта өңдеу құны артуы тиіс болатын. Тау-кен өндірісінің қалдықтарын пайдалануға қатысты қойлатын нормативті талаптарда айыппұлдар туралы ережелер бұрыннан бар еді, алайда жаңа заңнама тау-кен өндіру компаниялары үшін қалдықтарды кәдеге жарату бойынша онжылдық бағдарламаны Қызыл Жобасының ЭӘӘБ, 2 тарау
ZT52-0156/MM1021 Желтоқсан 2015ж. Ақырғы нұсқасы V1.0
Бет. 21
дайындау талабын енгізіп отыр. Егер бағдарлама сақталмаған жағдайда, Министрлік қалдықтарды орналастыру рұқсаты қайта қайтарып ала алады.
Жобалық талаптар
Жобада қауіпті қалдықтарды қоса алғанда, әртүрлі қалдықтардың легі генерацияланатын болады, олар Экологиялық кодекске сәйкес жіктелуі және басқарылуы тиіс. Қауіпті қалдықтар үшін Компания «қалдықтар паспортын» дайындап және ұстанып отыруы тиіс, оларда келесі деректер қамтылады:
• қалдықтардың түрлерінің сипаттамасы, қамтылуы, мөлшері және олардың кәдеге жарату және тасымалдау жөніндегі талаптар; • паспорт Минситрліктің жергілікті департаменттерінде тіркелуі тиіс.
Паспорт Компаниямен, Жоба қалдықтарын басқарудың кешенді қатынасының шеңберінде дайындалатын болады. Бұл жетекші халықаралық өнеркәсіптік тәжірибе болып табылады.
Жер ресурстары
Жерді пайдалану және жер ресурстарын қорғау келесі заңнамалық актілермен реттелетін болады:
Экологиялық кодекс;
қараша айында енгізілген өзгертулерімен);
ҚР Үкіметінің 2003жылдың 29 қыркүйегінде бекітілген жерді қорғауды басқаруды жүзеге асыру ережесі (жер қойнауы бөлімін қара).
Жер кодексіне сәйкем барлық жер ҚР жеке меншігі болып табылады, егер тек олар жеке тұлғаларға жалгерлік шарты бойынша пайдалануға берілмеген жағдайда. Заң сонымен қатар топырақтағы зиянды заттардың шектелген зиянсыз концентрациясын белгілеу бойынша ережелерді қамтиды. Рұқсат етілген ластаушы заттардың шектері қоршаған ортаға эмиссия рұқсаттарында белгіленеді. Осы шектерді сақтау ретті негізде жүргізілетін Министрлікпен және басқа мемлекеттік органдармен жүргізілетін тексерулердің көмегімен бақыланып отырады.
ҚР «Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы» 242- II Заңы (16 шілде 2001 жыл, 2014 жылдың желтоқсаны мен 03.12.2015ж. түзетулермен) құрылыс нәтижесінде, күрделі жөндеу және бизнес-объектілерді қайта құру кезінде пайда болған қарым-қатынастарды, сонымен қатар жобалау құжаттарын бекіту үшін және мемлекеттік құрылыс қадағалайын орындауға қажетті рәсімдерді реттейді. Бұл заң жобалық Қызыл Жобасының ЭӘӘБ, 2 тарау
ZT52-0156/MM1021 Желтоқсан 2015ж. Ақырғы нұсқасы V1.0
Бет. 22
құжаттама және инженерлік зерттеулердің, олардың техникалық талаптарға қаншалықты қанағтаннатындығын бағалау үшін мемлекеттік сараптамамен қарастырылатыны туралы айтып өтеді. Осы талаптар басқалардың ішінде, санитарлық-гигиеналық шарттарға, қоршаған ортаның жағдайына, мәдени нысандарды, өрт және радиациялық-ядролық қауіпсіздікті қорғауға, сонымен қатар ҚТ және ЕҚ ережелерін сақтауға жатады.
