Қызыл  кірпіштерді  жартылай  құрғақ  әдіспен  жасау  жолы

№№4-12(83-91), сәуір-желтоқсан, апрель-декабрь, April-December, 2014        ISSN 2307-0250 
Žas ġalymdar žaršysy – Vestnik molodyh učenyh – Messenger of young scientist 
______________________________________________________________
 
 
 
45
ылғалдылығы  8...12%  (құрғақ  әдісте  2...8%)  иілімділігі  аз  пресстелген  ұнақ  түрінде 
болады.  Сондықтан  мұндай  массалардан  бұйымды  арнайы  престерге  жоғары 
қысыммен қалыптау арқылы алады. 
Престелгеннен кейін бұйымдарды бірден күйдіре беруге болады. Бұл өндірудің 
тез  болуын  және  отынның  шығыны  мен  өнімнің  бағасын  төмендетеді.  Жартылай 
құрғақ  әдіспен  де  тұтас  немесе  қуысты  кірпіш,  қаптама  плиткалары,  ал  құрғақ  әдіс 
бойынша тығыз керамикалық материалдар шығарылады. 
Кірпіш  зауыттарындағы  туннельді  камераларда,  вагонеткаға  қаланып, 
ұзындығы  70  метрлік  туннельде,  ыстық  ауа  немесе  түтінді  газдың  бағытына  қарсы 
жылжи отырып, 15-36 сағаттан кейін, туннельдің қарама-қарсы соңынан күйдірілген 
дайын  бұйым  алынады.  Бұйымдарды  кептіру  тәртібі  оның  массасы  мен 
ылғалдылығына байланысты. 
Керамикалық  бұйымдарды  күйдіруге  қажетті  пештердің  екі  түрі  белгілі: 
туннельді  және  сақиналы.  Сақиналы  пештерде  14-тен  36-ға  дейін  бөлек  камералар 
бар.  Осы  камералы  бөлшектерде  шикі  және  күйдірілген  кірпіштерді  қалау  мен 
жинауға арналған қондырғыштар орнатылған. Түтінді газдар кезекпен осы камералы 
бөлшектерге,  олардың  ортасына  орныққан,  арнайы  жинағыш  каналдар  арқылы 
бағытталады.  Күйдіруге  газды  қолдану  кезінде  отын  пештің  төменгі  жағынан 
беріледі.  Осы  сияқты  пештердің  әрбір  шаршы  метр  ауданынан  ай  сайын  алынатын 
қуаттылығы 2000-2500 дана кірпіш. Кірпішті күйдіру ұзақтығы 35-40 сағат. 
Туннельді  пеште  ыстық  ауаны  жіберетін  арнайы  қондырғыш  бар,  ұзындығы 
60-150 метрлік тура өтпелі канал. Төменгі жағына тар табанды темір жол салынған. 
Онымен  жүретін  вагонетка  өзіне  толтыра  отырғызылған  кірпішпен  бір  бағытта 
қозғала  отырып,  біртіндеп  қыздыру,  күйдіру  және  салқындату  аймақтары  арқылы 
өтеді. Туннельді пештерде кірпішті 30-70 сағат бойына кептіреді. 
Жартылай құрғақ қалыптау әдісі  бойынша ылғалдылығы 8-10% балшық пресс 
–  ұнтақ  түрінде  престе  үлкен  қысыммен  нығыздалынып  дайындалады.  Кептіру  – 
ұнтау  әдісі  мынадай  процестерді  қамтиды:  балшықты  дезинтиграторлы  біліктерде 
майдалау,  майдаланған  балшықты  кептіргіш  барабандарда  кептіру,  кептірілген 
балшықты кәрзеңкелі дезинтераторда ұнтау, бумен 8-10%-ға дейін дымқылдау. 
Жартылай  құрғақ  престеу  әдісінде  бұйым  ылғалдылығы  7-12%  массадан 
дайындалады.  Жартылай  құрғақ  престеу  әдісімен  балшықты  кірпіш  өндіру 
схемасына  қазып  алу,  кептіру,  ұсақтау  және  балшықты  електен  өткізу,  қоспаларды 
ұсақтау,  ылғалдау  және  массаларын  араластыру,  шикізатты  престеу,  кептіру  және 
кірпішті  күйдіру  жұмыстары  жатады.  Шикізаттың  барлық  компоненттері 
ұсақталады, кептіріледі және мұқият араластырылады. 
Балшықты 
массаны 
сақтау, 
кептіру 
және 
орташаландыру 
үшін 
балшықсақтағыш  қолданады.  Дайындалған  ұнтақтәрізді  массадан  ылғалға  дейінгі 
балшық  араластырғыштарда,  иінтіректі  немесе  гидравликалық  престерде  бұйымды 
престейді.  Жартылай  құрғақ  қалыптау  әдісімен  дайындалған  кірпіш  қажетті 
беріктікті  сақтап,  саңылаулы  пештегі  күйдіру  арбашаларына  ыңғайлы  төселеді, 
дайын өнім қоймаға жіберіледі. 
Дайын өнім сапасын қадағалау. Өндірістік сапалық көрсеткіштерін жақсарту 
қазіргі  заманғы  құрылыстың  өзекжарды  міндеттерінің  бірі  болып  табылады.  Ал 
құрылыс өнімінің түпкі сапасы құрылыс – құрастыру жұмыстарын жоғары деңгейде 
жүргізу 
мен 
пайдаланылатын 
құрылыс 
материалдары, 
бұйымдар 
мен 
құралымдардың сапасына байланысты. 
Тек  қазіргі  заманғы  ғылыми-техникалық  прогресс  жетістіктерін  ұтымды 
пайдалану  және  құрылыс  өндірісінің  озық  үлгілері  мен  тәжірибелеріне  сүйене 
отырып басқарылса ғана бұл міндеттер ойдағыдай жүзеге асырылады. 

№№4-12(83-91), сәуір-желтоқсан, апрель-декабрь, April-December, 2014        ISSN 2307-0250 
Žas ġalymdar žaršysy – Vestnik molodyh učenyh – Messenger of young scientist 
______________________________________________________________
 
 
 
46
Құрылыс материалдары мен ғимараттар және құрылыстық сәулет – көркемдік 
бейнесінің  өзара  байланысы  –  сәулет  өнері  дамуының  бір  маңызды  мәселесі. 
Ғимараттар мен құрылымдық конструкциялардың негізін қалай отырып, олар нақты 
қызметтік және әсемдік мақсаттарға сай келетін міндеттерді орындау үшін, қолдану 
кезінде құрылыс материалдары сәулеттік шығармашылыққа тән маңызға ие болады. 
Демек, 
біз 
осындай 
материалдар 
мен 
олардың 
негізінде 
алынған 
конструкциялардың  беріктігі  мен  тұрақтылығын  жақсарту  және  материалдар 
шығынын төмендету мен экономикалық көрсеткіштерін жақсартуды қамтамасыз ету 
бағытында  жұмыс  істеуіміз  қажет.  Ол  үшін  бұл  жұмысқа  жаңа  жоғарғы  тиімді 
құрылыс  материалдарын  ойластыру  мен  өндіру  негізінде  сәулетшілердің  қатысуы 
қажет-ақ.  Олардың  міндеті  материалдардың  әсемдік,  дизайндық  көрсеткіштері  мен 
конструкциялардың  түрлерін  анықтау  мен  бағалау  болып  табылады.  Ол  үшін 
сәулетші  құрылыс  материалдар  мен  оларды  өндіру  технологиясына  қойылатын 
талаптар  туралы  толық  түсінігі  болуы  керек.  Мұның  өзі  құрылыс  жұмыстары  мен 
ғимараттардың сәулеттік көріністерін жақсартады. 
 
ТҰРАР Әлібек Жәнібекұлы, 
Алматы полиграфиялық колледжінің 3 курс студенті, 
Алматы қаласы, Қазақстан Республикасы 
 
Жетекшісі: ТОКМАҒАМБЕТОВА Салима Утжановна, 
Алматы полиграфиялық колледжі «Математика» пәнінің мұғалімі, 
Алматы қаласы, Қазақстан Республикасы 
 
