Пән бағдарламасы (Syllabus) бакалавриат бойынша барлық білім беру бағдарламаларының студенттеріне арналған
asanova g.k. sillabus kazakstan tarih aiu 2023-2024
Қазақстан тарихы» пәні бойынша 2023-2024 оқу жылы арналған мемлекеттік емтихан сұрақтары: Қазақстан тарихы курсының пәні мен міндеттері. Қазақстан тарихын кезеңдеу. Қазақстан территориясындағы тас дәуірі. Тас дәуірін археологиялық кезеңдеу. Қазақстан территорясындағы қола дәуірі. Андрон археологиялық мәдениеті. Қазақстан территорясындағы ерте темір дәуірі. Сақ тайпаларының тарихы мен мәдениеті. Қазақстан территориясындағы үйсіндер мен қаңлылардың ежелгі мемлекеті. Ғұндардың ежелгі Қазақстан тарихындағы орны мен ролі. Ұлы Жібек жолы және оның ортағасырлық Қазақстан тарихындағы маңызы. Түрік, Батыс түрік және Түргеш қағанаттары (552-756 жж.). Қарлұқ қағандығы (756-940 жж.). Оғыз мемлекеті (ІХ-ХІ ғғ. басы). Саяси және әлеуметтік-экономикалық тарихы. Қимақ қағанаты (IX- XІ ғғ.). Қыпшақ хандығы (XI ғ. 1219 ж.). Мемлекеттерінің саяси тарихы. Қарахан мемлекеті (942-1210 жж.). Саяси тарихы және қоғамдық құрылысы. XIII ғ. басындағы Қазақстан территориясындағы наймандар мен керейлердің мемлекеттері VI–ХII ғғ. Қазақстан халықтары мен тайпаларының (түркілердің) мәдениеті. Қазақстан территориясындағы қалалардың пайда болуы мен дамуы (VI ғ.- ХIII ғ. басы). Қазақстан территориясын моңғолдардың жаулауы және оның зардаптары. Жошы Ұлысы. Алтын Орданың қоғамдық-саяси құрылысы. Моңғол кезеңінен кейінгі Қазақстан территорясындағы мемлекеттіліктердің құрылуы: Ақ Орда, Көк Орда, Әбілқайыр хандығы. Моғолстан мемлекеті (1346-1514 жж.). Ноғай Ордасы (ХIV-XVI ғғ.). Мемлекеттердің саяси тарихы. XIII –XV ғғ. бірінші жартысындағы Қазақстан мәдениеті. XV ғ. екінші жартысы XVI ғ. бірінші жартысындағы қазақ хандығының құрылуы, дамуы. Қазақ халқының қалыптасу кезеңдері. «Қазақ» этнонимінің шығу төркіні. Қазақ жүздерінің құрылу себептері, территориясы, рулық тайпалық құрамы. XVI-XVII ғғ. қазақ халқының рухани мәдениеті. Халық ауыз әдебиетінің дамуындағы ақындар мен жыраулардың ролі. XVI-XVII ғғ. қазақ хандығының әлеуметтік-экономикалық дамуы. Тәуке ханның ішкі және сыртқы саясаты. «Жеті - жарғы» заңдар жинағы. XVIII ғ. 20-шы жылдарындағы жоңғар шапқыншылығына қарсы жүргізілген қазақ халқының Отан соғысы. Абылай хан және оның ішкі, сыртқы саясаты. Қазақстанның Ресейге бодан болуының басталуы: алғышарттары, себебтері, сипаты. Қазақтардың Е.Пугачев басқарған шаруалар соғысына қатысуы (1773 - 1775 жж.). Кіші жүздегі С. Датұлы басқарған ұлт-азаттық көтерліс (1783 – 1797 жж.). Кенесары Қасымұлы басқарған ұлт-азаттық көтеріліс (1837 – 1847 жж.). Ресей үкіметінің XIX ғ. бірінші ширегіндегі Қазақстандағы «Сібір қырғыздарын туралы жарғысы» және «Орынбор қырғыздарын басқару туралы ереже». Қазақ жерлерін Ресей империясына қосу үрдісінің аяқталуы. Қазақстанның оңтүстік аудандарын жаулап алу. Бөкей Ордасының құрылуы. И.Тайманұлы мен М. Өтемісұлы басқарған ұлт-азаттық көтерліс (1836 – 1838 жж.). XVIII-XIX ғғ. бірінші жартысындағы Қазақстан мәдениеті. Қазақстандағы ағартушылық пен білімнің дамуы. Абай Құнанбайұлы – ақын, аудармашы. Өмірі мен қызметі. Ш.