Практическая реализация языковой политики республики казахстан в специализированном лицее "арыстан"
жүктеу/скачать 0,76 Mb. Pdf көрінісі
|
Part of speech
Самостоятельные части речи: Дербес сөз таптары -
Зат есім Noun • Род
Тек, санат - • Число Сан Number
• Падеж Септік
Case (Common and Possessive) • Склонение Септелу
Declension Разряды существительных: Зат есімнің мағыналық түрлері:
Category of noun 1) собственные/ нарицатель- ные 2) конкретные / абстрактные / вещественные / собиратель- ные.
Жалқы есім Жалпы есім Деректі Дерексіз
Заттық Көптік ұғымдағы Proper noun Common noun Concrete noun Abstract noun - Collective noun Имя прилагательное Сын есім Adjectives 37 коллективная монография Морф ол огия Разряды:
Түрлері: Categories: • Качественное Сапалық
Qualitative • Относительное Қатыстық Relational • Притяжательное Тәуелділік Possessive Степени сравнения: Шырай түрлері Degrees of comparison • Сравнительная (простая и составная форма) Салыстырмалы шырай (жай, күрделі түрі) Comparative (-er, more) • Превосходная (простая и составная форма) Асырмалы шырай (жай және күрделі түрі) Superlative (-est, most)
Разряды числительных: Сан есімнің мағыналық түрлері
Categories of numerals: Целые: Тұтас:
Whole number • Количественное Есептік Cardinal
• Порядковое Реттік
Ordinal • Собирательное Жинақтық Collective Дробные Бөлшектік Fractional Местоимение Есімдік Pronoun Разряды местоимений: Есімдіктің мағыналық түрлері:
Category of pronouns: • Личные Жіктеу есімдігі Personal • Указательные Сілтеу Demonstrative • Притяжательные - Possessive • Отрицательные Болымсыздық Negative quantifiers • Неопределенные Белгісіздік Indefinite quantifiers • Определительные Жалпылау
Inclusive quantifiers Сұрау Interrogative • Относительные Қатыстық
Relative • Возвратное Өздік Reflexive Глагол Етістік Verb • Время
Шақ Tense
• Вид Түр
Aspect • Спряжение Етістіктің жіктелуі Conjugation • Наклонение Рай
Mood • Залог (действительный, страдательный) Етіс 4 түрлі (Өздік, Өзгелік, Ырықсыз, Ортақ)
Voice (active, passive) • Лицо Жақ
Person Причастие Есімше Participle (I, II)
Деепричастие Көсемше Adverbial participle; Gerund Наречие Үстеу Adverb 38 Морф ол огия Разряды наречий: Үстеудің мағыналық түрлері:
Types of Adverbs: • Наречия образа действия Сын-қимыл үстеуі Adverb of manner • Наречия времени Мезгіл үстеуі Adverb of time • Наречия места Мекен үстеуі Local adverb • Наречия меры и степени Мөлшер үстеуі Adverb of degree • Наречия причины Себеп үстеуі Illative adverbs • Наречия цели Мақсат үстеуі Adverb of purpose
Предлог
Септеулік Preposition Союз Жалғаулық Conjunction Частица
Демеулік Particle
Междометие Одағай
Interjection Звукоподражание Дыбыстық еліктеуіш сөз Onomatopoeia Синтак сис Члены предложения Сөйлем мүшелері Clause elements Грамматическая основа Грамматикалық негізі Clause Подлежащее Бастауыш Subject
Сказуемое Баяндауыш Predicate Определение Анықтауыш Attributive Дополнение Толықтауыш Object • Прямое Тура толықтауыш Direct
• Косвенное Жанама толықтауыш Indirect Обстоятельство Пысықтауыш Adverbial modifier Однородные члены предло- жения
Сөйлемнің бірыңғай мүшелері
Homogeneous parts of a sentence Виды предложений по нали- чию второстепенных членов предложения: Тұрлаусыз мүшелердің бар-жоғына қарай сөйлемнің түрлері Types of sentences by occurrence of secondary elements of a sentence: • Распространенные Жайылма Extended
• Нераспространенные Жалаң