ЭКОНОМИКАЛЫҚ МАҢЫЗЫ БАР ЕСЕПТЕУЛЕР 
 
Кіріспе.  Қазіргі  нарықтық  экономика  кезеңінде  математикалық  білімнің 
күнделікті  өмірде  қолданылуы  кең  тараған.  Нарықтық  орта  жағдайында 
кәсіпорынның  толық  экономикалық,  құқықтық  өзіне  тән  еркіндік  алуы  оған 
қосымша  міндеттер  жүктейді.  Мемлекеттік  нарықтық  экономика  жағдайындағы  іс-
әрекеті  өндірістік  қызметпен  тұйықтала  отырып,  кәсіпорын  өзінің  экономикалық-
әлеуметтік  жалпы  мемлекеттік  шаруашылық  механизмі  арқылы  жүзеге  асырылады, 
яғни  аралас  экономика  жағдайында  кәсіпорынға  иелік  беріп,  оның  өндірген  өнімін 
және тапқан табыстарын пайдалану мен жаратуды кәсіпорын өздерінің шығындары 
арқылы әлеуметтік шараларға бір бөлігін жұмсайды. 
Нарық 
жағдайында 
қарапайым 
сызықтық 
функциялардан 
бастап, 
тригонометриялық  функциялар  графиктері  арқылы  экономикалық  процестердің 
өзгеруін, ауытқуын байқап отыруға болады. 
Әртүрлі  тауардан  түскен  кіріс  пен  сұраныс  арасындағы  байланысты 
қарастырайық.  Еңбек  нарығында  нені  сатады  және  сатып  алады?  Еңбек  нарығы  өз 
еңбек қызметтерін сатуға тілек білдірген адамдарды, яғни өз қызметтерін іске асыру 
үшін  осы  қызметтерді  сатып  алғысы  келетін  жалдамалы  жұмыскерлер  мен 
жалдаушыларды біріктіреді, жалғастырады. Еңбек нарығын өзімізге белгілі тауарлар 
нарығымен салыстырып көрейік. 
Нарықтық  экономикада  баға  сұраныс  пен  ұсыныстың  өзара  әрекеттестігімен 
анықталады.  Басқаша  айтқанда,  тауарлар  нарығында  сұраныс  пен  ұсыныс  заңдары 
әрекет  етеді.  Сатушылар  өз  тауарын  неғұрлым  қымбат  сатуға  ұмтылады,  ал  сатып 
алушылар  болса,  сол  тауарды  анағұрлым  арзан  сатып  алуға  тырысады. 
Қорытындысында сатушылар мен сатып алушылар келісімге келеді, сөйтіп тауардың 
сатылуға тиісті нарықтық бағасы анықталады. 

№№4-12(83-91), сәуір-желтоқсан, апрель-декабрь, April-December, 2014        ISSN 2307-0250 
Žas ġalymdar žaršysy – Vestnik molodyh učenyh – Messenger of young scientist 
______________________________________________________________
 
 
 
47
Еңбек нарығына арналған сұраныс заңы: «Жұмыскерлер өз еңбегіне неғұрлым 
жоғары ақы талап етсе, жұмыс беруші соғұрлым олардың аз санын жалдауға дайын 
болады». 
Еңбек нарығына арналған ұсыныс заңы: «Жұмыс беруші жұмыстың белгілі бір 
түрін  орындауға  неғұрлым  жоғары  ақы  төлеуге  дайын  болса,  осы  жұмысты 
орындауға даяр адамдар саны солғұрлым көбейеді». 
Экономикалық  шығындар  фирманың  жұмсауға  міндетті  төлемдері  немесе 
ресурстардың  баламалы  өндірістерінде  пайдаланып  кетпеуі  үшін  оларды 
жеткізушіге қамтамасыз етуі тиіс міндетті табыс. 
Орташа  шығындар  маңызды  категория  болып  есептеледі,  яғни  өнімнің  бір-
бірлігіне  шаққандағы  шығындар.  Орташа  шығын  көрсеткіштері  әдетте  бағамен 
салыстыру  үшін  қолданылады.  Шекті  шығындар  –  бұл  өнімнің  қосымша  бір-
бірлігіне өндіруге байланысты пайда болатын қосымша шығындар. 
Нарықтық 
экономикада 
экономикалық 
құбылыстарды 
зерттеуге 
математикалық әдістерді қолданудың маңызы өлшеусіз артып отыр. Оңтайлы жолын 
табу  талап  ететін  жоспарлық-экономикалық  міндеттерді  шешуге  байланысты 
математикалық ақпаратты пайдалану қажеттігі айқын сезілуде. 
Жаңа мақсаттар экономиканы нығайту, халықтың әл-ауқатын арттыру, сондай-
ақ  экономикалық  табыс  пен  қоғамдық  игілікті  қамтасыз  ету  арасында  тиімді 
байланысты  табу  маңызды.  Біздің  қоғам  мүшелерінің  қаржылық  сауаттылығын 
арттыруды  алдыма  мақсат  қойып,  экономикалық  мағлұматтар,  ақпараттар  жинап, 
есептеулер жүргізе бастадым. 
Зерттеу  бөлімі.  Зерттеу  тақырыбы  бойынша  алынған  сауалнама,  оның 
нәтижесі 
Сізден төмендегі сұрақтарға жауап беруіңізді сұраймыз 
1. Несие туралы не білесіз? 
............................................................................................................... 
2. Біздің қалада қандай банктер жұмыс істейді? 
............................................................................................................... 
3. Жылдық пайыз дегенді қалай түсінесіз? 
............................................................................................................... 
4. Сыйақы жайлы не айта аласыз? 
............................................................................................................... 
5. Депозит дегеніміз не? Оның пайдасы бар ма? 
............................................................................................................... 
6. Қосарлы құн салығы не үшін төленеді? 
............................................................................................................... 
7. Қапшағайда пәтерді жалға беру қанша тұрады? 
................................................................................................................ 
Осы  сұрақтар  бойынша  сауалнама  жүргізілгенде  50  адамның  70%-ы  көп 
сұрақтарға толық жауап бере алмады. 
Нарықтық  экономикада  іс-әрекетті  тиімді  ұйымдастыра  білудің  мәні  өте 
жоғары.  Міне,  осы  тұрғыда  аналитикалық  геометрияның  бірнеше  әдістерін 
қолданып, экономикалық есептерді қарастырамыз. 
Бұрыштық  коэффициенті  бар  түзудің  теңдеуі.  Экономикалық  зерттеулерде 
кездесетін қарапайым функция бұл: у=ах+b түзудің теңдеуі. 
Өнеркәсіп мекемелерінің өнімдерінің толық шығыны екі бөлікке бөлінеді: 
а)  Айнымалы  шығын  өнімнің  көлеміне  тура  пропорционал.  Өнімнің 
бірлігіндегі айнымалы шығынды a деп белгілейік. 