Жерді пайдалану үшін Компания жер қойнауын пайдалану құқығын алуға өтінім беруге міндетті, және, «Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану» туралы заңына сәйкес Жер Кодексі келесіні талап етеді: Компания жерлерді жұмыс аяқталғаннан кейін құнарландыруға тиіс, сонымен қатар құнарлық топырақ жамылғысын сақтау және қайтадан пайдалану да талап болып табылады. Осы талаптарды жоба үшін дайындалған кен орындарфн жабу жоспарының көмегімен орындауға болады.
Жер Кодексінің талаптарына сәйкес, Компания құрылыс барысында жерді қорғау және жаңаларын және басқа объектілерді пайдалануға беру үшін шаралар дайындау және енгізуі тиіс (жаңа өңдеу фабрикасы және қалдықтарды сақтау орыны сияқты), олар жер учаскелерінің жағдайларына жағымсыз әсер ету әлеуетіне ие.
Ауаның ластануы Экологиялық кодекспен реттеледі. Ауаны ластауға рұқсаттар кешенді рұқсат берулер режимінде беріледі. Ауаға ластаушы заттарды шығару үшін шектеулер Министрлікпен және әкімшіліктермен берілетін қоршаған ортаға эмиссиясына рұқсаттарымен анықталады. Атмосфералық ауаға ластаушы заттардың шығарылуы рұқсатсыз тыйым салынған және әкімшілік өндіріп алуларға алып келуі мүмкін.
Климатьтың өзгеру мәселесі бойынша үкіметт саясатының негізгі қағидалары Экологиялық кодексте және негізгі қағидаларда баяндалған, мысалы, Квоталарды сату бойынша ережелер және 2008 жылғы қоршаған ортаға эмиссияны қысқартуға міндеттемелер және 2008 жылға атмосфераға жылыжайлық газдардың шығарылуын шектеу, тоқтату және қысқарту ережелері. Жылыжайлық газдардың шығарындысын қысқарту бойынша мақсатты болжалдық көрсеткіштерін толғымыен алғанда немесе ғимарат эмиссиясына белгіленген емес. «Энергияны сақтау және энергия тиімділігін арттыру туралы» заң (1997ж. 17.11.2015 ж. жағдайы бойынша өзгертулер мен толықтыруларымен) энергия тиімділігн арттырудың, соның ішінде жаңа ғимараттарды соғуға және қолдағы барын қайта құрудың жалпы қағидаларын қамтиды.
Жобалық талаптар
Жобаға келесі талаптар қойылады: Қызыл Жобасының ЭӘӘБ, 2 тарау
ZT52-0156/MM1021 Желтоқсан 2015ж. Ақырғы нұсқасы V1.0
Бет. 23
Жобаның эмиссиясын бағалау және олардың төмендетуі үшін шаралар қолдану;
сақтау;
Алфынған экологиялық рұқсаттардың талаптарын сақтау;
Қоршаған ортаны және жұмысшыларды зиянды шығарындылардан қорғау.
Қазақстан Республикасының «Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы» Заңы (2006 жылдың шілдесі, 2014 ж. жағдай бойынша өзгертулер мен толықтырулар енгізілген)
Осы нормативті құқытық акті ереше қорғалатын табиғат аумақтарымен байланысты мәселелерді реттейді (ЕҚТА) - соның ішінде, ерекше қорғалатын табиғат аумақтарының түрлері мен санаттарын анықтау саласында, олардың құқықтық мәртебесін, мемлекеттік билік органдарының өкілеттілігін, сонымен қатар ЕҚТА ұйымдастыру, қорғау және пайдалану тәртібі. Заң, сонымен қатар азаматтар мен қоғамдық бірлестіктердің ЕҚТА саласындағы құқытарын растайды және осындау аумақтардың түгендеуіне және кадастрына қойылатын жалпы талаптарды анықтайды. Ерекше назар ерекше экологиялық, ғылыми, тарихи-мәдени, немесе рекреациялық құндылықты білдіретін аумақтарға бөлінген.
Осы заң жануарлар әлемінің сақталуын және оның биоәртүрлілігін қамтамасыз ету мақсатында жануарлар әлемінің қорғанысын, ұлғайта өсірілуін және пайдаланылуын реттейді.
Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 8 шілдедегі N 477-ІІ Орман кодексі (29.10.2015 ж. жағдай бойынша өзгертулер мен толықтырулар енгізілген) Осы Заң өсімдік әлемін (флора) қорғау, ұлғайта өсіру және пайдалану саласындағы қоғамдық қарым-қатынасты реттейді және өсімдік әлемінің және оның биологиялық әртүрлілігінің, флора объектілерін экологиялық, экономикалық және эстетикалық мұқтаждықтарды қазіргі заманғы және келешек ұрпақ үшін сақталу шарттарын қамтамасыз етуге бағытталған.
Жануарлар әлеміне және тіршілік ортасына әлеуетті әсер ететін кез-келген жұмыстар келесі талаптарға сәйкес орындалуы тиіс:
биологиялық әртүрлілікті және фаунаның олардың табиғи тіршілік ортасындағы денсаулығын сақтау;
фаунаның тіршілік ортасын, көбеюге арналған маңызды аумақтарды, көшіп-қону жолдарын және фаунаның жоғары шоғырлану аумақтарын сақтап қалу Қызыл Жобасының ЭӘӘБ, 2 тарау
ZT52-0156/MM1021 Желтоқсан 2015ж. Ақырғы нұсқасы V1.0
Бет. 24
жануарлар әлемін қорғау бойынша қағидалар мен нормаларды белгілеу және сақтау.
ҚР тау-кен қазу өнеркәсібінде ҚТ және ЕҚ аспектілерін тікелей немесе жанама реттейтін құқықтық актілердің қатары бар. Қағидалар әрбір тау-кен өндіру компаниясы ҚТ және ЕҚ жауапты ретінде тағайындалған тұлғасы болуы тиіс екендігін қарастырады. Қауіпті жұмыстарды орындауға тікелей жұмылдырылған барлық жұмысшылар жүйелі түрде әртүрлі аттестациялардан өтп тұрулары тиіс. Өнеркәсіптік қауіпсіздік министрінің бұйрықтарымен бекітілген негізгі құқықтық актілер болып табылатындар:
2008ж. желтоқсанындағы № 219 бұйрықпен бекітілген өнеркәсіптік қауіпсіздіктің жалпы талаптары (1 және 2 бөлім).
2008ж. желтоқсанындағы № 219 бұйрықпен бекітілген пайдалы қазбалар кен орнын ашық әдіспен өңдеу кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздікке қойылатын талаптар.
әдісімен өңдеу кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздікке қойылатын талаптар.
2007ж. шілдесіндегі № 141 бұйрықпен бекітілген, жару жұмыстары кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптары.
жалпысалалық талаптары (3–бөлім).
2008ж. қазанындағы № 189 бұйрықпен бекітілген, пайдалы қазбаларды ұсақтау, сұрыптау, байыту және кендерді және концентраттарды бөлшектеу.
Мұнан басқа, Жер қойнауы туралы Заңның 115 бабы («Тұрғындар мен қызметшілер үшін жер қойнауын пайдалану шарттарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету») техникалық қауіпсіздік және еңбекті қорғауға қатысты иегерлерге, жұмыс берушілерге, жетекшілер мен қызметшілерге арналған негізгі талаптарды белгілейді. Мысалы, осындай талаптарға жұмыстарды тез арада тоқтату немесе оларға тыйым салу, егер олар адам өміріне және денсаулығына қауіпті болып табылған жағдайда; жұмысқа тек арнайы біліктілігі бар адамдарды ғана рұқсат ету қажет; арнайы жұмыс киімін беру; жеке және ұжымдық қорғау құралдарына рұқсатты қамтамасыз ету; қауіпсіздік талаптары және санитарлық-гигиеналық талаптарға жауап беретін жабдықтарды және материалдарды пайдалану; атмосфераны оттегінің және зиянды газдар мен шаңның болуына тұрақты түрде мониторинг жасау 2 . Қазақстандағы ҚТ және ЕҚ рәсімдері 15.05.2007ж. № 251-III ҚР Еңбек кодексімен реттеледі (2015ж. жағдайы бойынша өзгертулер мен толықтырулар енгізілген). Еңбек кодексіне сәйкес еңбек қатынастары еңбек шарттарымен және, егер қолдануға болған жағдайда, ұжымдық еңбек шарттарымен реттеледі. Еңбек шарттары жазбаша түрде жасалуы тиіс және Еңбек кодексімен қарастырылған синималды стандарттарға сәйкес келуі тиіс.
