Азия және Африка елдерінің орта ғасырлар тарихы пәні бойынша
студенттердің өз бетінше оқып үйренуге ұсынылаған СӨЖ
тақырыптары
№
р.с
СӨЖ
тақырыбының
атауы
Мазмұны
Көлемі
(сағат)
Бақыл
ау
түр
і
1
X-XIII
ғғ.
Орталық
Азия
мемлекеттері.
а) білім деңгейінде - Тахаридттер,
Саффаридтер, Саманидтер мемлекетіне
тоқталу ;
в) үйрену деңгейінде – Саманидтер
мемлекетіндегі
дағдарыс
туралы
мағлұматтар алу;
с) танысу деңгейінде - X-XIII ғғ. Орталық
Азия мемлекеттерді оқып үйрену;
10
Кооло
квиум
2
Газневиттер
құрамындағы
Шығыс Иран.
а) білім деңгейінде - Шығыс Иранның
Газневидттер мемлекетіне бағынуын шып
көрсету;
в)
үйрену
деңгейінде
–
Махмуд
Газневидтің
ішкі
саясаты
туралы
мағлұматтар алу;
с) танысу деңгейінде - Шығыс Иранның
әлеуметтік экономикалық жағдайын оқып
үйрену;
10
Кооло
квиум
3
Орталық
Азиядағы
Моңғолдардың
жаулап
алушылығы.
а) білім деңгейінде - Көрші халықтарының
жаулап алуына тоқталу ;
в) үйрену деңгейінде – Махмуд Табаридің
көтерілісі туралы мағлұматтар алу;
с) танысу деңгейінде - Самарқандтағы
сербедарлар көтерілісі, Монғолдардың
Закавказьені басып алуы туралы оқып
үйрену;
10
Кооло
квиум
4
XI-XV ғғ. Индия
мәдениеті.
а) білім деңгейінде - Діндеріне тоқталу ;
в)
үйрену
деңгейінде
–
Өнері
(музыка,театр,ән,би) туралы мағлұматтар
алу;
с) танысу деңгейінде – Әдебиетін, Салт-
дәстүрін оқып үйрену;
10
Кооло
квиум
5
XVI-XVII ғғ.
Араб
мемлекеттеріндегі
діни ағымдағы
мәдениет.
а)білім деңгейінде - Діни ғибадатханалар
құрлысына тоқталу;
в) үйрену деңгейінде – Діни мектептер
туралы мағлұматтар алу;
с) танысу деңгейінде - Діни құрылыстағы
сәулет өнерін оқып үйрену;
5
Кооло
квиум
Пәннің оқу-әдістемелік тұрғыдан қамтамасыз етілуі:
1.
Негізгі әдебиеттер
1.
Васильев Л.С. История Востока. М.,В 2-х т.-М, 1998.т.1
2.
История Востока. В 6-т. –М., 1995.
3.
Истрия Азии и Африки в средние века. В 2 ч. Ред. Кол. Ф.М.Ацамба. и
др. М., 1987.
4.
История стрна зарубежной Азии в средние века. –М., 1970.
5.
История Японии. М,1990.
6.
Всемирная исторя. В 12-т. –М.,1957.
7.
Всемирная мстория. В 24-т. Минск, 20000.
8.
Тортаев С.А. Орта ғасырлардағы шығыс елдерінің тарихы.-Алматы,
1998.
9.
История Китая. –М., 1998.
10.
Хрестоматия по истрии средних веков. Под.ред. Сказкина.М 1978.
Қосымша әдебиеттер:
1.
Әбілғазы. Түрік шежіресі. –1990.
2.
Бабырнама. Алматы.1998.
3.
Бичурин Н.Я. Собрание сведений о народах Стедней Азии в древние
времена. Т 1-3.-М. –Л.-1950-1953.
4.
Гийасаддин Али. Дневник похода Тимура в Индию.-М.-1960.
5.
Агаджанов С.Г. Государство Сельжукидов. М., 1941.
6.