Unextended Виды предложений по полноте структуры: Құрамының толықтығына қарай сөйлем түрлері: Types of sentences by structure completeness: Полные
Толымды Complete sentence Неполные Толымсыз
Incomplete sentence Виды предложений по структуре грамматической основы: Грамматикалық негіз құрылымына қарай сөйлем түрлері: Types of sentences by the structure of grammatical basis: Односоставные: Бір негізді: - • Назывные (только подлежа- щее) Атаулы (тек бастауышы бар) Nominal
39 коллективная монография Синтак сис • Личные (только сказуемое): - - • Определенно-личные Бастауышы анық тұрғаны Definite –personal sentence • Неопределенно-личные Белгісіз жақты сөйлем Indefinite –personal sentence • Обобщенно-личные Жалпылама жақты - • Безличные Жақсыз Impersonal Виды предложений по структуре: Құрылымына қарай сөйлем түрлері: Types of sentences by structure: Простое предложение Жай сөйлем Simple sentence Сложное предложение Құрмалас сөйлем Composite sentence Сложносочиненное предло- жение Салалас құрмалас сөйлем Compound sentence Сочинительные союзы Жалғаулық шылаулар Coordinating con- junctions Сложноподчиненное предло- жение
Сабақтас құрмалас сөйлем
Complex sentence Подчинительные союзы Бағыныңқы жалғаулық Subordinating con- junctions Главная часть Басыңқы бөлімі Independent clause Придаточная часть Бағыныңқы бөлімі Dependent clause Союзное слово Жалғаулықты сөз Connective word Бессоюзные предложения Жалғаулықсыз сөйлем Asyndetic sentence Сложные предложения с раз- ными видами связи Аралас құрмалас (көп түрлі байланысу тәсілімен) Mixed composite sentence
Виды предложений по цели высказывания: Айтылу мақсатына қарай сөйлем түрлері: Types of sentences by the purpose of utterance: Повествовательные Хабарлы сөйлем Declarative Побудительные Бұйрықты
Imperative Вопросительные Сұраулы сөйлем Interrogative Виды предложений по эмо- циональной окраске: Көңіл күй реңкіне қарай сөйлем түрлері: Types of sentences by emotional intensification: Восклицательные Лепті Exclamatory Невосклицательные Жай
- 40 Стилистика Повествование Хабарлау Affirmative Описание Суреттеу
Description Рассуждение Талдау, талқылау Argumentation Стили речи: Сөйлеу стильдері: Style of speech: Разговорный Ауызекі сөйлеу стилі Colloquial Книжные: Кітап стилі Literary • художественный Көркем әдебиет стилі Belles –letters • официально-деловой Ресми іс-қағаздар стилі Official documents • публицистический Публицистикалық стиль Publicistic • научный Ғылыми стиль Scientific
Төл сөз
Direct speech Косвенная речь Төлеу сөз Reported/ indirect speech
41 коллективная монография ПРИЛОЖЕНИЕ №2. КАЗАХСКО-РУССКИЙ СЛОВАРЬ ОСНОВНЫХ ВОЕННЫХ ТЕРМИНОВ И КОМАНД, ИСПОЛЬЗУЕМЫХ В СПЕЦИАЛИЗИРОВАННЫХ ВОЕННЫХ УЧЕБНЫХ ЗАВЕДЕНИЯХ (НА ПРИМЕРЕ СПЕЦИАЛИЗИРОВАННОГО ЛИЦЕЯ «АРЫСТАН») Казахский язык Русский язык Перечень военных званий: Войсковые звания Корабельные звания Войсковые звания Корабельные звания С арбаз дар (матростар) құрамы. Состав солдат (матросов) Қатардағы жауынгер Матрос
Рядовой Матрос
Ефрейтор Аға матрос Ефрейтор Старший матрос Сер ж анттар (старшина лар) құрамы. Состав сер ж ант ов (старшин) Кіші сержант Екінші сатылы старшина
Младший сержант
Старшина второй статьи
Сержант Бірінші сатылы старшина Сержант
Старшина первой статьи
Аға сержант Бас старшина Старший сержант
Главный старшина Үшінші санатты сержант
Үшінші санатты
старшина Сержант
третьего класса Старшина третьего класса
Екінші санатты сержант
Екінші санатты старшина
Сержант второго класса
Старшина второго класса
Бірінші санатты сержант