2 10.1 бап, http://www.iclg.co.uk/practice-areas/mining-law/mining-law-2015/kazakhstan
Қызыл Жобасының ЭӘӘБ, 2 тарау
ZT52-0156/MM1021 Желтоқсан 2015ж. Ақырғы нұсқасы V1.0
Бет. 25
ҚР «Азаматтық қорғаныс туралы» 188-V Заңы (сәйуір 2014 жыл, 2015ж. қаңтар айындағы жағдайы бойынша өзгертулер мен толықтырулар енгізілген) табиғи және антропогенді төтенше жағдайлардағы азаматтық қорғаныс рәсімдерін орындау үрдісін, соның ішінде медициналық және психологиялық көмек, өнеркәсіптік және өрт қорғанысын көрсету үрдісін реттейді.
Компания өз қызметкерлерінің алдында бірқатар міндеттемелерді орындаулары тиіс, соның ішінде нормативті талаптарға жауап беретін жұмыс орындарын қамтамасыз ету. Мұнан басқа, жұмыс беруші жұмысшыны өзінің еңбек міндттерін орындау барысында денсаулығына нұқсан келтірілген жағдайға азаматтық жауапкершілігін сақтандыруға міндетті.
толықтырулар енгізілген) 3
ҚР Салық кодексі салықтарды және басқа да бюджетке міндетті төлемдердің төленуі рәсімі үшін, сонымен қатар салық міндеттемелерін орындаумен байланысты мемлекет пен салық төлеушінің («салық агентінің») арасындағы қатынастың негізін белгілейді, енгізеді және қамтамасыз етеді. Кодекстің негізні қағидалары келесімен анықталады:
• Оның заңнамасы, кодекстің өзінің құжатында, сонымен қатар кодексте көрсетілгендей қабылданған нормативті құқықтық актілерде қарастырылғандай ҚР Конститутциясына негізделу тиіс. • Агенттердің ешқайсысыны Кодексте көрсетілмеген салықтар және басқа да міндетті төлемдерді төлеу міндеттемесімен ауыртпалық түсірілмеуі тиіс. • Салықтар және басқа да бюджетке төленетін міндетті төлемдер осы Кодекспен белгіленген рәсімге және шарттарда белгіленеді, енгізеді, өзгертіледі және бас тартылады. • Кордекстің ережелері мен ҚР басқа да заңнамалық актілерінде қарама-қайшылық туындаған жағдайда, салық алу мақсаттаында Кодекстің ережелері қолданылады. • Егер ҚР ратификацияланған халықаралық шарттармен Кодексте қамтылғандардан өзге ережелер белгіленген жағдайда,онда көрсетілген шарттардың ережелері қолданылады.
Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заң (2001 ж., шілде)
ҚР Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңымен пайдалануға енгізу үшін міндетті жоба және техникалық қадағалау тек қана мемлекеттік қабылдау комисссиясының келісімін талап ететін объектілер үшін қажет екендігін қарастырады. Дегенмен, қазірге уақытта
3 http://www.salyk.gov.kz/eng/nk/documents/taxcode022013.pdf Қызыл Жобасының ЭӘӘБ, 2 тарау
ZT52-0156/MM1021 Желтоқсан 2015ж. Ақырғы нұсқасы V1.0
Бет. 26
жобалау және техникалық қадағалау қабылдау комиссиясымен (мемлекеттік емес) қабылданатын объектлер үшін де талап етіледі. Қазіргі уақытта, осы Заңға сәйкес, құрылыс- монтаждау жұмыстарын орындау үшін, құрылыс жүргізушіден тиісті рұқсатты алудың орнынан тек сәулет-құрылысты қадағалау билігін жұмыстың басталуына дейін хабарлау ғана талап етіледі (ең кем дегенде басталу уақытына дейін 10 жұмыс күні бұрын). Мемлекеттік сәулет- құрылыс инспециясының өкілдері, заңға сәйкестігін және хабарламада көрсетілген ақпаратты тексеру үшін учаскеге хабарламаны алған сәттен бастап бес жұмыс күнінің ішінде барып көруге құқы бар.
