Ең маңызды заңдардың бірі – Балалар құқығы туралы Конвенция. 1990 жылы әлемнің көптеген елдері осы келісімге қол қойды. Бұл келісім бойынша кез келген бала шыққан тегіне қарамастан қамқорлыққа алынуы тиіс. Бұл құжатқа әлемнің 156-шы елі болып 1995 жылы Қазақстан да қол қойды.
Конвенцияның баптарына көз жүгіртсек:
1 - бап. Шарт бойынша 18 жасқа толмаған әрбір адам бала болып есептеледі.
2- бап. Әрбір баланың нәсіліне, түріне, жынысына, тіліне, дініне, этникалық және әлеуметтік шығу тегіне қарамастан құқығын қамтамасыз етеді.
6 - бап. Әрбір бала өмір сүруге толықтай құқылы.
7- бап. Бала жарық дүниеге келе салысымен есім және азаматтық алуға құқылы.
9 - бап. Бала өз ата - анасынан ажырамауға құқылы.
13 - бап. Бала өз пікірін еркін білдіруге құқылы.
14 - бап. Бала ойлау, ар – ұждан, діни сенім бостандығына құқылы.
15 - бап. Бала кұрама одақтарға мүше болуға және бейбіт жиындарға қатысуға құқылы.
16 - бап. Баланың отбасылық өміріне біреулер қол сұға алмайды.
17 - бап. Бала ақпарат көздерінің материалдарына еркін қол жеткізуіне құқылы.
19 - бап. Баланы күш керсету және психикалық тұрғыда озбырлық керсетудің барлық түрінен қорғайды.
27 - бап. Баланың әлеуметтік жағынан өсіп — жетілуі үшін қажетті тұрмыс дәрежесін қамтамасыз етеді.
28 - бап. Баланың білім алу құқығын мойындайды.
31 - бап. Мемлекеттер баланың демалуына және уақытын өз қалауынша өткізуіне, ойын – сауықтарға қатысу құқықтарын мойындайды.
Баланың жеке басының құқықтары:
Аты – жөні, тегіне құқылы;
Жанұяда тұрып, тәрбиеленуге құқылы;
Ата – анасын біліп және олардың қамқорлығында өмір сүруге;
Адами қасиетін сыйлауға;
Туған – туыстармен араласуға;
Өз құқығын қорғауға;
Құқығын қорғау үшін құжырлы мекемелерге шағымдануға, 14 жастан сотқа жүгінуге құқылы;
Мемлекеттік стандарттарга сай білім алуға құқылы. (259 сөз). http://ped.kz/
А мәтіні
Ә мәтіні
Тақырыбы
[1]
Мәтіндер қандай стильде жазылған?
[1]
Мәтіндер қандай типте жазылған (баяндау, сипаттау, талқылау)?
[1]
Мәтіндердің құрылымы толық сақталған ба?
[1]
2-тапсырма. Әр мәтіннің мазмұны бойынша перифразаны қолдана отырып, 3 сұрақ құрастырыңыз. [6]