Уалиханов - ғалым-ағартушы. Өмірі мен қызметі; Ы. Алтынсарин- педагог және ағартушы. Патша әкімшілігінің Қазақстандағы 1867-1868, 1891жж. реформалары. 1868-1869 жж. Орал, Торғай және Манғыстау қазақтарының көтерілістері (1870 ж.). ХХ ғ. басында Ресей патшалығының Қазақстандағы қоныстандыру саясатының күшеюі. Столыпиннің аграрлық реформасы және оның қазақ аулына әсері. XIX ғ. аяғы - ХХ ғ. басында Қазақстанда өнеркәсіп пен темір жол көлігінің қалыптасуы. Жұмысшылар санының өсуі және олардың әлеуметтік жағдайы. XIX ғ. аяғы - ХХ ғ. басында қазақ интеллигенциясының қалыптасуы, «Қоянды петициясы». Стихиялық қозғалыстардың бірте-бірте ұйымдасқан сипат алып, саналы ашық күреске айналуы. I және II Мемлекеттік Дума құрамындағы қазақ депутаттары. «Айқап» журналы мен «Қазақ» газеті және олардың қазақ халқының жаңғыру идеологиясын қалыптастыру мен насихаттаудағы ролі. Бірінші дүниежүзілік соғысы жылдарындағы Қазақ өлкесі. Алым-салықтардың өсуі мен әртүрлі жаңа міндеттіліктердің еңгізілуі. Еңбекшілер әлеуметтік жағдайының күрт төмендеуі. 1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс: себептері, түрткі болған оқиғасы, қозғаушы күштері. Негізгі ошақтары мен көшбасшылары (А.Иманов, А. Жанбосынов, Б. Ашекеев, Т. Бокин және т.б.). ХХ ғ. басындағы Қазақстандағы саяси париялар мен саяси ұйымдардың қызметі (РСДЖП, Мұсылман партиялары және т.б.) 1917 ж. Ақпан төңкерісі және төңкерістен кейін қазақ өлкесінде қоғамдық-саяси белсенділіктің артуы. Қазақ және мұсылман комитеттерінің құрылуы мен қызметі. Орынбордағы I Бүкілқазақ съезі және оның қорытындылары (1917 ж). «Алаш» партиясының құрылуы және оның бағдарламасы. Ә. Бөкейхан, А. Байтұрсынов, М. Дулатов, М. Тынышбаевтың қоғамдық-саяси және мемлекеттік қызметі Қазақстанда Қазан төңкерісінен кейінгі қоғамдық-саяси ахуал. Өлкеде кеңес өкіметі орнауының ерекшеліктері. «Үж жүз» партиясы және оның көсемі Көлбай Тоғысов. Орынбордағы II Бүкілқазақ съезі және «Алаш» автономиясының жариялануы. «Алашорда» азамат соғысы жылдарында. Оның Кеңес және Колчак үкіметтерімен қатынасы. Алашорданың Кеңес өкіметі жағына өтуі және тарауы. Қазақстан азамат соғысы кезінде. «Әскери коммунизм» саясаты. Түркістан (Қоқан) мұхтариаты: құрылуы, басшылары, қызметі және жойылуы. М. Шоқайдың қоғамдық-саяси көзқарасы мен қызметі. Казревкомның құрылуы және қызметі. Қырғыз (Қазақ) Автономиялық Кеңес Республикасының құрылуы. Жалпықызық Кеңестер Құрылтай съезі және оның шешімдері. Азамат соғысы жылдарында шетелге кеткен қазақтардың қайта оралуы. 1921-1922 жж. Қазақ АКСР-гі аштық. Жаңа экономикалық саясат және оның Қазақстандағы ерекшеліктері. ЖЭС-тің жетістіктері. 1921-1922 жж. Түркістанның қазақ облыстарындағы жер-су реформасы және оның маңызы. Бұрын Сібір мен Орал казак әскерлеріне берілген жерлердің еңбекшілерге қайтарылуы. Орта Азияның ұлттық-мемлекеттік межеленуі және Қырғыз (Қазақ) Автономиялық Кеңес Республикасы территориясының кеңеюі. Республика астанасының көшірілуі. Ф.И. Голощекиннің Қазақ өлкелік комитетінің 1-хатшылығына қызметке келуі және «Кіші Қазан» саясатын жүргізе бастауы. 