Пән бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру графигі
Қоғамдық және отбасылық тұрмыс-салт
жүктеу/скачать 0,51 Mb.
|
УМКД ЭТНОЛОГИЯ каз
- Бұл бет үшін навигация:
- Рухани мәдениет
- Дәстүрлi дiни нанымдар.
- Сібір халықтары Этногенезі мен этникалық тарихы
- Лингвистикалық және антропологиялық жіктелуі
- Дәстүрлі шаруашылығы мен материалдық мәдениеті.
- Қоғамдық және отбасылық тұрмысы.
- Рухани өмірі.
| Қоғамдық және отбасылық тұрмыс-салт. 50 адамға дейiн ортақ шаруашылық алған есептеген үлкен жанұялардың жүз жылдығы сақтау қайта тұрмыс формалар ретiнде карелдер және вепстерде XXтардың басталуына дейiн. (котыр ) аз ағайындас жанұяларының өзiндiк бiрiктiрулерi комиларда - Көршiлестiк қауымдары аңшы қоныстары, пiшен шабулармен және бұйрық лопарь сонымен бiрге бiлген Зыряниндар.
Рухани мәдениет.Брянск жазбашалығының бар болуы XIV. жасалған Пермдiк. Дәстүрлi жазбашалықтың жоқтығы басқа нәсiлдерде. Ауызша халық өнерiнiң маңыздылығы - жырлар, тартулар, өлеңдер және ертегiлер.Калевала карел-фин жыр. Қол өнерi - дерево бойынша кесте тiгу, өрнекi тоқымашылық, ою. Дәстүрлi дiни нанымдар. Христианинға дейiн сенулер православиенiң бар болуы пережиткое сақтауда, шамандық әсiресе. Аңның табынуы, құстар және кейбiр қандыағаштардың сатының әр түрлi рухтарында, суды сенiм, әйел және бұйрығы карелдер және вепстерде: тағы басқа хозяевпокровителейдi бұғы үй иесi - лопарьлерде. Мәселенiң сұрақтары және тапсырма 1. Этногенезде және карелдердi этникалық тарихтың негiзгi кезеңдерi және Ненцев. 2. Өлкенiң халықтарының дәстүрлi ауылдар және тұрғын-үйлерiне харастеристику берiңiз. 3. Қоғамдық тұрмыс-салттың негiзгi сызықтары комимен анықтаңыз - Зыряниндар және комилармен - пермдiктер. Сібір халықтары Этногенезі мен этникалық тарихы. Сібір мәдениетінің көне қалдықтары және палеолит пен неолит дәуіріндегі неғұрлым көне тұрақтар. Сібір мен Қиыр Шығыс даласындағы, тайгасы мен тундрасындағы алғашқы қоныстанушыларының, тілі жағынан палеоазиат, орал және алтайдықтардың этногенезі мен этникалық мәдениетінің дереккөздері. Тарих ғылымындағы Сібірде алғашқы қоныстанушылардың пайда болу мәселелері. Б.з.д. II-I мыңжылдықтарда Сібір халқының этномәдени дамуына сыртқы қоныстанушылар мен шаруашылық-тұрмыстық араласулардың әсері. Эскимостар -Беринг теңізі жағалауының ежелгі қоныстанушылары. Солтүстік шығыс палеоазиаттарының бастапқы орналасу және қалыптасу аймағы (чукча, коряк, ителмен). Б.з. I мыңжылдығынан бастап Шығыс Сібірді эвенкалардың басып алуы. Батыс Сібірдің орта орман белдігінде угор және самоди тайпаларының бастапқы қалыптасуы. Біздің заманымыздың басында Байкал көлі мен Оңтүстік Сібірге түркі тайпаларының, Амур мен Примор жағалауларына тунгус тілді тайпалардың қоныстана бастауы. Алғашқы мемлекеттердің құрылуы (VI-VII ғғ. Бохай, XII ғ. тунгус тілді чжурчжендердің «алтын империясы»). XIII ғ. монғол татар шапқыншылығының этникалық үрдістерге ықпалы. Якуттердің этникалық қауымдастығының қалыптаса бастауы. XVII-XIX ғғ. біртіндеп ненец халқының, гундр энцтарының, иганастардың, юкагирлердің, чукчалардың, долгандардың және т.