Гумилев Л. Н. Қиял патшалығын іздеу.-Алматы.1990.
7.
Беляев Е.А. Арабы, ислам и Арабский халифат в раннее
средневековье.-М. 1965.
8.
Алаев Л.Б. Формационные черты феодализма и Восток. –ННА-1987.№3
9.
История стран Азии и Африки в средние века. В 2-х частях. Ред.кол.:
Ф.М.Ацамба.,З.Г.Лапина, М.С.Майер. –М.,МГУ, 1987
10.
Семенов В.Ф. История средних веков.-М.,1970.
11.
Всемирная История 12-томах. Т.2-3. М.,1957.
12.
Васильев Л.С. История Востока. В 2-х томах, Т-1. М., 1998.
13.
История Востока В 3-х томах /ІІ-том Восток в средние века М.,РАН-
1995
14.
М.,РАН-1998.
15.
История средних веков (под ред. Сказкина) М.,88
16.
История стран зарубежной Азии. Л.,1970.
17.
История Индии в средние века М.,1967.
18.
Неру Дж. Откритие Индии М.,1995.
19.
Антонова К.А., Бонгард-Левин Г.М., История Индии М.1979.
20.
Касты в Индии М.,1965.
21.
Бабур З.М. Бабур-нама. А.1996.
22.
Медведев Е.М. Очерки истории Индии до ХІІІ в. М.,1990.
Қазақ инновациялық гуманитарлық - заң университеті
Гуманитарлық факультет
Тарих және география кафедрасы
«Бекітемін»
Кафедра меңгерушісі______
т.ғ.к Кұрманбаева С.А.
«____»___________2015 ж
Силлабус
Пән атауы: Азия және Африка елдерінің орта ғасырлар тарихы
Курс: 2
Мамандық : 5В 011400 Тарих
Құрастырған: аға оқытушы Байгапанова А.Б.
Кредит саны: 2
Емтихан+ семестр 3
Семей қаласы
2015ж
Пән бойынша силлабус оқу жұмыс бағдарламасы негізінде құрастырылған
Аға оқытушы Булатова Р.И.
(Құрастырушылардың аты-жөні, ғылыми атағы, дәрежесі)
Тарих және география кафедрасының мәжілісінде талқыланып бекітілді
Хаттама № « » 2015 ж
Кафедра меңгерушісі Құрманбаева С.А.
1.
Оқытушы туралы мәлімет
Аға оқытушы: Байгапанова А.Б.
Шмидта көшесі, №3 ғимарат, № 30 кабинет
2.
Пән пререквизиті: Ежелгі дүние тарихы, Археология.
3. Пәннің постреквизиті: Азия және Африка елдерінің жаңа заман тарихы,
Азия және Африка елдерінің қазіргі заман тарихы,
Курстың мақсаты мен міндеті:
Курстың мақсаты: Азия және Африка елдерінің орта ғасырлар тарихы
оқытудағы негізгі мақсаты ортағасырлық Азия және Африка елдерінің
тарихи дамуының негізгі мәселелері, құбылыстары, заңдылықтарын оқыту.
Тарихшы мамандығын игеруші студенттер университеттегі оқу процесі
барысында мамандықты жан-жақты игеру үшін аса қажетті де міндетті
болып табылатын түрліші пәндермен танысып, толық игеріп шығарылуы
қажет. Әрі бұл пәндер қарапайымнан күрделіге қарай және тарихи кезең-
кезеңге саралана отырып, игерілуі керек. «Адамазат тарихы» да осындай көп
салалы, көп кезеңді пәндерден тұрады, олардың аса маңызды да, құнды
бөлігінің бірі-Азия және Африка елдерінің орта ғасырлар тарихы пәні.
«Азия және Африка елдерінің орта ғасырлар тарихы пәні де адамзат
тарихы сынды бірнеше тарихи формациялы дәуірлер мен кезеңдерден
тұрады. Тарихи хронология жағынан алғанда бұл дәуір құл иеленуші
қоғамдық жүйенің құлауынан капиталистик даму кезеңінің басталуына
дейінгі кезеңді қамтиды. Осы аралықтағы кезеңді біз « орта ғасырлар» немесе
«феодалдық даму формациясы», «феодалдық дәуірі» деп атаймыз.