Осы заңға 2012 жылы түзетулер енгізілді, онд лицензиялауды алып тастау және бірқатар өнеркәсіптік және сәулет қызметі үшін рұқсаттардың қысқартылуы қамтылды 4 . ҚР Кеден кодексі
«ҚР Кеден ісі туралы» Кодекс (2010ж., № 196-IV), және Кеден Одағының Кеден кодексі (Кеден Одағының Кеден кодексіне қосымша (2009 ж., қараша, №17) ҚР кеден қызметінің құқытық, экономикалық және ұйымдастырушылық қағидаларын белгілейді және ҚР егемендігін және экономикалық қауіпсіздігін қорғауға, қазақстандық экономиканы әлемдік экономикалық жүйелер шеңберінде бекітуге және сыртқы экономикалық қызметті ырықтандыруға бағытталған.
2013 жылдың мамыр айында ресми республикалық газеттерде ҚР Үкіметінің екі қаулысы жарияланған болатын (№№ 133 және 134):
• Жер қойнауын пайдалану бойынша операцияларды жүргізу барысында тауарларды, жұмыстарды және қызметтерді «Жер қойнауын пайдалану бойынша операцияларды жүргізу кезінде пайдаланылатын тауарлар, жұмыстар және қызметтердің, және олардың өндірушілерінің тіркелімі» (Ереже 133). • Жер қойнауын пайдалану бойынша операцияларды жүргізу барысындағы тауарларды, жұмыстарды және қызметтерді (ТЖҚ) сатып алу ережелері (134-ереже). Осы ережелерге сәйкес, жер қойнауын пайдаланушы жер қойнауын пайдалану және олардың пайдаланушылары бойынша операцияларды жасау барысында пайдаланылатын Тауарлар, жұмыстар мен қызметтер тіркеуішімен синхрондалған жүйені пайдалана отырып тауарларды, жұмыстар мен қызметтерді сатып алуды жүзеге асыруы тиіс (new.reestr.nadloc.kz). Алайда, Қазақстанда қазіргі уақытта Тіркеліммен синхрондалған жүйелер жоқ болғандықтан, ал онымен пайдалану міндеттемесі жер қойнауын пайдаланушыларда сақталып қалғандықтан 133-ші Ереже пайдалануға жатады 5 .
4 http://www.hg.org/article.asp?id=28429 5 http://www.gratanet.com/up_files/article%20on%20new%20procurement%20rules_eng%20%282%29_2.pdf Қызыл Жобасының ЭӘӘБ, 2 тарау
ZT52-0156/MM1021 Желтоқсан 2015ж. Ақырғы нұсқасы V1.0
Бет. 27
Қоғамның қатысуы
ҚР құқықтық нормаларына сәйкес, ақпаратты жария ету және тарату, сонымен қатар қоғамдық кеңестер жобаның даму үрдісінің бір бөлігі болып табылады, әсіресе егер жоба қоршаған ортаға әлеуетті әсерін тигізген жағдайда.
Келесі заңнамалық актілер Қазақстандағы шешім қабылдауға қоғамдық қатысатындар қатарына жатады:
1. ҚР 09.01.2007ж. № 212-III Экологиялық кодексі (17.07.2009ж. редакциясында);
2. ҚР Қоршаған ортаны қорғау министрінің 28.06.2007ж. №204-п бұйрығымен бекітілген жоспарлау алдындағы, жоспарлау, жобалау алдындағы және жобалау құжаттамасын әзірлеу кезінде көзделіп, отырған шаруашылық және өзге де қызметтің қоршаған ортаға әсерін бағалау жүргізу бойынша нұсқаулығы;
3. ҚР Қоршаған ортаны қорғау министрінің 07.05.2007 ж. №135 мамырдағы бұйрығымен бекітілген Қоғамдық тыңдауларды жүргізудің ережелері;
4. ҚР Қоршаған ортаны қорғау министрінің 25.07.2007ж. № 238-п бұйрығымен бекітілген Қоршаған ортаға әсерді бағалау рәсіміне және көзделген шаруашылық және басқа да қызмет бойынша шешімдер қабылдау процесіне жататын экологиялық ақпаратқа қол жеткізу ережесі;
5. Табиғи монополия субъектілерінің реттелетін қызметтеріне (тауарларына, жұмыстарына) арналған тарифтерді (бағаларды, алымдар мөлшерлемелерін) немесе олардың шекті деңгейлерін бекітуге арналған өтінімдерін қарастыру кезінде жария тыңдауларды өткізу туралы ережелер. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 21.04.2003ж. № 376 қаулысымен бекітілген.