№№4-12(83-91), сәуір-желтоқсан, апрель-декабрь, April-December, 2014        ISSN 2307-0250 
Žas ġalymdar žaršysy – Vestnik molodyh učenyh – Messenger of young scientist 
______________________________________________________________
 
 
 
48
б)  Тұрақты  шығын.  Мысалы,  оған  жататындар:  әкімшілік  мекемені  керекті 
заттармен  қамтамасыз  ету,  жалға  беру,  несиелердің  өтем  ақылары  және  т.б.  оны  b 
деп белгілейік. Y = 1200x + 2500. 
Мысалы:  1.  Қапшағай  қаласында  бір  бөлмелі  пәтерді  бір  айға  жалға  беру 
орташа  есеппен  30000  теңге,  ал  коммуналдық  төлем  ақы  25000  теңге  1  жылға 
болатын 
болса, 
онда 
төленетін 
ақы 
формуласы 
төмендегідей 
болады: 
Y=30000X+25000. Мұндағы X – ай саны. 
Бір  жылда  12  ай  бар  екендігін  еске  алсақ,  Y=30000*12+25000=385000.  Жалға 
алушы 1 жылда 385000 теңге төлеуі керек болады. 
2. Қапшағай қаласында 2 бөлмелі пәтерді жалға беру ай сайын 35000 теңге, ал 
коммуналдық төлемақы 7000 теңге болсын. 
C=ax+ay. Мұндағы а – ай саны. а=8, сонда С=8*35000+8*7000=336000. 
Есеп  №1.  А(х1;  у2),  В(х2;  у2)  пунктері  арқылы  түзу  сызықты  тас  жол  өтіп 
жатыр. Учаскенің өлшем бірлігі 15 шақырым есебімен берілсін. Қазбалы кен орыны 
С пунктінде орналасқан, одан қысқа төте жолмен тас жолға жеткізу керек. Тас жолға 
шығатын  Д  нүктесінің  координатасын  есептеп  шығару  қажет.  Осы  жолдың 
ұзындығы неге тең? Тас жолдың және төте жолдың теңдеуін құр. 
Мұндағы: А(3; 2), В(11; 6), С(7; 9) 
Шешуі: 
)
4
;
8
(
)
2
6
;
3
11
(




АВ
  түзудің  (тас  жолдың)  бағыттаушы  векторы 
және қалыпты түзу СД (жол). 
Тас жолдың түзуі АВ: 
4
2
8
3