Орта ғасырлар кезеңіндегі Азия және Африка елдерінің тарихы ежелгі
шығыс елдерінің тарихының жалғасы және жаңа заман тарихына дейінгі
кезеңді қамтитын аралық деңгейде болғандықтан, жалпы тарихтың негізгі
оқиғалары, процесстері, басталады. Феодализмнің қалыптасуы, дамуы
құбылыс, заңдылықтарын үйретуге мүмкіндік береді.
Азия және Африка елдерінің орта ғасырлар тарихын оқып білу ол
елдердегі
феодалдық
қатынастардың
дамып
жетілуініңжалпы
заңдылықтарынтүсінуге және Батыс Еуропа елдеріндегі процестенбіраз
ерекшелігі бар екендігіне көз жеткізуге мүмкіншілік береді. Батыс елдеріне
қарағанда Шығыс елдерінде, атап айтқанда Қытайда, Орта Азия мен
Закавказье елдерінде феодалдық қатынастар ертерек қалыптасты. Шығыс
елдеріндегі осы процестің хронологиялық шеңбері бірдей болмағандығы
бағдарламада көрініс тауып отыр. Бағдарлама Шығыс елдеріндегі жер иелену
мен феодалдық салықтар түрлеріндегі ерекшеліктерді ашып көрсетуді
көздейді. Ортағасырлық Азия және Африка елдерінің мәдениетіне баса назар
аударылады, бұл мәдениеттің орта ғасырлық Еуропа елдерінің Мәдениетінен
әлдеқайда жоғары болғандығын көрсетуге мән беріледі.
Оқыту барысында тарихи методологияның жетістіктері қолданылады.
Өркениеттілік, формациялық таным жолдары жоққа шығарылмайды,
олардың тиімді жақтары ескеріліп, студенттердің өзіндік көзқарасын
қалыптастыру жүзеге асырылады.
Пәннің міндеттері: Студенттерді : Орта ғасырлар кезеңіндегі Азия және
Африка
елдерінің
қоғамдық
дамуының
негізгі
процесстерімен,
заңдылықтарымен таныстыру, жеке елдер мен аймақтардың даму
ерекшеліктерін көрсету. Ортағасырлық шығыс қоғамының адамзат
тарихында алатын орнын, маңызын, ерекшелігін ашып көрсету.
Курс теориялық біліммен қатар практикалық іскерлік, дағдыларды
қалыптастыруға, студенттердің тіл деректерін нақты танып, сөйлеу, жазу
мәдениетін жетілдіру, олардың ғылыми зерттеу жұмыстарына бейімделуіне
де баса назар аударады.
Пәнді оқып-үйрену нәтижесінде қалыптасатын студенттердің білім
және білік деңгейі:
Курстың пәнін, міндеттерін білуге тиіс;
Мамандық бойынша мемлекеттік стандарт, типтік бағдарлама негізінде
курсының негізгі мазмұнын білуге тиіс;
Тарих ғылымындағы Орта ғасырлар кезеңіндегі Азия және Африка
елдерінің тарихын зерттеу барысы, жетістіктерін білуге тиіс;
Тарихи материалдарды сын тұрғысынан талдай білуі тиіс;
Тарихи деректермен жұмыс істей білу, сын тұрғысынан қарастыру;
Курс барысында алған теориялық білімдерін педагогикалық практика
барысында, ғылыми зерттеу жұмыстарын жүргізе білу барысында
қолдана білуге тиіс.
4.1 Сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
№
Тақырып атаулары
Сағат саны
Д
С
ОЖСӨЖ
СӨЖ
1
Ерте орта ғасырдағы Жапония.
1
2
Ерте ортағасырда Индияда феодалдық
қатынастардың қалыптаса бастауы.
2
3
Араб халифатындағы феодалдық қатынастардың
қалыптасуы.