Осындай қолданыстағы заңнамалық жүйе басқару қағидаларын жұртшылықты кеңес беру үшін және шешім қабылдау кезінде қатысуды қамтамасыз етеді, алайда осындай қызметтің ауқымы ұсынылып отырған жобаның түрі мен ауқымына және қоғамдық қызығушылық дәрежесіне байланысты болады.
Компания жоғарыда аталып өткен ҚР құқықтық нормаларына, қызығушылық тараптармен өзара байланысу және кеңес берулер осы заңнамалық актілерге сәйкес өткізілетініне кепілдік бере отырып сәйкес келуі тиіс. Жабылуы
Өнеркәсіптік кәсіпорынның пайдаланудан шығаруына және жабылуына заң борйынша қажетті рәсімдер Жер қойнауын пайдалану туралы заңмен (111-бап «Жер қойнауын пайдалану объектілерін тарату және консервациялау») және Экологиялық кодекспен бұйырылған. Қызыл Жобасының ЭӘӘБ, 2 тарау
ZT52-0156/MM1021 Желтоқсан 2015ж. Ақырғы нұсқасы V1.0
Бет. 28
Компания мемлекеттік органдарға Кен орнын жабу жоспарын жер қойнауын пайдалану келісім-шартына қол қойылғаннан кейін 2 жылдан кешіктірмей жасап шығаруы және ұсынуы тиіс. Қазақстандағы қолдағы бар жабу ережелері тұтастай алғанда кен орнын пайдалану мерзімінің соңындағы топырақты-құнарлы және өсімдік қабатын қалпына келтіруге ғана қатысты, кейінгі айрықшалама беру немесе қоршаған ортаға жобадан кейінгі мониторинг жүргізу бойынша ешқандай айрықшаламалар жоқ.
Кодекс компаниядан жобаны аяқтағыннан кейін бұзылған жерлердің топырақ құнарлығын қалпына келтіруді жүргізуді талап етеді, ол жер қойнауын пайдалануды тоқтату немесе минералды ресурстардың сарқылуы деп анықталады. Егер өндірісті тоқтату туралы шұғыл түрде шешім қабылдау талап етілген жағдайда, жер қойнауын пайдаланушы өндірістік бөлімшелерді, олардың таратылуы немесе консервациясына дейін сақтап қалуға шаралар кешенін жүргізуі тиіс. Осы іс-шара жер қойнауын пайдаланушының тарату қорының есебінен қаржыландырылады және, қордың қаражаттары жеткіліксіз болған жағдайда, жер қойнауының пайдаланушының өз есебінен 6 . Топырқатың құнарлығын қалпына келтіруді өткізген жағдайда, компания келесіні назарда ұстауы қажет:
• жер ресурсстарының бұзылу сипатын; • қоршғана аумақтың табиғи және физикалық қасиеттерін; • аулшараушылық мақтсаттаарға арналған, тұрғын үй қорының жерлері немесе табиғиқалыптағы жерлердің болуына қарамастан жерлердің ақырғы
мақсаттық тағайындамасын; • өсімдік жамылғысын қалпына келтіру.
Тарату (жабу) бағдарламасын қаржылық қамтамасыз ету мақсаттық қорды құру жолымен ұйымдастырылады, онда компания жыл сайын активтердің баланстық құнынан 5% дейін аударылады. Осыған қарамастан, бұл тек жоғарыда аталып өткен әрекеттерге қатысты.
Жер қойнауы объектілерін тарату немесе консервациялау, өкілетті органдармен құрылған арнайы комиссияның қабылдау актісіне қол қойғанынан кейін ғана аяқталған болып саналады. Комиссия қоршаған ортаны қорғау, жер қойнауын зерттеу және пайдалану, өнеркәсіптік қауіпсіздік, санитарлық-эпидемиологиялық бақылау, жер ресурстарын басқару және аймақтық жергілікті атқарушы орган саласындағы лауазымды тұлғалардан құрылады.
