Проективті әдістер



бет5/7
Дата17.06.2023
өлшемі63,09 Kb.
#101938
1   2   3   4   5   6   7
Үй және ағаш салынып оның интерпретациясының берілуі
• үй басқа суреттерден үлкен – жанұядағы тұйықтық
• басқа суреттерге қарағанда кіші – жанұялық байланыстардың бәсеңдігі, «үйге деген сезімнің» жоқтығы
• көп түзетулер мен штрихтар – жанұялық тауқыметтер
• сарай (мешіт, шіркеу, вилла) – қыр көрсетушілік
• көрініс үйдің үстінен салынған – үйге деген сезімнің жоқтығы немесе отбасылық атмосфераны көз алдына елестете алмау
• қағаздың төменгі шет жағына қарай салынуы – жанұялық немесе сырластық, ашыналық сезімде қауіпсіздіктің жоқтығы
• кем дегенде нормада бір есік, бір терезе, бір қабырға, бір шатырмен труба, ал оларға қосымша элементтері (қоршау, бұталар, соқпақ) – қауіпсіздік сезімінің жоқтығы немесе өзаралық дау жанжалды бақылау ынтасы
• өте үлкен соқпақ - “қол жеткізу” шектеулі
• үйдің маңында тар соқпақ, соңында кең – адам татулыққа үстіртін қарайды
• үйдің фундаментінде баспалдақ жоқ – өзара қатынастар оңайлықпен болмайды
• ашық есіктер – сыртқы дүниеден жылылық алуды қатты қажет етеді
• өте үлкен есіктер – басқаларға шектен тыс тәуелділік
• құлыппен немесе тұтқамен есіктер – қорғаныш ұстанымы
• есіктің жоқтығы - адамдармен шектен қиын байланыс
• терезе тек бірінші қабатта – нақтылықпен қиял арасындағы бөлініс
• форточкамен терезе – өз-өзін бақылау, қор (резерв)
• пердесіз терезе – ашық, тікелей мінез-құлық
• терезелерде тор бар – тәуелділік агрессия қорқынышы, сезіктенушілік
• терезе қақпағының жабық болуы – шектен шыққан қорғаныш позициясы
• терезе қақпағының ашық болуы – коммуникабельность
• бос терезе (рамасыз) – аутизация, байланыстардың немқұрайлылығы
• терезенің жоқтығы – өшпенділік, қашуға бетбұрыс
• кішкене терезе үлкен есік, әсіресе ашық есік — қалай болса солай қарым-қатынас
• үлкен терезелермен кішкене есік немесе терезе жоқ – байланыстарды абайлап қарау, созерцательность
• жазық шатыр (екі қабырға арасындағы бір түзу сызық) – елестетудің жоқ болуы немесе көңіл-күйдің тежелуі
• үлкен шатыр – қиялдан қанағаттанушылық іздеу
• шатырды қарындашпен қатты басып салу немесе сызықтары көп – қорғанышты қажет етуі, алаңдаушылық, аса қамқорлық, интеллектуализация, арманшыл, қорғанышты қиялдау
• мұржа – жылы сырласты, ашыналық қатынастың белгісі, кейде фаллос белгісі
• мұржаның жоқтығы – көңіл-күйде жылулықтың жоқтығы немесе маңызды бір ер адаммен жанжалда
• үлкен мұржа (труба, дымоход) – сексуалды алаңдаушылық, қамкөңілділік, эксгибиционистикалық бетбұрыс
• түтіннің көп болуы – ішкі шиелініс
• мұржаның үстіндегі бір ғана сызық – отбасылық өмірде көңіл-күйдің бостығы
• су ағатын темір науа – сенімсіздік
• көрнекті қабырғалар – эго күшімен байланысты
• қабырғалар қарындашпен қатты басылып салынған немесе сызықтары көп – қорғаныш қажеттілігі, мазасыздық, өз өміріндегі өзінің жағдайына сенімділікті сезіну
• үйдің айналасындағы шартақ – көңіл-күйге қорғаныштың қажеттігі
• үйде қарт адамдар немесе тек бір ғана адам тұрады – басушылық
• үлкен адамдарсыз балалар немесе бір бала - ата-аналардың қамқорлығынан құтылуға ұмтылу
• өте үлкен ағаш – агрессияға бейім
• кішкене ағаш – төмен бағалаушылық
• экзотикалық (ерекше) тектес ағаш – қыр көрсетушілік
• жіңішке сызықтар – ештеңеге ебі жоқтық, батылсыздық сезімі
• жіңішке үзік сызықтар – сабырсыздықты айқын көрсету
• өте қаралау немесе қатты қоршалып сызылған жаpықтық – өшпенділікпен қорғаныш немесе агрессиялық міне-құлық
• діннің (екі) сызықпен және қыртыстың дөңгелекпен белгіленуі – өзгергіштік, серпімділік
• шектен тыс сызылған дің – көңіл-күйдің жетілмегендігі, «осы жерде және қазір» принципімен өмір сүру, бүгінгі күн проблемаларымен өз-өзімен болу
• қисық дің – шегініс (регрессивное) және серпімділік мінез-құлық
• ағаш қыртысының егіжей-тегіжейлі бейнелеу, діңді штрихтау – агрессиялық қорқыныш, қорғану қажеттілігі, ипохондрия
• шектен тыс сызылған қыртыс – көңіл-күйдің тежелуі, пайымдауға бейімділіктің шектелуі
• жерге қарай өскен тамырдың шектен тыс сызылуы – өткенге бағдар, тірек болу мен байлану (привязанность) қажеттілігі, жанұялық байланыстың маңыздылығы, қауіпсіздік сезімінің жоқтығы немесе қиындыққа қатты тамырлануы
• жерсіз салынған тамыр немесе жердің үстінде ілініп тұрған тамыр – әдеттегідей бір жолға қойылмаған
• ауада ілініп тұрған тамырсыз ағаш – тәжірибесіздік, әлеуметтік бейімделудің жеткіліксіздігі, үй мен жанұяға байланудың әлсіздігі
• жер белгіленген, бірақ та тамырдың жоқтығы – көңіл-күйдің басылып қалғандығы
• жерді белгілейтін сызықтың жоқтығы – күйзеліске (стреске) берілушілік
• ағаш бұтақтары жан-жақты шашыраңқы – экстравертированность
• ағаш қыртыстарының жабықтығы – тұйықтық
• егжей-тегжей құрастырылған – реттелген қарым-қатынас, іс-әркеттің егіжей-тегіжейіне дейінгі жоспарлануына бейімділік
• құрастырылмаған (не структурированы) – кез келген байланыстар, серпімділік, жоспарланған іс-әрекеттің жоқтығы
• ағаш бұтақтары ұшы мен бітісуі – агрессиялық
• бұтақтары жоғары қарай қараған – белсенділік
• как у плачучей дивы, бұтақтары төмен қарай қараған – алқынушылық (астения) немесе жабығушылық
• қыртыстардың төбелерінде кенеттен үзіліп кетуі – басыңқылық немесе ауру қиялдарды жоққа шығару
• қыртыстардың (крона) жоқтығы – жеке болашағының елестете алмауы, өзінің перспективасын саналы түрде сезінуі
• жіңішке крона – интревертированность
• үлкен, егжей-тегіжейіне дейін өңделген крона – жоспарлау жақсы дамыған
• үлкен, өңделмеген крона – арманшылдық, қорғанышты қиял
• кепкен, сынған немесе кесілген жапырақсыз ағаш - басылушылық, психикасы жараланған
• сынған бұтақ, қуыс – жарақаттану, қазалы жағдай, зорланушылық
• айқын көрсетілген қуыс – психосоматикалық шалдығу
• кішкене немесе дөңгелек қуыс – сексуалды қайғыру немесе ерте сексуалды тәжірибе
• қуыстың қатты белгіленген контуры – жарақаттың қатты әсері
• қуыстың ішкі концентрлік дөңгелектері – өткен шақта қалдырылған «жазылған» тәжірибе
• қуыстың қараға боялуы, штрихталуы – белгілі тәжірибеге байланысты ұят
• үлкен қуыс – жаңғырту идеясын бірден ұғып алу
• қуыстағы ақ тиін немесе құс – қорғануды және қолайлы жағдайды қажет етушілік, әкелік немесе аналық амбиваленттілік .
проективные методики, тест «Кактус»

В психологии, особенно в детской больше внимание уделяется именно проективным методикам, рисуночным тестам. Через рисунки ребенок показывает отношение к миру, свое место в нем, так ж развитие своего миропредставления и мировоззрения, свой уровень умственного развития. Все то, что не сможет выявить никакое наблюдение или беседа в силу именно возрастных детских особенностей. А рисование это своего рода игра, не требующая от ребенка каких то напряжений. Рисование это творчество, сложно найти ребенка, который не любил бы рисовать.


Даже не зная всех моментов, именно психологической трактовки рисунка, любой родитель может выяснить для себя что то важное, глядя на продукт деятельности своего чада. Именно поэтому очень важна совместная работы, игра с детьми, наблюдение за их деятельностью.

Для поверхностного исследования эмоционально-личностной сферы ребенка отлично подходит рисуночный тест «кактус». Методика предназначена для детей в возрасте от 4 лет. Наибольший акцент делается на агрессию, ее проявления и тревожность, как средство защиты.


Для работы необходим лист а4, карандаш. Достаточно одного цвета.
Так же необходимо учитывать все те же моменты, которые применимы ко всем рисуночным тестам:
-положение на листе,
-нажим на карандаш,
— Характеристика линий,
-размер рисунка.
Инструкция: «На листе бумаги нарисуй кактус — таким, каким ты его себе представляешь». Вопросы и дополнительные объяснения не допускаются.
Интерпретация результатов : по результатам обработанных данных по рисунку можно диагностировать качества личности испытуемого ребенка. :
Агрессивность — наличие иголок, особенно их большое количество. Сильно торчащие, длинные, близко расположенные друг к другу иголки отражают высокую степень агрессивности.
Импульсивность — отрывистые линии, сильный нажим.
Эгоцентризм, стремление к лидерству — крупный рисунок, расположенный в центре листа.
Неуверенность в себе, зависимость — маленький рисунок, расположенный внизу листа.
Демонстративность, открытость — наличие выступающих отростков в кактусе, вычурность форм.
Скрытность, осторожность — расположение зигзагов по контуру или внутри кактуса.
Оптимизм — изображение «радостных» кактусов, использование ярких цветов в варианте с цветными карандашами.
Тревожность — преобладание внутренней штриховки, прерывистые линии, использование темных цветов в варианте с цветными карандашами.
Женственность — наличие мягких линий и форм, украшений, цветов.
Экстравертированность — наличие на рисунке других кактусов или цветов.
Интровертированность — на рисунке изображен только один кактус.
Стремление к домашней защите, чувство семейной общности — наличие цветочного горшка на рисунке, изображение домашнего кактуса.
Отсутствие стремления к домашней защите, чувство одиночества — изображение дикорастущего, пустынного кактуса.
Таким образом, рисуя кактус ребенок проецирует на этот рисунок себя. После рисования можно задавать вопросы, для уточнения некоторых моментов:

1. Этот кактус домашний или дикий?


2. Этот кактус сильно колется? Его можно потрогать?
3. Кактусу нравиться, когда за ним ухаживают, поливают, удобряют?
4. Кактус растет один или с каким-то растением по соседству? Если растет с соседом, то, какое это растение?
5. Когда кактус подрастет, то, как он изменится (иголки, объем, отростки)?


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет