Пікір жазғандар
жүктеу/скачать 3,31 Mb.
|
Аскын кітап
| 12.4-сурет. Еркін электронның өткізгіштік өңір аумағында ауысуы
Ол толқын ұзындығы өскен сайын біртіндеп үлкен толқын ұзындығына (~100 нм) дейін өсе береді. Бұл жағдайда берілген толқын ұзындығы үшін жұтылу коэффициенті негізгі заряд та- сымалдаушылар концентрациясына тура пропорционал болады. Мұндай жұтылу селективті емес деген атақ алды. Қарастыры- лып отырған ішкі өңірлік ауысулар таңдау ережесін бұзу арқы- лы іске асады. Олар фотондардың жұтылуымен қатар фонондар- дың жұтылуы не фонондардың шығарылуы кезінде не тасушы- лардың иондалған қоспаларда шашырауы болғанда іске асады. Бұл импульстің сақталу заңына негізделген. Есептеулердің көр- сетуі бойынша еркін тасушылардағы жұтылу коэффициенті зат- тың өткізгіштігімен анықталады. α = σ c 𝝴0𝗻 . (12.19) Заттың өткізгіштігі релаксация уақытына τ тәуелді болады, ол шашырау механизмімен анықталады. Сонымен, еркін заряд тасушылармен жұтылу коэффициентіне шашырау механизмі өз әсерін тигізеді. Расында, жартылай өткізгіштерде акустикалық фонондармен шашырау жұтылуға алып келеді, Ол λ1,5 сияқты өзгереді, оптикалық фонондарда шашырау λ2,5 тәуелділігін бере- ді, ал иондалған қоспамен шашырау λ3,5 береді. Егер затта осы үш шашырау да болса, онда еркін зарядтармен жұтылу коэффи- циенті үш мүшенің қосындысына тең болады: A1,5 B2,5 C3,5 , (12.20) мұндағы А, В, С – тұрақтылар. Еркін тасушылармен жұтылудың селективті емес түрінен басқа селективті жұтылу да байқалады. Ол салыстырмалы жіңішке жұтылу жолағының пайда болуына алып келеді. Көптеген жартылай өткізгіштердің валенттік өңірі үш қо- сымша өңірден тұрады, олар спин – орбиталдық өзара әсердің есебінен бөлінеді (12.5-сурет). 12.5-сурет. Валенттік өңірлер құрылымы және өңіраралық ауысулар Сондықтан жартылай өткізгіштерде валенттік өңірдің шы- ңыда кемтік орналасқан болса, фотондардың жұтылумен байла- нысты үш ауысу болуы мүмкін. Олар 12.5-суретте а, в, с стрел- камен кескінделген. жүктеу/скачать 3,31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|