у
x
 немесе 
2
2
3



у
х
 
Жолдың теңдеуі СД: 
0
)
9
(
4
)
7
(
8




у
х
 немесе 
0
9
)
7
(
2




у
х
 
Тас  жол  мен  төте  жолдың  қиылысуындағы  Д  нүктесінің  координатасын 
есептейміз. Ол үшін теңдеулер жүйесін шешеміз: 




































5
9
46
2
4
1
2
23
2
1
2
0
9
)
7
(
2
2
2
3
у
х
у
х
у
х
у
х
у
х
у
х
у
х
 
Д(9; 5) – пунктінде шоссе жолмен қиылысады. 
5
.
4
20
)
4
(
2
),
4
;
2
(
9
5
;
7
9
(
2
2










CD
CD
 
Барлық  арақашықтық  15  шақырым  бірлікпен  берілгендікпен,  СД  жолының 
ұзындығы шамамен 67,5 шақырым тең. 
Есеп №2. А өнімін өндіру үшін токарь станогында 20 сағат, фрезер станоғында 
30 сағат жұмыс істеу керек. В өнімін өндіру үшін токарь станогында 40 сағат жұмыс 
істеу  керек.  Токарь  станогының  жұмыс  ресурсы  2000  сағат,  фрезер  станогының 
жұмыс ресурсы 4800 сағат. Цехтың жұмыс ресурстарын пайдаланып, өндірілетін А, 
В  өнімдерінің  сан  мәнін  (х;  у)  нүктелері  арқылы  белгілеп,  координаталар 
жазықтығында Д облысын табу керек. 
Шешуі:  А өнімнің сан мәні –  х, В өнімінің сан мәні –  у  болсын. 
)
0
,
0
(


y
x
. 
Бұларды  дайындау  үшін  20х+10у  сағат  токарь  станогында  және  30х+40у  сағат 
фрезер  станогында  жұмыс  істеу  керек.  Жұмыс  ресурстарын  ескеріп,  теңсіздіктер 
жүйесін құрамыз. 

№№4-12(83-91), сәуір-желтоқсан, апрель-декабрь, April-December, 2014        ISSN 2307-0250 
Žas ġalymdar žaršysy – Vestnik molodyh učenyh – Messenger of young scientist 
______________________________________________________________
 
 
 
49
























































0
72
64
0
72
,
200
128
64
,
320
5
0
,
0
480
4
3
800
4
8
0
,
0
480
4
3
200
2
0
,
0
4800
40
30
200
10
20
y
y
x
x
y
y
x
x
y
x
y
x
y
x
y
x
y
x
y
x
y
x
y
x
y
x
 
Есеп  №3.  2-есептің  шартын  пайдаланып,  А  өнімінің  немесе  В  өнімінің  1 
бірлікпен түсетін пайда 400 теңге бірлігі болсын. Максимум пайда шартына А және 
В өнімін өндірудің тиімді жоспарын құру керек. 
Шешуі:  400х+400у=с  (максималды)  түзуі  өтетін  Д  облысын  немесе  оның 
шекарасындағы нүктені табу керек. 







480
4
3
200
2
y
x
y
x
 
Ол нүкте (64; 72) Д облысының шекарасында жатыр. 
136
72
,
64
320
5
480
8
800
3
2
200
5440
*
400
*
400
)
;
(
54400
72
*
400
64
*
400
)
;
(


















у
х
у
х
х
х
х
х
у
у
х
у
х
Р
y
x
P
 
n(1; 1) – қалыпты векторы. 
n1=60n=(60; 60) бұл да қалыпты вектор. 
Есеп №4. Екі бригада 1 ауысымда 620 деталь шығарсын, бірінші бригадада 10 
жұмысшы,  ал  екінші  бригадада  15  жұмысшы  бар.  Жаңа  технологияны  пайдалана 
отырып, еңбек өнімділігін арттыру барысында 1 ауысымда 702 деталь дайындалды. 
Егер  бірінші  бригаданың  әрбір  жұмысшысы  еңбек  өнімділігін  орташа  есеппен  20 
пайызға,  ал  екінші  бригаданың  әрбір  жұмысшысы  10  пайызға  арттырса,  онда  2 
бригаданың еңбек өнімділігі неше пайызға артады? 
Әрбір деталь 50 теңге тұратын болса, әр жұмысшының орташа айлығы қанша 
болады? (1 айда 22 жұмыс күні бар деп есептелсін). 
Есепті шығару барысында қойылатын сұрақтар: 
1) Не себепті еңбек өнімділігі артты? 
2) Әр бригаданың еңбек өнімділігі неше пайызға артты? 
3) Белгісіз шамаларды атаңдар. 
Есепті шығару үлгісі. 
Х – І бригада жұмысшысының бастапқы өнімділігі. 
У – ІІ бригада жұмысшысының бастапқы өнімділігі болсын, сонда есеп шарты 
бойынша 10х+15у=620 теңдеуін құрамыз. 
10х*0,2+15у*0,1=82 
2х+1,5у=82, 
10х+15у=620   
 