Бірінші санатты
старшина Сержант первого класса Старшина первого класса Штаб-сержант Штаб- старшина
Штаб-сержант Штаб-старшина Шебер-сержант Шебер-
старшина Мастер-сержант Мастер-старшина 42 Офицерлер құрамы. Офицерский состав Кішіофиц ер лерқұрамы. Младший офиц ерский состав Лейтенант Лейтенант Лейтенант Лейтенант Аға лейтенант Аға лейтенант Старший
лейтенант Старший
лейтенант Капитан
Капитан- лейтенант Капитан Капитан-
лейтенант Ағаофиц ер лерқұрамы. Старший офиц ерский состав Майор
Үшінші дәрежелі капитан Майор
Капитан третьего ранга
Подполковник Екінші
дәрежелі капитан
Подполковник Капитан второго ранга Полковник Бірінші дәрежелі капитан Полковник Капитан первого ранга
Ж оғарыофиц ер лерқұрамы. Высший офиц ерский состав Генерал-майор Контр-адмирал Генерал-майор Контр-адмирал Генерал- лейтенант Вице-адмирал Генерал-
лейтенант Вице-адмирал Генерал- полковник Адмирал Генерал-
полковник Адмирал
Армия генералы
Генерал-армии Команды, подаваемые согласно распорядку дня: Подъем Ұйқыдан тұр Подъем
Взвод (рота, лицей), таңертеңгі дене шынықтыруға - сапқа тұр Взвод (рота, лицей), на утреннюю зарядку – становись (стройся)
43 коллективная монография Построение на утренний осмотр Взвод (рота, лицей), таңертеңгі тексеру үшін - сапқа тұр Взвод (рота, лицей), для утреннего осмотра – становись (стройся)
Взвод (рота, лицей), таңғы асқа (ланчке, түскі асқа, полдникке, кешкі асқа) – сапқа тұр Взвод (рота, лицей), на завтрак (ланч, обед, полдник, ужин) – становись (стройся)
Взвод (рота, лицей), таңертеңгі жаттығу үшін – сапқа тұр Взвод (рота, лицей), на утреннее мероприятие – становись (стройся)
Взвод (рота, лицей), өзін-өзі дайындау үшін – сапқа тұр Взвод (рота, лицей), на самостоятельную подготовку – становись (стройся) Построение на спортивно- массов ую (кр ужков ую) работ у Взвод (рота, лицей), спорттық және мәдени көпшілік іс- шараларына (қосымша үйірмелерге)- сапқа тұр Взвод (рота, лицей), на спортивно- массовые мероприятия (кружковую работу) – становись (стройся) 44 Построение на помывк у в бане Взвод (рота, лицей), моншада жуыну үшін – сапқа тұр Взвод (рота, лицей), на помывку в баню – становись (стройся)
Взвод (рота, лицей) кешкі (серуенге) тексеруге – сапқа тұр Взвод (рота, лицей), для вечерней прогулки («поверки») – становись (стройся) Отбой Ұйқыға
Отбой Команды, подаваемые при внештатных ситуациях Команда «Т рев ог а» Взвод (рота, лицей), Дабыл! Дабыл! Дабыл! Взвод (рота, лицей), Тревога! Тревога! Тревога!
Взвод (рота, лицей), Жиын! Жиын! Жиын! Взвод (рота, лицей), Сбор! Сбор! Сбор!
Взвод (рота, лицей), плацта (стадионда) – сапқа тұр Взвод (рота, лицей), на плацу (на стадионе) - стройся
Рота бойынша кезекші Дежурный по роте
Полковник мырза. Лицеист Иванов рота бойынша кезекшілікті тапсырды. Господин полковник. Лицеист Иванов дежурство по роте сдал. Отчет о про хо ждении де ж урств а Полковник мырза. Менің кезекшілігім уақытында оқиғалар болған жоқ (немесе мынадай болды). Рота бойынша кезекші лицеист Иванов Господин полковник. Во время моего дежурства происшествий не случилось (или случилось то-то). Дежурный по роте лицеист Иванов Принятие де ж урств а Полковник мырза. Лицеист Иванов рота бойынша кезекшілікті қабылдады. Господин полковник, лицеист Иванов дежурство по роте принял 45 коллективная монография Команды, подаваемые при построении лицея (роты, взвода), при выполнении строевых приемов с оружием и без оружия, на месте и в движении, при поощрении личного состава лицея Команды, подав аемые при построении лиц ея (роты, в зв ода) Сапқа тұр Становись Түзел