1928 ж. 27 тамыздағы «Байлар шаруашылықтарын тәркілеу туралы» Республика Аткомы мен Халық Комиссарлар Кеңесінің Декреті және оның жүзеге асырылуының қортындылары. Қазақ ауылдарын күштеп седентеризациялау (отырықшыландыру) саясатының мәні. Қазақстан өлкелік партия комитетінің 1929 ж. 6 қарашадағы қазақ шаруаларын отырықшылыққа көшіру туралы арнайы қаулысы және оның жүзеге асырылуының салдары. Қазақстан ауыл шаруашылығының жаппай ұжымдастырылуы және оның қасіретті салдары. 1932-1933 жж. ашаршылық. Социалистік индустрияландыру саясаты және оның Қазақстанда жүргізулуінің ерекшеліктері. VI өлкелік партия конференциясында (1927 ж. қараша) республиканың әлеуметтік-экономикалық дамуы туралы пікір-талас. С. Сәдуақасов – индустрияландыру мен ауыл шаруашылығын ұжымдастыру саясатын Қазақстанда жүргізу мәселелері бойынша Ф. Голощекиннің оппоненті (С. Сәдуақасовтың «Ұлттар және ұлт өкілдері» атты мақаласы). Социалистік индустрияландырудың Қазақстандағы жетістіктері. Ірі өндірістік нысандардың қолдануға берілуі, индустрия саласындағы жұмысшылар және инженерлік-техникалық қызметкерлердің ұлттық корпусының қалыптасуы мен қажырлы еңбегі, Қазақстанның индустриялды-аграрлық республикаға айналуы (1925-1940 жж). Ұлттық зиялыларына қарсы саяси қуғын-сүргіннің алғашқы толқыны (1928-1932 жж.). ХХ ғ. 20-30-шы жж. Қазақстандағы мәдени құрылыс: күнгейі мен көлеңкесі. ХХ ғ. 20-30-шы жж. Қазақстанда сауатсыздықты жою мен мектептік білім беру жүйесін дамыту саясатының жүргізілуі және нәтижелері. Қазақ әліпбиінің екі мәрте реформалануы (1929-1939 жж.). ХХ ғ. 20-30-шы жж. Қазақстанда жоғары білім беру жүйесінің қалыптасуы. Алғашқы ашылған жоғары оқу орындар. ХХ ғ. 20-30-шы жж. Қазақстанда ғылыми-зерттеу мекемелерінің ашылуы мен дамуы. КСРО Ғылым Академиясының қазақстандың филиалының құрылуы мен қызметі. Қ. Сәтбаев және оның Қазақстанда ғылымның дамуына қосқан үлесі. ХХ ғ. 20-30-шы жж. Қазақстан өнері мен мәдениетінің дамуы. 1936 ж. Мәскеудегі қазақ өнері мен әдебиетінің онкүндігі. ХХ ғ. 30-шы жж. Қазақстанның қоғамдық-саяси өмірі. 1936 ж. КСРО-ның жаңа (толық жеңіске жеткен социализмнің) Конституциясының қабылдануы. Қазақстанға одақтас республика дәрежесінің берілуі. КОКП Орталық Комитетінің 1937 ж. ақпан-наурыз пленумы. И.В. Сталиннің пленумдағы социализім дамыған сайын таптық күрестің шиеленісе түсуі туралы тезисі. 1937-1938 жж. «Үлкен террор» және оның Қазақстандағы салдары. Екінші Дүниежүзілік соғыс және Қазақстандықтардың майдандағы, тылдағы ерліктері. Екінші Дүниежүзілік соғыс жылдарындағы кеңес мемлекетінің ұлт қатынастары саласындағы саясаты. Халықтардың Қазақстанға депортациялануы және олардың тағдырлары. Екінші Дүниежүзілік соғыстан кейін халық шаруашылығының қалпына келтіру және халықтың әлеуметтік жағдайын тұрақтандыру барысындағы қиыншылықтар мен жетістіктер (1946-1965 жж.). Е. Бекмахановтың (1915-1966 жж.) Қазақстанның тарих ғылымына қосқан үлесі. «Бекмахановтың ісі». Жеке басқа табынушылықтың Қазақстан ғылымы мен мәдениетіне тигізген зардаптары. Н.С. Хрущев және Қазақстан: оның елді басқарған жылдары (1954-1964 жж.). ҚазКСР территориясын өзгертуге әрекеттенуіндегі волюнтаризмнің көрініс табуы (Д. Кунаев, Ж. Ташенев). ХХ ғ. 50-60-шы жж. Қазақстан ауыл шаруашылығы. Аграрлық қайта өзгертулердің экстенсивтік сипаты. Тың және тыңайған жерлерді игерудің экономикалық, экологиялық және демографиялық салдары. ХХ ғ. 50-60 жж. Қазақстан өнеркәсібі мен энергетикасының дамыту барысындағы жетістіктер мен қайшылықтар. 