1
4
Х-ХҮ ғғ. Жапония.
1
5
Солтүстік Африкадағы араб мемлекеттері.
1
6
Х-ХҮ ғғ. Иран.
1
7
ХІ-ХҮ ғғ. Индиядағы феодалдық мемлекеттер
1
8
ХІҮ-ХҮғғ. Тропикалық Африка.
1
9
Жапонияның бірігуі.
1
10 Иран XVI-XVII ғғ.
1
11 Түркия (Осман империясы) XVI-XVII ғғ.
1
12 XVI-XVII ғғ. Араб елдері.
1
13 XVI-XVII ғасырдың бірінші жартысындағы Индия.
1
14 XVI-XVII ғғ. Африка.
1
15 Тропикалық Африка III-VIII ғғ.
1
16 Орта Азия халықтары.
1
17 Солтүстік және Оңтүстік Индия мемлекеттері.
1
18 Орта ғасырлық Жапония мәдениеті.
1
19 XI-XIII ғғ. Ортағасырлық Түркия.
1
20 Моңғол мемлекетінің құрылуы мен моңғол
жаулаушылықтары.
1
21 XVII –XV ғғ. Тропикалық Африка.
1
22 VIII-XV ғғ. Тропикалық Африка.
1
23 XVI-XVII ғғ. бірінші жартысындағы Жапония.
2
24 XVI-XVII ғғ. Иран.
1
25 Осман империясының сыртқы байланыстары.
1
26 Түркияның қол астындағы Сирия мен Египет.
1
27 Ұлы Моғол империясының құрылуы мен дамуы.
1
28 XVI-XVII ғғ. Батыс Судан мемлекеттер.
1
29 Азия және Африка елдерінің ортағасырлар тарихы
курсы бойынша глоссарий құрау.
1
30 Орталық Азия мемлекетінің құрылуы мен феодалдық
қатынастардың дамуы.
1
31 Құл иеленушіліктен орта ғасырларға өту дәуіріндегі
Иран.
2
32 Солтүстік
Африка
мемлекеттері
монғол
шапқыншылығы дәуірінде.
2
33 Ерте ортағасыр кезеніңдегі әдебиеттің, өнердің
дамуы.
1
34 Ерте ортағасырдағы Индияның мәдениеті.
2
35 X-XII ғғ. Жапониядағы қолөнері мен сауданың
дамуы.
1
36 Мамлюк мемлекеттері.
1
37 X-XV ғғ. Иран мәдениеті.
1
38 XIV-XVI ғғ. Түркия.
2
39 Селжүк сұлтанындағымәдениеті.
1
40 X-XIII ғғ. Орталық Азия мемлекеттері.
10
41 Газневиттер құрамындағы Шығыс Иран.
10
42 Орталық
Азиядағы
Моңғолдардың
жаулап
алушылығы.
10
43 XI-XV ғғ. Индия мәдениеті.
10
44 XVI-XVII ғғ. Араб мемлекеттеріндегі діни ағымдағы
мәдениет.
5
Барлығы
15 15 15
45
6.Пәннің мазмұны
1 Дәріс. Ерте орта ғасырдағы Жапония. 1 сағат.
Жоспары:
5.
ІІІ-ІХ ғасырдағы Жапонияның әлеуметтік құрылымы.
6.
Ерте феодалдық жапон мемлекетінің құрылуы.Сога әулетінің билігі.
7.
«Тайк төңкерісі» және үлестік жүйенің қалыптасуы.
8.
Мемлекеттік құрылыс.
2 Дәріс. Ерте ортағасырда Индияда феодалдық қатынастардың
қалыптаса бастауы. 2 сағат.
Жоспары:
1.ІІІ-Ү ғасырлардағы Солтүстік Индияның әлеуметтік экономикалық
жағдайы.
2.Гупттар билігінің орнауы.
3.Индияның ҮІ-ХІ ғасырлардағы әлеуметтік экономикалық құрылысы.