Равняйсь Тік тұр
Смирно Еркін тұр Вольно Жинақтал
Заправиться Сол-ҒА
Нале-ВО Оң-ҒА
Напра-ВО Артқа бұрыл Кру-ГОМ Назар сол-ҒА Равнение на-ЛЕВО Назар оң-ҒА Равнение на-ПРАВО Адым - БАС Шагом - МАРШ Сапты қадыммен - БАС Строевым шагом - МАРШ Орныңда, адым - БАС На месте, шагом - МАРШ Жүгіре - БАС Бегом - МАРШ Взвод (рота, лицей), оңға (солға, ортаға) жинақ-ТАЛ (жүгіре, жинақ-ТАЛ) Взвод (рота, лицей), вправо (влево, к середине) сом-КНИСЬ (бегом сом- КНИСЬ) Взвод (рота, лицей), бірінші- екіншіге - САНАЛ Взвод (рота, лицей), на первый и второй - РАССЧИТАЙСЬ Лицей, Ту астына ТІК ТҰР Лицей, под Флаг СМИРНО Лицей, Ту астына түзел Лицей, РАВНЯЙСЬ под Флаг Салтанатты шеруге, сынып бойынша, екі сызықтық ара қашықтықта К торжественному маршу, по– классно, на два линейных дистанции Тура Прямо
КЕҢ АДЫМ ШИРЕ ШАГ ТОҚТА СТОЙ
ҚЫСҚА АДЫМ КОРОЧЕ ШАГ ЖИІ АДЫМ ЧАЩЕ ШАГ СИРЕК АДЫМ РЕЖЕ ШАГ ЖАРТЫ АДЫМ ПОЛШАГА
ТОЛЫҚ АДЫМ. ПОЛНЫЙ ШАГ. Екі адым оңға (солға), адым - БАС
Два шага вправо (влево), шагом - МАРШ
Екі адым алға (артқа), адым - БАС
Два шага вперед (назад), шагом - МАРШ
Бас киімді - ШЕШ Головные уборы - СНЯТЬ Бас киімді - КИ Головные уборы - НАДЕТЬ 46 Команды, подав аемые при выполнении строевых приемов с ор ужием и без ор ужия арқаға
за спину қарубауға на ремень кеудеге
на грудь аяққа
к ноге иыққа
на плечо Команды, подав аемые при поощрении личног о состав а лиц ея Лицеист Иванов. САПТАН ШЫҚ (осынша АДЫМҒА САПТАН ШЫҚ)
Лицеист Иванов. ВЫЙТИ ИЗ СТРОЯ (ВЫЙТИ ИЗ СТРОЯ НА СТОЛЬКО- ТО ШАГОВ) Лицеист Иванов. МАҒАН КЕЛ (ЖҮГІРЕ МАҒАН КЕЛ) Лицеист Иванов. КО МНЕ (БЕГОМ КО МНЕ) Құп болады Есть Генерал мырза. Лицеист Иванов сіздің бұйрығыңыз бойынша келіп тұр Господин генерал. Лицеист Иванов по вашему приказу прибыл Қазақстан Республикасына қызмет етемін (етеміз) Служу (служим) Республике Казахстан Лицеист Иванов. САПҚА ТҰР Лицеист Иванов, СТАТЬ В СТРОЙ Команды, подаваемые в ходе учебных занятий Рапорт де ж урног о о гот овности к занятию Жолдас мұғалім, 9 «А» сыныбының жеке құрамы АӘД (не басқа пәнге) сабағына келіп тұр. Себепсіз қатыспаушылар жоқ (не бар). Тізім бойынша–20, қатысып тұрғаны–18, біреуі –әскери шағын ауруханада( лицеист Иванов), бірі сыртта (лицейден басқа жерде) (лицеист Петров). Баяндаған сынып бойынша кезекші Сидоров. Товарищ учитель, личный состав 9 «А» класса на урок НВП (или другой предмет) прибыл. Незаконно отсутсвующих нет (или есть). По списку – 20, налицо – 18, один – в лазарете (лицеист Иванов), один на выезде (лицеист Петров). Докладывал дежурный по классу лицеист Сидоров. 47 коллективная монография Научное издание Авторский коллектив: Л.В. Фот, Ж.Т. Умерджанова, М.Ж. Терлікбаева, Ж.А. Исабекова, И.Л. Кирьянова, Д.Б. Досмурзина. УДК 373.1.02:372.8 ББК 81
ализированном лицее "Арыстан": [Текст]: коллективная монография / Л.В. Фот, Ж.Т. Умерджанова, М.Ж. Терлікбаева, Ж.А. Исабекова, И.Л. Кирьянова, Д.Б. Досмурзина. – «Warszawa: Diamond trading tour», 2015.- 48 стр. ISBN: 978-83-65207-15-9 Коллективная монография Набор: Л.В. Фот Подписано в печать 18.05.2015 г. Формат: 60х90M/16 Бумага офсетная. Печать офсетная. Усл. печ. л. : 3,87 Тираж: 50 экз. Wydawca: Sp. z o.o. «Diamond trading tour» Druk I oprawa: Sp. z o.o. «Diamond trading tour» Adres wydawcy I redacji: Warszawa, ul. Wyszogrodzka,16 e-mail: info@conferenc.pl 48 Document Outline
жүктеу/скачать 0,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|