1959 ж. Теміртау оқиғасы. Л.И. Брежнев және Қазақстан: оның елді басқарған жылдары (1964-1982 жж.) республиканың экономикалық және әлеуметтік-саяси дамуындағы жетістіктер мен кемшіліктер. ХХ ғ. 60-шы жж. екінші жартысындағы экономикалық реформалар: Мақсаты, жетістіктері, қайшылықтары. Сегізінші («алтын») бесжылдықтың (1966-1970 жж.) Қазақстандағы қорытындылары. ХХ ғ. 70-80-ші жж. бірінші жартысында Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық және қоғамдық-саяси салаларындағы өзгерістер. Тоқырау белгілерінің етек жаюы. 1979 ж. Целиноград оқиғасы. КСРО және КОКП басшылығының Қазақстанда неміс автономиясын құру жоспарының сәтсіздікке ұшырауы. Қазақстанда қайта құру кезеңінің басталуы. Алматы және басқа қалалардағы 1986 ж. желтоқсан оқиғалары. Қазақ интеллигенциясының қудалануы. Д. Қонаевтың (1912-1993 жж.) мемлекеттік және қоғамдық-саяси қызметі. ХХ ғ. 80-ші жж. соңында республикадағы демократиялық үрдістердің қайта өрістеуі. Жаңа қоғамдық қозғалыстар мен саяси партиялардың қалыптасуы. ҚазКСР-дің Мемлекеттік егемендігі туралы Декларациясының қабылдануы 1991 ж. Мәскеудегі тамыз бүлігі және оның сәтсіздікке ұшырауы. Орталықтағы оқиғалар ықпалымен Қазақстанда демократиялық үрдістердің одан әрі өрбуі. Семей полигонының жабылуы. Қазақстан Компартиясының республикадағы билік өкілеттілігінен алаңсыз аластатылуы. Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің жариялануы. 1991 ж. 16 желтоқсанында «Қазақстан Республикасы тәуелсіздігі туралы» Конституциялық заңының қабылдануы. Тәуелсіз даму жылдарындағы саяси реформалар. 1995 ж. Қазақстан Республикасы Конституциясы. Саяси партиялар мен қоғамдық қоғалыстардың қызметі. Тәуелсіз жылдары Қазақстан Республикасы экономикасындағы нарықтық реформалар. Әлемдегі экономикалық және қаржылық дағдарыстың салдарын жұмсарту мен жоюға бағытталған шаралар. Қазіргі кезеңдегі Қазақстанның экологиялық мәселелері. Қазақстан Республикасының ядролық қарудан өз еркімен бас тартуы. Н.Ә. Назарбаев «Ұлы Даланың Жеті қыры» мақаласындағы Қазақстанның географиялық кеңістіктегі, тарихи уақыттағы ролі және «Туған жер» бағдарламасын жүзеге асыру. Қазақстан Республикасының сыртқы саясаты және оның шет елдермен дипломатиялық қатынас орнатуы. ҚР-дің әлем халықаралық қауымдастығына енуі (БҰҰ, ЕҚЫҰ, ИКҰ, ШҰҰ, ЕЭҚ және т.б.). Республика мемлекеттік шекараларының делиметациялануы. Тәуелсіз Қазақстанның жаңа астанасы және оның елдің саяси, рухани, мәдени орталығы ретіндегі рөлі. Қазақстанның аймақтық және әлемдік деңгейдегі халықаралық бастамалалары. Қазақстанда өткен әлемдік және дәстүрлі діндер съездерінің маңызы мен қорытындысы. Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері. ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2022 1 қыркүйектегі «Әділетті мемлекет. Біртұтас ұлт. Берекелі қоғам» құруға арналған Қазақстан халқына Жолдауы. ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2023 жылғы 1 қыркүйектегі «Әділетті Қазақстанның экономикалық бағдары» атты Қазақстан халқына жолдауы. жүктеу/скачать 118,62 Kb. Достарыңызбен бөлісу: |