Пән: «Анатомия және физиология» Мамандығы: «Емдеу ісі», «Мейіргер ісі»
жүктеу/скачать 93,62 Kb.
|
Анатомия, физ 1 тақырып 22-23
- Бұл бет үшін навигация:
- Анатомия басқа пәндермен байланысы
- Адам ағзасының структуралық ұйымдастырылуы
- Жасуша, оның құрылысы
- Жасуша (клетка)
| Микроскопиялық анатомия — жануарлар организмі мүшелерінің микроскоппен ғана көрінетін құрылысын зерттейді.
Адам мен жануарлардың қалыпты анатомиясы көптеген ғылыми салалардан тұрады: остеология — сүйектер жүйесі туралы ілім; синдесмология — сүйектер байланыстары туралы ілім; миология - бұлшықеттер туралы ілім; дермотология - тері жабыны және онын туындылары туралы ілім; спланхнология — ішкі ағзалар туралы ілім; эндокринология — ішкі секреция бездері туралы ілім; ангиология — тамырлар жүйесі (қанайналым, лимфаайналым, қантүзу мүшелері) туралы ілім; неврология — жүйке жүйесі туралы ілім; эстезиология — сезім мүшелері туралы ілім. Анатомия басқа пәндермен байланысы: • Анатомия мен физиологияпәндері бір-бірімен өте тығыз байланысты. Физиологиямүшелердің, жүйелердің, тұтас дененің тіршілік әрекетін зерттейтін ілім. Физиология негізінде тіріні өліден саналық жағынан айыратын маңызды тіршілік әрекеттердің заңдылықтарын зерттейді. • Анатомия мен физиология гистологиямен тығыз байланысты. Гистология (histos, ткань, ұлпа) - ұлпалардың құрылысын, тіршілік әрекетін, тірі денедегі зат алмасуын зерттейді. Жалпы гистология цитология және гистология болып бөлінеді. • Анатомия, физиология медицина және биологиялық ілімнің негізі. Мүшелердің қалыпты жағдайдағы денедегі орнын білу нәтижесінде ауруды анықтап, адам денсаулығы үшін күресу мүмкін болады. Адам ағзасының структуралық ұйымдастырылуы: • ағзалық (адам ағзасы– біртұтас ретінде); • жүйе ағза ретінде (ағзалар жүйесі); • мүшелік (мүшелер); • тіндік (тіндер); • жасушалық (жасушалар); • жасушаішілік (жасушалық органеллалар). Жасуша, оның құрылысы: • Жасуша - клетка, cellula[цэллюля ] - дененің ең кішкене құрылыс бірлігі. Жасушаны зерттейтін ілім - гистология. Жасушалар барлық жануарлар мен өсімдіктер құрылысының дамуы және тіршілік әрекетінің негізі. Жасуша туралы ілімнің негізін қалаушы неміс ғалымы Т. Шванн (1810 -1882 ж. ж. ). Т. Шванн 1839 жылы барлық жан-жануарлардың дене құрылысының негізі, олардың құрылыс бірлігі жасуша екенін дәлелдеді. • Жасушалардың түрі мен пішіні әр түрлі: ол сопақ, домалақ және т. б. түрде болуы мүмкін. Оның үлкендігі 3 -7 млмикроннан 200 мкметрге дейін жетеді. Денедегі ең үлкен жасуша жыныс жасушалары. • Жасуша (клетка) цитоплазма мен ядродан тұрады. • Ядро - nucleus[нуклэус] — жасушаның негізгі бөлігі. Ол көбіне жасушаның орталығында орналасады. Ядро бір немесе бірнешеу болуы мүмкін. Көбіне жасуша бір ядролы болады. жүктеу/скачать 93,62 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|