Дэвид Макклелланд теориясы жоғары деңгейдегі қажеттіліктерге басты назар аударған мотивацияның тағы бір моделі болып табылады.
Дэвид МакКлелланд (1917-1998) – американдық психолог. Оның пікірінше, адамдарға үш қажеттілік тән: билік, жетістік және қатысу.
К. Алдерфердің Теориясы
Алдерфер физиологиялық қажеттіліктер мен қауіпсіздік қажеттіліктерін өмір сүру қажеттіліктері тобына жатқызды; махаббат пен сүйіспеншілік қажеттіліктері – байланыстар тобына; өзін – өзі тану қажеттілігі-өсу қажеттіліктері тобына кірді.
Қажеттіліктер теориясынан басқа, Алдерфер "регрессия принципін" жасады, бұл жоғары деңгейдегі қажеттіліктер қанағаттандырылмаған кезде адам өзі қанағаттандыра алатын төменгі деңгейдегі қажеттіліктерге түсе алады. Мысалы, егер адам мансаптық өсу қажеттіліктерін қанағаттандыра алмаса, онда олар қайтадан байланыс қажеттіліктерін көрсете алады – мысалы, әріптестерімен жаңа байланыстар орнату.
Психология ғылымындағы қажеттіліктер теориясы.
Маслоудың айтуынша, бізде бес қажеттілік категориясы бар: физиологиялық, қауіпсіздік, махаббат, құрмет және өзін-өзі тану.
Бұл теорияда иерархиядағы жоғары қажеттіліктер адамдар өздерінің бұрынғы қажеттіліктерін жеткілікті түрде қанағаттандырғанын сезген кезде пайда бола бастайды.
Кейінгі зерттеулер Маслоудың барлық теориясын толықтай қолдамаса да, оның зерттеулері басқа психологтарға әсер етіп, оң психология саласына өз үлесін қосты.
Достарыңызбен бөлісу: |