4.Индия князьдықтарындағы аграрлық қатынастар.
5.Ортағасырлық үнді қалалары, қолөнер мен сауда.
6.ІІІ-ХІ ғасырлардағы Үнді мәдениеті.
3 Дәріс. Араб халифатындағы феодалдық қатынастардың қалыптасуы.
1 сағат.
Жоспары:
5.
Мұсылмандыққа дейінгі Аравия.
6.
Ислам дінінің қалыптасуы.
7.
Омейядтар мен аббастар халифаттары.
8.
Халифаттың ыдырауы.
4 Дәріс. Х-ХҮ ғғ. Жапония. 1 сағат.
Жоспары:
5.
Феодалдық Жапониядағы өзгерістер.
6.
Самурайлардың қалыптасуы. Жапон мемлекетінің ыдырауы.
7.
Қолөнері мен сауданың дамуы.
8.
Қаланың, мәдениеттің дамуы.
5 Дәріс. Солтүстік Африкадағы араб мемлекеттері. 1 сағат.
Жоспары:
1. Алжир, Тунис,
2. Триполитания, Ливия.
6 Дәріс. Х-ХҮ ғғ. Иран. 1 сағат.
Жоспары:
1. Аббасилер халифатының құрамындағы Иран.
2.Иран
аумағындағы
феодалдық
мемлекеттер.Саманилер,буидтер,
газнауилер.
3. Селжүктер билігі кезіндегі Иран.
7 Дәріс. ХІ-ХҮ ғғ. Индиядағы феодалдық мемлекеттер. 1 сағат.
Жоспары:
1. ХІ-ХҮ ғғ. Индия,Дели сұлтанатының құрылуы.
2. ХІІІ-ХҮғ. Дели сұлтанатының ішкі сыртқы саясаты.
3. Алау-ут- дин Хилжаның патшалық құруы.
4. Мұхамед Тоғалақ империясы.
5. ХІҮ-ХҮғғ. Дели. Бахмани және Виджаянагар мемлекеттері.
8 Дәріс. ХІҮ-ХҮғғ. Тропикалық Африка. 1 сағат.
Жоспары:
1.Батыс Африка мемлекеттеріндегі феодалдық қатынастар.
2 Х-ХҮғғ.Гана,Мали, Сонгай.
9 Дәріс. ХҮ-ХҮІІ ғғ. Жапония. 1 сағат.
Жоспары:
1. ХҮғ. Жапониядағы феодалдық қатынастар. Жапонияны біріктіру үшін
күрес.
2.Ода Набуганың Жапонияны біріктіруі әрекеті.
3. Хидэссидің Жапонияны біріктіруі ісін жалғастыруы және оның
басқыншылық саясаты.
4. Жапонияда Токугава режимінің орнауы.
10 Дәріс. Иран XVI-XVII ғғ. 1 сағат.
Жоспары:
4.
XVI ғ. басындағы Иранның әлеуметтік-экономикалық және саяси
жағдайы.
5.
Сефевилер мемлекетінің құрылуы.
6.
Исмаил Сефеви және оның алғашқы жаулап алушылықтары.
11 Дәріс. Түркия (Осман империясы) XVI-XVII ғғ. 1 сағат.
Жоспары:
5.
Осман империясының әлемдік державаға айналуы.
6.
Осман империясының жаулап алушылықтыры.
7.
Түркия - Ресей қатынастары.
8.
Осман империясы тарихындағы «тоқырау дәуірі»
12 Дәріс. XVI-XVII ғғ. Араб елдері. 1 сағат.
Жоспары:
5.
Түрік османдардың араб елдерін жаулап алуы.
6.
Осман империясы құрамындағы Ирак пен Шығыс Аравия.
7.
Сирия мен Ливия - Осман империясы құрамында.
8.
Түріктердің қол астындағы Солтүстік Африка және Египет.
13 Дәріс. XVI-XVII ғасырдың бірінші жартысындағы Индия. 1 сағат.