б. этностардың қалыптасуы. Туыстық-тайпалық құрылымның үстемдігі. Лингвистикалық және антропологиялық жіктелуі. Тілдік жағдайының ерекшелігі. Түрік топтарының алтай семьялары – алтайлар, шорцтар, хакастар, тувиндер, буряттар, ойраттар; тунгус – мәнжүр топтары – нанайлар, эдыгейлер, мәнжүрлер және т.б.; самоди топтарының орал тілді семьясы – ненцтар, иганастар, селкундар; юкагир топтары – юкагирлар; чукот – камчат семьясы – чукчалар, коряктар, ителмендер, нивхилар. Сібір аборигендерінің қалыптасу үрдісі мен антропологиялық түрлерінің эволюциясы. Монғолоидтық нәсілдің басым болуы (арктикалық, орталық-азиаттық және т.б. топтары). Дәстүрлі шаруашылығы мен материалдық мәдениеті. Батыс Сібір орманды белдіктеріндегі татарларда, Алтай – Саяна түркі халықтарында (тувин, хакас, алтай, шорц), Байкалдың батыс және буряттарында, Шығыс Сібір якуттерінде мал шаруашылығы мен егіншіліктің болуы. Сібір халқының шаруашылық-мәдени түрлері: үлкен және шағын өзендер жағалауында, Камчатка мен Охотск жағалауында отырықшы балықшылар, Сібірдің тайгалы аймақтарында бұғы аулаушы аңшылар, теңіз аңдарының арктикалық аңшылар. Терісі қымбат аңдар аулаудың көмекшілік мәні. ХХ ғ. Сібір халықтары дәстүрлі шаруашылық-мәдени түрлерінің түпкілікті өзгеруі. Сібір халықтарының өмір сүру жүйесінің спецификалық өмірі мен тұрмысы образына икемділігі. Жылжымайтын және көшпелі мекендер, олардың баспаналары. Алтай, хакас, бурят және якуттардың өзіндік баспаналары (конус тәрізді шатыры бар көпбұрышты юрталар). Отырықшы және жартылай отырықшы малшылардың ағаштан кесіліп жасалған үйлері. Солтүстік Алтай аңшы халықтарының бөренелі және қабықтан жасалған үйлері. Дәстүрлі киімдері мен тағамдарының ерекшеліктері. Қоғамдық және отбасылық тұрмысы. Аумақты-көршілік қауымдастық негізгі әлеуметтік-өндірістік сияқты (адам өмірінің өндірісінің барлық үрдістерін қоса), Сібір халықтарының әлеуметтік құрылымының қоғамдық бірлігі. Аумақтық-шаруашылық бірігу формалары, өзара байланысты кәсіби топтар, жартылай көшпенділердің жергілікті қауымдастығы. Кәсіби қауымдар. Патриархалды-рулық, әкелік-рулық институттар қалдықтары. Түркі тілді халықтардың ұлысты-тайпалы ұйымдары. Отбасылық-некелік қарым-қатынастар. Экзогамды нормалар. Рухани өмірі. Халық ауыз шығармашылығы және фольклор. Музыка мен билер. Спецификалық халық білімдері. Діни мифологиялық ұғымдары және түрлі діни секталар. Шаманизмның айрықша формалары мен ерекшеліктері. Кәсіби шаманизм. Рулық және кәсіпшілік діндер. Буддизмнің (тувиндер), христианствоның (хакастар, алтайлар), исламның (батыс сібір татарлары) таралуы. жүктеу/скачать 0,51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|