Программа кодының терезесі. Delphi ортасы программист жұмысының ӛте жоғары тиімділігін қамтамасыз ететін орта
жүктеу/скачать 1,24 Mb. Pdf көрінісі
|
Дәріс (2)
- Бұл бет үшін навигация:
- Properties
|
Объектілер тармағының терезесі Бұл терезе екпінді формада немесе мәліметтердің екпінді модулінде орналасқан жеке компоненттер арасындағы байланысты кӛрнекі бейнеулеге арналған. Терезедегі кез келген компонентті белгілеу формалар терезесіндегі сәйкес компонентті екпінді жасайды және объектілер инспекторы терезесінде осы компоненттің қасиеті бейнеленеді.
терезесiнiң жобасы. Алдымен бұл терезе бос болады, дәлiрек айтсақ, Windows-тiң стандартты интерфейстiк элементтерiнен: жүйелi менюдi шақыру, терезенi үлкейту, кiшiрейту, жабу батырмаларынан, тақырып қатарынан және қоршаған шегiнен тұрады. Бұл терезенiң жұмыс аймағы координаттық тордың нүктелерiмен реттелген. Формадағы орналасқан әр компоненттер ӛзiнiң мекен-жайымен, мӛлшерiмен, түсiмен т.с.с. анықталады. Форманы құрастыру File => New => Form опциялары арқылы орындалады. Шығып тұрған бос формаға бiр компонентті, мысалы Standard парағының Button батырмасын орналастыру үшiн компоненттер жинағындағы Standard белгiсiн сырт еткiзiп, парақты екпiндi күйге келтiру керек. Компоненттің формадағы орнын, мӛлшерiн форма терезесiнде бiрден ӛзгертуге болады, ол үшiн компонентті тышқанның сол жақ батырмасымен белгiлеу керек (кiшiгiрiм тӛртбұрыштылар пайда болады). Ендi белгiленген компонентті тышқанның сол жақ батырмасымен басып тұрып, форма аймағының кез-келген жерiне жылжытуға болады. Мӛлшерiн ӛзгерту үшiн тышқанды элементтi қоршап тұрған кез-келген тӛртбұрышқа орналастырсаңыз, пайда болған қос бағытты тiк сызықты тышқанның сол жақ батырмасын басып тұрып жылжытуға болады. Компонент жою үшiн оны белгiлеп, Delete пернесiн басса жеткiлiктi. Компоненттің басқа параметрлерiн ӛзгерту әрекеттерi Объектiлер бақылаушысы арқылы немесе программаның денесiнде орындалады. Объектілер инспекторы объектілер қасиетін орналастыру мүмкіндігін береді және программа құру кезінде әдістерді тағайындайды. Объектілер инспекторы терезесі екі жасырмадан тұрады: Properties және Events.
компонент үшін жобалау кезінде қажет болатын барлық қасиеттердің тізімі орналасқан. Оң жақ бағанда сол қасиеттердің мәнін ӛзгертуге болады.
келтірілген. Оң жағындағы оқиғаны ӛңдеушілердің сәйкесінше аттары орналастырылады. Объектiлер бақылаушысының терезесi екi парақтан құрылады: Properties- қасиеттерi және Events –оқиғалары. Properties парағы арқылы компоненттің қасиеттерi –параметрлерi анықталады, ал Events парағы арқылы компонентті әртүрлi оқиғаларға сәйкес сезiндiру анықталады.
Объектiлер бақылаушысы екi бағанадан құралған кесте: сол жақ бағанасында параметрдiң немесе оқиғаның атауы, ал оң жақта – параметрдiң мәнi немесе оқиғаны ӛңдейтiн iшкi программаның атауы орналасады. 4 Кестенiң кез келген жолын тышқанды сырт еткiзу арқылы таңдауға болады. Бұл жолдағы параметр қарапайым немесе күрделi болуы мүмкiн. Қарапайымдарға бiр мәнмен анықталатын - сан, символдар жолы, True немесе False мәндерiн қабылдай алатын және т.с.с. компоненттің қасиеттерi жатады. Мысалы, Caption (тақырыбы) қасиетi бiр символдар жолымен, Enabled (қол жетерлiк)- True немесе False мәндерiмен, ал Heigh (биiктiгi) және Width (ұзындығы) нақты бiр сандық шамалармен анықталады. Компоненттің күрделi қасиеттер құрамына бiрнеше мәндер тiзiмi кiредi. Олардың сол жағында ―+― белгiсi тұрады, мысалы .
Осы тiзiмдi ашу үшiн ―+‖ белгiсiн тышқанмен сырт еткiзсе жеткiлiктi. Тiзiмдi жабу амалы қасиеттiң ―-― белгiсiн басқанда орындалады. Жолдың оң бағанасын сырт еткiзу арқылы қасиеттiң мәнiн шығаруға болады, кейде шыққан кӛрiнiс келесi түрлерде де болуы мүмкiн:
Суреттегi бiрiншi кӛрiнiстегi ―…‖ белгiсiн басқанда қасиеттiң мәнiн анықтауға мүмкiндiк туғызатын сұқбаттасу терезесi шығады. Екiншi кӛрiнiстiң белгiсiн басқанда қарапайым қасиеттiң болуы мүмкiн мәндерiнiң тiзiмi ашылады. Объектiлер бақылаушысы терезесiнiң жоғарғы жағында форманың атауы және формадағы орналасқан барлық компоненттер және оларға қолданылған оқиғалар тiзiмi орналасып тұрады (7- сурет).
Объектiлер бақылаушысының терезесiн тышқанның оң батырмасымен сырт еткiзгенде локальды меню шығады. Меню құрамындағы бiрнеше опциялар терезенi икемдеуге мүмкiндiк туғызады, мысалы Stay on Top оциясы екпiндi болса, онда Объектiлер бақылаушысының терезесi әрқашанда басқа терезелердiң үстiнде орналасып тұрады. Delphi ортасында бағдарламалау форма бетіне компоненттерді "түсіруге" және олардың арасындағы әрекеттестік күйді келтіруі: · компоненттердің қасиеттерін ӛзгерту; · бұлардың оқиғаға реакциялауын жазуға айналады. Бұл ерекшелiк – визуалды (көрсеткiш) программалаудың негiзi болып табылады. Программалаушы әр мезгiлде құрылатын программаның терезесiн бақылап отырып, қажеттi ӛзгерiстердi кез-келген мезетте енгiзу мүмкiндiгiне ие болады. Форма бетінде орналысқан әрбір компонент Объектілер Инспектор терезесінде (Object Inspector) бейнеленіп кӛрсетіледі. Объектілер Инспектор терезесі екі беттен тұрады - "Properties" (Қасиеттер) және "Events" (Оқиғалар). Объектiлер бақылаушысының беттері екi бағанадан құралған кесте: сол жақ бағанасында параметрдiң немесе оқиғаның атауы, ал оң жақта – параметрдiң мәнi немесе оқиғаны ӛңдейтiн iшкi программаның атауы орналасады. Кестенiң кез келген жолын тышқанды сырт еткiзу арқылы таңдауға болады. Бұл жолдағы параметр қарапайым немесе күрделi болуы мүмкiн: 6-сурет. Компоненттердің құрама қасиеттерi
7-сурет. Программада анықталған компоненттер және оқиғалар тiзiмi |