• кен орнын жабу ТЭН орындау; • Жер қойнауын пайдалану туралы Заңға және қарқынды қалпына келтіруді болжамдауға сәйкес топырақты және геологиялық қалдықтарды бөлу және басқару;
6 Article 8.2: http://www.iclg.co.uk/practice-areas/mining-law/mining-law-2015/kazakhstan
Қызыл Жобасының ЭӘӘБ, 2 тарау
ZT52-0156/MM1021 Желтоқсан 2015ж. Ақырғы нұсқасы V1.0
Бет. 29
• кен орнын жабу жоспарын дайындау; • тарату қорын жинақтау.
Компанияның қоғамдық ұйымдармен және денсаулық саласындағы жеке тұлғалармен байланысы денсаулықты қорғауға конституциялық азаматтық құқықтарын сақтау үшін ҚР «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Кодексінде аталып өткен (2009ж. қыркүйегі, 2015ж. қазан айындағы жағдайына өзгертулер мен толықтырулар енгізілген). Осы Кодекстің 62-бабында келесідей делінген: ҚОӘБ жобасымен бірге, соның ішінде жер учаскелерін құрылысқа рәсімдеу бойынша санитарлық-эпидемиологиялық қорытындылар берілуі тиіс.
Ең жақындағы «Энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру туралы» Заң 2012 жылдың қаңтар айында қабылданды, оған 2012 жылдың шілде айында түзетулер енгізілді, және энергияны үнемдеу және тиімділік саласын қамтиды. Ол бұрынғы ҚР «Энергияны үнемдеу туралы» (1997ж. желтоқсан) заңымен және «Энергияның қалпына келетін көздерін пайдалануын қолдау туралы» ағымдағы заңымен (2009 ж. шілде) байланысты,. Заң энергия тиімділігіарттыру үшін бірқатар нақты шараларды енгізді, соның ішінде: тіркелу талаптарын құру, міндетті энергетикалық аудитті, энергетикалық менеджмент жүйесін, энергияны тұтыну коэффициентін енгізу, жаңа ғимараттарды, салу кезінде міндетті түрде энергиялық тиімді материалдарды пайдалану, энергетикалық ресурстардың шығынын өлшеуіштерін және жылу шығынын реттеудің автоматтандырылған жүйесін құру. Заңды қабылдаудан кейін бірінші заңға қосалқы актілер қабылданды, соның ішінде қайтадан тұрғызылған ғимараттар және энергия тиімділігін басқару жүйесі үшін энергетикалық тиімділікке қойылатын талаптарды қамтиды 7 . Айта кететіндей, өзінің жыл сайынғы жолдауында, ҚР президенті 2020 жылға қарай тұрғындардың басына 25%-ға ЖІӨ энергия сыйымдылығын төмендету мақсатын қойды.
Мұнан басқа, ҚР Ұлттық үдемелі индустриалды-инновациялық даму бағдарламасының (2010+2014 жылдар) негізгі мақсаттарының бірі ел экономикасының ішінде бәсекеге қабілеттілікке қол жеткізу мақсаттарында өнеркәсіптің энергиялық сыйымдылығын төмендету болды 8
Археологиялық және мәдени мұра
7 ЕҚДБ саясаты: http://www.google.co.uk/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=10&ved=0CFEQFjAJ&url=http%3A%2F %2Fwww.ebrd.com%2Fdocuments%2Flegal-reform%2Fkazakhstan-country-law- assessment.pdf&ei=ym5xVbX2LMOO7Abmi4Jo&usg=AFQjCNFIsX8OxALBlriezBST3wznkxQRBQ&bvm=bv.95039 771,d.ZGU&cad=rja
8
Қызыл Жобасының ЭӘӘБ, 2 тарау
ZT52-0156/MM1021 Желтоқсан 2015ж. Ақырғы нұсқасы V1.0
Бет. 30
ҚР 1488-X11 (1992 жылдың шілдесі, 2014ж. қаңтар айындағы түзетулер енгізілген) «Тарихи- мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы» Заңы тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану үшін міндеттер мен құқықтық негіздерді анықтайды. Әсіресе, 2–бап мәдениет және тарих ескерткіштердің анықтамасын қамтиды, сонымен бірге архитектуралық- археологиялық құндылығы барлары, сонымен қатар оларды қорғау және пайдалану аспектілерін қамтиды. Бақыршықтағы болмыстық әлеуметтік-экономикалық зерттеулер кезінде, мәдени мұра объектілері анықталған жоқ.
