Презентация№11 Өнер философиясы Құрастырған: философия ғылымдардың докторы, профессор Мирзабекова А. Ш. Қарағанды
жүктеу/скачать 48,36 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Джалаладдин Румидің өнер философиясы
- Қайта Өрлеу дәуірінің өнері (XIII-XVI ғғ.).
| Абдуль Валид Мухаммад ибн Ахмад ибн Рушд
(1126-1198) Ибн-Арабидің өнер философиясыИбн-Араби өнерді шеберлік (арабша: сан*ат) ұғымы арқылы сипаттайды, оны көзге көрінетін мен жасырындының бірігетін орны деп есептейді. Өнер - ақиқаттың көрінісі: «Болмыстағы шеберлік арқылы ақиқат көрінеді»(Ибн-Араби. Хекмат, 211 бет). Сондықтан өнердің негіздері табиғаттан тыс, құдайлық, мистикалық мән-мағынада және білімде. Өнердің маңызды рөлі - адамды рухани дамытуда. Өнерде Құдай жаратқан адамның мәні көрінеді. Құдайдың бейнесі ретінде, адам бір уақытта Құдай өнерінң шығармасы ретінде, екінші жағынан, өзі де суреткер ретінде шығады. Өнер – бұл адамның шексіз мәңгі ақиқатты терең түсуінің нәтижесі Ибн-Араби Мухйиддин Абу Абдулла́х Муха́ммад ибн Али аль-Андалуси 1165-1240 «Суфизмның аса ұлы шайқысы» Джалаладдин Румидің өнер философиясыДжалал ад-Дин Мухаммад Руми (1207-1273жж) «Ішкі мән-мағына туралы поэма» (Маснави -и манави) Д. Руми – иран ойшылы, суфизм поэзиясының өкілі. Оның дүниеге көзқарасына Абу Хамид аль-Газалидің философиясы ықпал еткен. Поэзия арқылы Руми Қудайға махаббатын білдіреді. Құдайы мәнімен адамның мистикалық сипатта бірігіп сіңіп кету үрдісі (Фана) шексіз: «Сенің бейнеленген нұрың - менің жанымның нұрын тудырады, Басқаларға жүректің соққанындай көрінбейді. Сенің сұлулығыңнан- махаббатқа үйренемін, Сенің лебізіннің негізінде менің өлеңдерім шығады» Руми үшін адам денеден, жаннан, ақыл-ойдан және «өте жіңішке рухтан тұрады». «Өте жіңішке рух» пайғамбарларға және «Құдайдың достарына» тән. Руми осындай Құдай таңдағандарды «Құдайдың сұңқарларымен» салыстырады. Оларға қудайы сипаттағы шабыт жоғарыдан ауық-ауық жіберіледі. Қайта Өрлеу дәуірінің өнері (XIII-XVI ғғ.).Антикалық мимезис принципінің жаңғыруы - Қайта Өрлеу дәуіріндегі өнердің басымды белгісі. Әдеміліктің мәнін үйлесімділік және грация (сымбат, мәнерлік) құрайды. Өнер шеберліктен бөлініп кетеді және көркем шығармашылық рухани тәжірибенің саласына шығарылады. Адам оның дене мен рухы күштерінің үйлесімділігінде өнердің негізгі тақырыбына айналады. Суреткер «құдайы сипаттағы гений» деп аталады жүктеу/скачать 48,36 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|