Жоспары:
1. XVI ғ.Солтүстік Индияның экономикалық және саяси жағдайы.
2.Бабыр және Ұлы Моғолдар империясының құрылуы.
3.Ақбар реформалары.
4. Мемлекеттік саяси жүйенің орнығуы.
14 Дәріс. XVI-XVII ғғ. Африка. 1 сағат.
Жоспары:
5.
Еуропалықтардың Африкаға енуі.
6.
XVғ. және XVII ғ. ортасындағы Мали, Сонгай, мемлекеттері.
7.
Ойо, Бенин, Алтын жаға және Піл сүйегі мемлекеттері.
8.
Эфиопия және Судан .
Семинар сабақтарының тақырыптары.
Семинар № 1 Тропикалық Африка III-VIII ғғ. 1 сағат.
Жоспары:
1.
Орта ғасырлардың басындағы Африкалық қоғамдар .
2.
Ерте ортағасырлардағы Солтүстік-Шығыс Африка. Аксум.
3.
V-IX ғғ. Нубия.
4.
Аксум мен Нубия мәдениеті.
Семинар № 2. Орта Азия халықтары.1 сағат.
Жоспары:
1.
Орта Азия халықтарының шаруашылығы.
2.
Орта Азиядағы шетел үстемдігіне қарсы күрес.
3.
Орта Азия халықтарының мәдениеті.
Семинар № 3 Солтүстік және Оңтүстік Индия мемлекеттері. 1 сағат.
Жоспары:
1.
Гуптар билігінің орнауы, Харши мемлекетінің құрылуы.
2.
Солтүстік Индияның саяси жағдайы.
3.
Оңтүстік Индия мемлекеттерінің қоғамдық саяси өмірі.
4.
Чолалар мемлекеті, Чалукилер мемлекеті.
Семинар № 4 Орта ғасырлық Жапония.1 сағат.
Жоспары:
1.
Қолөнері мен сауданың дамуы.
2.
Әдебиеті.
3.
Қаланың, мәдениеттің дамуы.
Семинар № 5 XI-XIII ғғ. Ортағасырлық Түркия. 1 сағат.
Жоспары:
1.
XI-XIII ғғ. Кіші Азия территориясындағы алғашқы түрік мемлекеті.
2.
Данышменилер сұлтандығы.
3.
Селжүк мемлекеті моңғолдар үстемдігінде.
4.
Селжүк сұлтандығының мәдениеті.
Семинар№.6
Моңғол
мемлекетінің
құрылуы
мен
моңғол
жаулаушылықтары. 1 сағат.
Жоспары:
1.
Моңғолдар державасының құрылуы.
2.
Оңтүстік Қытайды жаулап алу және Юань империясының құрылуы.
3.
Моңғолдардың Қазақстан мен Орта Азияны басып алуы.
4.
Моңғолдардың Закавказьені басып алуы.
Семинар № 7 VIII-XV ғғ. Тропикалық Африка. 1 сағат.
Жоспары:
1.
Эфиопия және Судан.
2.
Феодалдық жер меншігінің қалыптасуы.
3.
X-XV ғғ. Шығыс Африка, Суахили қала мемлекеттерінің дамуы.
Семинар № 8 XVI-XVII ғғ. бірінші жартысындағы Жапония. 2 сағат.
Жоспары:
1.
Экономикалық жағдайы.
2.
Жапонияны біріктіру үшін күрес.
3.
XVIII ғ. Токугава режимі «Жабық есік» саясаты.
4.
Капиталистік қатынастардың қалыптаса бастауы.
Семинар № 9 XVI-XVII ғғ. Иран. 1 сағат.
Жоспары:
1.
Мемлекеттік құрылымы.
2.
Иран мемлекетінің ішкі және сыртқы саясаты.
3.
Ауыл шаруашылығы, сауда, қолөнері.
Семинар № 10 Осман империясының сыртқы байланыстары. 1 сағат.
Жоспары:
1.
Франция байланысы.
2.
Ресей байланысы.
3.
Иран байланысы.
Достарыңызбен бөлісу: |