Жобаға Шығыс Қазақстан облысының бірқатар ережелері мен құқықтық талаптары қолданылады, соның ішінде келесі заңнамалық және нормативті актілер. Алайда, Қазақстан Республикасының заңнамасы орталықтандырылған болып табылады және негізінде кодекстерден, заңдардан және үкіметтік қаулылардан тұрады. Жергілікті биліктердің заң қабылдау құқығына ие емес.
Дегенмен, Салық кодексінің 495.9-бабында (төлемдер мөлшерлемесі) жергілікті өкілетті органның (бұдан әрі «мәслихат») осы баппен белгіленген, қоршаған ортаға шығарылған шығарындылары екі еседен артпайтын және газды жағу нәтижесінен ластау үшін жиырма еседен артық емес төлемдер мөлшерлемесін арттыру құқығын қарастыратын нақты жағдайы баяндалған.
Назарға алу қажеттілігі бар болуы мүмкін нақты аймақтағы әртүрлі провинцияға жататан аймақтық ережелер, рәсімдер, саясаттар немесе заңдар жоқ.
Қазақстандық заңнамада жерге меншік құқығы деген түсінік жоқ. Жер қойнауына (жер қойнауын пайдалану құқығы) құқықты қамтымайтын жерге құқықығы өндіруге берілетін құқытан бөлектелген. Жер қойнауы туралы заңның 68.5 бабында (шарт жасау және тіркеу), жер қойнауын пайдалану келісім-шартын орындау сәйкес жер учаскесін сәйкес облыстық әкімшіліктерге беру үшін негіз болып табылады, жер учаскелерін Жер кодексіне сәйкес мемлекеттік мұқтаждықтар үшін экспроприациялау жағдайларын қоспағанда.
Жер кодексінің 71.1 бабына сәйкес (жер учаскелерін іздестіру жұмыстары үшін пайдалану), геологиялық, геофизикалық және түсіру жұмыстарын орындап жатқан жеке және заңды тұлғалар, осы учаскелерді олардың иегерлерінен немесе жалға алушылардан алмастан осындай жұмыстарды орындай алады. Осындай жағдай, әдетте, геологиялық барлау мақсаттары үшін пайдаланылады.
Қызыл Жобасының ЭӘӘБ, 2 тарау
ZT52-0156/MM1021 Желтоқсан 2015ж. Ақырғы нұсқасы V1.0
Бет. 31
Осындай жағдайларда, немесе өндіру жұмыстарын жүргізуді болжалдап отырған жер учаскелері үшінші тараптың (жеке немесе заңды тұлға) меншікті иелігінде немесе жалдауында болған жағдайларда, жер қойнауын пайдаланушы жер учаскесінің иегерімен/жалға аушысымен тиісті шарт жасасуы тиіс. Егер басқа шарттар келісілмеген жағдайда, жер қойнауын пайдаланушы ауылшарушылық қызметін тоқтату нәтижесінен келтірілген залалдың орнын толтыруға міндетті (ауылшаруашылық қызметі үшін пайдаланылатын жер учаскелерін алып қоюмен байланысты). Кейбір жағдайларда, жер қойнауын пайдаланушыларға сервитут шарттарын жасау міндеттеледі.
Өздерінің жеке меншігінде немесе жалға алынған жер учаскелеріндегі жер қойнауын пайдалануға қатысты жеке және заңды тұлғалардың иелік ететін жалғыз тұрақты және тегін құқығы - бұл, жеке бас қажеттілігі үшін көпшілікке таралған пайдалы қазбаларды өндіру.
жүктеу/скачать 57,11 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|