БОӨЖ 7 ПРЕЗЕНТАЦИЯ Орындаған: Вагнер Е; Абылгазинов Т; Амангелді О.
Қабылдаған: Ғазизова Г.К
Жүйелік шолу
Зерттеу объектісі бірқатар зерттеулердің нәтижелері болып келетін ғылыми жұмыс
Шолуда бұл зерттеулердің
нәтижелері, жүйелік қателердің пайда болу мүмкіндігін азайтатын жолдарды қолдана отырып талданады
Жүйелік шолулар
Берілген тақырыптағы түрлі зерттеулердің нәтижелерін жалпылытады және дәрігерді қызықтырытын мәселемен тез және толығырық таныстыратындықтан ғылыми жұмыстардың ең “оқылатын” нұсқасы болып табылады
Сапалы жүйелік шолу
Бұл зерттеулердің нәтижелері қарастырылған, бірақ статитикалық жалпыланбаған шолу
Жиі клиникалық сұрақтардың кең спектірін қарастырады
Тек ғылыми әдістерді
қолданбайды
Көбінесе оң нәтижелерді таңдаумен байланысты қателер Көбінесе авторлардың субъективті көзқарастарын көрсетеді
Жүйелік қате (ығысу, bias)
Нәтижелердің нағыз мәндерден жүйелік ығысуы Жүйелік қателер көбінесе клиникалық зерттеулерде кездеседі
(дәрігерлердің белгілі бір дәрі- дәрмектерге сенімі, эмоциялар, пациенттердің индивидуальді ерекшеліктері айтып кетсек болады)
Кездейсоқ қате
Популяциядағы нағыз мәнінен іріктеудегі бақылау нәтижесінің ығысуы
Аурушаңдық осы ауруға
шалдыққан барлық науқастарда емес, тек іріктеп алынған науқастар тобында зерттеледі.
Статистика, мәліметтерді өңдеудің
ыңғайлы әдісін таңдау жолымен, кездейсоқ қатенің болуын азайтады
Meта-анализ (meta-analysis)
Жалғыз әсердің бірнеше клиникалық тәжірибелердің қосарланған нәтижелердің сандық анализі
Мета-анализ
Суммалық статистикалық көрсеткіштерді алу мақсатымен жүргізілетін сандық жүйелік әдеби шолу немесе біріншілік мәліметтердің сандық синтезі болып есептеледі.
Мета-анализ іріктеу көлемінің ұлғаюы барысында, бөлек тәжірибелермен салыстырғанда, үлкен статистикалық қуатпен қамтамассыз етеді
Зерттеу нәтижелерінің
дейектілігін жоғарылату үшін және көптеген зерттеулердің жалпыланған нәтижелерін ұсыну үшін қолданвлады
Мета-анализдер не үшін керек?
Қазіргі кезде жыл сайын, конференциялардың материалдарын санамағанда, 2 млн. артық медициналық статьялар басылып шығарылады
Бұндай жағдайларда тек
ғылыми әдістер мен статистикалық өңдеу қолданылған мәліметтер синтезі қажет
Түрлі әдістердің эффективтілігінің бағасын қоса, дәрігерге максимальді объективті мәлімет ұсынылады
Зерттеу гипотизасын,
жоспарланған клиникалық зерттеудің көлемін түсіндірүге, сонымен қатар зерттелетін дәрі- дәрмектің маңызды кері әсерлерін анықтауға көмектеседі
Мета-анализді қолдану салалары
Денсаулық сақтау саласын ұйымдастырушыларға нұсқауларды және заң актілерін құрастыруғы көмектеседі (науқастарды жүргізу бойынша үнемі жаңартылып отыратын ААС нұсқаулары)
Мета-анализ өткізудің алгоритімі
Мета-анализ өткізудің қажеттілігін және мақсатын анықтау
Мәліметтерді статистикалық таңдау және өңдеу әдістерін, және басылымдардың, шынайы зерттеулерді қосу критерийлерінің сапасын анықтау Критерийлерге сай келетін, тақырып бойынша барлық зерттеулерді табу Таңдалған басылымдарды бағалау
Мета-анализ өткізудің алгоритімі
жалғасы
Мета-анализ тақырыбы бойынша максималды толық мәліметтер базасын құрастыру
Мәліметтерді өңдеу үшін жалпылау Статистикалық әдістер көмегімен соңғы нәтижеге әсер ететін факторларды ескерту, сезімталдық анализін өткізу
Мәліметтер базасындағы барлық сәйкессіздіктер мен мүмкін болатын шектеулерді сипаттау
Мета-анализ мақсатын құрастыру
Мақсаты клиникалық сұрақ түрінде нақты құрастырылуы керек
Дұрыс құрастырылған мақсаттың
мәліметтерді қосу критерийлері мен зерттеулерді таңдау стратегиясын құруда мәні зор
Мета-анализ мақсатын құрастыру
Әсері ұқсас бірнеше дәрі- дәрмектердің қосарланған эффектісін немесе белгілі бір емдеу әдісінің салыстырмалы эффективтілігін анықтау жиі мета- анализдің мақсаты болып келеді
Мета-анализ тақырыбы бойынша ақпарат іздеудің негізгі сатылары
Электрондық мәліметтер базасын қарау (Medline және басқа)
Қызықтыратын басылымдарға көрсетулері бар статьялар мен кітаптардағы библиографиялық сілтемелерін қарау
Бағаланатын дәрі-дәрмектерді шығаратын фармфирмалармен қарым- қатынас
Осы саладағы басқа мамандармен қарым-қатынас
Мета-анализге қосылатын зерттеулерді таңдау
Науқастарды қосу және шығарудың нақты критерийлері