X=82-1,5y 
2х+1,5у=82 
 
 
2 
5(82-1,5y)+15y=620   
X=82-42 
410-7,5y+15y=620 
 
2 
7,5y=210 

№№4-12(83-91), сәуір-желтоқсан, апрель-декабрь, April-December, 2014        ISSN 2307-0250 
Žas ġalymdar žaršysy – Vestnik molodyh učenyh – Messenger of young scientist 
______________________________________________________________
 
 
 
50
y=28 
 
 
 
 
x=20 
Өндіріс технологиясын жақсарту барысында жұмысшылар 1 ауысымда 24 және 
30 деталь шығара бастаған. 
І бригаданың жұмысшысының айлығы: 24*50*22=26400 тг. 
ІІ бригаданың жұмысшысының айлығы: 30*50*22=33000 тг. 
Есеп  №5.  Банк  5  жылға  12  пайызбен  10  млн.  теңге  несие  берген,  банкке 
қайтарылуға  қажетті  соманы  есептеу  қажет.  Қанша  уақыттан  соң  қайтарылатын 
қарыз несие сомасына қатысты екі еселенеді? 
Есептің шешуі. Q = 0,12 жыл сайынғы өсімше. 
Қарапайым пайыздар формуласы бойынша: Qt=Q
0
*(1+P/100*t)=Q
0
(1+it). 
Мұндағы i=P/100, өсімше. 
Q
5 
= 10*(1+0,12*5) = 16,0 млн. теңге. 
Күрделі пайыздар формуласы: Q
t=
Q
0
*(1+P/100)
t
=Q
0
(1+i)
t 
бойынша 
Q
5
= 10*(1+0,12)
5
=17,623 млн. теңге. 
t=1gN/nlg(1+i/n)=1g2/4lg1,03=0,3010/4*0,0128=5,9 (жыл). 
Жауабы: 5,9 жылдан соң. 
Есеп  №6.  Қосарланған  салық  20%  құрайды.  Осы  салықты  алып  тастағанда, 
тауардың құны неше пайызға төмендейді? 
Есептің  шешуі:  S  –  тауардың  өзіндік  құны  болсын.  Егер  тауардың  өзіндік 
құнына қосарланған салық қосылатын болса, онда S+0,2S=1,2S. 
Қосарланған салықты алып тастаған жағдайда сату бағасы 0,2S-ке кемиді, яғни 
(0,2S*100)/1,2S=16,7%. 
Жауабы: 16,7%. 
Есеп  №7.  Қала  тұрғындары  жыл  сайын  2%-ға  артатын  болса,  неше  жылдан 
кейін қала тұрғындары үш есеге көбейеді? 
Есептің шешуі. Тұрғындардың жыл сайынғы өсуі: q=1,02. 
Есептің  шарты  бойынша:  b=b
1
*1,02
n-1
=3  b
1
,  бұдан  1,02
n-1
=3  және  n-
1=Lg3/lg1,02=0,4771/0,0086=55,5 (жыл). 
Есеп №8. 
Банк 1300000 теңгені 3 жылға 18 пайызбен берді. Несие алушы 3 жылдан соң 
қанша қайтарады? 
Q
3
=1300000(1+0,18*3)=2002000. 
Есеп  №9.  Депозитке  20000  теңгені  20%  жылдық  пайызбен  4  жылға  салынды. 
Қанша болады? 
S
n
=(1+P/100 )
n
S 
S
4
=(1+0,2)
4
*20000=2,0736*20000=41472 
Есеп  №10.  2  рет  бағасы  бір  пайызға  арзандағанда  фотоаппарат  300  теңгеден 
192 теңге болды. Әр жағдайда неше пайыз арзандады? 
S
n
=(1-P/100 )
n
S 
S
2
=(1-x/100 )
2
*300 
(1-x/100)
2
*100=64 
(1-x/100)
2
=0,64 
1-x/100=0,8 
100-x=80 
x=80 
Жауабы: 20 пайыз. 

жүктеу/скачать 30,5 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: