Кәсіби бейімделудегі қиныдықтар. Кәсіби үміттердің және шынайы ақиқаттың сәйкес келмеуі.
Кәсіби күш-жігерді белсендіру, еңбек мотивтерін түзету, мамандандыруды алмастыру
Кәсіби өсу дағдарысы (23—25)
Атқаратын қызмет және мәнсаптың мүмкіндіктерімен, жалақымен қанағаттанбау, отбасын құру, қаржылық жағдайдың нашарлауы
Біліктілікті, мәнсапты арттыру, жұмыс орнын, қызмет түрін ауыстыру. Отбасы, хобби.
Кәсіби қалыптасу дағдарыстарының классификациясы Кәсіби қалыптасу дағдарыстарының классификациясы
Дағдарыс (жас, жыл)
Факторлар
Жою тәсілдері
Кәсіби мәнсап дағдырысы (30—33)
Кәсіби жағдайдың тұрақталуы. Өзіне және өзінің кәсіби мәртебесіне қанағаттанбау. Жаңа кәсіби құндылықтардың пайда болуы.
Жаңа жұмысқа немесе қызметке ауысу. Жаңа мамандықты игеру, біліктілікті арттыру.
Кәсіби-әлеуметтік өзін-өзі маңызды ету дағдарысы (40-42)
Қалыптасқан кәсіби жағдайда өзін жүзеге асыру мүмкіндіктеріне қанағаттанбау. Өзінің әлеуметтік-кәсіби мәртебесіне көңілі толмау. Психофизиологиялық өзгерістер. Кәсіби деформациялар.
Қызметті орындауды жаңа деңгейіне өту, нормадан жоғары әлеуметтік-кәсіби белсенділік. Жаңа лауазымға немесе жұмысқа ауысу. Кәсіби позицияның алмасуы. Жаңа отбасын құру.