2.3.2. Үлгі есептердің шешімі

89 
2.3.2. Үлгі есептердің шешімі 
 
1-мысал.
Cr
2
O
7
2-
тотықсыздандыруға Fe
II
электрлік генера- 
цияланған 20 см
3
калий дихроматын кулонометриялық титрлеу 
кезінде ток күшінің 200 мА мәнінде 25 мин қажет болды. Ерітін-
дінің нормалды концентрациясын табу керек.
Шешімі.
Ұяшыкта келесі процесс өтеді: 
Cr
2
O
7
2-
+ 6 е
-
+ 14Н
+
→ 2 Cr
3+
+ 7Н
2
О. 
Фарадей теңдеуінен:
𝑛 (
1
6𝐾
2
𝐶𝑟
2
𝑂
7
) =
𝑚(𝐾
2
𝐶𝑟
2
𝑂
7
)
𝑀 (
1
6 𝐾
2
𝐶𝑟
2
𝑂
7
)
=
𝑀(𝐾
2
𝐶𝑟
2
𝑂
7
)
𝑛 ∙ 96500 ∙ 𝑀(1/6 𝐾
2
𝐶𝑟
2
𝑂
7
)
𝑖𝑡
𝑀(𝐾
2
𝐶𝑟
2
𝑂
7
)
𝑛
= 𝑀(1/6𝐾
2
𝐶𝑟
2
𝑂
7
) 
болғандықтан, 
𝑛(1/6𝐾
2
𝐶𝑟
2
𝑂
7
) = 𝑖𝑡/96500.
Сондықтан: 
𝐶(1/6𝐾
2
𝐶𝑟
2
𝑂
7
) =
0,2∙25∙60
96500∙0,02
= 0,16моль/дм
3
себебі С = n/V. 
2-мысал.
 
Ток күші 24,0 мА Fe
2+
иондарымен электрлік 
генерацияланатын 0,1 М Fe
3+
ерітіндісінде Ce
4+
кулонометрия- 
лық титрлеу 100 с аяқталды. Ce
4+
ерітіндідегі массасы қандай? 
Шешімі:
Анықтау кезінде келесі реакция өтеді:
Ce
4+
+ е
-
→ Ce
3+
. 
М(Се) = 140 г/моль; n = 1. Жоғарыда келтірілген Фарадей 
заңының математикалық өрнегіне сәйкес
𝑚(𝐶𝑒
4+
) =
24,0 ∙ 100 ∙ 140 ∙ 1 ∙ 1000
1000 ∙ 96500
= 3,48 кг.
 
 
немесе
𝑚(𝐶𝑒
4+
) =
𝑀(𝐶𝑒)
96500
𝑖𝑡 =
140∙24∙10
−3
∙100
96500
= 0,00348 г
. 

90 
2.3.3. Өзіндік жұмысқа арналған есептер 
 
1. 1,5 г құйманы кулонометрлік талдау кезінде оның құра-
мындағы кобальтты анықтау мақсатында күмісті кулонометрде 
0,0755 г күміс бөлінді. Құймадағы кобальттың массалық үлесін 
анықтау қажет.
2. Құрамында Сd мен Zn бар ерітіндіні кулонометриялық 
талдау кезінде электролиз уақытында 0,4050 г металл тұнбасы 
бөлінді. Осындай уақыт ішінде күмісті кулонометрде 0,2750 г кү-
міс бөлінді. Ерітіндідегі Сd мен Zn мөлшерін анықтау қажет.
3. Құрамында уран (IV) (U
IV
→ U
VI
) бар ерітіндіні титрлеу 5,0 мА 
тұрақты ток күшінде күкірт қышқылды ерітіндіде электрлік 
генерацияланған церий иондарының көмегімен кулонометрлік 
әдіспен жүргізілді. Электролиз уақыты 120 с. Ерітіндідегі уран-
ның массасын (мг) анықтау қажет.
4. 20 см
3
көлем құрамындағы калий дихроматын (0,74 мг) 
0,2 А ток күшінде 15 мин көлемінде электролиттік генерир-
ленетін темір (ІІ) иондарымен титрледі. Калий дихроматы ерітін-
дісінің нормалдығын анықтау қажет.
5. Ацетонитрилдегі сірке қышқылын анықтау үшін катодты 
кеңістіктегі судың электролизі кезінде түзілетін ОН¯ иондары-
ның көмегімен кулонометрлік титрлеу әдісі қолданылды. Егер 
ток күші 25,0 мА, электролиз уақыты 85 с, зерттелетін ерітіндінің 
көлемі 60,0 см
3
болса, СН
3
СООН молярлық концентрациясы 
қандай болады?
6. Ток күші 25,2 мА кезінде электрлік генерацияланған
Fe
2+
иондарымен Се
4+
кулонометрлік титрлеу 200 секундта аяқ-
талды. Ерітіндідегі Се
4+
иондарының массасы қандай?
7. Иодид-иондарын анықтау үшін күкірт қышқылды ортада 
анодты кеңістікке электрлік генерацияланған MnО
4
¯ иодарымен 
иодидті титрлей отырып, кулонометрлік титрлеу қолданылды. 
Егер титрлеу 225 с аралығында өтсе, ток күші 14 мА болғанда, 
ерітіндідегі иодид-иондардың массасын есептеу қажет.
8. 1,2245 г алюминий сынамасын ерітіп, қоспа түріндегі
Fe
3+
иондарын 4,0 мА тұрақты ток күшінде 80 с көлемінде элек-
трототықсызданатын Sn
2+
иондарымен кулонометрлік титрледі. 
Алюминийдегі темірдің массалық үлесін (%) анықтау қажет.

91 

жүктеу/скачать 3,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: